Psycho-sociale arbeidsbelasting werknemers; beroep

Bekijk volledige tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Beroep Marges Psychische vermoeidheid door het werk ’s Ochtends moe voelen (%)
Totaal Waarde 23,1
Ondergrens 95%-interval 22,7
Bovengrens 95%-interval 23,5
Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) Waarde 21,9
Ondergrens 95%-interval 20,6
Bovengrens 95%-interval 23,3
Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) Waarde 21,6
Ondergrens 95%-interval 21,0
Bovengrens 95%-interval 22,2
Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) Waarde 22,5
Ondergrens 95%-interval 21,7
Bovengrens 95%-interval 23,4
Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) Waarde 25,1
Ondergrens 95%-interval 24,5
Bovengrens 95%-interval 25,7
Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) Waarde 31,5
Ondergrens 95%-interval 25,5
Bovengrens 95%-interval 38,1
01 Pedagogische beroepen Waarde 24,9
Ondergrens 95%-interval 23,8
Bovengrens 95%-interval 26,1
011 Docenten Waarde 26,8
Ondergrens 95%-interval 25,6
Bovengrens 95%-interval 28,1
0111 Docenten hoger onderwijs en hoog... Waarde 30,0
Ondergrens 95%-interval 25,7
Bovengrens 95%-interval 34,6
0112 Docenten beroepsgerichte vakken ... Waarde 23,7
Ondergrens 95%-interval 18,6
Bovengrens 95%-interval 29,7
0113 Docenten algemene vakken secunda... Waarde 29,6
Ondergrens 95%-interval 27,5
Bovengrens 95%-interval 31,8
0114 Leerkrachten basisonderwijs Waarde 25,3
Ondergrens 95%-interval 23,8
Bovengrens 95%-interval 26,8
0115 Onderwijskundigen en overige doc... Waarde 25,5
Ondergrens 95%-interval 22,0
Bovengrens 95%-interval 29,3
012 Sportinstructeurs Waarde 16,0
Ondergrens 95%-interval 11,3
Bovengrens 95%-interval 22,1
013 Leidsters kinderopvang en onderwi. Waarde 21,3
Ondergrens 95%-interval 18,7
Bovengrens 95%-interval 24,1
0131 Leidsters kinderopvang en onderw... Waarde 21,3
Ondergrens 95%-interval 18,7
Bovengrens 95%-interval 24,1
02 Creatieve en taalkundige beroepen Waarde 26,6
Ondergrens 95%-interval 23,4
Bovengrens 95%-interval 30,1
021 Auteurs en kunstenaars Waarde 23,2
Ondergrens 95%-interval 18,9
Bovengrens 95%-interval 28,2
022 Vakspecialisten op artistiek en c. Waarde 29,6
Ondergrens 95%-interval 25,0
Bovengrens 95%-interval 34,6
03 Commerciële beroepen Waarde 23,3
Ondergrens 95%-interval 22,2
Bovengrens 95%-interval 24,4
031 Adviseurs marketing, public relat. Waarde 24,6
Ondergrens 95%-interval 22,4
Bovengrens 95%-interval 26,9
0311 Adviseurs marketing, public rela... Waarde 24,6
Ondergrens 95%-interval 22,4
Bovengrens 95%-interval 26,9
032 Vertegenwoordigers en inkopers Waarde 22,5
Ondergrens 95%-interval 20,1
Bovengrens 95%-interval 25,0
0321 Vertegenwoordigers en inkopers Waarde 22,5
Ondergrens 95%-interval 20,1
Bovengrens 95%-interval 25,0
033 Verkopers Waarde 23,0
Ondergrens 95%-interval 21,5
Bovengrens 95%-interval 24,5
0331 Winkeliers en teamleiders detail... Waarde 18,7
Ondergrens 95%-interval 15,5
Bovengrens 95%-interval 22,3
0332 Verkoopmedewerkers detailhandel Waarde 23,9
Ondergrens 95%-interval 21,9
Bovengrens 95%-interval 26,0
0333 Kassamedewerkers Waarde 27,1
Ondergrens 95%-interval 22,8
Bovengrens 95%-interval 31,9
0334 Callcentermedewerkers outbound e... Waarde 21,4
Ondergrens 95%-interval 18,4
Bovengrens 95%-interval 24,7
04 Bedrijfseconomische en administrat... Waarde 22,7
Ondergrens 95%-interval 21,9
Bovengrens 95%-interval 23,5
041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. Waarde 25,1
Ondergrens 95%-interval 23,7
Bovengrens 95%-interval 26,6
0411 Accountants Waarde 22,6
Ondergrens 95%-interval 19,7
Bovengrens 95%-interval 25,9
0412 Financieel specialisten en economen Waarde 23,7
Ondergrens 95%-interval 20,2
Bovengrens 95%-interval 27,6
0413 Bedrijfskundigen en organisatiea. Waarde 24,3
Bron: CBS/TNO ©,
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van de Nederlandse werknemer van 15 tot 75 jaar, naar beroepsniveau en beroepsrichting. In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, psychische vermoeidheid door het werk, slachtofferschap op het werk en ervaren discriminatie op het werk.

Vanaf het verslagjaar 2022 verschilt de wijze waarop gegevens voor de NEA zijn verzameld en verwerkt op enkele punten van eerdere verslagjaren. Daardoor zijn de cijfers vanaf 2022 mogelijk niet in alle gevallen vergelijkbaar met de cijfers tot en met 2021. Meer informatie is beschikbaar in de onderzoeksbeschrijving van de NEA 2022 (zie paragraaf 4).

Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2014.

Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 10 december 2025:
De cijfers naar beroep zijn voor 2024 gecorrigeerd. Deze cijfers waren in de vorige versie van deze tabel gebaseerd op een onvolledig bestand waarin nog niet alle beroepen getypeerd waren.

Wijzigingen per 15 april 2025:
De jaarcijfers over 2024 zijn toegevoegd. Ook zijn nieuwe onderwerpen toegevoegd over ervaren discriminatie op het werk. Deze onderwerpen zijn toegevoegd in de map ‘Gediscrimineerd gevoeld (vanaf 2022)’.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In mei verschijnen de cijfers over het voorafgaande jaar.

Toelichting onderwerpen

Psychische vermoeidheid door het werk
Psychische vermoeidheid door het werk (burn-outklachten) wordt gemeten aan de hand van vijf uitspraken:
- Ik voel me emotioneel uitgeput door mijn werk.
- Aan het einde van een werkdag voel ik me leeg.
- Ik voel me moe als ik 's morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
- Het vergt heel veel van mij om de hele dag met mensen te werken.
- Ik voel me compleet uitgeput door mijn werk.
De antwoordmogelijkheden hierbij zijn: nooit, enkele keren per jaar, maandelijks, enkele keren per maand, wekelijks, enkele keren per week of elke dag. Als iemand gemiddeld op de vijf uitspraken enkele keren per maand of vaker antwoordt, dan worden deze gevoelens van vermoeidheid en uitputting aangemerkt als psychische vermoeidheid door het werk.
’s Ochtends moe voelen
Enquêtevraag: Ik voel me moe als ik 's morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
Antwoordcategorieën:
1. Nooit
2. Enkele keren per jaar
3. Maandelijks
4. Enkele keren per maand
5. Elke week
6. Enkele keren per week
7. Elke dag
Cijfer betreft het percentage werknemers met antwoordcategorieën: enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week en elke dag.