Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio

Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio

Regio's Perioden Aantal landbouwbedrijven, totaal (aantal) Grondgebruik Aantal bedrijven Grondgebruik, totaal (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Akkerbouw, totaal (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Graszaden (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Suikerbieten (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Overige akkerbouwgewassen (aantal) Akkerbouw Aantal bedrijven Braak (aantal) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Tuinbouw open grond, totaal (aantal) Tuinbouw onder glas Aantal bedrijven Tuinbouw onder glas, totaal (aantal) Tuinbouw overig Aantal bedrijven Witloftrek (aantal) Grasland en groenvoedergewassen Aantal bedrijven Grasland en groenvoedergewassen, totaal (aantal) Graasdieren Aantal bedrijven Graasdieren, totaal (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Hokdieren, totaal (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Kalkoenen (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Slachteenden (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Overig pluimvee (aantal) Hokdieren Aantal bedrijven Edelpelsdieren (aantal)
Nederland 2025* 49.459 . 24.414 1.357 7.213 1.309 18.489 10.003 3.083 34 40.771 28.191 . 20 26 4
Noord-Nederland (LD) 2025* 9.028 . 4.484 288 1.713 265 3.658 632 104 0 8.146 6.339 . 3 0 0
Oost-Nederland (LD) 2025* 16.170 . 7.414 133 1.278 326 5.427 2.801 422 8 14.138 10.397 . 4 24 2
West-Nederland (LD) 2025* 12.218 . 5.076 679 2.106 237 4.106 3.238 1.772 21 8.699 5.986 . 0 0 0
Zuid-Nederland (LD) 2025* 12.043 . 7.440 257 2.116 481 5.298 3.332 785 5 9.788 5.469 . 13 2 2
Groningen (PV) 2025* 2.392 . 1.563 75 841 112 1.335 218 34 0 2.068 1.333 . 2 0 0
Fryslân (PV) 2025* 4.007 . 1.394 191 198 61 1.098 162 23 0 3.792 3.384 . 0 0 0
Drenthe (PV) 2025* 2.629 . 1.527 22 674 92 1.225 252 47 0 2.286 1.622 . 1 0 0
Overijssel (PV) 2025* 6.296 . 2.583 35 199 95 1.880 530 57 5 5.935 4.641 . 0 4 0
Flevoland (PV) 2025* 1.588 . 1.319 26 747 58 1.002 648 59 3 986 396 . 2 3 0
Gelderland (PV) 2025* 8.286 . 3.512 72 332 173 2.545 1.623 306 0 7.217 5.360 . 2 17 2
Utrecht (PV) 2025* 2.228 . 516 11 12 17 415 437 46 0 2.018 1.773 . 0 0 0
Noord-Holland (PV) 2025* 3.236 . 1.267 76 369 97 1.095 1.125 339 10 2.313 1.593 . 0 0 0
Zuid-Holland (PV) 2025* 4.104 . 1.102 78 450 28 899 951 1.321 6 2.322 1.823 . 0 0 0
Zeeland (PV) 2025* 2.650 . 2.191 514 1.275 95 1.697 725 66 5 2.046 797 . 0 0 0
Noord-Brabant (PV) 2025* 8.678 . 5.298 226 1.296 275 3.905 2.160 504 4 7.167 4.154 . 4 1 2
Limburg (PV) 2025* 3.365 . 2.142 31 820 206 1.393 1.172 281 1 2.621 1.315 . 9 1 0
Bouwhoek en Hogeland (LG) 2025* 1.328 . 795 76 342 76 653 108 18 0 1.170 847 . 1 0 0
Veenkoloniën en Oldambt (LG) 2025* 2.598 . 1.910 44 1.139 123 1.625 277 62 0 2.093 1.166 . 2 0 0
Noordelijk Weidegebied (LG) 2025* 6.143 . 1.883 172 158 64 1.444 289 52 5 5.869 5.244 . 0 1 0
Oostelijk Veehouderijgebied (LG) 2025* 9.364 . 4.679 77 498 203 3.358 1.084 80 0 8.787 6.476 . 0 6 1
Centraal Veehouderijgebied (LG) 2025* 2.588 . 798 6 19 51 587 235 25 0 2.326 1.985 . 1 14 0
IJsselmeerpolders (LG) 2025* 2.123 . 1.718 66 950 88 1.364 864 74 3 1.329 554 . 2 3 0
Westelijk Holland (LG) 2025* 4.285 . 1.032 40 207 69 838 1.406 1.531 11 2.123 1.542 . 0 0 0
Waterland en Droogmakerijen (LG) 2025* 709 . 165 9 28 7 143 102 22 0 651 557 . 0 0 0
Hollands/Utrechts Weidegebied (LG) 2025* 2.390 . 373 16 9 9 303 316 44 1 2.237 2.074 . 0 0 0
Rivierengebied (LG) 2025* 2.698 . 976 31 117 37 788 1.063 273 0 2.003 1.376 . 1 0 1
Zuidwestelijk Akkerbouwgebied (LG) 2025* 4.201 . 3.331 675 1.952 129 2.678 1.137 177 9 3.221 1.368 . 0 0 0
Zuidwest-Brabant (LG) 2025* 1.294 . 715 43 149 22 591 622 186 3 967 475 . 0 0 0
Zuidelijk Veehouderijgebied (LG) 2025* 8.876 . 5.402 90 1.319 348 3.804 2.266 534 2 7.233 4.103 . 12 2 2
Zuid-Limburg (LG) 2025* 862 . 637 12 326 83 313 234 5 0 762 424 . 1 0 0
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens op regioniveau over grondgebruik, akkerbouw, tuinbouw, grasland, graasdieren en hokdieren.
Voor alle onderwerpen wordt zowel het telgegeven (oppervlakte, aantal dieren), als het bijbehorend aantal bedrijven gepresenteerd.

De gegevens voor deze tabel komen uit de landbouwtelling. De landbouwtelling maakt deel uit van de gecombineerde opgave, die onder meer gebruikt wordt voor de uitvoering van het landbouwbeleid en handhaving van de Meststoffenwet.

De regionale indeling van de Landbouwtelling is gebaseerd op het hoofdvestigingsadres. Hierdoor kan de regio, waaraan de landbouwactiviteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) worden toegerekend, afwijken van de plaats waar deze activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden.

De peildatum voor het aantal dieren is 1 april; de peildatum voor de gewassen is 15 mei.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2000

Status van de cijfers: de cijfers van 2025 zijn voorlopig, de overige cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 28 november 2025: de voorlopige cijfers over 2025 zijn bijgesteld. De voorlopige cijfers voor arbeid en voedselbos zijn toegevoegd.
Met ingang van 2025 hebben voedselbossen een SO-waarde gekregen. Daarom worden voedselbossen nu ingedeeld onder cultuurgrond in plaats van niet-cultuurgrond.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Volgens planning verschijnen eind juni de eerste voorlopige cijfers ('snelle cijfers'). Op dat moment zijn nog niet alle opgaven binnen en/of volledig verwerkt, en hebben alleen de belangrijkste plausibiliteitscontroles plaatsgevonden. Voor non-respons is bijgeschat op basis van de opgave van vorig jaar.
In september wordt de gegevensverzameling afgesloten, dan wordt opnieuw bijgeschat en vinden verdere analyses en plausibiliteitscontroles plaats.
Eind september en in november worden bijgestelde voorlopige cijfers gepubliceerd en in maart van het jaar daarna volgen de definitieve cijfers.

Toelichting onderwerpen

Aantal landbouwbedrijven, totaal
Bedrijven die landbouwproducten voor de markt voortbrengen, met hoofdvestiging in Nederland, en een economische omvang >= 3000 euro SO (Standaard Opbrengst).
_
Bedrijven < 3000 euro SO zijn zeer klein, gedacht moet worden aan bijvoorbeeld slechts 1 melkkoe of 1 are paprika.
_
Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte Eenheid). Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. De oorspronkelijke ondergrens (3 NGE) is echter gehandhaafd, waardoor de populatie ongewijzigd is gebleven.
_
Met ingang van 2016 wordt bij de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Dit heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony’s) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).
_
Met ingang van 2022 maken paarden en pony’s geen onderdeel meer uit van de Landbouwtelling. Dit heeft invloed op het totaal aantal landbouwbedrijven in de Landbouwtelling, hier treedt een duidelijke trendbreuk op.
_
Voor meer uitleg over de afbakening van de Landbouwtelling en de SO wordt verwezen naar de tabeltoelichting.

Grondgebruik
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Grondgebruik, totaal
Akkerbouw
Akkerbouw is teelt in de volle grond, veelal voor industriële verwerking.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Akkerbouw, totaal
Graszaden
Inclusief klaverzaad.
Suikerbieten
Overige akkerbouwgewassen
Omvat onder andere miscanthus en graszoden.
Braak
Braak is land dat in het lopende oogstjaar niet meer beteeld wordt.
_
Land dat in het kader van de braakleggingsregeling (set aside) niet beteeld wordt valt hier ook onder evenals groenbemestingsgewassen en faunaranden.
Tuinbouw open grond
Tuinbouw open grond is teelt in de volle grond, veelal direct voor de markt.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Tuinbouw open grond, totaal
Tuinbouw onder glas
Tuinbouw onder glas is teelt in kassen, bedekt met glas of plastic, of in betreedbare plastic tunnels.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Tuinbouw onder glas, totaal
Tuinbouw overig
Tuinbouw overig omvat de teelten waarvoor geen grond wordt gebruikt (paddenstoelenteelt, bollenbroei, witloftrek).
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Witloftrek
De oppervlakte witlofwortelen, geteeld in het vorige teeltseizoen, waarvan in het huidige seizoen witlof is getrokken.
_
Witlof is tweejarig. Het eerste jaar worden de witlofwortelen geteeld; het tweede jaar wordt hiervan witlof getrokken.
Grasland en groenvoedergewassen
Grasland en voedergewassen dienen doorgaans als vers plantaardig veevoer.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Grasland en groenvoedergewassen, totaal
Graasdieren
Graasdieren zijn paarden en pony's, rundvee, schapen en geiten.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Graasdieren, totaal
Hokdieren
Hokdieren zijn varkens, diverse soorten pluimvee, konijnen en
edelpelsdieren.
_
Om hobbymatig van bedrijfsmatig gehouden dieren te onderscheiden, worden
bij pluimvee, konijnen en edelpelsdieren aantallen van minder dan 25 stuks
niet in de telling meegenomen.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Hokdieren, totaal
Kalkoenen
Slachteenden
Overig pluimvee
Legeenden, ganzen, parelhoenders en dergelijke.
Edelpelsdieren
Sinds 8 januari 2021 is er in Nederland een verbod op de pelsdierhouderij.
_
Nertsen en overige pelsdieren, uitsluitend moederdieren.
_
Sinds 2008 voornamelijk nertsen.
_
Het is in Nederland niet meer toegestaan vossen en chinchilla's te fokken voor bont. In 1998 werd al bepaald dat er geen nieuwe vossen- en chinchillafokkerijen bij mochten komen, en dat bestaande bedrijven niet konden uitbreiden. Op 1 april 2008 is er een einde gekomen aan de tienjarige overgangstermijn voor bestaande fokkerijen.