Psycho-sociale arbeidsbelasting werknemers; beroep

Psycho-sociale arbeidsbelasting werknemers; beroep

Beroep Marges Perioden Werkdruk Erg snel werken (%) Werkdruk Heel veel werk doen (%) Werkdruk Extra hard werken (%)
Totaal Waarde 2024 30,1 40,4 25,5
Totaal Ondergrens 95%-interval 2024 29,7 40,0 25,2
Totaal Bovengrens 95%-interval 2024 30,5 40,8 25,9
Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) Waarde 2024 32,1 31,9 20,9
Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 30,5 30,3 19,6
Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 33,7 33,5 22,4
Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) Waarde 2024 28,6 35,1 21,9
Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 27,9 34,4 21,3
Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 29,2 35,8 22,5
Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) Waarde 2024 30,5 41,8 26,8
Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 29,6 40,8 25,9
Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 31,5 42,9 27,7
Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) Waarde 2024 30,6 47,0 28,9
Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 29,9 46,3 28,2
Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 31,2 47,7 29,5
Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) Waarde 2024 34,6 32,7 20,3
Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 26,9 25,1 14,2
Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 43,3 41,2 28,1
01 Pedagogische beroepen Waarde 2024 26,9 48,7 32,1
01 Pedagogische beroepen Ondergrens 95%-interval 2024 25,8 47,4 30,9
01 Pedagogische beroepen Bovengrens 95%-interval 2024 28,1 50,0 33,3
011 Docenten Waarde 2024 28,7 53,2 35,1
011 Docenten Ondergrens 95%-interval 2024 27,5 51,7 33,8
011 Docenten Bovengrens 95%-interval 2024 30,0 54,6 36,4
0111 Docenten hoger onderwijs en hoog... Waarde 2024 28,6 44,1 29,1
0111 Docenten hoger onderwijs en hoog... Ondergrens 95%-interval 2024 24,4 39,3 24,9
0111 Docenten hoger onderwijs en hoog... Bovengrens 95%-interval 2024 33,2 49,1 33,7
0112 Docenten beroepsgerichte vakken ... Waarde 2024 23,4 43,9 26,9
0112 Docenten beroepsgerichte vakken ... Ondergrens 95%-interval 2024 18,4 37,7 21,6
0112 Docenten beroepsgerichte vakken ... Bovengrens 95%-interval 2024 29,2 50,2 33,0
0113 Docenten algemene vakken secunda... Waarde 2024 29,8 56,0 38,8
0113 Docenten algemene vakken secunda... Ondergrens 95%-interval 2024 27,8 53,5 36,5
0113 Docenten algemene vakken secunda... Bovengrens 95%-interval 2024 32,0 58,4 41,2
0114 Leerkrachten basisonderwijs Waarde 2024 32,4 62,5 42,5
0114 Leerkrachten basisonderwijs Ondergrens 95%-interval 2024 30,8 60,7 40,8
0114 Leerkrachten basisonderwijs Bovengrens 95%-interval 2024 34,0 64,2 44,2
0115 Onderwijskundigen en overige doc... Waarde 2024 21,5 40,5 22,6
0115 Onderwijskundigen en overige doc... Ondergrens 95%-interval 2024 18,5 36,5 19,5
0115 Onderwijskundigen en overige doc... Bovengrens 95%-interval 2024 24,9 44,7 26,1
012 Sportinstructeurs Waarde 2024 14,4 19,1 14,5
012 Sportinstructeurs Ondergrens 95%-interval 2024 9,8 13,8 10,0
012 Sportinstructeurs Bovengrens 95%-interval 2024 20,5 25,8 20,6
013 Leidsters kinderopvang en onderwi. Waarde 2024 24,4 41,9 26,9
013 Leidsters kinderopvang en onderwi. Ondergrens 95%-interval 2024 21,7 38,8 24,1
013 Leidsters kinderopvang en onderwi. Bovengrens 95%-interval 2024 27,3 45,2 29,9
0131 Leidsters kinderopvang en onderw... Waarde 2024 24,4 41,9 26,9
0131 Leidsters kinderopvang en onderw... Ondergrens 95%-interval 2024 21,7 38,8 24,1
0131 Leidsters kinderopvang en onderw... Bovengrens 95%-interval 2024 27,3 45,2 29,9
02 Creatieve en taalkundige beroepen Waarde 2024 26,4 34,7 19,2
02 Creatieve en taalkundige beroepen Ondergrens 95%-interval 2024 23,0 31,1 16,4
02 Creatieve en taalkundige beroepen Bovengrens 95%-interval 2024 30,0 38,6 22,5
021 Auteurs en kunstenaars Waarde 2024 23,8 36,5 21,4
021 Auteurs en kunstenaars Ondergrens 95%-interval 2024 19,4 31,3 17,3
021 Auteurs en kunstenaars Bovengrens 95%-interval 2024 28,8 42,0 26,3
022 Vakspecialisten op artistiek en c. Waarde 2024 28,7 33,1 17,2
022 Vakspecialisten op artistiek en c. Ondergrens 95%-interval 2024 24,0 28,1 13,4
022 Vakspecialisten op artistiek en c. Bovengrens 95%-interval 2024 34,0 38,5 21,7
03 Commerciële beroepen Waarde 2024 30,1 38,2 24,6
03 Commerciële beroepen Ondergrens 95%-interval 2024 28,9 37,0 23,5
03 Commerciële beroepen Bovengrens 95%-interval 2024 31,3 39,5 25,7
031 Adviseurs marketing, public relat. Waarde 2024 27,8 43,3 26,3
031 Adviseurs marketing, public relat. Ondergrens 95%-interval 2024 25,5 40,7 24,0
031 Adviseurs marketing, public relat. Bovengrens 95%-interval 2024 30,2 46,0 28,7
0311 Adviseurs marketing, public rela... Waarde 2024 27,8 43,3 26,3
0311 Adviseurs marketing, public rela... Ondergrens 95%-interval 2024 25,5 40,7 24,0
0311 Adviseurs marketing, public rela... Bovengrens 95%-interval 2024 30,2 46,0 28,7
032 Vertegenwoordigers en inkopers Waarde 2024 31,8 46,5 28,1
032 Vertegenwoordigers en inkopers Ondergrens 95%-interval 2024 29,2 43,6 25,5
032 Vertegenwoordigers en inkopers Bovengrens 95%-interval 2024 34,6 49,5 30,8
0321 Vertegenwoordigers en inkopers Waarde 2024 31,8 46,5 28,1
0321 Vertegenwoordigers en inkopers Ondergrens 95%-interval 2024 29,2 43,6 25,5
0321 Vertegenwoordigers en inkopers Bovengrens 95%-interval 2024 34,6 49,5 30,8
033 Verkopers Waarde 2024 30,4 33,5 22,7
033 Verkopers Ondergrens 95%-interval 2024 28,9 31,8 21,3
033 Verkopers Bovengrens 95%-interval 2024 32,1 35,1 24,3
0331 Winkeliers en teamleiders detail... Waarde 2024 37,8 45,2 31,5
0331 Winkeliers en teamleiders detail... Ondergrens 95%-interval 2024 33,5 40,7 27,4
0331 Winkeliers en teamleiders detail... Bovengrens 95%-interval 2024 42,2 49,7 35,9
0332 Verkoopmedewerkers detailhandel Waarde 2024 28,2 32,1 21,9
0332 Verkoopmedewerkers detailhandel Ondergrens 95%-interval 2024 26,0 29,8 20,0
0332 Verkoopmedewerkers detailhandel Bovengrens 95%-interval 2024 30,4 34,4 24,0
0333 Kassamedewerkers Waarde 2024 26,7 22,6 17,3
0333 Kassamedewerkers Ondergrens 95%-interval 2024 22,5 18,6 13,7
0333 Kassamedewerkers Bovengrens 95%-interval 2024 31,4 27,1 21,5
0334 Callcentermedewerkers outbound e... Waarde 2024 33,2 35,1 21,7
0334 Callcentermedewerkers outbound e... Ondergrens 95%-interval 2024 29,7 31,6 18,7
0334 Callcentermedewerkers outbound e... Bovengrens 95%-interval 2024 36,9 38,9 25,1
04 Bedrijfseconomische en administrat... Waarde 2024 27,9 39,1 22,2
04 Bedrijfseconomische en administrat... Ondergrens 95%-interval 2024 27,0 38,1 21,3
04 Bedrijfseconomische en administrat... Bovengrens 95%-interval 2024 28,8 40,1 23,0
041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. Waarde 2024 29,2 44,3 25,2
041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. Ondergrens 95%-interval 2024 27,7 42,6 23,8
041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. Bovengrens 95%-interval 2024 30,7 46,0 26,7
0411 Accountants Waarde 2024 32,8 45,1 30,4
0411 Accountants Ondergrens 95%-interval 2024 29,4 41,4 27,1
0411 Accountants Bovengrens 95%-interval 2024 36,5 48,9 34,0
0412 Financieel specialisten en economen Waarde 2024 28,7 44,6 23,9
0412 Financieel specialisten en economen Ondergrens 95%-interval 2024 24,9 40,2 20,3
0412 Financieel specialisten en economen Bovengrens 95%-interval 2024 32,8 49,0 27,9
0413 Bedrijfskundigen en organisatiea. Waarde 2024 27,0 40,9 22,0
Bron: CBS/TNO ©,
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van de Nederlandse werknemer van 15 tot 75 jaar, naar beroepsniveau en beroepsrichting. In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, psychische vermoeidheid door het werk, slachtofferschap op het werk en ervaren discriminatie op het werk.

Vanaf het verslagjaar 2022 verschilt de wijze waarop gegevens voor de NEA zijn verzameld en verwerkt op enkele punten van eerdere verslagjaren. Daardoor zijn de cijfers vanaf 2022 mogelijk niet in alle gevallen vergelijkbaar met de cijfers tot en met 2021. Meer informatie is beschikbaar in de onderzoeksbeschrijving van de NEA 2022 (zie paragraaf 4).

Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2014.

Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 15 april 2025:
De jaarcijfers over 2024 zijn toegevoegd. Ook zijn nieuwe onderwerpen toegevoegd over ervaren discriminatie op het werk. Deze onderwerpen zijn toegevoegd in de map ‘Gediscrimineerd gevoeld (vanaf 2022)’.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In mei verschijnen de cijfers over het voorafgaande jaar.

Toelichting onderwerpen

Werkdruk
Er is sprake van werkdruk op het moment dat de balans tussen de werkbelasting en de belastbaarheid van de werknemer verstoord is. Werkdruk treedt dus op als men het werk niet binnen de gestelde tijd af kan krijgen of niet meer aan de gestelde eisen kan voldoen.
Erg snel werken
Enquêtevraag: Moet u erg snel werken?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage werknemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.

In 2021 en 2020 is deze vraag niet gesteld aan werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum stil lag/niet mocht worden uitgevoerd vanwege coronamaatregelen. Het betreft 0,5 procent van alle werknemers in 2021 en 2,5 procent in 2020. Binnen bedrijfstakken, beroepen, leeftijdsklassen en andere kenmerken kan dit percentage hoger of lager uitvallen. Het cijfer is berekend voor werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum niet stil lag vanwege coronamaatregelen.
Heel veel werk doen
Enquêtevraag: Moet u heel veel werk doen?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage werknemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.

In 2021 en 2020 is deze vraag niet gesteld aan werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum stil lag/niet mocht worden uitgevoerd vanwege coronamaatregelen. Het betreft 0,5 procent van alle werknemers in 2021 en 2,5 procent in 2020. Binnen bedrijfstakken, beroepen, leeftijdsklassen en andere kenmerken kan dit percentage hoger of lager uitvallen. Het cijfer is berekend voor werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum niet stil lag vanwege coronamaatregelen.
Extra hard werken
Enquêtevraag: Moet u extra hard werken om iets af te krijgen?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage werknemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.

In 2021 en 2020 is deze vraag niet gesteld aan werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum stil lag/niet mocht worden uitgevoerd vanwege coronamaatregelen. Het betreft 0,5 procent van alle werknemers in 2021 en 2,5 procent in 2020. Binnen bedrijfstakken, beroepen, leeftijdsklassen en andere kenmerken kan dit percentage hoger of lager uitvallen. Het cijfer is berekend voor werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum niet stil lag vanwege coronamaatregelen.