Opbrengst milieubelastingen 9 procent hoger

Grote hoeveelheid hoogspanningsmasten tegen een achtergrond van wolken
In 2024 zijn de inkomsten uit milieubelastingen met 9 procent gestegen vergeleken met een jaar eerder. Huishoudens betalen 17,0 miljard euro, bedrijven 13,7 miljard (beide bedragen inclusief de vermindering op energiebelasting). Huishoudens betalen in 2024 meer aan energiebelastingen door een hoger gastarief en een hoger elektriciteitsverbruik. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Milieubelastingen en -heffingen worden geheven op producten en activiteiten die schadelijk zijn voor het milieu. Deze belastingen en heffingen zijn verdeeld over vier soorten activiteiten: energiegebruik, bezit en gebruik van vervoersmiddelen, vervuilende activiteiten en grondstoffengebruik.
Milieubelastingen en -heffingen1)
JaarTotaal betalingsplichtigen (mld euro)Bedrijven (mld euro)Huishoudens (mld euro)
199511,6424,5597,039
199612,8494,8617,934
199713,4085,1278,204
199814,3975,5098,807
199915,776,0119,65
200016,8836,47510,29
200117,4746,95510,341
200217,626,73410,72
200318,4316,98311,297
200419,6137,1812,253
200520,9917,72113,101
200622,6328,48813,966
200722,5688,57813,802
200823,9489,21114,44
200923,4328,54514,621
201024,0638,65915,02
201123,9398,73314,843
201222,9148,14714,405
201323,4628,34714,702
201424,1028,69314,985
201524,8399,18815,19
201625,7539,47815,752
201726,6029,90216,176
201827,87810,51916,807
201929,64511,53817,459
202027,60310,99816,309
202128,98511,76816,961
202225,36912,29512,881
202328,16612,64115,244
202431,09313,74717,006
1)exclusief niet-ingezetenen en inclusief vermindering energiebelasting

Energiegerelateerde belastingen weer omhoog na tijdelijke verlaging

Het grootste deel van de milieubelastingen bestaat uit energiegerelateerde belastingen, zoals de belasting op elektriciteit en aardgas en accijnzen op motorbrandstoffen. Bedrijven betalen 9,8 miljard aan energiegerelateerde belastingen in 2024, huishoudens 5,3 miljard. Zonder de vermindering op de energiebelasting van 4,2 miljard euro, zouden huishoudens 9,5 miljard hebben betaald.

De energiebelasting (belasting op aardgas en elektriciteit), samen met de opslag duurzame energie en de vermindering op energiebelasting, bedraagt 1,2 miljard euro voor huishoudens in 2024, en 3,9 miljard voor bedrijven. Voor bedrijven is dit 3 procent meer dan in 2023, maar voor huishoudens een verdrievoudiging (417 miljoen in 2023).

In 2024 betalen bedrijven 3,7 miljard euro aan accijns op benzine, diesel en overige minerale oliën, huishoudens 4 miljard euro. Ondanks accijnskortingen op benzine en diesel die in 2022 zijn ingevoerd, stegen inkomsten van de accijnzen weer na 2022.

De kosten van emissierechten voor bedrijven stegen van 54 miljoen in 2011 (start van de registratie van de overheidsveilingen) naar 1,7 miljard euro in 2024.

Verschuivingen in vervoersgerelateerde belastingen

De vervoersgerelateerde belastingen brengen in 2024 8,9 miljard op voor de overheid, 5 procent meer dan in 2023. Dit zijn de belasting op personenauto’s en motorrijwielen (bpm), de motorrijtuigenbelasting en de vliegbelasting.

Huishoudens betalen drie kwart van deze belastingen, 6,4 miljard. Hiervan is 5,4 miljard motorrijtuigenbelasting. De opbrengst van deze belasting is de afgelopen jaren steeds verder gestegen. De inkomsten van de bpm dalen daarentegen al een aantal jaar.

Bedrijven betalen vergeleken met huishoudens weinig vervoersgerelateerde belastingen, 2,4 miljard euro in 2024. Ze betalen wel iets meer aan bpm dan huishoudens door de aanschaf van onder andere bedrijfsauto’s.
Vervoersgerelateerde belastingen
categorie�n2024 (mld euro)2023 (mld euro)2022 (mld euro)
Bpm
Bedrijven0,8720,8920,879
Huishoudens0,5090,5310,597
Motorrijtuigenbelasting
Bedrijven1,3021,2291,184
Huishoudens5,4465,1384,951
Vliegbelasting
Bedrijven0,2350,2060,059
Huishoudens0,4370,3720,09

Belastingen en heffingen op vervuiling en grondstoffen stijgen door

Belastingen en heffingen op vervuilende activiteiten leveren 7,0 miljard op in 2024. De opbrengst van deze belastingen steeg met 8 procent vergeleken met 2023. Bedrijven betalen 2,0 miljard, huishoudens 5,0 miljard. De waterverontreinigingsheffing is in 2024 hoger (13 procent), terwijl de inkomsten uit rioolrechten en reinigingsrechten elk met 6 procent toenamen.

Belastingen op grondstoffengebruik bestaan alleen uit leidingwater- en grondwaterbelastingen en bedragen 344 miljoen euro in 2024.

Milieubelastingen en -heffingen naar groep, 20241)
2024Bedrijven (mld euro)Particuliere huishoudens (mld euro)
Energiegerelateerde belastingen
(incl EB vermindering)
9,3135,323
Vervoersgerelateerde
belastingen
2,4096,392
Belast./heff. op vervuiling
en grondstoffen
2,0255,291
1) exclusief niet-ingezetenen