CBS geeft gastlessen over data aan basisschoolkinderen op Bonaire

Esther Meijer-Sedney geeft een gastles over data aan leerlingen van de basisschool op Bonaire
© CBS
In Caribisch Nederland (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) is het CBS dit jaar een campagne gestart om de waarde van data bij het brede publiek onder de aandacht te brengen. Het thema is ‘Dit zijn wij!’ Zonder feitelijke onderbouwing geen maatschappelijk debat over vraagstukken die spelen. Naast het brede publiek zijn ook basisschoolleerlingen een belangrijke doelgroep. Daarom gaven de CBS-collega’s Arjan van der Meer en Esther Meijer-Sedney in de afgelopen maanden op een aantal basisscholen gastlessen. Met deze lessen wil het CBS het databewustzijn bij de kinderen in Caribisch Nederland vergroten.

Omvangrijk campagne

Om de campagne in Caribisch Nederland op te kunnen zetten, ondersteunde Arjan van der Meer – doorgaans werkzaam op het CBS-kantoor in Den Haag – twee maanden zijn collega’s op Bonaire. Het CBS verzamelt daar namelijk ook data om statistieken te maken voor de eilanden. De thema’s zijn divers, van economie tot bevolking en welzijn. Esther Meijer-Sedney is er statistisch analist. ‘Ons kantoor op Bonaire is klein. Aangezien we al op allerlei gebieden nauw samenwerken met onze collega’s in Nederland leek het ons handig om ook op communicatiegebied ondersteuning te vragen voor deze omvangrijke campagne.’ Gedurende de voorbereiding bleek dat het een uitgelezen kans was om ‘Leren met het CBS’ in de campagne op te nemen. ‘Dat is een lespakket waarin het CBS Nederlandse basisschoolleerlingen spelenderwijs kennis laat maken met het CBS, statistieken en nepnieuws. Het CBS vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk kinderen met dit lespakket aan de slag gaan om de ‘statistische geletterdheid’ te verhogen.’

Caribisch tintje

De gastlessen verzorgden de twee CBS-collega’s in eerste instantie op Bonaire, later volgen mogelijk nog lessen op Sint Eustatius en Saba. ‘Het Nederlandse lespakket bevatte geen cijfers over Caribisch Nederland. Aangezien het onderwerp demografie zowel in het lespakket voor de Nederlandse basisschoolkinderen zit als in de campagne hier in Caribisch Nederland hebben we de bevolkingscijfers van de drie eilanden in het lesmateriaal opgenomen’, aldus Meijer-Sedney. ‘De gastlessen hebben we gegeven aan kinderen van de basisschool. Ik denk dat het goed is om bij de basis te beginnen: de scholieren. In Nederland hoor je de naam van het CBS vaak voorbij komen, op de eilanden is dat minder het geval. Het gebruik van data willen we echter ook hier stimuleren. Scholieren gaan over een paar jaar de data gebruiken in hun scripties of bij hun werk. Daarom is het goed om ze zo vroeg mogelijk met data en de mogelijkheden ervan kennis te laten maken.’

Basisschoolleerlingen op Bonaire
© CBS

Feit en fictie

De gastlessen zijn verdeeld in drie delen. Het eerste deel gaat over Nederland, het tweede deel over het eiland en het derde deel over sociale media. Van der Meer: ‘We leren hoe je op sociale media het verschil tussen feit en fictie herkent door voorbeelden te laten zien van betrouwbare en onbetrouwbare bronnen.’ Tussendoor tonen de gastdocenten cijfers van de BES-eilanden uit de CBS-database StatLine en een video over de data die het CBS heeft over de bevolking op de eilanden. Daarnaast gebruiken ze het kinderdashboard bevolking met actuele cijfers, bijvoorbeeld over de herkomst van mensen van buiten Nederland. De opdrachten worden gemaakt aan de hand van een werkblad. Aan het eind van de gastles krijgen de leerlingen een CBS-tasje mee met een aantal gadgets.

Een kijkje in de toekomst

Van der Meer heeft diverse lessen verzorgd op de basisscholen van Bonaire. ‘Een bijzondere ervaring, erg leerzaam en leuk om te doen!’ Het viel hem op dat de kinderen goed begrijpen wat er in de gastlessen van hen gevraagd wordt. ‘Het is best lastige materie, al die cijfers en data voor kinderen van 11–13 jaar. Je hebt altijd koplopers en kinderen die proberen aan te haken. Uiteindelijk is het ons goed gelukt om onze boodschap over te brengen.’ Meijer-Sedney: ‘Een interessant onderdeel van de les was het kijkje in de toekomst. Wat moet er bijvoorbeeld gebeuren met het schoolplein als de school in 2050 niet meer bestaat? Verrassende antwoorden kwamen er. Veel kinderen wilden van het terrein een speellocatie maken. De meisjes willen graag dat er een shopping mall op het eiland komt’.

Maatschappelijk debat

Volgens Van der Meer en Meijer-Sedney zijn de gastlessen goed in de smaak gevallen bij de kinderen. ‘Ze waren over het algemeen heel enthousiast. Het lespakket biedt ook stof om later nog een keer aandacht aan te besteden in de les. Wellicht is het in de toekomst ook mogelijk om gastlessen te verzorgen voor leerlingen van verschillende opleidingsniveaus zoals HAVO, VWO en MBO.’ Intussen gaat de publiekscampagne door. ‘De kracht zit hem in een lange adem. We moeten nu niet stoppen maar het publiek blijven tonen dat actuele waardevolle data van essentieel belang zijn om het maatschappelijke debat te kunnen blijven voeren.’