Dienstenexport in 2020 sterker gedaald dan goederenexport

© Hollandse Hoogte / Robin Utrecht
Nederland exporteerde in 2020 voor 223 miljard euro aan diensten, zoals reclamediensten en streaming van series of muziek. Dat is 10 procent minder dan een jaar eerder. Tegelijkertijd nam de Nederlandse goederenexport met 6 procent af tot 483 miljard euro. Ook de import van zowel diensten als goederen kromp in 2020, met respectievelijk 12 procent en 8 procent. De Nederlandse dienstenhandel daalde in 2020 sterker dan de goederenhandel. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers van de internationale dienstenhandel.

De dienstenhandel werd het hardst getroffen in het vierde kwartaal, met een exportdaling van 14 procent en een importdaling van 17 procent. Terwijl de goederenexport en -import in het derde en vierde kwartaal deels herstelden na de grootste jaar-op-jaar daling in het tweede kwartaal, zakte de dienstenhandel in de tweede helft van het jaar juist verder in. Vanaf het derde kwartaal is de krimp in de dienstenhandel groter dan in de goederenhandel.

Waarde internationale handel in diensten en goederen, 2020
StroomTypeDiensten (% verandering t.o.v. een jaar eerder)Goederen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Invoer1e kwartaal-8-2
Invoer2e kwartaal-13-16
Invoer3e kwartaal-13-8
Invoer4e kwartaal-17-5
Uitvoer1e kwartaal-60
Uitvoer2e kwartaal-9-17
Uitvoer3e kwartaal-9-6
Uitvoer4e kwartaal-14-2

Krimp export vooral zichtbaar in toerisme

De Nederlandse dienstenexport kromp in 2020 met 24 miljard euro. Dit kan verklaard worden door enerzijds de coronapandemie en anderzijds doordat enkele bedrijven hun dienstenstromen naar het buitenland verlegden.

Een groot deel van de daling van de dienstenexport in 2020 heeft te maken met de reisbeperkingen door de coronamaatregelen. Het reisverkeer liet de grootste krimp zien. Buitenlandse vakantiegangers, dagjesmensen en zakenreizigers kwamen in minder grote getalen naar Nederland en de totale uitgaven tijdens verblijf in of bezoek aan ons land door reizigers waren in 2020 zo’n 51 procent lager dan een jaar eerder. Verschillende platforms en bemiddelaars verdienen ook aan reizen. Door de sterke afname van het toerisme worden dan ook andere diensten geraakt, zoals zakelijke diensten en vervoersdiensten. De export van zakelijke dienstverlening daalde met bijna 14 procent. Hierbij kan onder meer gedacht worden aan bemiddelingsdiensten voor reizen en R&D. De daling van de vervoersdiensten was 11 procent, wat grotendeels te wijten is aan de krimp van het passagiersvervoer van de luchtvaart.

De export van het gebruik van intellectueel eigendom groeide in 2020 van 62 miljard naar 65 miljard euro, en was daarmee de enige groeier in de top-5 dienstensoorten. Deze toename komt voornamelijk op conto van bedrijven die zich bezighouden met de distributie van audiovisuele producten zoals streamingdiensten van muziek, films en series.

Uitvoer van diensten naar dienstensoort
Dienstensoort2020 (mld euro)2019 (mld euro)
Gebruik intellectueel eigendom6562
Zakelijke diensten6272
Vervoersdiensten3842
Telecommunicatie, computerdiensten2426
Reisverkeer918
Overige diensten2527

Grootste terugval in het reisverkeer

In de internationale dienstenhandel is het reisverkeer een van de vijf belangrijkste dienstensoorten voor de export. De bestedingen van reizigers in ons land namen in 2020 voor het eerst sinds 2014 af. Buitenlandse toeristen besteedden in 2020 in totaal bijna 9 miljard euro minder in Nederland dan in 2019. De meeste bestedingen kwamen van toeristen uit onze buurlanden. De bestedingen van reizigers uit Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk daalden in 2020 met meer dan 5,4 miljard euro. De uitgaven van Duitse reizigers in Nederland namen met 44 procent af in vergelijking met 2019. De Belgische en Britse reizigers gaven respectievelijk 51 procent en 71 procent minder uit in Nederland.

Bestedingen buitenlandse reizigers naar herkomst
Landen2019 (mld euro)2020 (mld euro)
Duitsland7,4974,198
België2,1201,029
VK1,4760,431
VS0,7970,167
Frankrijk0,5650,239
Overige landen5,1612,564