Ondernemersvertrouwen; bedrijfstakken (SBI 2008)

Ondernemersvertrouwen; bedrijfstakken (SBI 2008)

Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Marges Perioden Ondernemersvertrouwen (Gemiddelde van de deelindicatoren)
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2019 januari 4,0
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2019 april 2,4
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2019 juli 0,9
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2019 oktober -4,6
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2020 januari -1,6
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2020 april -51,9
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2020 juli -22,8
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2020 oktober -15,9
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2021 januari -11,4
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2021 april 0,0
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2021 juli 11,9
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2021 oktober 12,9
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2022 januari -0,6
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2022 april -9,9
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2022 juli -12,5
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2022 oktober -22,2
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2023 januari -13,2
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2023 april -8,1
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde 2023 juli -8,3
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2019 januari -5,3
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2019 april 1,5
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2019 juli 2,2
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2019 oktober -10,9
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2020 januari -11,9
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2020 april -47,5
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2020 juli -11,4
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2020 oktober -14,3
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2021 januari -11,7
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2021 april 8,0
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2021 juli 1,2
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2021 oktober -2,6
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2022 januari -10,2
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2022 april -25,5
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2022 juli -35,3
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2022 oktober -39,1
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2023 januari -24,8
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2023 april -12,7
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2023 juli -13,1
B Delfstoffenwinning Waarde 2019 januari 10,3
B Delfstoffenwinning Waarde 2019 april -1,6
B Delfstoffenwinning Waarde 2019 juli 10,1
B Delfstoffenwinning Waarde 2019 oktober -4,6
B Delfstoffenwinning Waarde 2020 januari -4,8
B Delfstoffenwinning Waarde 2020 april -39,0
B Delfstoffenwinning Waarde 2020 juli -35,5
B Delfstoffenwinning Waarde 2020 oktober -27,9
B Delfstoffenwinning Waarde 2021 januari -11,5
B Delfstoffenwinning Waarde 2021 april 6,6
B Delfstoffenwinning Waarde 2021 juli 26,4
B Delfstoffenwinning Waarde 2021 oktober 26,7
B Delfstoffenwinning Waarde 2022 januari 7,5
B Delfstoffenwinning Waarde 2022 april 2,0
B Delfstoffenwinning Waarde 2022 juli -1,4
B Delfstoffenwinning Waarde 2022 oktober -7,5
B Delfstoffenwinning Waarde 2023 januari -14,0
B Delfstoffenwinning Waarde 2023 april -11,0
B Delfstoffenwinning Waarde 2023 juli -7,8
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2019 januari 3,7
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2019 april 1,7
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2019 juli 1,2
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2019 oktober -2,2
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2020 januari 1,0
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2020 april -49,4
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2020 juli -22,2
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2020 oktober -15,8
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2021 januari -12,2
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2021 april -0,5
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2021 juli 15,5
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2021 oktober 14,7
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2022 januari -1,4
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2022 april -2,5
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2022 juli -6,4
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2022 oktober -17,6
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2023 januari -10,5
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2023 april -4,2
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde 2023 juli -5,1
C Industrie Waarde 2019 januari 3,1
C Industrie Waarde 2019 april 0,9
C Industrie Waarde 2019 juli -1,2
C Industrie Waarde 2019 oktober -5,4
C Industrie Waarde 2020 januari -2,9
C Industrie Waarde 2020 april -48,9
C Industrie Waarde 2020 juli -25,1
C Industrie Waarde 2020 oktober -12,5
C Industrie Waarde 2021 januari -1,8
C Industrie Waarde 2021 april 7,3
C Industrie Waarde 2021 juli 13,2
C Industrie Waarde 2021 oktober 12,1
C Industrie Waarde 2022 januari 3,3
C Industrie Waarde 2022 april -13,2
C Industrie Waarde 2022 juli -10,7
C Industrie Waarde 2022 oktober -20,7
C Industrie Waarde 2023 januari -8,3
C Industrie Waarde 2023 april -5,2
C Industrie Waarde 2023 juli -7,3
F Bouwnijverheid Waarde 2019 januari 5,5
F Bouwnijverheid Waarde 2019 april 5,9
F Bouwnijverheid Waarde 2019 juli -1,0
F Bouwnijverheid Waarde 2019 oktober -18,5
F Bouwnijverheid Waarde 2020 januari -17,6
F Bouwnijverheid Waarde 2020 april -66,0
F Bouwnijverheid Waarde 2020 juli -31,5
F Bouwnijverheid Waarde 2020 oktober -26,3
F Bouwnijverheid Waarde 2021 januari -16,0
F Bouwnijverheid Waarde 2021 april -5,3
F Bouwnijverheid Waarde 2021 juli -8,0
F Bouwnijverheid Waarde 2021 oktober -1,4
F Bouwnijverheid Waarde 2022 januari -1,3
F Bouwnijverheid Waarde 2022 april -49,2
F Bouwnijverheid Waarde 2022 juli -38,6
F Bouwnijverheid Waarde 2022 oktober -40,3
F Bouwnijverheid Waarde 2023 januari -27,9
F Bouwnijverheid Waarde 2023 april -32,3
F Bouwnijverheid Waarde 2023 juli -24,5
G Handel Waarde 2019 januari 2,4
G Handel Waarde 2019 april 1,3
G Handel Waarde 2019 juli 1,3
G Handel Waarde 2019 oktober -3,3
G Handel Waarde 2020 januari 3,3
G Handel Waarde 2020 april -40,8
G Handel Waarde 2020 juli -10,0
G Handel Waarde 2020 oktober -4,4
G Handel Waarde 2021 januari -7,3
G Handel Waarde 2021 april 1,6
G Handel Waarde 2021 juli 12,7
G Handel Waarde 2021 oktober 12,7
G Handel Waarde 2022 januari 1,3
G Handel Waarde 2022 april -7,1
G Handel Waarde 2022 juli -13,6
G Handel Waarde 2022 oktober -25,8
G Handel Waarde 2023 januari -16,3
G Handel Waarde 2023 april -4,0
G Handel Waarde 2023 juli -7,1
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2019 januari -3,5
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2019 april -2,3
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2019 juli -12,1
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2019 oktober -13,4
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2020 januari -6,3
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2020 april -59,0
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2020 juli -27,3
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2020 oktober -25,1
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2021 januari -29,7
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2021 april -9,4
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2021 juli 11,8
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2021 oktober -1,0
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2022 januari -9,6
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2022 april -13,4
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2022 juli -11,9
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2022 oktober -18,0
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2023 januari -11,8
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2023 april -0,9
45 Autohandel en -reparatie Waarde 2023 juli -10,0
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2019 januari 5,2
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2019 april 2,9
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2019 juli 1,3
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2019 oktober -2,9
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2020 januari 3,2
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2020 april -51,4
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2020 juli -18,4
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2020 oktober -4,5
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2021 januari -0,9
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2021 april 8,0
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2021 juli 15,3
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2021 oktober 22,5
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2022 januari 7,3
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2022 april -3,6
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2022 juli -12,8
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2022 oktober -24,8
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2023 januari -9,7
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2023 april -0,7
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde 2023 juli -7,4
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2019 januari 0,8
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2019 april 0,4
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2019 juli 4,6
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2019 oktober -1,1
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2020 januari 5,7
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2020 april -25,0
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2020 juli 3,3
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2020 oktober 0,6
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2021 januari -9,1
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2021 april -2,9
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2021 juli 10,1
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2021 oktober 5,3
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2022 januari -2,6
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2022 april -9,5
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2022 juli -14,9
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2022 oktober -28,7
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2023 januari -24,3
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2023 april -8,1
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde 2023 juli -6,0
H-S Dienstverlening Waarde 2019 januari 5,1
H-S Dienstverlening Waarde 2019 april 2,7
H-S Dienstverlening Waarde 2019 juli 2,1
H-S Dienstverlening Waarde 2019 oktober -0,6
H-S Dienstverlening Waarde 2020 januari 1,8
H-S Dienstverlening Waarde 2020 april -55,1
H-S Dienstverlening Waarde 2020 juli -27,0
H-S Dienstverlening Waarde 2020 oktober -20,5
H-S Dienstverlening Waarde 2021 januari -16,2
H-S Dienstverlening Waarde 2021 april -2,6
H-S Dienstverlening Waarde 2021 juli 18,1
H-S Dienstverlening Waarde 2021 oktober 19,0
H-S Dienstverlening Waarde 2022 januari -2,5
H-S Dienstverlening Waarde 2022 april 4,1
H-S Dienstverlening Waarde 2022 juli -2,2
H-S Dienstverlening Waarde 2022 oktober -13,5
H-S Dienstverlening Waarde 2023 januari -7,9
H-S Dienstverlening Waarde 2023 april -3,0
H-S Dienstverlening Waarde 2023 juli -3,8
H Vervoer en opslag Waarde 2019 januari 2,0
H Vervoer en opslag Waarde 2019 april 0,7
H Vervoer en opslag Waarde 2019 juli 1,2
H Vervoer en opslag Waarde 2019 oktober -1,2
H Vervoer en opslag Waarde 2020 januari 1,7
H Vervoer en opslag Waarde 2020 april -48,8
H Vervoer en opslag Waarde 2020 juli -20,9
H Vervoer en opslag Waarde 2020 oktober -15,5
H Vervoer en opslag Waarde 2021 januari -2,5
H Vervoer en opslag Waarde 2021 april 4,7
H Vervoer en opslag Waarde 2021 juli 19,8
H Vervoer en opslag Waarde 2021 oktober 13,0
H Vervoer en opslag Waarde 2022 januari 7,6
H Vervoer en opslag Waarde 2022 april -2,2
H Vervoer en opslag Waarde 2022 juli -3,9
H Vervoer en opslag Waarde 2022 oktober -14,3
H Vervoer en opslag Waarde 2023 januari -4,1
H Vervoer en opslag Waarde 2023 april -6,1
H Vervoer en opslag Waarde 2023 juli -2,1
I Horeca Waarde 2019 januari 4,7
I Horeca Waarde 2019 april -2,2
I Horeca Waarde 2019 juli -4,2
I Horeca Waarde 2019 oktober -2,7
I Horeca Waarde 2020 januari -2,5
I Horeca Waarde 2020 april -85,6
I Horeca Waarde 2020 juli -43,3
I Horeca Waarde 2020 oktober -46,7
I Horeca Waarde 2021 januari -53,1
I Horeca Waarde 2021 april -28,8
I Horeca Waarde 2021 juli 32,8
I Horeca Waarde 2021 oktober 30,1
I Horeca Waarde 2022 januari -32,5
I Horeca Waarde 2022 april 21,2
I Horeca Waarde 2022 juli 3,3
I Horeca Waarde 2022 oktober -23,4
I Horeca Waarde 2023 januari -19,5
I Horeca Waarde 2023 april -7,7
I Horeca Waarde 2023 juli -10,8
J Informatie en communicatie Waarde 2019 januari 8,2
J Informatie en communicatie Waarde 2019 april 9,0
J Informatie en communicatie Waarde 2019 juli 8,0
J Informatie en communicatie Waarde 2019 oktober 6,5
J Informatie en communicatie Waarde 2020 januari 5,5
J Informatie en communicatie Waarde 2020 april -36,5
J Informatie en communicatie Waarde 2020 juli -23,2
J Informatie en communicatie Waarde 2020 oktober -15,3
J Informatie en communicatie Waarde 2021 januari -9,7
J Informatie en communicatie Waarde 2021 april -1,1
J Informatie en communicatie Waarde 2021 juli 11,5
J Informatie en communicatie Waarde 2021 oktober 19,9
J Informatie en communicatie Waarde 2022 januari 3,2
J Informatie en communicatie Waarde 2022 april 3,3
J Informatie en communicatie Waarde 2022 juli -2,9
J Informatie en communicatie Waarde 2022 oktober -7,1
J Informatie en communicatie Waarde 2023 januari -5,2
J Informatie en communicatie Waarde 2023 april 1,3
J Informatie en communicatie Waarde 2023 juli 2,0
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2019 januari -4,2
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2019 april -2,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2019 juli -5,5
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2019 oktober -1,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2020 januari 1,2
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2020 april -32,2
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2020 juli -16,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2020 oktober -7,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2021 januari -6,9
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2021 april -2,8
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2021 juli 2,5
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2021 oktober 3,4
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2022 januari 3,2
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2022 april -7,8
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2022 juli -14,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2022 oktober -20,7
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2023 januari -22,8
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2023 april -20,7
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2023 juli -13,3
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2019 januari 7,2
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2019 april 4,5
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2019 juli 4,0
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2019 oktober -1,2
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2020 januari 2,4
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2020 april -53,7
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2020 juli -25,7
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2020 oktober -14,4
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2021 januari -10,0
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2021 april 4,1
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2021 juli 14,8
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2021 oktober 17,2
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2022 januari 4,1
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2022 april 1,1
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2022 juli -3,1
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2022 oktober -10,2
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2023 januari -4,1
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2023 april -0,5
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde 2023 juli -3,9
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2019 januari 0,3
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2019 april -1,5
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2019 juli -0,1
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2019 oktober -7,6
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2020 januari -2,9
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2020 april -71,6
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2020 juli -33,0
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2020 oktober -36,5
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2021 januari -49,7
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2021 april -17,9
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2021 juli 38,3
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2021 oktober 46,1
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2022 januari -37,3
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2022 april 26,3
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2022 juli 12,5
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2022 oktober -25,3
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2023 januari -15,6
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2023 april 0,2
R Cultuur, sport en recreatie Waarde 2023 juli 0,5
S Overige dienstverlening Waarde 2019 januari -0,5
S Overige dienstverlening Waarde 2019 april -6,9
S Overige dienstverlening Waarde 2019 juli -6,3
S Overige dienstverlening Waarde 2019 oktober -2,3
S Overige dienstverlening Waarde 2020 januari 3,2
S Overige dienstverlening Waarde 2020 april -59,1
S Overige dienstverlening Waarde 2020 juli -26,6
S Overige dienstverlening Waarde 2020 oktober -22,0
S Overige dienstverlening Waarde 2021 januari -28,0
S Overige dienstverlening Waarde 2021 april -10,3
S Overige dienstverlening Waarde 2021 juli 5,1
S Overige dienstverlening Waarde 2021 oktober 9,0
S Overige dienstverlening Waarde 2022 januari -19,9
S Overige dienstverlening Waarde 2022 april -2,1
S Overige dienstverlening Waarde 2022 juli -10,5
S Overige dienstverlening Waarde 2022 oktober -21,9
S Overige dienstverlening Waarde 2023 januari -14,9
S Overige dienstverlening Waarde 2023 april -4,4
S Overige dienstverlening Waarde 2023 juli -10,4
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Het Ondernemersvertrouwen is een stemmingsindicator van het Nederlandse bedrijfsleven. Bij het beoordelen van de uitkomsten kan men ervan uitgaan dat hoe optimistischer of pessimistischer de ondernemers gestemd zijn, des te meer de waarde van het Ondernemersvertrouwen positief of negatief zal afwijken van de nullijn.

Het Ondernemersvertrouwen van het totale Nederlandse bedrijfsleven is een gewogen gemiddelde van de vertrouwensindicatoren van de onderliggende bedrijfstakken die tezamen een representatieve afspiegeling vormen van het Nederlandse bedrijfsleven. De onzekerheidsindicator geeft de mate van zekerheid aan van ondernemers over het economisch klimaat. De cijfers kunnen worden uitgesplitst naar economische activiteit.

Het ondernemersvertrouwen van de industrie is niet hetzelfde als het producentenvertrouwen. Deze cijfers zijn beschikbaar in de tabel over het producentenvertrouwen.

Wijziging per 27 maart 2024:
De cijfers van maart 2024 zijn toegevoegd.

Bij het berekenen van de marges is een kleine verbetering doorgevoerd. Daardoor zijn de onder- en bovengrens van de marges in sommige gevallen een fractie veranderd, de waardes zijn onveranderd.
Voortaan staat er in de tabel vermeld of het seizoengecorrigeerde data of ongecorrigeerde data betreft, zelfs als de tabel maar één type bevat.
Data van oktober 2023 voor de sector F Bouwnijverheid is gecorrigeerd, wat tot kleine veranderingen heeft gezorgd in alle aggregaties van deze sector in die periode.

Wanneer komen de nieuwe cijfers?
De uitkomsten voor de maand april 2024 worden naar verwachting op 16 mei 2024 gepubliceerd.

Toelichting onderwerpen

Ondernemersvertrouwen
Ondernemersvertrouwen:
Stemmingsindicator voor het Nederlandse bedrijfsleven