Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Bekijk volledige tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Totaal veiligheid Nederland 219 2.883 -2.664 12 160 -148
Noord-Nederland (LD) 44 243 -199 25 137 -112
Oost-Nederland (LD) 24 496 -472 6 130 -124
West-Nederland (LD) 119 1.604 -1.485 14 185 -172
Zuid-Nederland (LD) 32 541 -508 9 142 -134
Groningen (PV) 38 107 -68 64 177 -113
Fryslân (PV) 5 84 -79 7 126 -119
Drenthe (PV) 1 52 -51 2 102 -101
Overijssel (PV) 8 156 -148 7 131 -124
Flevoland (PV) 4 63 -59 8 138 -129
Gelderland (PV) 12 277 -265 5 128 -123
Utrecht (PV) 14 205 -192 10 146 -136
Noord-Holland (PV) 53 621 -569 18 208 -190
Zuid-Holland (PV) 51 720 -669 13 186 -173
Zeeland (PV) 1 58 -56 4 147 -143
Noord-Brabant (PV) 21 358 -337 8 134 -126
Limburg (PV) 12 183 -171 10 161 -151
Oost-Groningen (CR) 5 16 -10 37 112 -75
Delfzijl en omgeving (CR) 10 16 -6 220 349 -129
Overig Groningen (CR) 23 75 -52 56 180 -124
Noord-Friesland (CR) 5 47 -42 14 142 -128
Zuidwest-Friesland (CR) 0 17 -17 1 118 -117
Zuidoost-Friesland (CR) 0 20 -20 1 106 -105
Noord-Drenthe (CR) 1 21 -20 3 106 -103
Zuidoost-Drenthe (CR) 0 17 -17 1 102 -101
Zuidwest-Drenthe (CR) 0 14 -13 0 98 -98
Noord-Overijssel (CR) 2 48 -46 5 123 -119
Zuidwest-Overijssel (CR) 2 21 -19 11 131 -120
Twente (CR) 5 87 -82 7 135 -128
Veluwe (CR) 3 95 -91 5 130 -125
Achterhoek (CR) 1 43 -42 2 105 -103
Arnhem/Nijmegen (CR) 6 105 -99 8 136 -128
Zuidwest-Gelderland (CR) 1 35 -34 5 135 -130
Utrecht (CR) 14 205 -192 10 146 -136
Kop van Noord-Holland (CR) 1 52 -51 2 132 -131
Alkmaar en omgeving (CR) 1 40 -40 2 156 -154
IJmond (CR) 0 32 -32 1 158 -157
Agglomeratie Haarlem (CR) 8 50 -42 33 210 -177
Zaanstreek (CR) 2 35 -33 11 193 -182
Groot-Amsterdam (CR) 41 376 -335 27 253 -226
Het Gooi en Vechtstreek (CR) 1 38 -37 3 153 -150
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2 58 -57 4 131 -127
Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 17 176 -158 19 190 -171
Delft en Westland (CR) 2 35 -34 7 144 -137
Oost-Zuid-Holland (CR) 1 44 -43 3 125 -121
Groot-Rijnmond (CR) 27 346 -320 18 229 -212
Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2 60 -58 6 157 -151
Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 0 15 -15 1 139 -138
Overig Zeeland (CR) 1 43 -42 5 150 -145
West-Noord-Brabant (CR) 5 93 -87 8 141 -133
Midden-Noord-Brabant (CR) 5 73 -67 11 142 -131
Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2 84 -82 3 124 -121
Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 8 108 -100 10 133 -123
Noord-Limburg (CR) 4 43 -39 14 149 -135
Midden-Limburg (CR) 2 36 -34 7 147 -140
Zuid-Limburg (CR) 6 104 -98 10 172 -163
Flevoland (CR) 4 63 -59 8 138 -129
Minder dan 5 000 inwoners 0 4 -3 14 279 -265
5 000 tot 10 000 inwoners 0 7 -7 5 144 -140
10 000 tot 20 000 inwoners 4 111 -107 5 131 -127
20 000 tot 50 000 inwoners 33 714 -681 6 122 -117
50 000 tot 100 000 inwoners 45 635 -590 10 144 -134
100 000 tot 150 000 inwoners 14 259 -245 9 155 -146
150 000 tot 250 000 inwoners 43 440 -397 16 166 -150
250 000 inwoners of meer 80 714 -634 31 280 -248
Veiligheid Nederland 219 2.883 -2.664 12 160 -148
Noord-Nederland (LD) 44 243 -199 25 137 -112
Oost-Nederland (LD) 24 496 -472 6 130 -124
West-Nederland (LD) 119 1.604 -1.485 14 185 -172
Zuid-Nederland (LD) 32 541 -508 9 142 -134
Groningen (PV) 38 107 -68 64 177 -113
Fryslân (PV) 5 84 -79 7 126 -119
Drenthe (PV) 1 52 -51 2 102 -101
Overijssel (PV) 8 156 -148 7 131 -124
Flevoland (PV) 4 63 -59 8 138 -129
Gelderland (PV) 12 277 -265 5 128 -123
Utrecht (PV) 14 205 -192 10 146 -136
Noord-Holland (PV) 53 621 -569 18 208 -190
Zuid-Holland (PV) 51 720 -669 13 186 -173
Zeeland (PV) 1 58 -56 4 147 -143
Noord-Brabant (PV) 21 358 -337 8 134 -126
Limburg (PV) 12 183 -171 10 161 -151
Oost-Groningen (CR) 5 16 -10 37 112 -75
Delfzijl en omgeving (CR) 10 16 -6 220 349 -129
Overig Groningen (CR) 23 75 -52 56 180 -124
Noord-Friesland (CR) 5 47 -42 14 142 -128
Zuidwest-Friesland (CR) 0 17 -17 1 118 -117
Zuidoost-Friesland (CR) 0 20 -20 1 106 -105
Noord-Drenthe (CR) 1 21 -20 3 106 -103
Zuidoost-Drenthe (CR) 0 17 -17 1 102 -101
Zuidwest-Drenthe (CR) 0 14 -13 0 98 -98
Noord-Overijssel (CR) 2 48 -46 5 123 -119
Zuidwest-Overijssel (CR) 2 21 -19 11 131 -120
Twente (CR) 5 87 -82 7 135 -128
Veluwe (CR) 3 95 -91 5 130 -125
Achterhoek (CR) 1 43 -42 2 105 -103
Arnhem/Nijmegen (CR) 6 105 -99 8 136 -128
Zuidwest-Gelderland (CR) 1 35 -34 5 135 -130
Utrecht (CR) 14 205 -192 10 146 -136
Kop van Noord-Holland (CR) 1 52 -51 2 132 -131
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2025:
De voorlopige cijfers voor 2025 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2024 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 en 2025 zijn er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
- Lasten en baten met betrekking tot coördinatie en beleid WMO en Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl die in de jaren ervoor verspreid over de taakvelden in het sociaal domein werden geboekt
- Lasten en baten met betrekking tot persoonsgebonden budgetten voor de WMO en de Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl ze voorheen ook deels onder Maatwerkvoorzieningen (WMO) werden geboekt.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.