Prijsindex accountancy

Wat behelst het onderzoek

Doel

Het verkrijgen van informatie over de prijsontwikkeling van diensten die zijn waargenomen bij accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren.

Doelpopulatie

Accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren (SBI 7412) die de volgende diensten leveren:

• accountantscontrole van de financiële administratie;
• beoordeling van de boekhouding;
• opstelling van financiële verslagen;
• andere diensten van accountants;
• dienstverlening door boekhouders, met uitzondering van het invullen van belastingaangiften;
• diensten van belastingconsulenten.

Statistische eenheid

Bedrijven.

Aanvang onderzoek

De start van het onderzoek is 2002. De tijdreeks van de kwartaalstatistiek loopt vanaf het eerste kwartaal van 2004, die van de jaarstatistiek vanaf 2002.

Frequentie

Het onderzoek wordt elk kwartaal en elk jaar uitgevoerd.

Publicatiestrategie

De cijfers voor de nieuwste periode zijn voorlopig. Die worden definitief bij de publicatie van de volgende periode. Door later binnengekomen informatie kunnen de definitieve cijfers afwijken van de eerder gepubliceerde voorlopige cijfers.

Hoe wordt het uitgevoerd

Soort onderzoek

Schriftelijke enquêtering van een vast bedrijvenpanel. Voor de samenstelling van het panel is een representatieve steekproef getrokken uit het Algemeen bedrijfsregister van het CBS. Deze steekproef is aangevuld met enkele kantoren die in 2003 aan het pilotonderzoek voor de prijswaarneming meewerkten.

Waarnemingsmethode

Na afloop van elk kwartaal en elk jaar wordt een vragenlijst aan de bedrijven uit het panel gezonden. Hierbij wordt gevraagd naar de voor de klant gewerkte uren en de bijbehorende opbrengsten van de afgelopen periode. Het gerealiseerde uurtarief wordt berekend door de opbrengst door het aantal uren te delen. Voor de jaarstatistiek wordt tevens gevraagd naar standaarduurtarieven.

Er worden drie verschillende reeksen berekend, namelijk:

1. gerealiseerde uurtarieven per kwartaal op basis van een kwartaal-op-kwartaalvergelijking;
2. gerealiseerde uurtarieven per kwartaal op basis van een jaar-op-jaarvergelijking;
3. gerealiseerde uurtarieven per jaar.

De eerste, kwartaal-op-kwartaal statistiek, is samengesteld om te voldoen aan de STS-verordening. De tweede, jaar-op-jaar kwartaalstatistiek is samengesteld omdat de aard van de werkzaamheden in de diverse kwartalen van een jaar kan verschillen. Daarom wordt de ontwikkeling van het 1e, 2e, 3e en 4e kwartaal ook afzonderlijk berekend. Het CBS adviseert om in plaats van de jaarmutaties van de kwartaal-op-kwartaal statistiek de cijfers van de jaar-op-jaar statistiek te gebruiken.

Berichtgevers

Vaste groep Accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren (panel).

Steekproefomvang

Het panel voor de kwartaalstatistiek bevat 89 bedrijven met meer dan vijf werknemers. Bij de jaarstatistiek gaat het om 65 bedrijven.

Controle- en correctiemethoden

Het CBS voert de gebruikelijke controles uit op volledigheid en plausibiliteit van de aangeleverde gegevens. Naar kennelijk onjuiste of onvolledige gegevens wordt navraag gedaan. Bij het ontbreken van prijswaarnemingen (non-respons) wordt er geïmputeerd (de benodigde informatie wordt uit de overige waarnemingen wiskundig herleid).

Weging

Voor de wegingsfactoren worden omzetten uit 2002 gebruikt die door de bedrijven uit het panel zijn opgegeven, gecombineerd met omzetten uit de Productiestatistiek 2002: Accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren. De gewichten van de bedrijven kunnen jaarlijks worden aangepast.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Nauwkeurigheid

Het berekenen van prijsontwikkelingen van unieke diensten is moeilijk. Om toch een eenheid te hebben die door de tijd vergelijkbare cijfers oplevert, is de statistiek gebaseerd op gewerkte uren; er worden gerealiseerde uurtarieven gemeten. Deze statistiek is recent gestart. Daarom is het van belang te onderstrepen dat de cijfers een tentatief karakter hebben. De respons bedraagt gemiddeld 90 procent.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De opzet van de statistiek is sinds de eerste publicatie niet veranderd. De gegevens zijn dus goed vergelijkbaar.

De jaarcijfers op basis van gerealiseerde uurtarieven die in de kwartaal- en jaarstatistiek worden gepubliceerd, komen niet noodzakelijkerwijs overeen. Er kunnen verschillen zijn omdat:

• de jaarcijfers in de kwartaalstatistiek berekend worden als gemiddelde uit geënquêteerde kwartaalcijfers, de jaarcijfers voor de jaarstatistiek worden berekend uit geënquêteerde jaargegevens;
• de jaar- en de kwartaalstatistiek op een verschillend panel van accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren gebaseerd zijn;
• de jaar- en de kwartaalstatistiek een verschillend basisjaar hebben;
•  het onderhanden werk (uren die in het ene kwartaal zijn gewerkt en in een latere periode worden gedeclareerd) in de kwartaalwaarneming buiten beschouwing wordt gelaten of tegen opbrengstwaarde wordt meegenomen. 

Hierna wordt het verschil tussen de prijsindexcijfers van de kwartaal-op-kwartaalstatistiek en de jaar-op-jaarstatistiek toegelicht.

Bij de kwartaal-op-kwartaal statistiek wordt de prijs, het gerealiseerd uurtarief, van het huidige kwartaal vergeleken met de prijs, het gerealiseerd uurtarief van de dienst met dezelfde omschrijving bij hetzelfde bedrijf, van het vorige kwartaal. Deze statistiek geeft geen goed beeld van de prijsontwikkeling vanwege de verschillende werkzaamheden die in de verschillende kwartalen uitgevoerd worden. Twee verschillende pakketten van diensten worden met elkaar vergeleken, hoewel de omschrijving hetzelfde is. De berekening van het prijsindexcijfer wordt uitgevoerd voor prijs t ten opzichte van t-1. De wegingen van deelmarkten staan vast vanaf de basisperiode en blijven vast staan gedurende de looptijd van een statistiek (totdat een basisverlegging plaatsvindt). Bij de jaar-op-jaar statistiek wordt de prijs, het gerealiseerd uurtarief, van het huidige kwartaal vergeleken met de prijs, het gerealiseerd uurtarief van dezelfde dienst bij hetzelfde bedrijf, van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Het eerste kwartaal 2005 wordt bijvoorbeeld vergeleken met het eerste kwartaal van 2004. Dit is een eerlijke vergelijking van het pakket van diensten, want prijzen van dezelfde diensten worden gemeten. De berekening van het prijsindexcijfer wordt uitgevoerd voor prijs t ten opzichte van t-4. De wegingen van deelmarkten verschillen per kwartaal. Accountantscontrolewerkzaamheden hebben bijvoorbeeld in het eerste kwartaal een hogere weging dan Verzorgen van financiële administratie, terwijl dit in de overige drie kwartalen juist andersom is. Wel wordt ieder jaar hetzelfde wegingschema toegepast. Berekening van de wegingen is tot stand gekomen op basis van de omzetgegevens uit de waarneming in combinatie met de gegevens uit de Productiestatistiek. Alle omzetcijfers zijn van het jaar 2002.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

Controle op interne consistentie en volledigheid.

Meer informatie

Prijsindexcijfers per kwartaal voor diensten van accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren

Prijsindexcijfers voor diensten van accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren

Pilotonderzoek naar een prijsindexstatistiek voor accountants, boekhoudbureaus, belastingconsulenten en administratiekantoren