Milieukosten en -investeringen van bedrijven

Milieukosten en -investeringen van bedrijven

Bedrijfstakken/branches SBI 2008 Werkzame personen Perioden Milieu-investeringen Totaal milieu-investeringen (mln euro) Milieu-investeringen Water Totaal Water (mln euro) Milieu-investeringen Water Waterbesparing (mln euro) Milieu-investeringen Water Water overig (mln euro) Milieu-investeringen Lucht en energie Totaal Lucht en energie (mln euro) Milieu-investeringen Lucht en energie Energiebesparing (mln euro) Milieu-investeringen Lucht en energie Hernieuwbare energie (mln euro) Milieu-investeringen Lucht en energie Lucht (mln euro) Milieu-investeringen Bodem (mln euro) Milieu-investeringen Afval (mln euro) Milieu-investeringen Geluid (mln euro) Milieu-investeringen Landschap (mln euro) Milieukosten Netto milieulasten Totaal milieucompartimenten (mln euro)
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie 10 en meer werknemers 2023 2.624 103 7 96 2.463 . . 361 30 15 10 2 2.337
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie 10 tot 50 werknemers 2023 . 12 . . . 34 . 19 0 3 3 . 734
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie 50 tot 200 werknemers 2023 . 37 . . . . . 23 3 5 1 . 827
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie 200 en meer werknemers 2023 544 54 4 50 448 93 35 320 27 7 6 2 776
B Delfstoffenwinning 10 en meer werknemers 2023 21 2 . . 11 3 0 8 . . . . 122
B Delfstoffenwinning 10 tot 50 werknemers 2023 3 . 0 . 1 . . . . . . 0 10
B Delfstoffenwinning 50 tot 200 werknemers 2023 12 . . . 8 . . 6 . . . 0 59
B Delfstoffenwinning 200 en meer werknemers 2023 7 . . . 2 . . . . . . . 54
06 Winning van aardolie en aardgas 10 en meer werknemers 2023 14 . . . 4 . . . . . . . 98
06 Winning van aardolie en aardgas 10 tot 50 werknemers 2023 . . 0 . . . . 0 0 0 0 0 1
06 Winning van aardolie en aardgas 50 tot 200 werknemers 2023 7 . 0 . . . 0 . . . . 0 49
06 Winning van aardolie en aardgas 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 48
08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas) 10 en meer werknemers 2023 7 . . . 6 . . . . . . . 8
08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas) 10 tot 50 werknemers 2023 . 0 0 0 . . . . 0 . . 0 1
08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas) 50 tot 200 werknemers 2023 5 . . 0 . . . . . 0 . 0 6
08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas) 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 1
09 Dienstverlening delfstoffenwinning 10 en meer werknemers 2023 0 0 0 0 0 0 . . . . 0 0 16
09 Dienstverlening delfstoffenwinning 10 tot 50 werknemers 2023 0 0 0 0 . . . . . 0 0 0 7
09 Dienstverlening delfstoffenwinning 50 tot 200 werknemers 2023 0 0 0 0 . . 0 0 0 . 0 0 4
09 Dienstverlening delfstoffenwinning 200 en meer werknemers 2023 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5
C Industrie 10 en meer werknemers 2023 . 97 . . . . . 348 . . . . 1.582
C Industrie 10 tot 50 werknemers 2023 . . . . . 33 . . . . . . 182
C Industrie 50 tot 200 werknemers 2023 . . . 34 . . . 17 . . . . 379
C Industrie 200 en meer werknemers 2023 507 . . 48 429 . . . . . . . 1.021
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie 10 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 332
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 36 . 0 . . . . . 0 0 . . 30
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 107
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 195
10 Voedingsmiddelenindustrie 10 en meer werknemers 2023 124 43 1 42 75 44 . . 1 2 3 0 307
10 Voedingsmiddelenindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 33 . 0 . . 11 . . 0 0 0 . 29
10 Voedingsmiddelenindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 43 15 0 15 26 13 12 2 . 1 . 0 103
10 Voedingsmiddelenindustrie 200 en meer werknemers 2023 48 . 1 . . 20 . . . 1 . . 175
11 Drankenindustrie 10 en meer werknemers 2023 5 . . 0 2 1 . . . 0 . 0 24
11 Drankenindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 3 . 0 . . . . . 0 0 . 0 1
11 Drankenindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 1 0 0 0 . 1 . 0 0 0 . 0 4
11 Drankenindustrie 200 en meer werknemers 2023 1 0 . . . . . . . 0 0 0 19
12 Tabaksindustrie 10 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 1
12 Tabaksindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
12 Tabaksindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 0
12 Tabaksindustrie 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 1
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie 10 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 22
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 . 0 0 0 . 0 . 0 0 0 0 0 6
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 5
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 10
13 Textielindustrie 10 en meer werknemers 2023 8 0 0 0 8 . 7 . . . . . 17
13 Textielindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 6 0 0 0 6 0 6 0 0 0 0 0 2
13 Textielindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 1 . 0 . 1 . . . 0 0 0 . 5
13 Textielindustrie 200 en meer werknemers 2023 1 . 0 . 1 . . . . . . 0 9
14 Kledingindustrie 10 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 0
14 Kledingindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 . 0 0 0 . 0 . 0 0 0 0 0 0
14 Kledingindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 0
14 Kledingindustrie 200 en meer werknemers 2023 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
15 Leer- en schoenenindustrie 10 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 5
15 Leer- en schoenenindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4
15 Leer- en schoenenindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 . 0 0 0 . . 0 0 . 0 0 0 0
15 Leer- en schoenenindustrie 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 1
16+23 Hout- en bouwmaterialenindustrie 10 en meer werknemers 2023 18 . . 0 . 6 . . 0 1 . 0 51
16+23 Hout- en bouwmaterialenindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 7 . . . 6 2 . . . . . 0 12
16+23 Hout- en bouwmaterialenindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 7 0 0 0 7 2 . . 0 0 0 0 14
16+23 Hout- en bouwmaterialenindustrie 200 en meer werknemers 2023 4 . . . . 2 . . . . . 0 24
16 Houtindustrie 10 en meer werknemers 2023 3 0 0 0 . 2 1 . 0 0 . 0 8
16 Houtindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 2 0 0 0 2 1 . . 0 0 0 0 4
16 Houtindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2
16 Houtindustrie 200 en meer werknemers 2023 1 0 0 0 . 1 . . 0 0 . 0 1
17-18 Papier- en grafische industrie 10 en meer werknemers 2023 13 0 . . 12 . . . . . . . 62
17-18 Papier- en grafische industrie 10 tot 50 werknemers 2023 . . . 0 . . . 0 0 0 0 . 5
17-18 Papier- en grafische industrie 50 tot 200 werknemers 2023 4 0 0 0 . . 2 . . . . 0 15
17-18 Papier- en grafische industrie 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 42
17 Papierindustrie 10 en meer werknemers 2023 10 0 . . 9 5 . . . 0 . . 51
17 Papierindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 . 0 0 0 . 0 . 0 0 0 0 . 2
17 Papierindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 3 0 0 0 . . 1 . . . . 0 11
17 Papierindustrie 200 en meer werknemers 2023 . 0 . . . . . . . . . . 38
18 Grafische industrie 10 en meer werknemers 2023 3 0 . . 3 . 2 . 0 . . 0 11
18 Grafische industrie 10 tot 50 werknemers 2023 . . . 0 . . 1 0 0 0 0 0 3
18 Grafische industrie 50 tot 200 werknemers 2023 1 0 0 0 1 0 1 0 0 . . 0 4
18 Grafische industrie 200 en meer werknemers 2023 . . 0 . . . 0 . 0 0 0 0 4
19-22 Raffinaderijen en chemie 10 en meer werknemers 2023 195 . . . 133 . . . . . . . 730
19-22 Raffinaderijen en chemie 10 tot 50 werknemers 2023 9 0 . . . . . 1 . . . 0 39
19-22 Raffinaderijen en chemie 50 tot 200 werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 135
19-22 Raffinaderijen en chemie 200 en meer werknemers 2023 . . . . . . . . . . . . 556
19 Aardolie-industrie 10 en meer werknemers 2023 10 . 0 . 8 . 0 . 1 . 0 0 119
19 Aardolie-industrie 10 tot 50 werknemers 2023 0 0 0 0 . . 0 0 0 . 0 0 4
19 Aardolie-industrie 50 tot 200 werknemers 2023 . . 0 . . . 0 0 . . 0 0 10
19 Aardolie-industrie 200 en meer werknemers 2023 . 0 0 0 . 0 0 . . 0 0 0 105
20-21 Chemie en farmaceutische industrie 10 en meer werknemers 2023 158 38 . . 101 33 . . . . . . 562
20-21 Chemie en farmaceutische industrie 10 tot 50 werknemers 2023 2 0 . . 1 . . 0 . . . 0 23
20-21 Chemie en farmaceutische industrie 50 tot 200 werknemers 2023 29 . . . . . . 7 . . . . 102
20-21 Chemie en farmaceutische industrie 200 en meer werknemers 2023 127 . . . . . . . . . 1 . 437
20 Chemische industrie 10 en meer werknemers 2023 147 34 1 33 95 29 3 63 15 2 . . 490
20 Chemische industrie 10 tot 50 werknemers 2023 2 0 . . 1 . . 0 . . . 0 21
20 Chemische industrie 50 tot 200 werknemers 2023 28 . . . 11 3 1 7 . . . . 92
20 Chemische industrie 200 en meer werknemers 2023 117 . . . 83 . . 56 13 . 1 . 377
21 Farmaceutische industrie 10 en meer werknemers 2023 11 4 . . 6 4 . . . . . . 72
21 Farmaceutische industrie 10 tot 50 werknemers 2023 0 0 0 0 0 . . 0 0 0 0 0 2
21 Farmaceutische industrie 50 tot 200 werknemers 2023 1 0 0 0 . . . 0 0 0 . 0 10
21 Farmaceutische industrie 200 en meer werknemers 2023 10 4 . . . . . . . . 0 . 60
22 Rubber- en kunststofproductindustrie 10 en meer werknemers 2023 27 1 0 1 24 9 7 8 . 2 0 . 49
22 Rubber- en kunststofproductindustrie 10 tot 50 werknemers 2023 7 0 . . 6 2 3 1 . 1 . 0 12
22 Rubber- en kunststofproductindustrie 50 tot 200 werknemers 2023 8 . . 1 7 . . . . . . 0 23
22 Rubber- en kunststofproductindustrie 200 en meer werknemers 2023 12 . . . 11 . . . 0 . . . 14
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel geeft informatie over de milieukosten en milieu-investeringen door bedrijven (met 10 of meer werknemers) en de netto milieulasten van deze bedrijven in de bedrijfstakken delfstoffenwinning, industrie, energievoorziening en waterwinning volgens de Standaard Bedrijfsindeling 2008 (SBI 2008). De netto milieulasten geven de financiële lasten van het bedrijfsleven weer, als gevolg van de zorg voor het milieu.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2012 (voor de bedrijvenindeling SBI 2008).

Status van de cijfers:
De cijfers voor de jaren 2012-2023 zijn definitief.
Definitieve cijfers worden alleen nog herzien als mocht blijken dat aanzienlijke bijstellingen noodzakelijk zijn.

Wijzigingen per 15 juli 2025:
De definitieve cijfers over 2023 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Definitieve uitkomsten over 2024 komen in het 3e kwartaal van 2026 beschikbaar.

Toelichting onderwerpen

Milieu-investeringen
Milieu-investeringen.
Investeringen in materiële vaste activa die gedaan worden met het primaire motief om bescherming, herstel of verbetering van het milieu te bewerkstelligen en die zichzelf niet binnen drie jaar terugverdienen.
Totaal milieu-investeringen
Het totaal van de milieu-investeringen (voor alle milieucompartimenten).
Water
Milieuactiviteiten om waterverontreiniging te voorkomen of te beperken en milieuactiviteiten die als doel hebben de reductie van (drink)waterverbruik.
Voorbeelden:
- afvalwaterzuiveringen;
- gescheiden rioleringsstelsels;
- apparatuur voor lozings- en concentratiemetingen.
- voorzieningen voor hergebruik koel- of spoelwater;
- gesloten koelwatercircuits;
- waterbesparende kranen.
Totaal Water
Het totaal van de milieu-investeringen voor het milieucompartiment Water.
Waterbesparing
Milieuactiviteiten die als doel hebben de reductie van (drink)waterverbruik.
Voorbeelden:
- voorzieningen voor hergebruik koel- of spoelwater;
- gesloten koelwatercircuits;
- waterbesparende kranen.
Water overig
Milieuactiviteiten om waterverontreiniging te voorkomen of te beperken.
Voorbeelden:
- afvalwaterzuiveringen;
- gescheiden rioleringsstelsels;
- apparatuur voor lozings- en concentratiemetingen.
Lucht en energie
Milieuactiviteiten om luchtverontreiniging te voorkomen of te beperken en milieuactiviteiten die als doel hebben de reductie van energieverbruik en de opwekking van hernieuwbare energie.
Voorbeelden:
- installaties e.d. om afvalgassen te zuiveren, te beperken of te voorkomen;
- voorzieningen die zorgen voor een betere verspreiding van luchtverontreinigende stoffen in de atmosfeer (bijv. verhoging van bestaande schoorstenen);
- fakkelsystemen;
- apparatuur voor emissie-, stank- en concentratiemetingen buiten gebouwen;
- isolatie van gebouwen en installaties;
- installaties voor warmteterugwinning en dergelijke;
- warmtekrachtinstallaties, brandstofcellen, warmtepompen;
- zonnepanelen en zonnecollectoren;
- windmolens;
- benutten van bodemenergie/warmte-koude opslag (WKO) of buitenluchtwarmte;
- installaties voor energieopwekking uit biomassa en waterkracht.
Totaal Lucht en energie
Het totaal van de milieu-investeringen voor het milieucompartiment Lucht en energie.
Energiebesparing
Milieuactiviteiten die als doel hebben de reductie van energieverbruik.
Voorbeelden:
- isolatie van gebouwen en installaties;
- installaties voor warmteterugwinning en dergelijke;
- warmtekrachtinstallaties, brandstofcellen, warmtepompen.
Hernieuwbare energie
Milieuactiviteiten die als doel hebben de opwekking van hernieuwbare energie.
Voorbeelden:
- zonnepanelen en zonnecollectoren;
- windmolens;
- benutten van bodemenergie/warmte-koude opslag (WKO) of buitenluchtwarmte;
- installaties voor energieopwekking uit biomassa en waterkracht.
Lucht
Milieuactiviteiten om luchtverontreiniging te voorkomen of te beperken.
Voorbeelden:
- installaties e.d. om afvalgassen te zuiveren, te beperken of te voorkomen;
- voorzieningen die zorgen voor een betere verspreiding van luchtverontreinigende stoffen in de atmosfeer (bijv. verhoging van bestaande schoorstenen);
- fakkelsystemen;
- apparatuur voor emissie-, stank- en concentratiemetingen buiten gebouwen.
Bodem
Milieuactiviteiten om bodemverontreiniging te voorkomen of te beperken.
Voorbeelden:
- vloeistofdichte isolatie van bodem met opstaande randen of dijken, met bijbehorende drainagesystemen, pompen, leidingen en verzamelbekkens;
- voorzieningen voor opvang van mors- en lekverliezen;
- voorzieningen aan ondergrondse opslagvaten en leidingen;
- apparatuur voor emissie- en concentratiemetingen en dergelijke.
Afval
Milieuactiviteiten om afvalverontreiniging te voorkomen of te beperken.
Voorbeelden:
- Voorzieningen voor opslag, transport en behandeling van afval in eigen beheer, bijv. eigen containers en voertuigen;
- voorzieningen die afval sorteren, scheiden, comprimeren, composteren, vergisten;
- toepassing van duurdere (productie)processen en dergelijke.
Geluid
Milieuactiviteiten om geluidverontreiniging te voorkomen of te beperken.
Voorbeelden:
- omkasting of akoestische isolatie van machines en leidingen;
- dempers; geluidsschermen of -wallen;
- apparatuur voor geluidsmetingen;
- trillingdempende funderingen; geluidsarme branders op fakkels en dergelijke.
Landschap
Milieuactiviteiten ter voorkoming of beperking van aantasting van natuur en landschap.
Voorbeelden:
- groengordels en aarden wallen, vereist rond fabrieks- of industrieterrein;
- herinrichting van het landschap (bijvoorbeeld bij afgravingen);
- zichtbaar maken van hoogspanningslijnen ter voorkoming van vogelaanvaring;
- apparatuur voor lozings- en concentratiemetingen;
- het bij boren maken van een omweg naar een locatie door middel van schuinboren;
- maatregelen ter beperking van grondwatergebruik en dergelijke.
Milieukosten
Alle jaarlijkse kosten van activiteiten die bescherming, herstel of verbetering van het milieu beogen.

Milieukosten zijn te verdelen in eigen kosten en betaalde overdrachten. De eigen kosten bestaan uit de berekende kapitaallasten (rente en afschrijvingen van milieu-investeringen) en overige kosten. De overdrachten bestaan vooral uit heffingen en uitbestede diensten.
Netto milieulasten
De som van de jaarlijkse nettokosten van eigen milieumaatregelen, vermeerderd met betaalde heffingen, subsidies en betalingen voor milieudiensten, verminderd met de ontvangen heffingen, subsidies en ontvangsten voor milieudiensten.

De netto milieulasten geven de totale financiële lasten weer die het bedrijfsleven als gevolg van de zorg voor het milieu ondervindt.
Totaal milieucompartimenten