Coronacrisis drukt stempel op detailhandel in eerste kwartaal
| Jaar | Kwartaal | Omzet (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Volume (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|---|
| 2013 | 1e kwartaal | -3,7 | -5,0 |
| 2013 | 2e kwartaal | -1,5 | -3,0 |
| 2013 | 3e kwartaal | -2,3 | -3,5 |
| 2013 | 4e kwartaal | -1,0 | -1,2 |
| 2014 | 1e kwartaal | 1,5 | 1,7 |
| 2014 | 2e kwartaal | 0,9 | 1,7 |
| 2014 | 3e kwartaal | 0,4 | 1,5 |
| 2014 | 4e kwartaal | 2,2 | 2,8 |
| 2015 | 1e kwartaal | 1,7 | 3,1 |
| 2015 | 2e kwartaal | 2,4 | 2,9 |
| 2015 | 3e kwartaal | 3,0 | 2,6 |
| 2015 | 4e kwartaal | 2,1 | 1,6 |
| 2016 | 1e kwartaal | 1,7 | 0,6 |
| 2016 | 2e kwartaal | 1,9 | 1,0 |
| 2016 | 3e kwartaal | 1,8 | 1,3 |
| 2016 | 4e kwartaal | 4,1 | 3,5 |
| 2017 | 1e kwartaal | 4,2 | 3,2 |
| 2017 | 2e kwartaal | 4,2 | 3,9 |
| 2017 | 3e kwartaal | 4,9 | 3,9 |
| 2017 | 4e kwartaal | 3,6 | 2,6 |
| 2018 | 1e kwartaal | 2,8 | 2,4 |
| 2018 | 2e kwartaal | 4,1 | 3,9 |
| 2018 | 3e kwartaal | 3,1 | 2,9 |
| 2018 | 4e kwartaal | 3,4 | 2,5 |
| 2019 | 1e kwartaal | 3,2 | 2,4 |
| 2019 | 2e kwartaal | 2,5 | 2,3 |
| 2019 | 3e kwartaal | 3,5 | 1,9 |
| 2019 | 4e kwartaal | 3,8 | 2,7 |
| 2020 | 1e kwartaal | 4,0 | 2,5 |
| 1)excl. apotheken en tankstations | |||
Kwartaalomzet foodsector opgestuwd door hoge maartomzet supermarkten
In de foodsector was de omzet in het eerste kwartaal van 2020 6,4 procent hoger, de grootste stijging sinds het tweede kwartaal van 2008. Deze fors hogere omzet kwam vooral tot stand door sterke maartverkopen van supermarkten. Mede als gevolg van hamstergedrag van consumenten was de supermarktomzet in maart 13,1 procent hoger dan een jaar eerder, in het eerste kwartaal was de omzet 6,9 procent hoger. De omzet van speciaalzaken zoals slagerijen, groentezaken, kaaswinkels en slijterijen was in het eerste kwartaal 2,6 procent hoger. In maart zetten de speciaalzaken 4,9 procent meer om.
Grote omzetfluctuaties in non-foodsector
In de non-foodsector werd in het eerste kwartaal van 2020 0,6 procent minder omgezet dan in dezelfde periode in 2019. Dit is de eerste omzetafname sinds het derde kwartaal van 2016. De coronacrisis heeft ook in de non-foodsector grote invloed gehad op de omzet van het eerste kwartaal. Januari (+2,2 procent) en februari (+5,1 procent) leverden nog omzetwinst op, maar in maart leverde de non-foodsector 8 procent omzet in vergeleken met maart vorig jaar. In het eerste kwartaal waren vooral de omzetten van de kleding- (–16,2 procent) en de schoenenbranche (–15,7 procent) lager. Er waren echter in de non-food ook diverse branches die meer omzetten in het eerste kwartaal van 2020. De omzetten in de doe-het-zelfbranche (+13,6 procent), bij de drogisterijen (+8,3 procent) en de verkopers van consumentenelektronica (+6,3 procent) stegen het sterkst ten opzichte van een jaar eerder.
| Branche | Omzet (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Volume (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|
| Detailhandel | 4,0 | 2,5 |
| Winkels in voeding en genotmiddelen | 6,4 | 4,0 |
| Supermarkten | 6,9 | 4,5 |
| Voedingspeciaalzaken | 2,6 | 0,0 |
| Winkels in non-foodartikelen | -0,6 | -1,1 |
| Consumentenelektronica, witgoed | 6,3 | 5,4 |
| Doe-het-zelfwinkels, keukens, vloeren | 13,6 | 12,9 |
| Meubels en woninginrichting | 1,5 | 2,0 |
| Recreatie-artikelen | -0,3 | -0,8 |
| Kledingwinkels | -16,2 | -15,8 |
| Winkels in schoenen en lederwaren | -15,7 | -15,2 |
| Drogisterijen | 8,3 | 5,4 |
| 1)excl. apotheken en tankstations | ||
Internetverkopen toegenomen
De internetomzet van de detailhandel was in het eerste kwartaal 19,1 procent hoger. Dat is de hoogste groei sinds het eerste kwartaal van 2018 (21,1 procent). Bij de internetomzet kan onderscheid worden gemaakt tussen pure internetverkopers en de multichannelers. Voor deze laatste bedrijven is de verkoop via internet een nevenactiviteit, naast de verkoop in fysieke winkels. De internetomzet van de multichannelers was in het eerste kwartaal 20,8 procent hoger dan een jaar eerder. Bij de pure internetverkopers (postorderbedrijven en webwinkels) was de omzet 18 procent hoger.
| Jaar | Kwartaal | Detailhandel (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Postorderbedrijven, webwinkels (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Multichannelers (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|---|---|
| 2014 | 1e kwartaal | 9,5 | 5,6 | 16,8 |
| 2014 | 2e kwartaal | 13,6 | 9,1 | 21,9 |
| 2014 | 3e kwartaal | 8,8 | 4,8 | 16,4 |
| 2014 | 4e kwartaal | 15,0 | 13,3 | 17,7 |
| 2015 | 1e kwartaal | 17,8 | 14,8 | 22,9 |
| 2015 | 2e kwartaal | 19,5 | 18,8 | 20,6 |
| 2015 | 3e kwartaal | 24,9 | 26,0 | 23,0 |
| 2015 | 4e kwartaal | 25,1 | 27,4 | 21,5 |
| 2016 | 1e kwartaal | 24,0 | 28,6 | 16,7 |
| 2016 | 2e kwartaal | 21,2 | 23,9 | 16,9 |
| 2016 | 3e kwartaal | 16,0 | 18,9 | 11,1 |
| 2016 | 4e kwartaal | 19,8 | 19,5 | 20,3 |
| 2017 | 1e kwartaal | 16,1 | 15,3 | 17,5 |
| 2017 | 2e kwartaal | 20,6 | 17,7 | 25,6 |
| 2017 | 3e kwartaal | 21,1 | 19,5 | 24,2 |
| 2017 | 4e kwartaal | 21,3 | 21,1 | 21,6 |
| 2018 | 1e kwartaal | 21,1 | 18,4 | 25,6 |
| 2018 | 2e kwartaal | 18,0 | 13,4 | 25,4 |
| 2018 | 3e kwartaal | 17,7 | 11,7 | 28,7 |
| 2018 | 4e kwartaal | 15,6 | 9,6 | 25,8 |
| 2019 | 1e kwartaal | 16,6 | 12,3 | 23,6 |
| 2019 | 2e kwartaal | 18,4 | 14,9 | 23,3 |
| 2019 | 3e kwartaal | 17,6 | 14,9 | 21,8 |
| 2019 | 4e kwartaal | 15,7 | 14,3 | 17,7 |
| 2020 | 1e kwartaal | 19,1 | 18,0 | 20,8 |
| 1)excl. apotheken en tankstations | ||||
Ondernemersvertrouwen detailhandel niet eerder zo laag
Het vertrouwen van detailhandelaren bereikte aan het begin van het tweede kwartaal van 2020 met –12,8 het laagste punt sinds de start van de meting, in het vierde kwartaal van 2008. Tijdens de financieel-economische crisis werd in het vierde kwartaal van 2009 het vorige dieptepunt bereikt (–9,1).
| Jaar | Kwartaal | Ondernemersvertrouwen detailhandel |
|---|---|---|
| 2008 | 4e kwartaal | 13,8 |
| 2009 | 1e kwartaal | -3,0 |
| 2009 | 2e kwartaal | -5,5 |
| 2009 | 3e kwartaal | -4,7 |
| 2009 | 4e kwartaal | -9,1 |
| 2010 | 1e kwartaal | 2,4 |
| 2010 | 2e kwartaal | 2,0 |
| 2010 | 3e kwartaal | 0,5 |
| 2010 | 4e kwartaal | 8,0 |
| 2011 | 1e kwartaal | 2,3 |
| 2011 | 2e kwartaal | 4,4 |
| 2011 | 3e kwartaal | 2,2 |
| 2011 | 4e kwartaal | -1,9 |
| 2012 | 1e kwartaal | 0,3 |
| 2012 | 2e kwartaal | 1,1 |
| 2012 | 3e kwartaal | 2,9 |
| 2012 | 4e kwartaal | -2,3 |
| 2013 | 1e kwartaal | -3,4 |
| 2013 | 2e kwartaal | -4,6 |
| 2013 | 3e kwartaal | -4,5 |
| 2013 | 4e kwartaal | -4,2 |
| 2014 | 1e kwartaal | -4,0 |
| 2014 | 2e kwartaal | 3,4 |
| 2014 | 3e kwartaal | 5,9 |
| 2014 | 4e kwartaal | 7,1 |
| 2015 | 1e kwartaal | 2,5 |
| 2015 | 2e kwartaal | 9,0 |
| 2015 | 3e kwartaal | 7,7 |
| 2015 | 4e kwartaal | 7,4 |
| 2016 | 1e kwartaal | 9,0 |
| 2016 | 2e kwartaal | 3,2 |
| 2016 | 3e kwartaal | 7,5 |
| 2016 | 4e kwartaal | 9,0 |
| 2017 | 1e kwartaal | 12,0 |
| 2017 | 2e kwartaal | 9,0 |
| 2017 | 3e kwartaal | 15,1 |
| 2017 | 4e kwartaal | 14,7 |
| 2018 | 1e kwartaal | 14,8 |
| 2018 | 2e kwartaal | 2,4 |
| 2018 | 3e kwartaal | 8,6 |
| 2018 | 4e kwartaal | 12,6 |
| 2019 | 1e kwartaal | 4,9 |
| 2019 | 2e kwartaal | 10,9 |
| 2019 | 3e kwartaal | 7,6 |
| 2019 | 4e kwartaal | 12,9 |
| 2020 | 1e kwartaal | 5,7 |
| 2020 | 2e kwartaal | -12,8 |
Het aantal faillissementen in de detailhandel nam iets toe. Er gingen in het eerste kwartaal van 2020 97 detailhandelsbedrijven failliet, 8 meer dan in het vierde kwartaal vorig jaar.
De cijfers in dit artikel zijn voorlopig en bijgewerkt tot en met 30 april 2020.
Bronnen
- StatLine - Detailhandel; omzetontwikkeling
- StatLine - Detailhandel; omzetontwikkeling internetverkopen
- StatLine - Conjunctuurenquête Nederland; kwartaal
- StatLine - Ondernemersvertrouwen; kwartaal
Relevante links
- Nieuwsbericht - Ondernemersvertrouwen in tweede kwartaal laagste ooit gemeten