Consumptiegroei komt tot stilstand
Door huishoudens werd in het eerste halfjaar van 2011 vrijwel evenveel besteed aan goederen en diensten als in het eerste halfjaar van 2010. In juni was het consumptievolume zelfs 1 procent kleiner dan een jaar eerder. Het was de eerste afname in meer dan een jaar. Hiermee geeft de consument de economie nauwelijks een impuls. Dat de huishoudens in het eerste halfjaar van 2011 pas op de plaats maakten met hun bestedingen is in lijn met de ontwikkeling van de lonen en de prijzen.
Binnenlandse consumptie door huishoudens
Loonstijging houdt inflatie niet bij
Een betaalde baan is voor de meeste huishoudens de voornaamste bron van inkomsten. Werknemers gingen er het afgelopen jaar echter maar weinig op vooruit. De cao-lonen waren ongeveer 1 procent hoger dan een jaar eerder. De inflatie liep gestaag verder op, tot 2,6 procent in juli 2011. De stijging van de kosten van levensonderhoud is al een jaar lang groter dan de stijging van de cao-lonen. Het verschil tussen de inflatie en de loonontwikkeling wordt bovendien steeds groter. Dit betekent dat er minder gekocht kan worden dan voorheen. De koopbereidheid van consumenten is dan ook laag.
Inflatie en cao-lonen
Koopbereidheid onverminderd laag
De koopbereidheid van consumenten is al een jaar lang weinig veranderd. De deelindicator van het consumentenvertrouwen schommelt tussen de -8 en -12, er zijn duidelijk meer pessimisten dan optimisten. De koopbereidheid is momenteel laag. In de afgelopen twintig jaar hielden de optimisten en pessimisten elkaar gemiddeld zo’n beetje in evenwicht. De koopbereidheid van consumenten wordt afgeleid uit het oordeel van consumenten over hun eigen financiële situatie en hun inschatting of de tijd gunstig is voor het doen van grote aankopen als wasmachines en televisies.
Koopbereidheid van consumenten
Omstandigheden ongunstig
De verdere ontwikkeling van de consumptie hangt mede af van de verwachtingen van consumenten, de situatie op de arbeidsmarkt en vermogensontwikkelingen. De Consumptieradar brengt aan de hand van indicatoren op deze terreinen in kaart hoe de omstandigheden voor de consumptie zich ontwikkelen. Na enkele maanden waarin er per saldo weinig veranderde, verslechterde de consumptieradar in augustus over de hele linie. Consumenten waren onder meer pessimistischer over hun financiën en over de toekomstige werkloosheid.
Karin van der Ven