Ondernemersvertrouwen hoger aan begin derde kwartaal

© CBS / Alrik Swagerman
Het ondernemersvertrouwen nam aan het begin van het derde kwartaal van 2021 verder toe en bereikte het hoogste niveau sinds het begin van de meting in 2008. Met name binnen de horeca nam het ondernemersvertrouwen fors toe. Ook in alle andere bedrijfstakken waren ondernemers optimistischer gestemd, behalve in de bouwnijverheid. Dit melden het CBS, KVK, het Economisch Instituut voor de Bouw, MKB-Nederland en VNO-NCW op basis van de Conjunctuurenquête Nederland.
De stemmingsindicator kwam aan het begin van het derde kwartaal 2021 uit op een recordhoogte van 18,4. Dit is meer dan 16 punten hoger dan een kwartaal eerder, toen het ondernemersvertrouwen voor het eerst sinds de coronacrisis positief was. Ondernemers oordeelden positiever over de geboekte resultaten van de het afgelopen kwartaal dan begin april. Ook zagen ze de aankomende drie maanden zonniger in. Gedurende het tweede kwartaal 2021 zat Nederland in de tweede lockdown, maar vanaf 26 juni zijn de coronamaatregelen versoepeld en golden nog weinig beperkingen. Op 10 juli werden de regels weer iets aangescherpt vanwege oplopende coronabesmettingen.

 

Ondernemersvertrouwen
JaarKwartaalOndernemersvertrouwen
20084e kwartaal-7,0
20091e kwartaal-24,3
20092e kwartaal-29,7
20093e kwartaal-23,5
20094e kwartaal-13,5
20101e kwartaal-7,1
20102e kwartaal0,5
20103e kwartaal3,4
20104e kwartaal6,1
20111e kwartaal7,2
20112e kwartaal10,1
20113e kwartaal3,2
20114e kwartaal-4,4
20121e kwartaal-6,3
20122e kwartaal-6,8
20123e kwartaal-8,6
20124e kwartaal-9,2
20131e kwartaal-10,7
20132e kwartaal-11,7
20133e kwartaal-8,7
20134e kwartaal-2,7
20141e kwartaal1,6
20142e kwartaal4,7
20143e kwartaal2,9
20144e kwartaal4,9
20151e kwartaal5,6
20152e kwartaal5,4
20153e kwartaal8,7
20154e kwartaal7,4
20161e kwartaal9,3
20162e kwartaal8,8
20163e kwartaal7,9
20164e kwartaal9,2
20171e kwartaal14,7
20172e kwartaal15,5
20173e kwartaal15,9
20174e kwartaal13,4
20181e kwartaal18,1
20182e kwartaal14,2
20183e kwartaal15,0
20184e kwartaal13,4
20191e kwartaal10,6
20192e kwartaal12,0
20193e kwartaal10,6
20194e kwartaal6,6
20201e kwartaal6,4
20202e kwartaal-37,2
20203e kwartaal-19,3
20204e kwartaal-4,0
20211e kwartaal-6,0
20212e kwartaal2,3
20213e kwartaal18,4
Bron: CBS, EIB, KVK, MKB-Nederland, VNO-NCW

Vertrouwen nam binnen horeca het meest toe

Binnen vrijwel alle bedrijfstakken nam het ondernemersvertrouwen toe en waren ondernemers positief gestemd. Het pessimisme onder de horecaondernemers sloeg om en de horeca was aan het begin van het derde kwartaal van 2021 zelfs de meest optimistische bedrijfstak. De afgelopen vijf kwartalen waren horecaondernemers juist nog het somberst gestemd. Begin juli was de omzetverwachting binnen de horeca positiever. Ook gaven horecaondernemers aan dat de gerealiseerde omzet en het economisch klimaat in de afgelopen drie maanden verbeterden. Begin april was de horeca nog gesloten.

Ondernemers binnen de bouwnijverheid waren net als voorgaand kwartaal positief gestemd, maar het ondernemersvertrouwen nam wel iets af. Binnen de verhuur en handel van onroerend goed hielden de positieve en negatieve ondernemers elkaar in balans.

Ondernemersvertrouwen bedrijfstakken
Bedrijfstak3e kwartaal 20212e kwartaal 2021
Niet-financieel bedrijfsleven18,42,3
Horeca39,8-32,6
Groothandel en handelsbemiddeling25,912,3
Vervoer en opslag23,0-3,9
Zakelijke dienstverlening16,26,5
Autohandel en - reparatie16,1-6,2
Informatie en communicatie15,74,9
Delfstoffenwinning15,2-4,8
Bouwnijverheid13,214,3
Industrie12,36,5
Detailhandel (niet in auto's)5,7-1,6
Verhuur en handel van onroerend goed0,0-0,1
Bron: CBS, EIB, KVK, MKB-Nederland, VNO-NCW

Meer ondernemers ervaren personeelstekort

In de Conjunctuurenquête wordt elk kwartaal gevraagd welke belemmeringen ondernemers ervaren bij de productie en bij zakelijke activiteiten. Bijna 32 procent van de ondernemers ervaarde aan het begin van het derde kwartaal 2021 helemaal geen belemmeringen bij de bedrijfsactiviteiten. De belemmering waarmee ondernemers aan het begin van het derde kwartaal het meest mee werden geconfronteerd was personeelstekort, ongeveer 23 procent gaf dit aan. Dit is meer dan het dubbele van het gemiddelde voor dezelfde periode in de jaren 2012–2020.

Het percentage ondernemers dat met een personeelstekort kampte lag begin juli 2021 binnen alle bedrijfstakken hoger dan het langjarig gemiddelde. Binnen de zakelijke dienstverlening, waaronder bijvoorbeeld uitzendbureaus en autoverhuurbedrijven vallen, was het aantal ondernemers dat personeelstekort als belangrijkste belemmering ervaarde relatief het grootst, namelijk ruim 35 procent. Het aantal horecaondernemers dat een personeelstekort ervaarde lag meer dan driemaal zo hoog als het langjarig gemiddelde. Ook nam het aantal ondernemers dat personeelstekorten meldde relatief veel toe in de detailhandel en in de cultuursector.

Personeelstekort als voornaamste belemmering
Bedrijfstak3e kwartaal 2021 (% bedrijven)3e kwartaal 2012-2020 (gemiddeld) (% bedrijven)
Niet-financieel bedrijfsleven23,110,6
Zakelijke dienstverlening35,416,1
Horeca30,810,1
Informatie en communicatie25,516,7
Vervoer en opslag25,112,8
Industrie22,09,5
Autohandel en -reparatie21,38,4
Landbouw, bosbouw en visserij19,66,8
Bouwnijverheid19,511,4
Groothandel en handelsbemiddeling16,27,6
Detailhandel (niet in auto's)15,54,4
Cultuur, sport en recreatie14,34,3
Overige dienstverlening13,98,0
Delfstoffenwinning12,57,0
Verhuur en handel van onroerend goed10,15,7
Bron: CBS, EIB, KVK, MKB-Nederland, VNO-NCW

Dit is een gezamenlijke publicatie van:

logobalk

Bronnen

Relevante links