Gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw; werkzame stof, gewas, toepassing
| Gewassen (teeltsector) | Gewasbeschermingsmiddelen | Perioden | Oppervlakte met gewasbescherming Grootte oppervlakte (ha) | Gebruik in kilogram werkzame stof Totaal gebruik per jaar in kilogram (kg) | Gebruik in kilogram werkzame stof Dosering per jaar per hectare (kg/ha) |
|---|---|---|---|---|---|
| Totaal gewassen/teeltsectoren | Totaal van alle werkzame stoffen | 2016 | 687.235 | 5.615.588 | 8,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | Totaal van alle werkzame stoffen | 2020 | 701.900 | 4.982.064 | 7,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F010201 Zwavel | 2016 | 12.309 | 90.108 | 7,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F010201 Zwavel | 2020 | 3.897 | 16.057 | 4,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F019901 Calcium(poly)sulfide | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F019901 Calcium(poly)sulfide | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F019907 Kalium waterstofcarbonaat | 2016 | 851 | 5.370 | 6,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F019907 Kalium waterstofcarbonaat | 2020 | 2.332 | 10.150 | 4,4 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060101 Ampelomyces quisqualis AQ 10 | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060101 Ampelomyces quisqualis AQ 10 | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060102 Aureob. pullulans (DSM 14940-1) | 2016 | 96 | 136 | 1,4 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060102 Aureob. pullulans (DSM 14940-1) | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060103 Bacillus subtilis stam QST 713 | 2016 | 1.932 | 476 | 0,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060103 Bacillus subtilis stam QST 713 | 2020 | 8.538 | 679 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060104 Coniothyrium minitans CON/M/91-8 | 2016 | 1.004 | 178 | 0,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060104 Coniothyrium minitans CON/M/91-8 | 2020 | 1.220 | 175 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060105 Gliocladium catenulatum J1446 | 2016 | 25 | 75 | 3,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060105 Gliocladium catenulatum J1446 | 2020 | 74 | 67 | 0,9 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060108 Pseudomonas chlororaphis MA342 | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060108 Pseudomonas chlororaphis MA342 | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060111 Trich. harzianum Rifai T-22 | 2016 | 614 | 45 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060111 Trich. harzianum Rifai T-22 | 2020 | 516 | 80 | 0,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060117 Streptomyces K61 (K61) | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060117 Streptomyces K61 (K61) | 2020 | 610 | 94 | 0,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060119 Trichoderma asperellum stam T34 | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060119 Trichoderma asperellum stam T34 | 2020 | 52 | 8 | 0,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060125 Bacillus amyloliquef... MBI 600 | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060125 Bacillus amyloliquef... MBI 600 | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060126 Bacillus amyloliquef... FZB24 | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060126 Bacillus amyloliquef... FZB24 | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060130 Bacillus pumilus QST 2808 | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060130 Bacillus pumilus QST 2808 | 2020 | 119 | 20 | 0,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060205 Laminarin | 2016 | 245 | 11 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F060205 Laminarin | 2020 | 680 | 22 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F999915 COS-OGA | 2016 | 160 | 9 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | F999915 COS-OGA | 2020 | 177 | 13 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | H999907 Nonaanzuur | 2016 | 7 | 14 | 2,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | H999907 Nonaanzuur | 2020 | 224 | 1.160 | 5,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050103 Bacillus thuringiens...(AM65-52) | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050103 Bacillus thuringiens...(AM65-52) | 2020 | 144 | 155 | 1,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050104 Metarhizium anisopliae 5F/S2 | 2016 | 108 | 5 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050104 Metarhizium anisopliae 5F/S2 | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050108 B. thuringiensis Aizawai.... | 2016 | 2.858 | 4.214 | 1,5 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050108 B. thuringiensis Aizawai.... | 2020 | 4.424 | 4.573 | 1,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050109 B. thuringiensis Kurstaki... | 2016 | 563 | 655 | 1,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050109 B. thuringiensis Kurstaki... | 2020 | 2.341 | 4.713 | 2,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050111 Beauveria bassiana stam GHA | 2016 | 1.555 | 2.190 | 1,4 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050111 Beauveria bassiana stam GHA | 2020 | 1.536 | 952 | 0,6 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050112 Cydia pomonella granulose virus | 2016 | 1.583 | 5 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050112 Cydia pomonella granulose virus | 2020 | 2.615 | 309 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050114 Lecanicillium muscarium Ve6 | 2016 | 296 | 75 | 0,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050114 Lecanicillium muscarium Ve6 | 2020 | 253 | 71 | 0,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050118 Isaria Fumosorosea Apopka 97 | 2016 | 119 | 42 | 0,4 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050118 Isaria Fumosorosea Apopka 97 | 2020 | 97 | 104 | 1,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050203 Azadirachtine | 2016 | 1.509 | 468 | 0,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I050203 Azadirachtine | 2020 | 2.972 | 494 | 0,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I990101 Abamectin | 2016 | 8.123 | 423 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I990101 Abamectin | 2020 | 10.349 | 203 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I990102 Milbemectin | 2016 | 848 | 13 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I990102 Milbemectin | 2020 | 899 | 8 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I990103 Spinosad | 2016 | 9.212 | 6.426 | 0,7 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I990103 Spinosad | 2020 | 12.410 | 7.741 | 0,6 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991801 (E,E)-8,10-Dodecadien-1-ol | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991801 (E,E)-8,10-Dodecadien-1-ol | 2020 | 600 | 50 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991818 (Z)-11-tetradecenylacetaat | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991818 (Z)-11-tetradecenylacetaat | 2020 | 475 | 20 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991823 (Z)-9-tetradecen-1-yl acetaat | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991823 (Z)-9-tetradecen-1-yl acetaat | 2020 | 344 | 2 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991828 (E,Z,Z)-3,8,11-Tetradecatri... | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991828 (E,Z,Z)-3,8,11-Tetradecatri... | 2020 | 478 | 256 | 0,5 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991829 (E,Z)-3,8-Tetradecadien-1-yl... | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I991829 (E,Z)-3,8-Tetradecadien-1-yl... | 2020 | 478 | 29 | 0,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999904 Vetzuren, kaliumzouten | 2016 | 317 | 1.053 | 3,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999904 Vetzuren, kaliumzouten | 2020 | 1.665 | 5.444 | 3,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999914 Paraffine olie | 2016 | 31.933 | 1.104.517 | 34,6 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999914 Paraffine olie | 2020 | 37.585 | 1.186.126 | 31,6 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999915 Paraffineoliën | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999915 Paraffineoliën | 2020 | 1.134 | 12.660 | 11,2 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999930 Maltodextrine | 2016 | 296 | 5.623 | 19,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999930 Maltodextrine | 2020 | 143 | 2.237 | 15,7 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999931 Terpenoid blend QRD 460 | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | I999931 Terpenoid blend QRD 460 | 2020 | 340 | 712 | 2,1 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | M010101 IJzer(III)fosfaat | 2016 | 14.492 | 3.946 | 0,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | M010101 IJzer(III)fosfaat | 2020 | 3.429 | 1.171 | 0,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR010109 Gibberellinezuur | 2016 | 3.125 | 831 | 0,3 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR010109 Gibberellinezuur | 2020 | 948 | 8 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR010110 Gibberelline | 2016 | 6.302 | 28 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR010110 Gibberelline | 2020 | 5.428 | 38 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR019907 Indolylboterzuur | 2016 | 220 | 4 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR019907 Indolylboterzuur | 2020 | 85 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR019909 1,4-dimethylnaftaleen | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR019909 1,4-dimethylnaftaleen | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR020201 Carvon | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | PGR020201 Carvon | 2020 | 2.477 | 1.173 | 0,5 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR020103 Koolzaadolie | 2016 | 1.335 | 7.461 | 5,6 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR020103 Koolzaadolie | 2020 | 809 | 8.591 | 10,6 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR020104 Groenemuntolie | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR020104 Groenemuntolie | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR990216 Knoflook extract | 2016 | 0 | 0 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR990216 Knoflook extract | 2020 | . | . | . |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR999934 Pepino mosaic vir stam CH2,1906 | 2016 | 39 | 1 | 0,0 |
| Totaal gewassen/teeltsectoren | ZR999934 Pepino mosaic vir stam CH2,1906 | 2020 | . | . | . |
| Bron: CBS. | |||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat cijfers over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw. Meer specifiek gaat het om de bescherming van de plantaardige productie in de professionele akkerbouw en tuinbouw. De cijfers zijn uitgesplitst naar gewas en soort toepassing.
Behalve de totale hoeveelheid gebruikte middelen, wordt ook het gebruik per hectare vermeld.
Daarnaast zijn in de tabel gegevens opgenomen over het aantal bedrijven met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en de oppervlakte waarop deze middelen worden gebruikt.
Het gebruik is inclusief het gebruik door loonbedrijven op het landbouwbedrijf (werk door derden). De onderliggende coderingen van de in deze tabel gebruikte classificaties (gewassen, teeltsectoren) sluiten aan bij de door het CBS vastgelegde standaardcoderingen.
Er zijn bij het CBS ook gegevens bekend over het gebruik van biologische bestrijders. Deze cijfer vindt u in een andere tabel, zie paragraaf 3.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2012.
Status van de cijfers:
De cijfers van 2024 zijn voorlopig, alle andere jaren zijn definitief.
Wijzigingen per 13 november 2025:
Voorlopige cijfers van 2024 zijn toegevoegd.
De onderliggende coderingen van de in deze tabel gebruikte classificaties (Gewassen en Gewasbeschermingsmiddelen) zijn aangepast.
Deze sluiten nu aan bij de door het CBS vastgelegde standaardcoderingen.
De structuur en de gegevens van de tabel zijn niet aangepast.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Nieuwe cijfers over 2026 worden in december 2027 verwacht.
Toelichting onderwerpen
- Oppervlakte met gewasbescherming
- Totale gewasoppervlakte van bedrijven die gewasbeschermingsmiddelen gebruiken. .
Gewasbeschermingsmiddelen zijn middelen die gebruikt worden om hinderlijke ziektes, plagen of onkruiden in gewassen te voorkomen of te bestrijden. Er zijn middelen op basis van chemische werkzame stoffen en middelen op basis van microbiologische werkzame stoffen (virussen, bacteriën).
Gewasbeschermingsmiddelen moeten een 'toelating' verkrijgen in het kader van de Wet Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (voorheen Bestrijdingsmiddelenwet). Een toelating geeft aan dat het gebruik van deze middelen voor dit doel is toegestaan.- Grootte oppervlakte
- Gebruik in kilogram werkzame stof
- Totale hoeveelheid gebruikte gewasbeschermingsmiddelen in een kalenderjaar, uitgedrukt in kilogram (kg).
Diverse gewassen (o.a. bloemisterijgewassen en komkommers) hebben op dezelfde oppervlakte meerdere teelten per jaar. Om in die gevallen het gebruik per teelt te berekenen, dient het totaal gebruik per jaar te worden gedeeld door het aantal teelten.- Totaal gebruik per jaar in kilogram
- Totale hoeveelheid gebruikte gewasbeschermingsmiddelen in een kalenderjaar, uitgedrukt in kilogram (kg).
Diverse gewassen (o.a. bloemisterijgewassen en komkommers) hebben op dezelfde oppervlakte meerdere teelten per jaar. Om in die gevallen het gebruik per teelt te berekenen, dient het totaal gebruik per jaar te worden gedeeld door het aantal teelten.
- Dosering per jaar per hectare
- De dosering per jaar per hectare wordt berekend door het totaal gebruik in kg werkzame stof te delen door het totale gewasoppervlakte van bedrijven die gewasbeschermingsmiddelen gebruiken.