Drugsgebruik gaat vaak samen met slaapproblemen

Wietroker
© Hollandse Hoogte
In 2021/2022 gaf 10 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder aan weleens drugs te hebben gebruikt in het afgelopen jaar. Het gaat hier om het gebruik van zowel cannabis als andere drugs zoals amfetamine, ecstasy of cocaïne. In 2017/2018 was dat 9 procent. Drugsgebruik kan samengaan met gezondheidsklachten. Zo ervaarden drugsgebruikers met 35 procent vaker slaapproblemen dan volwassenen die geen drugs gebruiken (23 procent). Dit blijkt uit cijfers van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor, die het CBS jaarlijks uitvoert in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut.
In 2021/2022 gaven 1,4 miljoen mensen van 18 jaar of ouder (10 procent) aan weleens drugs te hebben gebruikt in het afgelopen jaar, waarvan 880 duizend personen (6 procent) dat ook in de afgelopen maand deden.

Cannabis meest gebruikte drug

Van de volwassenen zei 5 procent in 2021/2022 weleens cannabis (hasj, wiet of marihuana) te hebben gebruikt in het afgelopen jaar, zonder ook andere drugs te gebruiken. Dit zijn ongeveer 700 duizend mensen. Daarmee was cannabis de meest gebruikte drug. Verder zei 3 procent zowel cannabis als andere drugs te hebben gebruikt (combigebruiker), en gebruikte 2 procent enkel andere drugs dan cannabis. Bij andere drugs gaat het om amfetamine, ecstasy, LSD, paddo’s, cocaïne, heroïne, GHB, methadon, 4-Fluoramfetamine en andere drugs, maar niet om het gebruik van lachgas.

De toename van het drugsgebruik is te zien onder combigebruikers en gebruikers van andere drugs. Het percentage dat aangaf alleen cannabis te gebruiken is sinds 2017/2018 vrijwel gelijk gebleven.

Drugsgebruik in het afgelopen jaar
Categorie% Nederlanders van 18 jaar en ouder (% 18 jaar en ouder)
Totaal
2021/202210,3
2017/20189,1
Gebruiker van
uitsluitend cannabis
2021/20224,9
2017/20184,9
Combigebruiker
2021/20223,0
2017/20182,4
Gebruiker van
andere drugs
2021/20222,4
2017/20181,7
Bron: Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor
CBS i.s.m. RIVM en Trimbos-instituut, 2015-22

Drugsgebruikers ervaren vaker slaapproblemen

Drugsgebruik kan samengaan met (mentale) gezondheidsklachten. Zo gaven volwassenen die drugs gebruikten in 2021/2022 vaker aan slaapproblemen te ervaren dan niet gebruikers (35 tegen 23 procent). Het gaat om ongeveer 500 duizend volwassenen die drugs gebruiken en slaapproblemen ondervinden.

Van de drugsgebruikers meldden gebruikers van uitsluitend cannabis het vaakst slaapproblemen (40 procent). Gebruikers van andere drugs dan cannabis ervaarden met 24 procent minder vaak slaapproblemen.

Slaapproblemen naar drugsgebruik, 2021/2022 1)
Categorie2021/2022 (% 18 jaar en ouder)
Drugsgebruiker
Totaal35,1
Gebruiker van
uitsluitend cannabis
40,3
Combigebruiker35,1
Gebruiker van
andere drugs
24,2
Geen drugsgebruiker23,0
Bron: Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor
CBS i.s.m. RIVM en Trimbos-instituut, 2015-22

1) Cijfers zijn gestandaardiseerd voor verschillen in leeftijd, geslacht en onderwijsniveau (zie toelichting).

Toename slaapproblemen onder drugsgebruikers

Waar in 2017/2018 nog 30 procent van de drugsgebruikers last had van slaapproblemen, is dit in 2021/2022 gestegen naar 35 procent. Slaapproblemen namen toe onder gebruikers van uitsluitend cannabis, en onder combigebruikers. Gebruikers van andere drugs ervaarden, evenals volwassenen die geen drugs gebruikten, in beide periodes evenveel slaapproblemen.

Slaapproblemen naar drugsgebruik 1)
Categorie% met slaapproblemen (%)
Drugsgebruiker (totaal)
2021/202235,1
2017/201829,6
Gebruiker van
uitsluitend cannabis
2021/202240,3
2017/201831,8
Combigebruiker
2021/202235,1
2017/201828,0
Gebruiker van
andere drugs
2021/202224,2
2017/201826,0
Geen drugsgebruiker
2021/202223,0
2017/201820,8
Bron: Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor
CBS i.s.m. RIVM en Trimbos-instituut, 2015-22

1) Cijfers zijn gestandaardiseerd voor verschillen in geslacht, leeftijd en onderwijsniveau (zie toelichting).

Vaker mentale gezondheidsproblemen onder drugsgebruikers

Naast slaapproblemen ervaren drugsgebruikers ook vaker mentale gezondheidsproblemen dan mensen die geen drugs gebruiken. Zo ervaarde 25 procent van de drugsgebruikers in 2021/2022 psychische klachten (tegen 13 procent van degenen die geen drugs gebruiken), had 29 procent te maken gehad met angstige periodes (tegen 16 procent) en had 22 procent volgens eigen zeggen last van een depressie (tegen 9 procent).

Andersom geldt ook dat volwassenen met (mentale) gezondheidsklachten vaker aangeven drugs te gebruiken dan volwassenen die deze klachten niet ervaren. Meer over de samenhang tussen drugsgebruik en (mentale) gezondheid is te vinden in de publicatie ‘Drugsgebruik en (mentale) gezondheid’.