Uitgaven gezondheids-, welzijnszorg; financiering, 1972-2022
Perioden | Uitgaven gezondheids- en welzijnszorg Totaal gezondheids- en welzijnszorg (mln euro) | Uitgaven gezondheids- en welzijnszorg Geneeskundige en langdurige zorg (mln euro) | Uitgaven gezondheids- en welzijnszorg Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang (mln euro) | Uitgaven gezondheids- en welzijnszorg Beleid en beheer (mln euro) | Financieringsvormen Totaal financieringsvormen (mln euro) | Financieringsvormen Overheid (mln euro) | Financieringsvormen Ziekenfondswet / Zorgverzekeringswet (mln euro) | Financieringsvormen AWBZ/Wlz (mln euro) | Financieringsvormen Overige financieringsvormen (mln euro) | Uitgaven per hoofd van de bevolking (euro) | Uitgaven als percentage van het bbp (%) | Indexen van de zorg Uitgaven gezondheids- en welzijnszorg (2015 = 100) | Indexen van de zorg Uitgaven geneeskundige, langdurige zorg (2015 = 100) | Indexen van de zorg Uitgaven welzijn, jeugdzorg,kinderopvang (2015 = 100) | Indexen van de zorg Uitgaven zorg en welzijn, volume-index (2015 = 100) | Indexen van de zorg Bevolking in Nederland (2015 = 100) | Indexen van de zorg Uitgaven zorg en welz. per hoofd bevolk. (2015 = 100) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1972 | 6.450 | 5.638 | 588 | 223 | 6.450 | 1.615 | 2.081 | 1.003 | 1.751 | 484 | 8,7 | 7,0 | 7,0 | 7,1 | 32,3 | 78,7 | 8,9 |
1997 | 38.208 | 32.682 | 4.011 | 1.515 | 38.208 | 4.802 | 10.888 | 11.923 | 10.595 | 2.448 | 10,5 | 41,4 | 40,8 | 48,5 | 59,1 | 92,2 | 44,9 |
1998 na revisie | 39.380 | 33.875 | 3.442 | 2.063 | 39.380 | 5.481 | 11.545 | 11.385 | 10.968 | 2.507 | 10,0 | 42,7 | 42,3 | 41,6 | 59,2 | 92,7 | 46,0 |
1999 | 42.394 | 36.195 | 4.002 | 2.197 | 42.394 | 6.132 | 12.032 | 12.205 | 12.025 | 2.681 | 10,1 | 45,9 | 45,2 | 48,4 | 61,6 | 93,3 | 49,2 |
2018 | 101.031 | 87.334 | 9.692 | 4.005 | 101.031 | 19.647 | 44.501 | 19.562 | 17.321 | 5.863 | 13,1 | 109,4 | 109,0 | 117,1 | 107,2 | 101,7 | 107,6 |
2019 | 107.429 | 92.804 | 10.385 | 4.240 | 107.429 | 21.082 | 46.773 | 21.758 | 17.815 | 6.194 | 13,2 | 116,4 | 115,8 | 125,5 | 110,6 | 102,4 | 113,7 |
2020 | 116.384 | 100.538 | 11.146 | 4.700 | 116.384 | 27.366 | 48.256 | 23.912 | 16.849 | 6.673 | 14,6 | 126,1 | 125,5 | 134,7 | 109,7 | 103,0 | 122,4 |
2021** | 124.794 | 107.943 | 11.998 | 4.853 | 124.794 | 30.357 | 50.013 | 26.171 | 18.253 | 7.118 | 14,3 | 135,2 | 134,7 | 145,0 | 119,1 | 103,5 | 130,6 |
2022* | 127.306 | 108.279 | 14.027 | 5.000 | 127.306 | 28.007 | 51.789 | 27.865 | 19.644 | 7.192 | 13,3 | 137,9 | 135,2 | 169,5 | 119,6 | 104,5 | 132,0 |
Bron: CBS. |
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat gegevens over uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg en over de financiering daarvan vanaf 1972. De uitgaven zijn in werkelijke prijzen.
In 1998 is CBS overgegaan van de beschrijving van Kosten en financiering van de publiek gefinancierde gezondheidszorg op een beschrijving van het héle terrein van zorg, gefinancierd door alle mogelijke bronnen. In deze tabel zijn de cijfers die het hele terrein van zorg, inclusief welzijn, bestrijken teruggelegd tot 1972.
Omdat de cijfers vóór 1999 anders zijn geraamd dan ná 1997, is het jaar 1998 volgens twee verschillende methodes bepaald: een keer met de nieuw geraamde cijfers op basis van de oude statistiek, en een keer met de cijfers volgens de nieuwe opzet. In de tabel komt enkel '1998 na revisie' terug. De cijfers van '1998 voor revisie', op basis van de oude statistiek, zijn beschikbaar via een link naar een maatwerktabel en naar de stopgezette tabel 'Zorg; uitgaven en financiering; 1972-2020' (zie paragraaf 3 'Relevante artikelen').
Gegevens beschikbaar van 1998 tot en met 2022
Status van de cijfers:
De cijfers over 2021 en 2022 zijn nader voorlopig. Aangezien deze tabel is stopgezet, worden de cijfers niet meer definitief gemaakt. Cijfers van de overige jaren zijn definitief.
Wijzigingen per 10 december 2024:
- De naam van het onderwerp 'zorguitgaven in brede zin' is gewijzigd in 'uitgaven gezondheids- en welzijnszorg'.
- De tabel is stopgezet.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Niet meer van toepassing. De tabel is stopgezet en wordt in 2025 opgevolgd door een nieuwe tabel.
Toelichting onderwerpen
- Uitgaven gezondheids- en welzijnszorg
- Uitgaven aan geneeskundige zorg, langdurige zorg, welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang. Zorg omvat levering van diensten en goederen. De uitgaven zijn inclusief de geleverde zorg aan niet-ingezetenen door Nederlandse zorgaanbieders. Uitgaven aan onderlinge leveringen tussen zorgaanbieders tellen niet mee, het gaat om de uiteindelijke (finale) uitgaven.
De zorguitgaven zijn uitgedrukt in werkelijke prijzen; die geven aan hoe hoog de uitgaven zijn in prijzen van het betreffende jaar en geven de waardeontwikkeling weer.
Het gaat om uitgaven aan zorggoederen en -diensten door alle instellingen, praktijken en organisaties die die goederen en diensten leveren; ook aanbieders voor wie het niet hun belangrijkste werk is, tellen mee.- Totaal gezondheids- en welzijnszorg
- Totaal uitgaven aan zorg uitgedrukt in prijzen van het betreffende jaar.
Cijfers geven inzicht in de waardeontwikkeling.
- Geneeskundige en langdurige zorg
- Totaal uitgaven aan aanbieders geneeskundige en langdurige zorg.
Geneeskundige zorg: Aanbieders van preventieve en acute medische zorg en onderzoek ter handhaving en herstel van de gezondheid van mensen. Omvat tevens de levering van genees- en hulpmiddelen en van ondersteunende diensten.
Langdurige zorg: Aanbieders van behandeling, verpleging, verzorging, begeleiding en opvang voor patiënten die langdurig afhankelijk zijn van die zorgdiensten. Omvat onder meer Verpleeghuis-, verzorgingshuis- en thuiszorginstellingen, instellingen voor gehandicaptenzorg.
Instellingen voor Geestelijke GezondheidsZorg leveren zowel geneeskundige als langdurige zorg.
- Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang
- Totaal uitgaven aan aanbieders van welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang.
Omvat:
Verstrekkers van kinderopvang;
Verstrekkers van jeugdzorg;
Internaten;
Sociaal-cultureel werk;
Verstrekkers van overige welzijn en maatschappelijke diensten (omvat onder meer instellingen voor maatschappelijk werk en opvanghuizen).
- Beleid en beheer
- Omvat de uitvoeringskosten van de zorgverzekeraars, de uitvoeringsorganisaties van de zorgverzekering en de Wlz/ AWBZ, de overheid, en fondsen op het terrein van de zorg.
- Financieringsvormen
- Bronnen waaruit de uitgaven aan zorg worden betaald.
- Totaal financieringsvormen
- Totaal uitgaven aan zorg uitgedrukt in prijzen van het betreffende jaar.
Cijfers geven inzicht in de waardeontwikkeling.
- Overheid
- Omvat betalingen door rijk, provincies en gemeenten. Omvat niet de eigen bijdragen Wmo.
- Ziekenfondswet / Zorgverzekeringswet
- Omvat betalingen op grond van de voor iedereen verplichte
basisverzekering. Deze basisverzekering is op 1 januari 2006 in werking getreden en heeft de ziekenfondswet vervangen. Omvat vanaf 1998 niet het verplichte en vrijwillige eigen risico.
- AWBZ/Wlz
- Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en Wet langdurige zorg (Wlz)
Wlz:
Wettelijke sociale verzekering die tot doel heeft om de hele bevolking te verzekeren tegen het risico van zorgkosten die niet individueel verzekerbaar zijn. Daarbij richt de Wlz zich op mensen met een blijvende somatische of psychogeriatrische aandoening of beperking en mensen met een blijvende verstandelijke, lichamelijke en/of zintuiglijke handicap. De Wlz is van kracht vanaf 1 januari 2015.
De Wlz neemt een deel van de verzekerde zorg over van AWBZ; andere delen, in het bijzonder de extramurale zorg en jeugdzorg, van de AWBZ zijn naar de Wmo (een voorziening, geen verzekering) en de Jeugdwet gegaan.
AWBZ:
Wettelijke sociale verzekering die tot doel heeft om de hele bevolking te verzekeren tegen het risico van bijzondere ziektekosten. Omvat betalingen voor zware geneeskundige aandoeningen die niet via de basisverzekering verzekerd zijn.
De AWBZ was tot en met 2014 van kracht.
Bij de cijfers over beide regelingen zijn de inkomensafhankelijke eigen bijdragen vanaf 1998 niet inbegrepen.
- Overige financieringsvormen
- Omvat:
particuliere zorgverzekering (vanaf 2006 is dat de aanvullende verzekering);
eigen betalingen, vanaf 1998 inclusief de uitgaven gefinancierd door het eigen risico en eigen bijdragen in de verplichte verzekeringen en in de Wmo;
betalingen door bedrijven, instellingen en het buitenland.
- Uitgaven per hoofd van de bevolking
- Totale uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg berekend per hoofd van de bevolking.
- Uitgaven als percentage van het bbp
- Totale uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg uitgedrukt als percentage van het bruto binnenlands product.
- Indexen van de zorg
- Indexen geven inzicht in de ontwikkeling van een variabele, uitgedrukt in een basisjaar. Zodoende worden trends zichtbaar en onderling vergelijkbaar.
- Uitgaven gezondheids- en welzijnszorg
- Index van de totale uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg uitgedrukt in prijzen van het betreffende jaar. Deze cijfers geven de trend in de waardeontwikkeling weer.
- Uitgaven geneeskundige, langdurige zorg
- Index van de uitgaven aan aanbieders geneeskundige en langdurige zorg. Deze cijfers geven de trend in de waardeontwikkeling weer.
- Uitgaven welzijn, jeugdzorg,kinderopvang
- Index van de uitgaven aan aanbieders van welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang. Deze cijfers geven de trend in de waardeontwikkeling weer.
- Uitgaven zorg en welzijn, volume-index
- Index van de uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg, volume-index
Het gewogen gemiddelde van de volumeveranderingen van de samenstellende producten, indexcijfers ten opzichte van referentiejaar 2015.
- Bevolking in Nederland
- Index bevolkingsontwikkeling.
- Uitgaven zorg en welz. per hoofd bevolk.
- Index van de uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg per hoofd van de bevolking