Vanaf 2016 gedetailleerder inzicht in ontwikkelingen consumentenprijzen

Vanaf 2016 zal in de consumentenprijsindex (CPI) en in de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP) een meer gedetailleerde classificatie van goederen en diensten genaamd ECOICOP in gebruik worden genomen. Deze classificatie is door Eurostat in overleg met de Europese landen ontwikkeld voor alle Europese statistieken die betrekking hebben op consumptie van huishoudens. De nieuwe classificatie geeft niet alleen meer details, maar sluit ook beter aan bij actuele ontwikkelingen op de consumentenmarkt. Een voorbeeld hiervan is de verdeling van telefoon- en internetdiensten naar vaste telefonie, mobiele telefonie, internetdiensten en bundels voor telefoon- en internetdiensten. Op het moment dat de classificatie ECOICOP wordt ingevoerd, wordt ook het referentiejaar aangepast naar 2015=100.

De CPI zal vanaf 2016 meer aansluiten bij de Europese definitie. Niet alleen door het gebruik van dezelfde classificatie, maar ook doordat enkele andere verschillen tussen CPI en HICP zullen worden weggenomen. De behandeling van verzekeringsdiensten in de CPI wordt gelijk gemaakt aan de behandeling in de HICP. Hierdoor zullen de weegfactoren voor verzekeringen vanaf 2016 in de CPI lager uitkomen dan voorheen. Ook worden de bestedingen van bewoners van instellingen en tehuizen meegenomen in het bereik van de CPI. Alleen waar het bereik van de CPI en HICP nog verschillen, zal dat in de uitkomsten zichtbaar zijn.

Andere verschillen tussen de CPI en de HICP blijven nog bestaan. Het gaat om de bestedingen van Nederlanders in het buitenland (alleen in de CPI meegeteld) of van buitenlandse bezoekers binnen Nederland (meegeteld in de HICP). De eigen bijdragen voor het wonen in een instelling of tehuis blijven buiten het bereik van de CPI. Verder zijn enkele bestedingsgroepen uitgesloten uit de berekening van de HICP, maar wel aanwezig in de CPI (diensten van de eigen woning, contributies en consumptiegebonden belastingen). Ten slotte zijn er enkele verschillen in de berekeningswijze van prijzen voor kinderopvang en zorg.

De doorgevoerde veranderingen hebben een zeer beperkte invloed op de gemiddelde prijsontwikkeling van het totale pakket in de CPI.

Voor wie de CPI voor indexeringsdoeleinden gebruikt, verandert er weinig. De meest zichtbare verandering is een verschuiving van het referentiejaar van de index van 2006=100 naar 2015=100. Het gebruik van de CPI voor indexeringsdoeleinden kan vanaf 2016 op basis van de nieuwe reeks. Voor indexeringen van contracten over perioden die eindigen in 2015 of eerder wordt geadviseerd de oude reeks 2006=100 te gebruiken.

Meer informatie over de doorgevoerde wijzigingen is te vinden in een methodologisch rapport.