Verschil tussen saldo en toename schuld

De overheidsschuld kan toenemen ondanks een gerealiseerd overschot. Hiervoor kunnen drie oorzaken zijn. Ten eerste kan de overheid schulden aangaan voor de financiering van financiële activa, die niet meetellen in het overheidssaldo. Denk aan verstrekking van leningen, aanschaf van aandelen of storten van geld op bankrekeningen. Ten tweede kunnen kasinkomsten en -uitgaven in een kalenderjaar volgens de statistische richtlijnen aan een ander boekjaar toegerekend worden, waardoor zij geen effect op het saldo van dat verslagjaar hebben, maar wel op de financiering, of omgekeerd. Ten slotte kan de waardering van de schuld een verklaring bieden. Dan gaat het onder andere om het zogenaamde agio bij uitgifte van schuldtitels. In 2022 leidden alle drie effecten tot een toename van de overheidsschuld.