Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar gemeente

Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar gemeente

Regio's Perioden Aantal landbouwbedrijven, totaal (aantal) Grondgebruik Aantal bedrijven Grondgebruik, totaal (aantal) Grondgebruik Aantal bedrijven Cultuurgrond (aantal) Grondgebruik Aantal bedrijven Niet-cultuurgrond (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Akkerbouw, totaal (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Akkerbouwgroenten (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Granen (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Graszaden (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Handelsgewassen (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Peulvruchten (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Suikerbieten (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Overige akkerbouwgewassen (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Braak (aantal) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Tuinbouw open grond, totaal (aantal) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Bloembollen en -knollen (aantal) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Bloemkwekerijgewassen (aantal) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Boomkwekerijgewassen en vaste planten (aantal) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Fruit open grond (aantal) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Tuinbouwgroenten (aantal) Tuinbouw onder glas Aantal bedrijven Tuinbouw onder glas, totaal (aantal) Tuinbouw onder glas Aantal bedrijven Bloemkwekerijgewassen (aantal) Tuinbouw onder glas Aantal bedrijven Boomkwekerijgewassen en vaste planten (aantal) Tuinbouw onder glas Aantal bedrijven Fruit onder glas (aantal) Tuinbouw onder glas Aantal bedrijven Glasgroenten (aantal) Tuinbouw overig Aantal bedrijven Witloftrek (aantal) Grasland en groenvoedergewassen Aantal bedrijven Grasland en groenvoedergewassen, totaal (aantal) Grasland en groenvoedergewassen Aantal bedrijven Groenvoedergewassen (aantal) Graasdieren Aantal bedrijven Graasdieren, totaal (aantal) Graasdieren Aantal bedrijven Schapen (aantal) Hokdieren Aantal dieren Kippen Ouderdieren van leghennen (aantal) Hokdieren Aantal dieren Kippen Ouderdieren van vleeskuikens (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Hokdieren, totaal (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Kalkoenen (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Slachteenden (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Overig pluimvee (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Konijnen (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Edelpelsdieren (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Kippen Ouderdieren van leghennen (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Kippen Ouderdieren van vleeskuikens (aantal)
Kop van Noord-Holland (CR) 2025* 1.740 . 1.700 . 850 250 380 50 20 60 270 50 730 780 410 160 40 80 240 130 80 10 0 50 10 1.160 390 680 350 0 39.898 20 0 0 0 0 . 0 0
Weidegebied van het Noorderveld (LB) 2025* 160 . 150 . 70 10 30 0 10 0 30 10 50 20 10 0 10 0 0 0 0 0 0 0 0 150 80 130 30 38.654 0 10 0 0 0 0 . 0 0
Texel en Land van Zijpe (LB) 2025* 530 . 530 . 280 70 100 10 10 20 60 10 230 250 150 20 20 20 90 20 10 0 0 10 0 390 120 260 120 0 0 10 0 0 0 0 . 0 0
Land van Breda (LB) 2025* 500 . 490 . 230 30 30 10 10 10 10 10 200 300 10 20 220 20 70 100 20 50 0 40 0 340 190 160 20 0 0 20 0 0 0 0 . 0 0
Maaskant en Land van Cuijk (LB) 2025* 1.060 . 1.020 . 730 150 250 20 30 10 190 50 500 220 30 10 90 50 80 20 10 0 0 10 0 950 690 540 100 122.928 363.662 190 0 0 0 0 . 0 10
Hof van Twente 2025* 480 . 470 . 230 10 60 0 0 10 10 10 160 40 0 0 10 10 10 0 0 0 0 0 0 460 370 330 40 7.349 447.697 80 0 0 0 0 . 0 10
Land van Cuijk 2025* 740 . 710 . 540 140 180 10 20 10 160 40 370 190 30 10 90 20 60 20 10 0 0 10 0 650 460 360 60 122.928 256.108 140 0 0 0 0 . 0 10
Sas van Gent 2025*
Zeevang 2025*
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens vanaf gemeenteniveau over grondgebruik, akkerbouw, tuinbouw, grasland, graasdieren en hokdieren. Voor alle onderwerpen wordt zowel het telgegeven (oppervlakte, aantal dieren), als het bijbehorend aantal bedrijven gepresenteerd.

De gegevens voor deze tabel komen uit de landbouwtelling. De landbouwtelling maakt deel uit van de gecombineerde opgave, die onder meer gebruikt wordt voor de uitvoering van het landbouwbeleid en handhaving van de Meststoffenwet.

De regionale indeling van de Landbouwtelling is gebaseerd op het hoofdvestigingsadres. Hierdoor kan de regio, waaraan de landbouwactiviteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) worden toegerekend, afwijken van de plaats waar deze activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden.

De peildatum voor het aantal dieren is 1 april; de peildatum voor de gewassen is 15 mei.

Status van de cijfers: de cijfers van 2025 zijn voorlopig, de overige cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 28 november 2025: de voorlopige cijfers van 2025 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Volgens de reguliere planning verschijnen in november de voorlopige cijfers en in maart van het jaar daarna volgen de definitieve cijfers.

Toelichting onderwerpen

Aantal landbouwbedrijven, totaal
Bedrijven die landbouwproducten voor de markt voortbrengen, met hoofdvestiging in Nederland, en een economische omvang >= 3000 euro SO (Standaard Opbrengst).
_
Bedrijven < 3000 euro SO zijn zeer klein, gedacht moet worden aan bijvoorbeeld slechts 1 melkkoe of 1 are paprika.
_
Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte Eenheid). Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. De oorspronkelijke ondergrens (3 NGE) is echter gehandhaafd, waardoor de populatie ongewijzigd is gebleven.
_
Met ingang van 2016 wordt bij de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Dit heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony’s) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).
_
Voor meer uitleg over de afbakening van de Landbouwtelling en de SO wordt verwezen naar de tabeltoelichting.
Grondgebruik
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Grondgebruik, totaal
Cultuurgrond
Cultuurgrond is grond die, blijvend dan wel tijdelijk, deel uitmaakt van het bedrijf, en in hoofdzaak bestemd is voor het voortbrengen van landbouwproducten (akkerbouw, tuinbouw, veehouderij), met inbegrip van braakland en (tijdelijk) grasland.
_
Omvat akkerbouw, tuinbouw open grond, tuinbouw onder glas,
grasland en voedergewassen.
Niet-cultuurgrond
Omvat blijvend bos, niet in gebruik zijnde cultuurgrond, snelgroeiend hout en overige gronden (onder andere bedrijfsgebouwen, erf, wegen, sloten, natuurterreinen).
Akkerbouw
Akkerbouw is teelt in de volle grond, veelal voor industriële verwerking.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Akkerbouw, totaal
Akkerbouwgroenten
Akkerbouwgroenten zijn groenten die worden geteeld in de open grond, in vruchtwisseling met andere akkerbouwgewassen. Ze zijn meestal bestemd voor industriële verwerking.
_
Vruchtwisseling is het op een perceel na elkaar telen van verschillende gewassen om bodemziekten te voorkomen.
_
Tot de akkerbouwgroenten worden gerekend: boerenkool, erwten (groen te oogsten), knolselderij, kroten/rode bieten, koolraap, schorseneren, spinazie, stamsperziebonen, suikermaïs, tuinbonen (groen te oogsten), uien, waspeen, winterpeen en witlofwortel.
Granen
Graanteelten bestemd voor de oogst van de korrel, inclusief zaadwinning.
_
Omvat onder andere gerst, graansorgho, haver, maïs (exclusief snijmaïs), rogge, tarwe en triticale.
Graszaden
Inclusief klaverzaad.
Handelsgewassen
Handelsgewassen zijn planten die gewoonlijk niet direct voor consumptie worden verkocht omdat ze voor hun eindgebruik industrieel moeten worden verwerkt.
_
Omvat onder andere blauwmaanzaad, cichorei, hennep, karwijzaad, kool- en raapzaad, lijnzaad, sojabonen, vlas en zonnebloemen.
Peulvruchten
Peulvruchten zijn planten waaraan de eetbare zaden in peulen groeien.
_
Omvat bruine bonen, kapucijners en grauwe erwten, niet bittere lupinen, tuinbonen (droog te oogsten), veldbonen en voedererwten.
Suikerbieten
Overige akkerbouwgewassen
Omvat onder andere miscanthus en graszoden.
Braak
Braak is land dat in het lopende oogstjaar niet meer beteeld wordt.
_
Land dat in het kader van de braakleggingsregeling (set aside) niet beteeld wordt valt hier ook onder evenals groenbemestingsgewassen en faunaranden.
Tuinbouw open grond
Tuinbouw open grond is teelt in de volle grond, veelal direct voor de markt.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Tuinbouw open grond, totaal
Bloembollen en -knollen
Omvat onder andere dahlia, gladiolen, hyacinten, irissen, krokussen, lelies, narcissen, tulpen en zantedeschia.
Bloemkwekerijgewassen
Omvat onder andere bloemzaden.
Boomkwekerijgewassen en vaste planten
Omvat bos- en haagplantsoen, buxus, laan- en parkbomen, rozenstruiken, sierconiferen, sierheesters en klimplanten, trek- en besheesters, vruchtbomen en vaste planten.
Fruit open grond
Omvat kleinfruit (onder andere blauwe bessen, frambozen), pit- en steenvruchten (onder andere appels, peren, pruimen), noten en wijndruiven. Met ingang van 2016 zijn hoogstamboomgaarden toegevoegd.
Tuinbouwgroenten
Tuinbouwgroenten zijn groenten die worden geteeld in de open grond, in vruchtwisseling met andere tuinbouwgewassen. Ze zijn meestal direct bestemd voor de markt.
_
Vruchtwisseling is het op een perceel na elkaar telen van verschillende gewassen om bodemziekten te voorkomen.
_
Tot de tuinbouwgroenten worden gerekend: aardbeien, andijvie, asperges, bloemkool, bospeen, broccoli, Chinese kool, komkommerachtigen, knolvenkel/venkel, koolrabi, peulen, prei, pronkbonen, rabarber, selderij (bleek/groen), sla, sluitkool (rode-, witte-, groene-/savooiekool, spitskool),
spruitkool, stokbonen, overige tuinbouwgroenten (o.a. radijs,
raapstelen) en opkweekmateriaal groenten open grond (inclusief groentezaden).
Tuinbouw onder glas
Tuinbouw onder glas is teelt in kassen, bedekt met glas of plastic, of in betreedbare plastic tunnels.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Tuinbouw onder glas, totaal
Bloemkwekerijgewassen
Omvat onder andere amaryllisbollen, bloemzaden, perk- en potplanten, snijbloemen en opkweekmateriaal bloemkwekerijgewassen.
Boomkwekerijgewassen en vaste planten
Exclusief gewassen die uitsluitend voor overwintering onder glas staan.
Fruit onder glas
Glasgroenten
Omvat onder andere aubergines, aardbeien, komkommers, paprika's, tomaten, en opkweekmateriaal groenten onder glas.
Tuinbouw overig
Tuinbouw overig omvat de teelten waarvoor geen grond wordt gebruikt (paddenstoelenteelt, bollenbroei, witloftrek).
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Witloftrek
De oppervlakte witlofwortelen, geteeld in het vorige teeltseizoen, waarvan in het huidige seizoen witlof is getrokken.
_
Witlof is tweejarig. Het eerste jaar worden de witlofwortelen geteeld; het tweede jaar wordt hiervan witlof getrokken.
Grasland en groenvoedergewassen
Grasland en voedergewassen dienen doorgaans als vers plantaardig veevoer.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Grasland en groenvoedergewassen, totaal
Groenvoedergewassen
Omvat luzerne, snijmaïs en voederbieten.
Graasdieren
Graasdieren zijn paarden en pony's, rundvee, schapen en geiten.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Graasdieren, totaal
Schapen
Met ingang van 2018 worden de schapen afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor schapen. Hierdoor is de indeling gewijzigd ten opzichte van eerdere jaren.
Hokdieren
Hokdieren zijn varkens, diverse soorten pluimvee, konijnen en edelpelsdieren.
_
Om hobbymatig van bedrijfsmatig gehouden dieren te onderscheiden, worden bij pluimvee, konijnen en edelpelsdieren aantallen van minder dan 25 stuks niet in de telling meegenomen.
Aantal dieren
Kippen
Met ingang van 2018 worden de pluimvee gegevens afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor pluimvee. Dit kan, in vergelijking met de eerdere directe uitvraag in de Gecombineerde Opgave, van invloed zijn op het aantal dieren en de verdeling tussen de verschillende categorieën.

Met ingang van 2018 worden de dieraantallen voor pluimvee, vleeskalveren en vleesvarkens gecorrigeerd voor tijdelijke leegstand op de peildatum.
Als gevolg hiervan kunnen er verschillen optreden tussen de dieraantallen in de Landbouwtellingstabellen en de productietabellen (zie ook de tabeltoelichting).
Ouderdieren van leghennen
Ouderdieren bestemd voor de productie van broedeieren voor leghennen.
Ouderdieren van vleeskuikens
Ouderdieren bestemd voor de productie van broedeieren voor vleeskuikens.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Hokdieren, totaal
Kippen
Met ingang van 2018 worden de pluimvee gegevens afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor pluimvee. Dit kan, in vergelijking met de eerdere directe uitvraag in de Gecombineerde Opgave, van invloed zijn op het aantal dieren en de verdeling tussen de verschillende categorieën.
Ouderdieren van leghennen
Ouderdieren bestemd voor de productie van broedeieren voor leghennen.
Ouderdieren van vleeskuikens
Ouderdieren bestemd voor de productie van broedeieren voor vleeskuikens.
Kalkoenen
Slachteenden
Overig pluimvee
Legeenden, ganzen, parelhoenders en dergelijke.
Konijnen
Gespeende vleeskonijnen en voedsters (moederdieren).
Edelpelsdieren
Sinds 8 januari 2021 is er in Nederland een verbod op de pelsdierhouderij.
_
Nertsen en overige pelsdieren, uitsluitend moederdieren.
_
Sinds 2008 voornamelijk nertsen.
_
Het is in Nederland niet meer toegestaan vossen en chinchilla's te fokken voor bont. In 1998 werd al bepaald dat er geen nieuwe vossen- en chinchillafokkerijen bij mochten komen, en dat bestaande bedrijven niet konden uitbreiden. Op 1 april 2008 is er een einde gekomen aan de tienjarige overgangstermijn voor bestaande fokkerijen.