De Groeirekeningen

Wat behelst het onderzoek
Doel

De ontwikkeling van de productiviteit van de productiemiddelen arbeid, kapitaal, energie, materialen, diensten en de multifactorproductiviteit (mfp) in Nederland weergeven.

Domeinbeschrijving

In de groeirekeningen wordt de ontwikkeling van de productie en toegevoegde waarde toegerekend aan de verschillende productiemiddelen. Zo kan worden bepaald welk deel van de productiegroei wordt verklaard door een verandering in de inzet van arbeid, kapitaal, energie, materialen of diensten. Het deel van de groei dat niet door deze productiemiddelen kan worden verklaard wordt multifactorproductiviteit genoemd. Veranderingen in multifactorproductiviteit kunnen veroorzaakt worden door tal van factoren waaronder technologische vooruitgang, schaalvoordelen, veranderingen in bezettingsgraden en incidentele factoren zoals weersomstandigheden (bijvoorbeeld in de landbouw). Multifactorproductiviteit is daarmee een maatstaf voor de productiviteit van de Nederlandse economie.
De groeirekeningen worden samengesteld op het niveau van de gehele economie en op het niveau van bedrijfstakken en –klassen (volgens de Standaard Bedrijfsindeling 2008).

Aanvang onderzoek

De eerste experimentele groeirekeningen zijn gepubliceerd in juli 2007 (in de Nationale rekeningen 2006). De cijfers betreffen in eerste instantie de jaren 1995 tot en met 2011. In de toekomst zullen ook tijdreeksen vanaf 1987 gepubliceerd worden.

De groeirekeningen zijn nog in ontwikkeling. In de komende jaren zullen uitbreidingen en verdiepingen van de statistische beschrijving van productiefactoren plaatsvinden die in de groeirekeningen zullen worden opgenomen. De belangrijkste typen van kapitaal zijn nu opgenomen in de groeirekeningen. De kapitaalgoederenvoorraad wordt meegenomen, net als de Nederlandse aardolie- en aardgasreserve. Verder zijn in 2010 voor het eerst de overige delfstoffen (zoals zand, grind en zout), voorraden, landbouwgrond en grond onder bebouwing opgenomen. Recreatiegrond en bouwgrond zijn de belangrijkste typen van kapitaal die nog ontbreken in de groeirekeningen. De groeirekeningen worden spoedig verder uitgebreid met deze typen van kapitaal. Ook zal de inzet van arbeid in de nabije toekomst kunnen worden opgedeeld naar kenmerken als leeftijd, geslacht en opleidingsniveau. Als gevolg hiervan zullen de resultaten in de komende jaren nog wijzigen.

Frequentie

Jaarlijks.

Publicatiestrategie

De groeirekeningen volgen de publicatiestrategie van de nationale rekeningen. Er zijn drie publicatiemomenten van de groeirekeningen, waarbij sprake is van steeds betere en meer gedetailleerde statistische informatie. Na afloop van het verslagjaar worden na 6, 18 en 30 maanden respectievelijk de voorlopige, nader voorlopige en definitieve jaarramingen gepubliceerd.

Nieuwe cijfers worden jaarlijks in juli gepubliceerd op StatLine, de elektronische database van het CBS. Tussentijdse wijzigingen worden ook via StatLine beschikbaar gesteld. Daarnaast verschijnt een jaarlijkse publicatie ‘De Nederlandse Groeirekeningen’ waarin cijfers en achtergrond in meer detail worden toegelicht. Een selectie van de cijfers wordt in augustus gepubliceerd in de papieren publicatie ‘Nationale rekeningen’.

Hoe wordt het uitgevoerd
Belangrijkste bronnen

De groeirekeningen worden samengesteld op basis van één bron, de nationale rekeningen. Hierbij wordt vooral gebruikt gemaakt van de aanbod- en gebruiktabellen (productie en verbruik), de arbeidsrekeningen (gewerkte uren en arbeidsjaren) en de statistiek over de kapitaalgoederenvoorraad.

Globale structuur integratiekader

De groeirekeningen worden samengesteld met behulp van een rekenmodel. In dit rekenmodel worden ramingen gemaakt van ontbrekende gegevens zoals het arbeidsinkomen van zelfstandigen en de gebruikskosten van kapitaal op basis van data uit de nationale rekeningen. Vervolgens berekent het rekenmodel de uitkomsten van de groeirekeningen.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten
Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De groeirekeningen volgen de continuïteitsstrategie van de nationale rekeningen en zijn volgtijdelijk vergelijkbaar. Hierbij is het correct weergeven van ontwikkelingen belangrijker dan het niveau van een variabele.

Revisies

Eens in de vijf à tien jaar worden de nationale rekeningen aan een grondige revisie onderworpen. Bij een revisie worden voor een bepaald jaar alle niveaugrootheden opnieuw vastgesteld. Tevens worden nieuwe beschikbare bronnen en rekenmethoden doorgevoerd. De meest recente revisie vond plaats over verslagjaar 2001.
Bij een revisie van de nationale rekeningen worden de groeirekeningen ook gereviseerd.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

In het gebruikte rekenmodel zijn enkele aannames gemaakt. Om het effect van de aannames te controleren worden gevoeligheidsanalyses uitgevoerd. In deze analyses wordt gekeken in welke mate de resultaten veranderen als er andere aannames gelden. Resultaten van de gevoeligheidsanalyses worden gepubliceerd, zodat gebruikers duidelijkheid hebben over de effecten van de aannames.
De groeirekeningen zijn volledig consistent met de nationale rekeningen. Doordat alle gebruikte data uit één enkele bron komen, worden inconsistenties tussen verschillende