Zuivering van stedelijk afvalwater; energieproductie en energieverbruik

Zuivering van stedelijk afvalwater; energieproductie en energieverbruik

Kenmerken installaties Perioden Productie en verbruik van biogas Aankoop (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Productie uit slibgisting (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Aflevering extern (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Afgefakkeld (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Afgeblazen (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Totaal (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Verbruik voor productie aardgas en LNG (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Verbruik in gasmotoren WKK installaties (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Verbruik voor opwarming slibgistingstank (1 000 m3) Productie en verbruik van biogas Verbruik Overig verbruik (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Aankoop (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Zelf opgewekt via wind- en zonne-energie (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Zelf opgewekt in WKK installaties (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Aflevering extern (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Totaal (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Verbruik beluchting zuiveringsproces (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Verbruik door afvalwatertransportgemalen (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Verbruik voor slibontwatering (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van elektriciteit Verbruik Overig verbruik (1000  kWh) Aanvoer en verbruik van aardgas Aankoop (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Productie uit biogas (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Aflevering extern (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Totaal (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Verbruik gasmotoren van WKK installaties (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Verbruik voor slibontwatering (1 000 m3) Aanvoer en verbruik van aardgas Verbruik Overig verbruik (1 000 m3) Productie en verbruik van warmte Productie warmte in WKK installaties (TJ) Productie en verbruik van warmte Verbruik in zuiveringsproces (TJ) Verbruik van huisbrandolie (1 000 kg)
Totaal alle installaties 2014 0 108.012 11.672 6.568 203 89.569 1.289 84.450 2.614 1.216 588.848 2.417 210.950 40.124 762.091 339.733 90.929 44.434 286.995 20.579 1.002 1.013 20.568 15.083 3.710 1.775 1.292 1.017 72
Totaal alle installaties 2015 0 106.897 10.259 7.405 82 89.150 948 83.157 3.334 1.711 603.958 2.820 216.906 42.966 780.718 342.363 104.188 46.568 287.598 20.873 733 746 20.861 15.010 3.726 2.125 1.263 938 67
Totaal alle installaties 2016 0 115.222 9.989 10.092 579 94.563 1.334 86.284 5.358 1.587 613.507 1.651 221.135 47.713 788.580 351.612 103.682 51.027 282.258 20.716 961 973 20.704 14.849 3.859 1.996 1.279 953 64
Totaal alle installaties 2017 0 116.835 8.771 12.717 678 94.669 1.702 85.240 6.820 907 630.082 1.864 220.753 51.210 801.490 350.024 109.969 46.175 295.322 20.883 1.129 1.141 20.872 15.819 3.137 1.916 1.236 913 4
Totaal alle installaties 2018 0 116.052 11.121 11.278 238 93.415 2.969 81.615 7.729 1.103 620.513 5.784 218.677 55.885 789.088 347.542 101.152 43.163 297.232 20.567 2.339 2.350 20.555 15.880 2.237 2.439 1.239 1.336 167
Totaal alle installaties 2019 0 124.763 14.399 12.061 76 98.227 5.872 84.012 7.081 1.263 615.005 22.146 222.489 58.378 801.262 359.569 108.768 49.351 283.574 21.246 3.764 3.869 21.141 14.315 4.160 2.666 1.278 1.301 63
Totaal alle installaties 2020 0 129.838 17.110 9.788 131 102.809 10.782 84.195 5.542 2.290 619.956 40.326 223.946 77.126 807.101 370.750 111.124 47.132 278.095 23.299 6.744 6.859 23.185 15.551 4.675 2.959 1.214 956 67
Totaal alle installaties 2021* 0 137.327 10.065 10.413 81 116.768 24.024 84.078 7.468 1.198 608.627 69.498 218.401 86.871 809.656 371.881 109.385 45.124 283.266 22.963 15.263 14.174 24.053 15.115 4.469 4.469 1.226 893 63
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over het energieverbruik en de energieopwekking bij het zuiveren van afvalwater in stedelijke ofwel openbare rioolwaterzuiveringsinstallaties die in beheer zijn bij de waterschappen.
De uitkomsten worden uitgesplitst naar type zuivering, slibstabilisatiemethode en grootteklasse van de zuiveringsinstallaties.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2013.

Status van de cijfers:
De cijfers over 2021 in deze tabel zijn voorlopig, alle overige cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 22 maart 2023:
De tabel is aangevuld met voorlopige cijfers over 2021 en definitieve cijfers over 2020.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De voorlopige cijfers over 2022 en de definitieve cijfers over 2021 verschijnen in september 2023.

Toelichting onderwerpen

Productie en verbruik van biogas
Aankoop
De afname van een energiedrager van het openbare net of externe leverancier.
Productie uit slibgisting
Hoeveelheid geproduceerd biogas uit het vergisten van zuiveringsslib.

Slibgisting: het onder anaerobe (=zuurstofloze) omstandigheden afbreken van organische stoffen in zuiveringsslib door bacteriën, onder vorming van biogas. Het proces verloopt optimaal bij temperaturen om en nabij 35 graden Celsius.
Aflevering extern
De aflevering of teruglevering van een energiedrager aan het openbare net of een externe afnemer.
Afgefakkeld
Niet-verbruikt biogas wordt met behulp van een affakkelinstallatie verbrand.
Afgeblazen
In incidentele gevallen wordt niet-verbruikt biogas rechtstreeks naar de lucht uitgestoten.
Verbruik
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.
Totaal
Verbruik voor productie aardgas en LNG
De hoeveelheid biogas die wordt ingezet voor de productie van aardgas en/of LNG.

LNG: Liquid Natural Gas
Verbruik in gasmotoren WKK installaties
De hoeveelheid biogas of aardgas die als brandstof in gasmotoren wordt ingezet in een WKK installatie.

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.


Verbruik voor opwarming slibgistingstank
Het biogas wordt in een verwarmingsketel gebruikt. Met de vrijkomende warmte worden de slibgistingstanks op temperatuur gehouden.

Slibgisting: het onder anaerobe (=zuurstofloze) omstandigheden afbreken van organische stoffen in zuiveringsslib door bacteriën, onder vorming van biogas. Het proces verloopt optimaal bij temperaturen om en nabij 35 graden Celsius.
Overig verbruik
Het resterende, niet verder gespecificeerde gebruik.
Aanvoer en verbruik van elektriciteit
Aankoop
De afname van een energiedrager van het openbare net of externe leverancier.
Zelf opgewekt via wind- en zonne-energie
Elektriciteit die op het eigen terrein van de rioolwaterzuiveringsinstallatie wordt opgewekt met behulp van zonnepanelen en/of windmolens.
Zelf opgewekt in WKK installaties
Eigen elektriciteitsproductie met behulp van gasmotoren en generatoren in een Warmte Kracht Koppeling installatie (WKK).

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.
Aflevering extern
De aflevering of teruglevering van een energiedrager aan het openbare net of een externe afnemer.
Verbruik
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.
Totaal
Verbruik beluchting zuiveringsproces
De hoeveelheid elektriciteit die wordt gebruikt voor de beluchting van de zuiveringsbassins.

Beluchting is het inbrengen van zuurstof die nodig is voor de biologische afbraak van de verontreinigingen in het afvalwater. Dit gebeurt door middel van pompen, blowers of beluchters die elektrisch worden aangedreven.
Verbruik door afvalwatertransportgemalen
De hoeveelheid elektriciteit die wordt gebruikt door de afvalwatertransportgemalen.
Verbruik voor slibontwatering
De hoeveelheid elektriciteit die wordt gebruikt voor apparatuur voor de kunstmatige slibontwatering.

Slibontwatering: proces waarin het zuiveringsslib op kunstmatige wijze ontdaan wordt van 20 tot 40% van het daarin aanwezige water.
Overig verbruik
Het resterende, niet verder gespecificeerde gebruik.
Aanvoer en verbruik van aardgas
Aankoop
De afname van een energiedrager van het openbare net of externe leverancier.
Productie uit biogas
Aflevering extern
De aflevering of teruglevering van een energiedrager aan het openbare net of een externe afnemer.
Verbruik
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.
Totaal
Verbruik gasmotoren van WKK installaties
De hoeveelheid biogas of aardgas die als brandstof in gasmotoren wordt ingezet in een WKK installatie.

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.
Verbruik voor slibontwatering
De hoeveelheid aardgas die wordt gebruikt voor apparatuur voor de kunstmatige slibontwatering.

Slibontwatering: proces waarin het zuiveringsslib op kunstmatige wijze.
Overig verbruik
Het resterende, niet verder gespecificeerde gebruik.
Productie en verbruik van warmte
Productie warmte in WKK installaties
Productie van warmte door warm water of stoom in een WKK installatie.

WKK: Warmte Kracht Koppeling. In een WKK installatie wordt via een generator elektriciteit opgewekt. De vrijkomende afvalwarmte van de gasmotor wordt benut voor verwarmingsdoeleinden.
Verbruik in zuiveringsproces
Het verbruik van warmte in diverse onderdelen van het zuiveringsproces. De warmte kan zijn geproduceerd in een Warmte-Kracht Koppeling (WKK) installatie bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie, of kan zijn ingekocht of aangevoerd van derden.
Verbruik van huisbrandolie
De hoeveelheid die totaal op de rioolwaterzuiveringsinstallatie en afvalwatertransportgemalen wordt verbruikt.