Consumentenvertrouwen; persoonskenmerken
| Persoonskenmerken | Perioden | Koopbereidheid (gemiddelde saldo van de deelvragen) | Houdingen en verwachtingen consumenten Gunstige tijd voor aankoop artikelen Totaal (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Gunstige tijd voor aankoop artikelen Gunstige tijd (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Gunstige tijd voor aankoop artikelen Niet gunstig of ongunstig (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Gunstige tijd voor aankoop artikelen Ongunstige tijd (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Gunstige tijd voor aankoop artikelen Weet niet (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Aankoop duurzame artikelen komend jaar Totaal (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Aankoop duurzame artikelen komend jaar Veel meer geld (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Aankoop duurzame artikelen komend jaar Een beetje meer geld (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Aankoop duurzame artikelen komend jaar Ongeveer hetzelfde (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Aankoop duurzame artikelen komend jaar Een beetje minder geld (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Aankoop duurzame artikelen komend jaar Veel minder geld (%) | Houdingen en verwachtingen consumenten Aankoop duurzame artikelen komend jaar Weet niet (%) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal personen | 2017 1e kwartaal | 9 | 100 | 29 | 54 | 12 | 5 | 100 | 4 | 13 | 45 | 16 | 15 | 6 |
| Totaal personen | 2017 2e kwartaal | 10 | 100 | 28 | 54 | 11 | 6 | 100 | 3 | 12 | 48 | 14 | 17 | 6 |
| Totaal personen | 2017 3e kwartaal | 11 | 100 | 31 | 52 | 11 | 6 | 100 | 3 | 13 | 49 | 13 | 16 | 5 |
| Totaal personen | 2017 4e kwartaal | 9 | 100 | 30 | 52 | 11 | 6 | 100 | 4 | 12 | 49 | 14 | 16 | 5 |
| Totaal personen | 2017 | 10 | 100 | 30 | 53 | 11 | 6 | 100 | 4 | 13 | 48 | 14 | 16 | 6 |
| Totaal personen | 2018 1e kwartaal | 11 | 100 | 32 | 52 | 10 | 6 | 100 | 3 | 13 | 50 | 13 | 15 | 6 |
| Totaal personen | 2018 2e kwartaal | 10 | 100 | 30 | 55 | 10 | 5 | 100 | 3 | 12 | 50 | 14 | 15 | 6 |
| Totaal personen | 2018 3e kwartaal | 10 | 100 | 29 | 54 | 11 | 6 | 100 | 3 | 12 | 50 | 15 | 15 | 6 |
| Totaal personen | 2018 4e kwartaal | 2 | 100 | 25 | 55 | 14 | 5 | 100 | 3 | 12 | 46 | 14 | 18 | 6 |
| Totaal personen | 2018 | 8 | 100 | 29 | 54 | 11 | 6 | 100 | 3 | 12 | 49 | 14 | 16 | 6 |
| Totaal personen | 2019 1e kwartaal | -2 | 100 | 20 | 56 | 18 | 6 | 100 | 3 | 11 | 46 | 17 | 18 | 5 |
| Totaal personen | 2019 2e kwartaal | -1 | 100 | 21 | 58 | 16 | 6 | 100 | 4 | 12 | 45 | 16 | 18 | 6 |
| Totaal personen | 2019 3e kwartaal | 0 | 100 | 22 | 56 | 16 | 6 | 100 | 3 | 11 | 48 | 17 | 15 | 7 |
| Totaal personen | 2019 4e kwartaal | 0 | 100 | 21 | 57 | 16 | 6 | 100 | 3 | 12 | 46 | 16 | 17 | 6 |
| Totaal personen | 2019 | -1 | 100 | 21 | 57 | 17 | 6 | 100 | 3 | 11 | 46 | 16 | 17 | 6 |
| Totaal personen | 2020 1e kwartaal | 2 | 100 | 19 | 59 | 16 | 6 | 100 | 3 | 12 | 47 | 15 | 17 | 5 |
| Totaal personen | 2020 2e kwartaal | -14 | 100 | 9 | 42 | 44 | 5 | 100 | 3 | 10 | 43 | 17 | 20 | 6 |
| Totaal personen | 2020 3e kwartaal | -9 | 100 | 10 | 53 | 32 | 4 | 100 | 3 | 11 | 46 | 16 | 18 | 6 |
| Totaal personen | 2020 4e kwartaal | -9 | 100 | 11 | 53 | 32 | 4 | 100 | 4 | 12 | 45 | 16 | 17 | 6 |
| Totaal personen | 2020 | -8 | 100 | 12 | 52 | 31 | 5 | 100 | 3 | 11 | 45 | 16 | 18 | 6 |
| Totaal personen | 2021 1e kwartaal | -4 | 100 | 13 | 52 | 30 | 5 | 100 | 4 | 16 | 46 | 14 | 15 | 6 |
| Totaal personen | 2021 2e kwartaal | 3 | 100 | 18 | 54 | 24 | 5 | 100 | 4 | 18 | 48 | 12 | 14 | 5 |
| Totaal personen | 2021 3e kwartaal | -3 | 100 | 14 | 56 | 26 | 5 | 100 | 4 | 15 | 45 | 16 | 14 | 6 |
| Totaal personen | 2021 4e kwartaal | -17 | 100 | 11 | 47 | 37 | 5 | 100 | 4 | 14 | 42 | 15 | 18 | 6 |
| Totaal personen | 2021 | -5 | 100 | 14 | 52 | 29 | 5 | 100 | 4 | 16 | 45 | 14 | 15 | 6 |
| Totaal personen | 2022 1e kwartaal | -20 | 100 | 8 | 47 | 40 | 5 | 100 | 5 | 13 | 41 | 17 | 19 | 5 |
| Totaal personen | 2022 2e kwartaal | -34 | 100 | 4 | 38 | 53 | 4 | 100 | 4 | 10 | 38 | 17 | 24 | 6 |
| Totaal personen | 2022 3e kwartaal | -41 | 100 | 4 | 34 | 59 | 3 | 100 | 3 | 11 | 36 | 18 | 26 | 5 |
| Totaal personen | 2022 4e kwartaal | -44 | 100 | 3 | 29 | 65 | 4 | 100 | 4 | 9 | 34 | 19 | 30 | 5 |
| Totaal personen | 2022 | -35 | 100 | 5 | 37 | 54 | 4 | 100 | 4 | 11 | 37 | 18 | 25 | 5 |
| Totaal personen | 2023 1e kwartaal | -34 | 100 | 3 | 36 | 58 | 4 | 100 | 3 | 9 | 39 | 18 | 24 | 6 |
| Totaal personen | 2023 2e kwartaal | -29 | 100 | 3 | 39 | 54 | 4 | 100 | 3 | 10 | 40 | 18 | 23 | 6 |
| Totaal personen | 2023 3e kwartaal | -28 | 100 | 2 | 42 | 52 | 4 | 100 | 3 | 11 | 41 | 16 | 23 | 6 |
| Totaal personen | 2023 4e kwartaal | -25 | 100 | 3 | 44 | 48 | 5 | 100 | 3 | 10 | 42 | 16 | 23 | 6 |
| Totaal personen | 2023 | -29 | 100 | 3 | 40 | 53 | 4 | 100 | 3 | 10 | 40 | 17 | 23 | 6 |
| Totaal personen | 2024 1e kwartaal | -15 | 100 | 4 | 51 | 40 | 5 | 100 | 3 | 12 | 42 | 17 | 20 | 6 |
| Totaal personen | 2024 2e kwartaal | -14 | 100 | 6 | 51 | 38 | 5 | 100 | 3 | 13 | 42 | 17 | 19 | 6 |
| Totaal personen | 2024 3e kwartaal | -11 | 100 | 6 | 53 | 35 | 6 | 100 | 3 | 13 | 45 | 17 | 16 | 6 |
| Totaal personen | 2024 4e kwartaal | -16 | 100 | 5 | 53 | 36 | 6 | 100 | 4 | 13 | 43 | 16 | 18 | 7 |
| Totaal personen | 2024 | -14 | 100 | 5 | 52 | 37 | 5 | 100 | 3 | 12 | 43 | 17 | 18 | 6 |
| Totaal personen | 2025 1e kwartaal | -17 | 100 | 6 | 51 | 38 | 5 | 100 | 4 | 13 | 39 | 18 | 19 | 6 |
| Totaal personen | 2025 2e kwartaal | -20 | 100 | 5 | 51 | 39 | 6 | 100 | 5 | 12 | 40 | 18 | 19 | 7 |
| Totaal personen | 2025 3e kwartaal | -16 | 100 | 5 | 52 | 37 | 5 | 100 | 3 | 13 | 41 | 17 | 18 | 7 |
| Totaal personen | 2025 4e kwartaal | -14 | 100 | 5 | 56 | 34 | 5 | 100 | 3 | 13 | 43 | 16 | 18 | 7 |
| Totaal personen | 2025 | -17 | 100 | 5 | 53 | 37 | 5 | 100 | 4 | 13 | 41 | 17 | 18 | 7 |
| Geslacht: mannen | 2017 1e kwartaal | 12 | 100 | 31 | 53 | 11 | 5 | 100 | 4 | 14 | 46 | 16 | 15 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2017 2e kwartaal | 14 | 100 | 31 | 54 | 9 | 6 | 100 | 3 | 13 | 51 | 13 | 14 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2017 3e kwartaal | 13 | 100 | 32 | 52 | 12 | 5 | 100 | 3 | 15 | 50 | 13 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2017 4e kwartaal | 13 | 100 | 32 | 51 | 11 | 5 | 100 | 4 | 13 | 50 | 13 | 15 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2017 | 13 | 100 | 32 | 52 | 11 | 5 | 100 | 4 | 14 | 49 | 14 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2018 1e kwartaal | 14 | 100 | 35 | 51 | 10 | 4 | 100 | 3 | 13 | 50 | 14 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2018 2e kwartaal | 14 | 100 | 33 | 53 | 9 | 5 | 100 | 3 | 13 | 52 | 15 | 13 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2018 3e kwartaal | 12 | 100 | 31 | 52 | 12 | 5 | 100 | 3 | 13 | 51 | 14 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2018 4e kwartaal | 5 | 100 | 28 | 53 | 14 | 5 | 100 | 4 | 14 | 47 | 15 | 16 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2018 | 11 | 100 | 32 | 52 | 11 | 5 | 100 | 3 | 13 | 50 | 14 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2019 1e kwartaal | 2 | 100 | 24 | 53 | 18 | 5 | 100 | 4 | 12 | 45 | 17 | 18 | 4 |
| Geslacht: mannen | 2019 2e kwartaal | 2 | 100 | 23 | 57 | 16 | 4 | 100 | 3 | 13 | 45 | 16 | 17 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2019 3e kwartaal | 3 | 100 | 24 | 55 | 16 | 5 | 100 | 3 | 11 | 49 | 18 | 13 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2019 4e kwartaal | 4 | 100 | 24 | 56 | 15 | 4 | 100 | 3 | 13 | 48 | 17 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2019 | 3 | 100 | 24 | 55 | 16 | 5 | 100 | 3 | 12 | 47 | 17 | 16 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2020 1e kwartaal | 4 | 100 | 21 | 59 | 16 | 4 | 100 | 3 | 14 | 49 | 15 | 16 | 4 |
| Geslacht: mannen | 2020 2e kwartaal | -13 | 100 | 9 | 44 | 43 | 4 | 100 | 3 | 10 | 44 | 18 | 20 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2020 3e kwartaal | -6 | 100 | 11 | 53 | 32 | 4 | 100 | 3 | 13 | 45 | 16 | 18 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2020 4e kwartaal | -7 | 100 | 12 | 53 | 31 | 4 | 100 | 4 | 13 | 45 | 16 | 16 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2020 | -5 | 100 | 13 | 52 | 31 | 4 | 100 | 3 | 12 | 46 | 16 | 17 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2021 1e kwartaal | -1 | 100 | 14 | 53 | 29 | 4 | 100 | 4 | 17 | 46 | 15 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2021 2e kwartaal | 6 | 100 | 19 | 54 | 23 | 4 | 100 | 4 | 18 | 49 | 13 | 12 | 4 |
| Geslacht: mannen | 2021 3e kwartaal | 0 | 100 | 16 | 56 | 24 | 3 | 100 | 4 | 16 | 47 | 15 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2021 4e kwartaal | -16 | 100 | 11 | 48 | 36 | 5 | 100 | 4 | 15 | 43 | 15 | 17 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2021 | -3 | 100 | 15 | 53 | 28 | 4 | 100 | 4 | 16 | 46 | 14 | 14 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2022 1e kwartaal | -17 | 100 | 9 | 48 | 39 | 4 | 100 | 5 | 14 | 43 | 17 | 18 | 4 |
| Geslacht: mannen | 2022 2e kwartaal | -30 | 100 | 6 | 39 | 51 | 3 | 100 | 4 | 11 | 36 | 20 | 24 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2022 3e kwartaal | -38 | 100 | 4 | 36 | 57 | 3 | 100 | 3 | 11 | 36 | 19 | 26 | 4 |
| Geslacht: mannen | 2022 4e kwartaal | -38 | 100 | 3 | 34 | 59 | 3 | 100 | 3 | 11 | 36 | 20 | 25 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2022 | -31 | 100 | 6 | 40 | 52 | 3 | 100 | 4 | 12 | 38 | 19 | 23 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2023 1e kwartaal | -30 | 100 | 3 | 38 | 55 | 4 | 100 | 3 | 10 | 39 | 18 | 25 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2023 2e kwartaal | -25 | 100 | 4 | 42 | 51 | 3 | 100 | 3 | 12 | 41 | 18 | 22 | 4 |
| Geslacht: mannen | 2023 3e kwartaal | -25 | 100 | 3 | 46 | 48 | 4 | 100 | 3 | 11 | 41 | 17 | 22 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2023 4e kwartaal | -22 | 100 | 4 | 46 | 46 | 4 | 100 | 4 | 10 | 43 | 17 | 21 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2023 | -26 | 100 | 3 | 43 | 50 | 4 | 100 | 3 | 11 | 41 | 18 | 22 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2024 1e kwartaal | -11 | 100 | 6 | 53 | 37 | 4 | 100 | 3 | 13 | 44 | 17 | 17 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2024 2e kwartaal | -10 | 100 | 8 | 52 | 35 | 5 | 100 | 3 | 13 | 44 | 16 | 18 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2024 3e kwartaal | -7 | 100 | 7 | 55 | 32 | 6 | 100 | 3 | 13 | 47 | 17 | 14 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2024 4e kwartaal | -11 | 100 | 7 | 56 | 33 | 5 | 100 | 4 | 13 | 45 | 16 | 15 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2024 | -10 | 100 | 7 | 54 | 34 | 5 | 100 | 3 | 13 | 45 | 17 | 16 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2025 1e kwartaal | -12 | 100 | 7 | 54 | 34 | 4 | 100 | 5 | 14 | 40 | 19 | 17 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2025 2e kwartaal | -16 | 100 | 6 | 53 | 36 | 5 | 100 | 4 | 13 | 42 | 17 | 19 | 5 |
| Geslacht: mannen | 2025 3e kwartaal | -12 | 100 | 5 | 56 | 33 | 5 | 100 | 4 | 13 | 42 | 19 | 16 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2025 4e kwartaal | -9 | 100 | 6 | 61 | 29 | 4 | 100 | 4 | 14 | 44 | 15 | 17 | 6 |
| Geslacht: mannen | 2025 | -13 | 100 | 6 | 56 | 33 | 5 | 100 | 4 | 14 | 42 | 17 | 17 | 6 |
| Geslacht: vrouwen | 2017 1e kwartaal | 6 | 100 | 26 | 55 | 12 | 6 | 100 | 4 | 12 | 45 | 16 | 16 | 7 |
| Geslacht: vrouwen | 2017 2e kwartaal | 6 | 100 | 26 | 55 | 13 | 7 | 100 | 3 | 11 | 46 | 15 | 20 | 5 |
| Geslacht: vrouwen | 2017 3e kwartaal | 9 | 100 | 29 | 52 | 11 | 7 | 100 | 3 | 12 | 48 | 13 | 18 | 6 |
| Geslacht: vrouwen | 2017 4e kwartaal | 6 | 100 | 29 | 53 | 12 | 6 | 100 | 3 | 12 | 48 | 14 | 17 | 6 |
| Geslacht: vrouwen | 2017 | 7 | 100 | 28 | 54 | 12 | 6 | 100 | 3 | 12 | 47 | 15 | 18 | 6 |
| Geslacht: vrouwen | 2018 1e kwartaal | 8 | 100 | 29 | 54 | 10 | 7 | 100 | 3 | 12 | 50 | 13 | 16 | 6 |
| Geslacht: vrouwen | 2018 2e kwartaal | 6 | 100 | 27 | 56 | 11 | 6 | 100 | 3 | 11 | 49 | 13 | 17 | 7 |
| Geslacht: vrouwen | 2018 3e kwartaal | 7 | 100 | 27 | 56 | 10 | 7 | 100 | 3 | 11 | 48 | 15 | 16 | 7 |
| Geslacht: vrouwen | 2018 4e kwartaal | 0 | 100 | 22 | 58 | 14 | 6 | 100 | 3 | 11 | 45 | 14 | 20 | 7 |
| Geslacht: vrouwen | 2018 | 5 | 100 | 26 | 56 | 11 | 6 | 100 | 3 | 11 | 48 | 14 | 17 | 7 |
| Bron: CBS. | ||||||||||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat de ongecorrigeerde gegevens over de opvattingen en verwachtingen van Nederlandse consumenten ten aanzien van de algemene economische ontwikkelingen en de eigen financiële situatie. Op basis van deze gegevens wordt de indicator consumentenvertrouwen en de deelindicatoren economisch klimaat en koopbereidheid berekend. De gegevens kunnen worden uitgesplitst naar kenmerken van de persoon (o.a. geslacht, leeftijd, opleidingsniveau). De statistiek 'Consumenten Conjunctuuronderzoek' komt tot stand met medefinanciering door de Europese Commissie.
Gegevens beschikbaar vanaf: eerste kwartaal 2017.
Status van de cijfers
De cijfers zijn definitief.
Wijzigingen per 19 december 2025.
De cijfers van het vierde kwartaal 2025 zijn toegevoegd.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers verschijnen op 23 maart 2026.
Toelichting onderwerpen
- Koopbereidheid
- Indicator van de koopbereidheid. Dit is de oorspronkelijke, niet-gecorrigeerde reeks.
De koopbereidheid is een indicator die informatie geeft over de opvattingen van consumenten ten aanzien van hun eigen financiële situatie. Samen met de indicatoren van het consumentenvertrouwen en het economisch klimaat dragen deze bij aan de voorspelling van korte termijn schommelingen van de particuliere consumptie, met in het bijzonder de vraag naar en de aanschaf van duurzame consumptiegoederen.
De indicator van de koopbereidheid is het gemiddelde van de saldi van de percentages van positieve en negatieve antwoorden op de vragen over de financiële situatie van het huishouden in de afgelopen en komende 12 maanden en of het een gunstige tijd is om grote aankopen te doen. De indicator kan een waarde aannemen van -100 (iedereen antwoordt negatief) tot +100 (iedereen antwoordt positief). Bij een waarde van 0 is het aandeel pessimisten gelijk aan het aandeel optimisten. - Houdingen en verwachtingen consumenten
- Houdingen en verwachtingen van consumenten ten aanzien van een aantal aspecten van de economische situatie in Nederland en de eigen financiële situatie.
- Gunstige tijd voor aankoop artikelen
- Procentuele verdeling van antwoorden op de vraag: Als u naar de algemene economische situatie kijkt, vindt u het dan een gunstige of ongunstige tijd voor grote aankopen, zoals meubels, elektronica, etc.?
- Totaal
- Gunstige tijd
- Niet gunstig of ongunstig
- Ongunstige tijd
- Weet niet
- Aankoop duurzame artikelen komend jaar
- Procentuele verdeling van antwoorden op de vraag: Verwacht u in de komende 12 maanden meer of minder geld uit te geven dan in de afgelopen 12 maanden aan grote uitgaven, zoals meubels of elektronica?
- Totaal
- Veel meer geld
- Een beetje meer geld
- Ongeveer hetzelfde
- Een beetje minder geld
- Veel minder geld
- Weet niet