Aanbod van ecosysteemdiensten; fysiek en monetair, regio 2013-2022

Bekijk volledige tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Regio's Ecosysteemtypen Fysiek Regulerende diensten Vermindering stedelijke hitte-eilanden (graden Celsius) Monetair Regulerende diensten Vermindering stedelijke hitte-eilanden (mln euro)
Nederland Totaal 1,2 .
Totaal bebouwde omgeving 1,0 .
Bebouwd gebied 1,0 .
Infrastructuur 1,0 .
Totaal stedelijk groen en recreatie 2,3 .
Stedelijk groen 2,5 .
Recreatie en (semi-)openbaar groen 1,6 .
Totaal akker- en tuinbouwgebieden 0,4 .
Eenjarig akker- en tuinbouwgebied 0,3 .
Tijdelijk grasland 0,3 .
Meerjarig akker- en tuinbouwgebied 0,7 .
Natuurlijk akker- en tuinbouwgebied 0,5 .
Totaal graslanden 0,9 .
Agrarisch grasland 0,8 .
Natuurlijk en semi-natuurlijk grasland 1,3 .
Totaal bosgebieden 1,3 .
Natuurbos en houtsingels 1,4 .
Productiebos 1,1 .
Overig bos 1,5 .
Totaal heide- en stuifzandgebieden 0,9 .
Heide 1,0 .
Stuifzand 0,6 .
Totaal moeras- en veengebieden 1,0 .
Voedselarm ven en moerasgebied 0,5 .
Voedselrijk ven en moerasgebied 1,1 .
Totaal rivieren en kanalen 0,5 .
Totaal meren en reservoirs 0,4 .
Totaal duin- en kustgebieden 1,4 .
Duin en strand 1,4 .
Kwelder 1,2 .
Totaal marien en getijdengebieden 0,4 .
Noord-Nederland (LD) Totaal 0,9 .
Totaal bebouwde omgeving 0,7 .
Bebouwd gebied 0,8 .
Infrastructuur 0,7 .
Totaal stedelijk groen en recreatie 1,9 .
Stedelijk groen 2,0 .
Recreatie en (semi-)openbaar groen 1,3 .
Totaal akker- en tuinbouwgebieden 0,3 .
Eenjarig akker- en tuinbouwgebied 0,2 .
Tijdelijk grasland 0,3 .
Meerjarig akker- en tuinbouwgebied 0,8 .
Natuurlijk akker- en tuinbouwgebied 0,9 .
Totaal graslanden 0,6 .
Agrarisch grasland 0,6 .
Natuurlijk en semi-natuurlijk grasland 0,8 .
Totaal bosgebieden 1,0 .
Natuurbos en houtsingels 1,1 .
Productiebos 1,0 .
Overig bos 0,9 .
Totaal heide- en stuifzandgebieden 0,6 .
Heide 0,7 .
Stuifzand 0,3 .
Totaal moeras- en veengebieden 0,7 .
Voedselarm ven en moerasgebied 0,4 .
Voedselrijk ven en moerasgebied 0,8 .
Totaal rivieren en kanalen 0,4 .
Totaal meren en reservoirs 0,4 .
Totaal duin- en kustgebieden 0,1 .
Duin en strand 0,1 .
Kwelder .
Totaal marien en getijdengebieden 0,1 .
Oost-Nederland (LD) Totaal 1,2 .
Totaal bebouwde omgeving 1,1 .
Bebouwd gebied 1,1 .
Infrastructuur 1,0 .
Totaal stedelijk groen en recreatie 2,3 .
Stedelijk groen 2,5 .
Recreatie en (semi-)openbaar groen 1,5 .
Totaal akker- en tuinbouwgebieden 0,4 .
Eenjarig akker- en tuinbouwgebied 0,3 .
Tijdelijk grasland 0,4 .
Meerjarig akker- en tuinbouwgebied 0,7 .
Natuurlijk akker- en tuinbouwgebied 0,5 .
Totaal graslanden 1,0 .
Agrarisch grasland 0,8 .
Natuurlijk en semi-natuurlijk grasland 1,4 .
Totaal bosgebieden 1,1 .
Natuurbos en houtsingels 1,2 .
Productiebos 0,8 .
Overig bos 1,5 .
Totaal heide- en stuifzandgebieden 0,6 .
Heide 0,7 .
Stuifzand 0,3 .
Totaal moeras- en veengebieden 1,0 .
Voedselarm ven en moerasgebied 0,2 .
Voedselrijk ven en moerasgebied 1,0 .
Totaal rivieren en kanalen 0,5 .
Totaal meren en reservoirs 0,5 .
Totaal duin- en kustgebieden .
Duin en strand .
Kwelder .
Totaal marien en getijdengebieden .
West-Nederland (LD) Totaal 1,2 .
Totaal bebouwde omgeving 1,0 .
Bebouwd gebied 1,0 .
Infrastructuur 1,0 .
Totaal stedelijk groen en recreatie 2,2 .
Stedelijk groen 2,4 .
Recreatie en (semi-)openbaar groen 1,6 .
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


De gegevens in deze tabel vertegenwoordigen verschillende ecosysteemdiensten in Nederland, gegroepeerd in drie categorieën: producerende, regulerende en culturele diensten. Deze diensten worden aangeboden door ecosystemen en laten het economische gebruik van de natuur zien. Elke dienst wordt uitgedrukt in zowel een fysieke als een monetaire waarde, waardoor hun waarde zowel in tastbare als in financiële termen wordt benadrukt.

De Natuurlijk kapitaalrekeningen hebben als doel om de relatie tussen natuur, economie en menselijke activiteiten op overzichtelijke en internationaal vergelijkbare wijze – letterlijk - in kaart te brengen. CBS werkt samen met Wageningen University (WUR) in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) aan de ontwikkeling van modellen, data en kaarten die een ruimtelijk en zo compleet mogelijk beeld geven van de huidige staat van natuurlijk kapitaal in Nederland. Aan de basis van dit stelsel van rekeningen staan de ecosysteemdiensten; de bijdragen van ecosystemen aan onze economie en aan andere menselijke activiteiten.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2013

Status van de cijfers:
De cijfers hebben een voorlopige status.
Om consistente tijdreeksen te verkrijgen wordt ieder jaar de complete tijdreeks (her)berekend indien dit noodzakelijk is, zodat ook de laatste inzichten en bronnen worden meegenomen.

Wijzigingen per november 2025
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Deze tabel wordt opgevolgd door: Aanbod van ecosysteemdiensten; fysiek en monetair, regio. Zie paragraaf 3.

Toelichting onderwerpen

Fysiek
Ecosysteemdiensten uitgedrukt in fysieke waarden.
Regulerende diensten
Regulerende ecosysteemdiensten zijn de bijdragen van ecosystemen aan de regulatie van klimaat, water en biogeochemische kringlopen, wat bijdraagt aan gunstige omstandigheden voor mens en maatschappij.
Vermindering stedelijke hitte-eilanden
De gemiddelde vermindering van de temperatuur in stedelijke omgevingen als gevolg van verkoeling door begroeiing. Ecosystemen dragen bij aan het verminderen van het hitte-eilandeffect (Urban Heat Island, UHI).
Monetair
Ecosysteemdiensten uitgedrukt in monetaire waarden.
Regulerende diensten
Regulerende ecosysteemdiensten zijn de bijdragen van ecosystemen aan de regulatie van klimaat, water en biogeochemische kringlopen, wat bijdraagt aan gunstige omstandigheden voor mens en maatschappij.
Vermindering stedelijke hitte-eilanden
De gemiddelde vermindering van de temperatuur in stedelijke omgevingen als gevolg van verkoeling door begroeiing. Ecosystemen dragen bij aan het verminderen van het hitte-eilandeffect (Urban Heat Island, UHI).