Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) werknemers; bedrijfstak

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) werknemers; bedrijfstak

Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Marges Perioden Werkdruk Heel veel werk doen (%)
A-U Alle economische activiteiten Waarde 2024 40,4
A-U Alle economische activiteiten Ondergrens 95%-interval 2024 40,0
A-U Alle economische activiteiten Bovengrens 95%-interval 2024 40,8
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde 2024 33,4
A Landbouw, bosbouw en visserij Ondergrens 95%-interval 2024 29,5
A Landbouw, bosbouw en visserij Bovengrens 95%-interval 2024 37,5
B Delfstoffenwinning Waarde 2024 35,1
B Delfstoffenwinning Ondergrens 95%-interval 2024 27,7
B Delfstoffenwinning Bovengrens 95%-interval 2024 43,3
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Waarde 2024 37,8
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Ondergrens 95%-interval 2024 36,6
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Bovengrens 95%-interval 2024 39,1
B-F Nijverheid en energie Waarde 2024 38,4
B-F Nijverheid en energie Ondergrens 95%-interval 2024 37,3
B-F Nijverheid en energie Bovengrens 95%-interval 2024 39,4
C Industrie Waarde 2024 37,9
C Industrie Ondergrens 95%-interval 2024 36,6
C Industrie Bovengrens 95%-interval 2024 39,2
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie Waarde 2024 42,9
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie Ondergrens 95%-interval 2024 39,7
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie Bovengrens 95%-interval 2024 46,2
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie Waarde 2024 48,7
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie Ondergrens 95%-interval 2024 41,8
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie Bovengrens 95%-interval 2024 55,5
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. Waarde 2024 38,9
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. Ondergrens 95%-interval 2024 33,4
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. Bovengrens 95%-interval 2024 44,7
19 Aardolie-industrie Waarde 2024 41,7
19 Aardolie-industrie Ondergrens 95%-interval 2024 34,0
19 Aardolie-industrie Bovengrens 95%-interval 2024 49,7
20 Chemische industrie Waarde 2024 42,4
20 Chemische industrie Ondergrens 95%-interval 2024 36,8
20 Chemische industrie Bovengrens 95%-interval 2024 48,1
21 Farmaceutische industrie Waarde 2024 37,9
21 Farmaceutische industrie Ondergrens 95%-interval 2024 31,6
21 Farmaceutische industrie Bovengrens 95%-interval 2024 44,7
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr Waarde 2024 38,1
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr Ondergrens 95%-interval 2024 33,3
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr Bovengrens 95%-interval 2024 43,2
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie Waarde 2024 35,2
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie Ondergrens 95%-interval 2024 31,6
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie Bovengrens 95%-interval 2024 39,0
26 Elektrotechnische industrie Waarde 2024 40,3
26 Elektrotechnische industrie Ondergrens 95%-interval 2024 33,7
26 Elektrotechnische industrie Bovengrens 95%-interval 2024 47,3
27 Elektrische apparatenindustrie Waarde 2024 40,3
27 Elektrische apparatenindustrie Ondergrens 95%-interval 2024 33,9
27 Elektrische apparatenindustrie Bovengrens 95%-interval 2024 47,1
28 Machine-industrie Waarde 2024 38,5
28 Machine-industrie Ondergrens 95%-interval 2024 34,9
28 Machine-industrie Bovengrens 95%-interval 2024 42,2
29-30 Transportmiddelenindustrie Waarde 2024 36,2
29-30 Transportmiddelenindustrie Ondergrens 95%-interval 2024 30,7
29-30 Transportmiddelenindustrie Bovengrens 95%-interval 2024 42,0
31-33 Overige industrie en reparatie Waarde 2024 30,7
31-33 Overige industrie en reparatie Ondergrens 95%-interval 2024 27,8
31-33 Overige industrie en reparatie Bovengrens 95%-interval 2024 33,8
D Energievoorziening Waarde 2024 37,0
D Energievoorziening Ondergrens 95%-interval 2024 31,4
D Energievoorziening Bovengrens 95%-interval 2024 42,9
35 Energiebedrijven Waarde 2024 37,0
35 Energiebedrijven Ondergrens 95%-interval 2024 31,4
35 Energiebedrijven Bovengrens 95%-interval 2024 42,9
E Waterbedrijven en afvalbeheer Waarde 2024 37,9
E Waterbedrijven en afvalbeheer Ondergrens 95%-interval 2024 32,1
E Waterbedrijven en afvalbeheer Bovengrens 95%-interval 2024 44,0
F Bouwnijverheid Waarde 2024 39,7
F Bouwnijverheid Ondergrens 95%-interval 2024 37,8
F Bouwnijverheid Bovengrens 95%-interval 2024 41,7
G-I Handel, vervoer en horeca Waarde 2024 38,4
G-I Handel, vervoer en horeca Ondergrens 95%-interval 2024 37,6
G-I Handel, vervoer en horeca Bovengrens 95%-interval 2024 39,2
G-N Commerciële dienstverlening Waarde 2024 39,1
G-N Commerciële dienstverlening Ondergrens 95%-interval 2024 38,5
G-N Commerciële dienstverlening Bovengrens 95%-interval 2024 39,7
G Handel Waarde 2024 38,8
G Handel Ondergrens 95%-interval 2024 37,8
G Handel Bovengrens 95%-interval 2024 39,8
H Vervoer en opslag Waarde 2024 33,3
H Vervoer en opslag Ondergrens 95%-interval 2024 31,6
H Vervoer en opslag Bovengrens 95%-interval 2024 35,2
I Horeca Waarde 2024 42,2
I Horeca Ondergrens 95%-interval 2024 40,4
I Horeca Bovengrens 95%-interval 2024 44,0
J Informatie en communicatie Waarde 2024 36,8
J Informatie en communicatie Ondergrens 95%-interval 2024 34,8
J Informatie en communicatie Bovengrens 95%-interval 2024 38,9
58-60 Uitgeverijen, film,radio en t.v. Waarde 2024 38,0
58-60 Uitgeverijen, film,radio en t.v. Ondergrens 95%-interval 2024 32,5
58-60 Uitgeverijen, film,radio en t.v. Bovengrens 95%-interval 2024 43,8
61 Telecommunicatie Waarde 2024 42,1
61 Telecommunicatie Ondergrens 95%-interval 2024 35,9
61 Telecommunicatie Bovengrens 95%-interval 2024 48,6
62-63 IT- en informatiedienstverlening Waarde 2024 36,1
62-63 IT- en informatiedienstverlening Ondergrens 95%-interval 2024 33,8
62-63 IT- en informatiedienstverlening Bovengrens 95%-interval 2024 38,5
K Financiële dienstverlening Waarde 2024 39,2
K Financiële dienstverlening Ondergrens 95%-interval 2024 36,8
K Financiële dienstverlening Bovengrens 95%-interval 2024 41,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde 2024 44,2
Bron: © CBS, TNO
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van de Nederlandse werknemer van 15 tot 75 jaar, naar bedrijfstakken (SBI 2008). In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, psychische vermoeidheid door het werk, slachtofferschap op het werk en ervaren discriminatie op het werk.

Vanaf het verslagjaar 2022 verschilt de wijze waarop gegevens voor de NEA zijn verzameld en verwerkt op enkele punten van eerdere verslagjaren. Daardoor zijn de cijfers vanaf 2022 mogelijk niet in alle gevallen vergelijkbaar met de cijfers tot en met 2021. Meer informatie is beschikbaar in de onderzoeksbeschrijving van de NEA 2022 (zie paragraaf 4).

Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2014.

Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 15 april 2025:
De jaarcijfers over 2024 zijn toegevoegd. Ook zijn nieuwe onderwerpen toegevoegd over ervaren discriminatie op het werk. Deze onderwerpen zijn toegevoegd in de map ‘Gediscrimineerd gevoeld (vanaf 2022)’.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Uiterlijk in mei verschijnen de cijfers over het voorafgaande jaar.

Toelichting onderwerpen

Werkdruk
Er is sprake van werkdruk op het moment dat de balans tussen de werkbelasting en de belastbaarheid van de werknemer verstoord is. Werkdruk treedt dus op als men het werk niet binnen de gestelde tijd af kan krijgen of niet meer aan de gestelde eisen kan voldoen.
Heel veel werk doen
Enquêtevraag: Moet u heel veel werk doen?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage werknemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.

In 2021 en 2020 is deze vraag niet gesteld aan werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum stil lag/niet mocht worden uitgevoerd vanwege coronamaatregelen. Het betreft 0,5 procent van alle werknemers in 2021 en 2,5 procent in 2020. Binnen bedrijfstakken, beroepen, leeftijdsklassen en andere kenmerken kan dit percentage hoger of lager uitvallen. Het cijfer is berekend voor werknemers waarvan het werk op de enquêtedatum niet stil lag vanwege coronamaatregelen.