Verhuispatronen van hoogopgeleiden vanuit een levensloopperspectief: De rol van geografie en gender

Omslag, Human capital migration from a live course perspective: the role of geography and gender, Niels Kooiman
© CBS
Proefschrift over verhuispatronen van mannen en vrouwen met een universitair diploma vanuit een levensloopperspectief: vanaf het verlaten van het ouderlijk huis tot en met gezinsvorming.
Binnen landen draagt interne migratie bij aan de herverdeling van menselijk kapitaal, wat cruciaal is voor economische groei in kenniseconomieën. De algehele bijdrage van dit proefschrift is het bieden van een integraal beeld van de levensloop van hoogopgeleide individuen, vanaf het verlaten van het ouderlijk huis om hoger onderwijs te volgen, tot de overgang van onderwijs naar werk, het vormen van partnerrelaties en gezinsvorming vanuit een geografisch perspectief. Hoe kunnen interne migratiepatronen van menselijk kapitaal tijdens de vroege volwassenheidsfase worden begrepen in de context van de arbeidsmarkt? En wat zijn de rollen van gender, partnerbanden en gezinsvorming?

De empirische analyses hebben aangetoond hoe binnenlandse migratieprocessen in Nederland hebben bijgedragen aan een toegenomen ruimtelijke concentratie van menselijk kapitaal in de kernregio, de Randstad, een polycentrische stedelijke regio die wordt gekenmerkt door een dichte en diverse arbeidsmarkt. Dit benadrukt de noodzaak van beleid dat zowel de voordelen als de nadelen van concentratie van menselijk kapitaal aanpakt, zodat een evenwichtige regionale ontwikkeling wordt bevorderd en de negatieve effecten van ruimtelijke ongelijkheden worden beperkt.

De bevindingen ondersteunen grotendeels de menselijk kapitaaltheorie van migratie. Onderwijsniveau en regionale arbeidsmarktkenmerken zijn cruciale voorspellers van wie migreert en wie niet, maar voornamelijk tijdens de vroege stadia van de volwassen levensloop. De invloed van sociale normen over genderrollen brengt nuance aan in de menselijk kapitaaltheorie. Interne migratiegedragingen in Nederland vertonen een gematigd genderpatroon vanaf het moment dat afgestudeerden hun opleiding voltooien. Partnerbanden verminderen binnenlandse migratie aanzienlijk voor zowel mannen als vrouwen, maar vrouwen worden geconfronteerd met meer beperkende sociaaldemografische omstandigheden dan mannen, aangezien zij op jongere leeftijd gaan samenwonen.

Kooiman, N. (2024). Human capital migration from a life course perspective: The role of geography and gender. Dissertation, University of Amsterdam, handle:11245.1/43b8afb7-c023-435f-947d-fb53aa813e3b.