Producentenprijzen voeding daalden eerste halfjaar, consumentenprijzen niet

© Hollandse Hoogte / Patricia Rehe
De producentenprijzen van voedingsmiddelen waren in juli 4,2 procent lager dan in januari 2023. Hierin zijn prijzen van ingevoerde producten meegeteld. De prijzen die Nederlandse consumenten voor voedingsmiddelen betaalden stegen met 3,7 procent. Minder dan 15 procent van de voedingsmiddelenproducenten verwacht stijgende verkoopprijzen in de komende 3 maanden. Dit meldt het CBS op basis van een nadere analyse van de consumenten- en producentenprijsindex en gegevens uit de Conjunctuurenquête Nederland.

De zogeheten verbruiksprijzen van producenten bestaan uit twee delen. Aan de ene kant zijn het de prijzen die Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven rekenen aan binnenlandse klanten. Aan de andere kant gaat het om de importprijzen die Nederlandse bedrijven betaalden voor industrieel geproduceerde voedingsmiddelen. Ongeveer de helft van de in Nederland geconsumeerde voedingsmiddelen komt uit het buitenland.

De verbruiksprijzen van de voedingsmiddelenproducenten zijn in juli 2023 vergeleken met juni 2020 met 31 procent gestegen. In diezelfde periode werden voedingsmiddelen voor consumenten 24 procent duurder. Consumentenprijzen van voeding volgen producentenprijzen meestal met wat vertraging. Er wordt vaak met contracten voor langere tijd gewerkt. Het kan dus zijn dat het even duurt voordat supermarkten de hogere prijzen aan de groothandel of fabrikant moeten betalen.

Producentenprijsindex en consumentenprijsindex voedingsmiddelen
JaarMaandProducentenprijzen (juni 2020 = 100)Consumentenprijzen (juni 2020 = 100)
2020juni100100
2020juli99,499,8
2020augustus99,199,4
2020september99,599,2
2020oktober100,299,1
2020november100,598,7
2020december100,898,3
2021januari102,197,6
2021februari103,898,5
2021maart105,297,7
2021april107,197,5
2021mei107,698,3
2021juni107,798,4
2021juli108,698,9
2021augustus108,999,6
2021september109,699,2
2021oktober111,399,4
2021november112,599,8
2021december113,6100,8
2022januari117,6101,8
2022februari120,5103,3
2022maart124,6103,8
2022april130,9105,8
2022mei133,2107,2
2022juni133,1109,5
2022juli135111,1
2022augustus134,7112,6
2022september134,8111,9
2022oktober136,3113,3
2022november135,8115,5
2022december135118
2023januari137119,7
2023februari136,2122,3
2023maart*136,2122,9
2023april*135,3122,6
2023mei*134,8123,6
2023juni*133,1123,9
2023juli*131,3124,1
*voorlopige cijfers

De prijzen die consumenten betaalden voor voedingsmiddelen bleven in verhouding nog lang onder het niveau van juni 2020. In december 2021 kwamen de consumentenprijzen voor voeding voor het eerst boven de prijzen van halverwege 2020. Voor de prijzen die producenten betaalden was dit vanaf oktober dat jaar het geval. Producentenprijzen hangen sterk samen met die van voedsel op de wereldmarkt.

Daling producentenprijzen zuivel nog niet zichtbaar in consumentenprijzen

In juli van 2023 waren de producentenprijzen van zuivelproducten 18 procent lager dan in dezelfde periode in het jaar ervoor. De prijzen die consumenten voor deze producten betaalden stegen in diezelfde periode met 12 procent. Vanaf september 2022 daalden de prijzen voor zuivelproducenten terwijl de consumentenprijzen nog doorstegen. Wel stabiliseerden de prijzen voor zuivelproducten vanaf februari van dit jaar.

Producentenprijsindex en consumentenprijsindex zuivelproducten
JaarMaandProducentenprijsindex (juni 2020 = 100)Consumentenprijsindex (juni 2020 = 100)
2020juni100100
2020juli100,3100,2
2020augustus99,7100,3
2020september99,1100,1
2020oktober99,199,9
2020november100,199,8
2020december100,899,7
2021januari101,398,0
2021februari103,199,4
2021maart105,499,6
2021april107,3100,0
2021mei108,2100,6
2021juni108,4100,3
2021juli108,7100,9
2021augustus108,8101,6
2021september110,5100,8
2021oktober113,2101,6
2021november114,8102,3
2021december117,3102,9
2022januari124,5103,9
2022februari127106,2
2022maart133,1106,5
2022april138,3109,4
2022mei140,6111,2
2022juni139,6115,4
2022juli142,3118,4
2022augustus141,5120,2
2022september141,8121,3
2022oktober140,5124,2
2022november138,4127,1
2022december134,5132,1
2023januari130,3133,0
2023februari126,5135,7
2023maart*123,9135,4
2023april*121,4135,4
2023mei*120,5135,7
2023juni*119,5134,9
2023juli*116,8132,5
*voorlopige cijfers

Consumentenprijzen voor vlees stegen minder sterk dan producentenprijzen

Vanaf juni 2020 stegen de consumentenprijzen voor vlees met 23 procent. Producenten betaalden in dezelfde periode 33 procent meer voor vlees. De prijzen die consumenten betaalden stegen vooral vanaf december 2021. Daarvoor lagen de consumentenprijzen van vlees nog onder de prijs van juni 2020. De verbruiksprijzen voor de voedingsmiddelenproducenten lagen vanaf het eerste kwartaal van 2021 al boven de prijzen van juni 2020.

Producentenprijsindex en consumentenprijsindex vlees
JaarMaandProducentenprijzen (juni 2020 = 100)Consumentenprijzen (juni 2020 = 100)
2020juni100,0100,0
2020juli97,8100,1
2020augustus97,799,7
2020september98,3100,1
2020oktober98,999,6
2020november97,799,4
2020december97,298,3
2021januari98,397,7
2021februari99,098,3
2021maart101,698,2
2021april104,897,9
2021mei106,398,3
2021juni107,198,4
2021juli107,298,7
2021augustus107,299,4
2021september107,899,1
2021oktober106,799,3
2021november107,098,7
2021december107,7100,2
2022januari109,3100,4
2022februari111,4102,0
2022maart117,2103,6
2022april127,3108,1
2022mei128,9112,0
2022juni129,7114,3
2022juli131,8114,6
2022augustus133,3116,2
2022september133,3115,6
2022oktober135,2116,4
2022november133,3117,3
2022december133,6118,7
2023januari133,1118,2
2023februari133,0119,4
2023maart*136,5120,0
2023april*136,9120,2
2023mei*136,9121,7
2023juni*134,8122,1
2023juli*132,6123,4
*voorlopige cijfers

Minder voedingsmiddelenproducenten verwachten stijgende prijzen

Minder voedingsmiddelenproducenten verwachten stijgende verkoopprijzen in de komende 3 maanden. In augustus 2023 gaf bijna 15 procent van de bedrijven aan stijgende prijzen te verwachten in de komende 3 maanden. In januari was dat nog 52 procent van de bedrijven. Bijna 8 op de 10 bedrijven verwachten dat de verkoopprijzen niet veel zullen veranderen. Dalende prijzen worden door 6 procent van de voedingsmiddelenproducenten verwacht. In juli was dat nog 10 procent.

Verwachtingen verkoopprijzen voedingsmiddelenindustrie in komende 3 maanden
PeriodeVerkoopprijzen/tarieven zullen toenemen (% bedrijven)Verkoopprijzen/tarieven blijven gelijk (% bedrijven)Verkoopprijzen/tarieven zullen afnemen (% bedrijven)
2023 januari5243,74,3
2023 februari3660,53,5
2023 maart33,362,24,5
2023 april27,266,86,0
2023 mei18,374,77,0
2023 juni15,674,69,8
2023 juli14,875,69,6
2023 augustus14,779,36