2. Consumentenvertrouwen op historisch dieptepunt

In april 2022 werd het dieptepunt van maart 2013 met 7 punten verbroken en kwam het consumentenvertrouwen uit op -48. Dat was de laagste stand sinds het begin van het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) in 1986. Vervolgens daalde het consumentenvertrouwen vanaf juni nog verder, met in oktober het tot nu toe historische dieptepunt van -59 (CBS, 2022a).

In de afgelopen vijftien jaar zijn er nog drie andere perioden geweest met een laag consumentenvertrouwen. De eerste betreft de kredietcrisis in 2008 en 2009, die werd ingezet na de val van de Lehman Brothers. Deze crisis werd gevolgd door de eurocrisis, van eind 2011 tot begin 2014. In deze periode bereikte het vertrouwen een voorlopig dieptepunt. De derde periode van laag consumentenvertrouwen begon in het voorjaar van 2020 na uitbraak van de coronacrisis. Tijdens de coronapandemie kwamen langdurige perioden voor waarin de samenleving op slot ging. Tijdens al deze crises was niet alleen het vertrouwen laag, maar kromp ook de economie. In het vervolg van dit artikel zullen de perioden van laag consumentenvertrouwen¹⁾ tijdens deze crises gearceerd worden in enkele grafieken.

Op dit moment spelen de zorgen van de coronacrisis niet meer zo sterk, is de samenleving weer ‘open’ en groeit de economie. Toch is het vertrouwen van de consument nog nooit zo laag geweest. Voordat wordt ingegaan op deze ogenschijnlijke tegenstrijdigheid, is het verstandig eerst dieper in te gaan op wat het consumentenvertrouwen precies meet en hoe het is opgebouwd.