Verse groenten en fruit

Voor groenten en fruit berekent CBS twee indicatoren. Ten eerste het aandeel duurzaam bij de inkoop van groenten en fruit uit risicolanden door supermarkten. Ten tweede het aandeel zichtbaar duurzaam gelabelde bananen in de supermarkt.

Er zijn drie belangrijke verschillen tussen deze indicatoren:

-       Het type artikel: alle groenten en fruit versus alleen bananen.

-       De herkomst: bij alle groenten en fruit wordt alleen gekeken naar producten die afkomstig zijn uit risicolanden. Bij bananen wordt niet naar de herkomst gekeken.

-       De definitie van het begrip duurzaamheid: bij groenten en fruit wordt in de keten gekeken of het artikel duurzaam is. Dit betekent dat het niet als duurzaam gelabeld in de schappen hoeft te liggen. Bij bananen wordt wel gekeken of het artikel als duurzaam gelabeld in de supermarkt ligt. Daarnaast zijn er verschillen in de keurmerken die worden meegenomen.

Groenten en fruit

Voor 2014 wordt het aandeel duurzaam van de door Nederlandse supermarkten ingekochte groenten en fruit uit risicolanden geschat op 79 procent. Risicolanden zijn vooral landen in Afrika, Azië en Midden- en Zuid-Amerika, maar er staan ook Europese landen zoals Kosovo, Roemenië en Oekraïne op de lijst.

Inkoop van groenten en fruit uit monitorlanden, 2014


In juni 2012 is door een consortium bestaande uit een groot aantal supermarkten, handelsbedrijven en maatschappelijke organisaties, het convenant “verduurzaming inkoop verse groenten & fruit” ondertekend. De concrete doelstelling is dat in 2020 de inkoop van verse groenten en fruit uit Afrika, Azië en Midden- en Zuid-Amerika van de afzonderlijke ondertekenaars uit de private sector voor 100 procent duurzaam geproduceerd is. Voor 2014 is het streven 30 procent en voor 2015 is het 50 procent. Het Initiatief Duurzame Handel (IDH) coördineert het programma dat uit het initiatief is voortgekomen. Het IDH-programma richt zich op de afzonderlijke deelnemers aan het convenant en op de Europese markt.

Bananen

CBS heeft een berekening gemaakt voor de verduurzaming van bananen. De banaan is de best verkochte tropische vrucht in Nederland.

In 2014 was 50 procent van de door Nederlandse supermarkten verkochte bananen duurzaam.

Afzet van duurzame bananen in Nederlandse supermarkten, 2014

De berekende indicator gaat alleen over de bananen. Daarnaast meet het op een andere plek in de keten dan waar het convenant zich op richt. Deze indicator is dus niet geschikt om het convenant mee te monitoren, maar geeft wel een eerste indruk.

Wereldwijde productie van duurzaam gecertificeerde bananen

De totale productie van duurzaam gecertificeerde bananen ligt naar schatting tussen de 2 en 3,5 procent. Het exacte percentage kan niet worden vastgesteld. Er is weliswaar informatie over  individuele keurmerken, maar een banaan kan meerdere keurmerken hebben en de beschikbare cijfers overlappen.

Aandelen keurmerken in wereldproductie bananen, 2012

Voor de monitoring van de verkoop van duurzame bananen in supermarkten worden de richtlijnen van EZ gevolgd. Zo worden in de Monitor Duurzaam Voedsel consumentenartikelen als duurzaam geclassificeerd als deze zijn voorzien van een duurzaamheidskeurmerk met onafhankelijk controle. Voor bananen betreft het dan de volgende keurmerken: Biologisch, Fairtrade/Max Havelaar en Rainforest Alliance.

Door de keurmerken Fairtrade/Max Havelaar en Rainforest Alliance worden jaarlijks productiecijfers voor bananen geproduceerd. De (geschatte) productiecijfers van biologische bananen zijn niet voor alle jaren beschikbaar. Voor 2012 zijn voor de eerste twee keurmerken productiecijfers voor bananen beschikbaar (bron: Fairtrade International, IISD). Voor biologische bananen zijn productiecijfers voor 2011 beschikbaar (bron: IISD).

Achtergrondinformatie en handelsstromen

Beschrijving van het onderzoek naar de inkoop van verse groenten en fruit

Beschrijving van het onderzoek naar de afzet van bananen

Convenant en certificering

Terug naar homepage Monitor duurzame agro-grondstoffen