Psycho-sociale arbeidsbelasting werknemers; beroep

Psycho-sociale arbeidsbelasting werknemers; beroep

Beroep Marges Perioden Werkdruk Heel veel werk doen (%)
Totaal Waarde 2024 40,4
Totaal Ondergrens 95%-interval 2024 40,0
Totaal Bovengrens 95%-interval 2024 40,8
Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) Waarde 2024 32,5
Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 31,0
Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 34,0
Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) Waarde 2024 35,3
Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 34,6
Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 35,9
Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) Waarde 2024 41,5
Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 40,5
Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 42,5
Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) Waarde 2024 46,8
Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 46,1
Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 47,5
Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) Waarde 2024 36,9
Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) Ondergrens 95%-interval 2024 30,7
Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) Bovengrens 95%-interval 2024 43,5
01 Pedagogische beroepen Waarde 2024 48,5
01 Pedagogische beroepen Ondergrens 95%-interval 2024 47,2
01 Pedagogische beroepen Bovengrens 95%-interval 2024 49,9
011 Docenten Waarde 2024 53,1
011 Docenten Ondergrens 95%-interval 2024 51,6
011 Docenten Bovengrens 95%-interval 2024 54,5
0111 Docenten hoger onderwijs en hoog... Waarde 2024 45,0
0111 Docenten hoger onderwijs en hoog... Ondergrens 95%-interval 2024 40,3
0111 Docenten hoger onderwijs en hoog... Bovengrens 95%-interval 2024 49,8
0112 Docenten beroepsgerichte vakken ... Waarde 2024 43,3
0112 Docenten beroepsgerichte vakken ... Ondergrens 95%-interval 2024 37,2
0112 Docenten beroepsgerichte vakken ... Bovengrens 95%-interval 2024 49,5
0113 Docenten algemene vakken secunda... Waarde 2024 55,9
0113 Docenten algemene vakken secunda... Ondergrens 95%-interval 2024 53,4
0113 Docenten algemene vakken secunda... Bovengrens 95%-interval 2024 58,3
0114 Leerkrachten basisonderwijs Waarde 2024 62,2
0114 Leerkrachten basisonderwijs Ondergrens 95%-interval 2024 60,4
0114 Leerkrachten basisonderwijs Bovengrens 95%-interval 2024 63,9
0115 Onderwijskundigen en overige doc... Waarde 2024 41,9
0115 Onderwijskundigen en overige doc... Ondergrens 95%-interval 2024 38,0
0115 Onderwijskundigen en overige doc... Bovengrens 95%-interval 2024 46,0
012 Sportinstructeurs Waarde 2024 18,7
012 Sportinstructeurs Ondergrens 95%-interval 2024 13,6
012 Sportinstructeurs Bovengrens 95%-interval 2024 25,1
013 Leidsters kinderopvang en onderwi. Waarde 2024 41,5
013 Leidsters kinderopvang en onderwi. Ondergrens 95%-interval 2024 38,4
013 Leidsters kinderopvang en onderwi. Bovengrens 95%-interval 2024 44,7
0131 Leidsters kinderopvang en onderw... Waarde 2024 41,5
0131 Leidsters kinderopvang en onderw... Ondergrens 95%-interval 2024 38,4
0131 Leidsters kinderopvang en onderw... Bovengrens 95%-interval 2024 44,7
02 Creatieve en taalkundige beroepen Waarde 2024 36,4
02 Creatieve en taalkundige beroepen Ondergrens 95%-interval 2024 32,8
02 Creatieve en taalkundige beroepen Bovengrens 95%-interval 2024 40,0
021 Auteurs en kunstenaars Waarde 2024 38,5
021 Auteurs en kunstenaars Ondergrens 95%-interval 2024 33,4
021 Auteurs en kunstenaars Bovengrens 95%-interval 2024 43,8
022 Vakspecialisten op artistiek en c. Waarde 2024 34,5
022 Vakspecialisten op artistiek en c. Ondergrens 95%-interval 2024 29,7
022 Vakspecialisten op artistiek en c. Bovengrens 95%-interval 2024 39,6
03 Commerciële beroepen Waarde 2024 38,6
03 Commerciële beroepen Ondergrens 95%-interval 2024 37,4
03 Commerciële beroepen Bovengrens 95%-interval 2024 39,9
031 Adviseurs marketing, public relat. Waarde 2024 44,0
031 Adviseurs marketing, public relat. Ondergrens 95%-interval 2024 41,4
031 Adviseurs marketing, public relat. Bovengrens 95%-interval 2024 46,5
0311 Adviseurs marketing, public rela... Waarde 2024 44,0
0311 Adviseurs marketing, public rela... Ondergrens 95%-interval 2024 41,4
0311 Adviseurs marketing, public rela... Bovengrens 95%-interval 2024 46,5
032 Vertegenwoordigers en inkopers Waarde 2024 46,5
032 Vertegenwoordigers en inkopers Ondergrens 95%-interval 2024 43,6
032 Vertegenwoordigers en inkopers Bovengrens 95%-interval 2024 49,3
0321 Vertegenwoordigers en inkopers Waarde 2024 46,5
0321 Vertegenwoordigers en inkopers Ondergrens 95%-interval 2024 43,6
0321 Vertegenwoordigers en inkopers Bovengrens 95%-interval 2024 49,3
033 Verkopers Waarde 2024 33,8
033 Verkopers Ondergrens 95%-interval 2024 32,2
033 Verkopers Bovengrens 95%-interval 2024 35,4
0331 Winkeliers en teamleiders detail... Waarde 2024 46,4
0331 Winkeliers en teamleiders detail... Ondergrens 95%-interval 2024 42,1
0331 Winkeliers en teamleiders detail... Bovengrens 95%-interval 2024 50,7
0332 Verkoopmedewerkers detailhandel Waarde 2024 32,2
0332 Verkoopmedewerkers detailhandel Ondergrens 95%-interval 2024 30,0
0332 Verkoopmedewerkers detailhandel Bovengrens 95%-interval 2024 34,5
0333 Kassamedewerkers Waarde 2024 22,9
0333 Kassamedewerkers Ondergrens 95%-interval 2024 19,0
0333 Kassamedewerkers Bovengrens 95%-interval 2024 27,4
0334 Callcentermedewerkers outbound e... Waarde 2024 34,8
0334 Callcentermedewerkers outbound e... Ondergrens 95%-interval 2024 31,4
0334 Callcentermedewerkers outbound e... Bovengrens 95%-interval 2024 38,5
04 Bedrijfseconomische en administrat... Waarde 2024 39,1
04 Bedrijfseconomische en administrat... Ondergrens 95%-interval 2024 38,2
04 Bedrijfseconomische en administrat... Bovengrens 95%-interval 2024 40,1
041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. Waarde 2024 44,3
041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. Ondergrens 95%-interval 2024 42,7
041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. Bovengrens 95%-interval 2024 45,9
0411 Accountants Waarde 2024 45,1
0411 Accountants Ondergrens 95%-interval 2024 41,5
0411 Accountants Bovengrens 95%-interval 2024 48,8
0412 Financieel specialisten en economen Waarde 2024 44,0
0412 Financieel specialisten en economen Ondergrens 95%-interval 2024 39,9
0412 Financieel specialisten en economen Bovengrens 95%-interval 2024 48,2
0413 Bedrijfskundigen en organisatiea. Waarde 2024 42,0
Bron: CBS/TNO ©,
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van de Nederlandse werknemer van 15 tot 75 jaar, naar beroepsniveau en beroepsrichting. In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, psychische vermoeidheid door het werk, slachtofferschap op het werk en ervaren discriminatie op het werk.

Vanaf het verslagjaar 2022 verschilt de wijze waarop gegevens voor de NEA zijn verzameld en verwerkt op enkele punten van eerdere verslagjaren. Daardoor zijn de cijfers vanaf 2022 mogelijk niet in alle gevallen vergelijkbaar met de cijfers tot en met 2021. Meer informatie is beschikbaar in de onderzoeksbeschrijving van de NEA 2022 (zie paragraaf 4).

Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2014.

Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 10 december 2025:
De cijfers naar beroep zijn voor 2024 gecorrigeerd. Deze cijfers waren in de vorige versie van deze tabel gebaseerd op een onvolledig bestand waarin nog niet alle beroepen getypeerd waren.

Wijzigingen per 15 april 2025:
De jaarcijfers over 2024 zijn toegevoegd. Ook zijn nieuwe onderwerpen toegevoegd over ervaren discriminatie op het werk. Deze onderwerpen zijn toegevoegd in de map ‘Gediscrimineerd gevoeld (vanaf 2022)’.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In mei verschijnen de cijfers over het voorafgaande jaar.

Toelichting onderwerpen

Werkdruk
Er is sprake van werkdruk op het moment dat de balans tussen de werkbelasting en de belastbaarheid van de werknemer verstoord is. Werkdruk treedt dus op als men het werk niet binnen de gestelde tijd af kan krijgen of niet meer aan de gestelde eisen kan voldoen.
Heel veel werk doen
Enquêtevraag: Moet u heel veel werk doen?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage werknemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.

In 2021 en 2020 is deze vraag niet gesteld aan werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum stil lag/niet mocht worden uitgevoerd vanwege coronamaatregelen. Het betreft 0,5 procent van alle werknemers in 2021 en 2,5 procent in 2020. Binnen bedrijfstakken, beroepen, leeftijdsklassen en andere kenmerken kan dit percentage hoger of lager uitvallen. Het cijfer is berekend voor werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum niet stil lag vanwege coronamaatregelen.