Gemiddelde energietarieven voor consumenten

Wat behelst het onderzoek

Doel

De maandelijkse publicatie van de gemiddelde consumentenprijzen voor elektriciteit en gas geeft inzicht in het verloop van de prijzen die Nederlandse huishoudens gemiddeld betalen bij het afsluiten van een nieuw contract. De prijzen worden in euro’s vermeld en zijn te onderscheiden in vaste prijzen per jaar en prijzen die gerelateerd zijn aan het verbruik van een huishouden. Verbruiksafhankelijke prijzen zijn voor elektriciteit weergegeven in euro’s per kilowattuur en voor aardgas in euro’s per kubieke meter. Het betreft namelijk variabele en vaste tarieven, niet alleen voor de levering en het transport, maar ook voor de belasting.

Doelpopulatie

De prijzen voor aardgas hebben betrekking op woningen die aangesloten zijn op aardgas. Woningen aangesloten op stadsverwarming zijn hier niet meegenomen. Daarnaast betreft het voor gas en elektriciteit uitsluitend bewoonde woningen.

Voor elektriciteit en gas worden de volgende cijfers gepubliceerd:

  • Transportkosten
  • Leveringskosten (vastrecht en variabel tarief)
  • Belastingen

Statistische eenheid

De gemiddelde prijzen van de verschillende componenten van de energierekening.

Aanvang onderzoek

Dit onderzoek wordt sinds 2020 gepubliceerd. De gegevens zijn vanaf 2018 beschikbaar. Bij aanvang van dit onderzoek is tevens een artikel Statistische Trends gepubliceerd.

Frequentie

Maandelijks

Publicatiestrategie

De cijfers van de laatste maand zijn voorlopig. Deze worden definitief bij de publicatie van de volgende maand.

Hoe wordt het uitgevoerd

Soort onderzoek

Dit onderzoek is gebaseerd op maandelijkse registratiegegevens van energieleveranciers.

Waarnemingsmethode

Maandelijkse registratiegegevens van een groot deel van de energieleveranciers.

Berichtgevers

Energieleveranciers.

Steekproefomvang

De prijzen van de meest gangbare contracten die door energiemaatschappijen worden aangeboden worden gevolgd.

Controle- en correctiemethoden

Het CBS voert controles uit op volledigheid en plausibiliteit van de aangeleverde gegevens. Naar mogelijk onjuiste of onvolledige gegevens wordt navraag gedaan. Bij het ontbreken van prijswaarnemingen (non-respons) wordt er geïmputeerd (de benodigde informatie wordt op basis van de overige waarnemingen geschat).

Weging

Om de gemiddelde energierekening te bepalen wordt er op meerdere manieren gemiddeld en geaggregeerd. Daarbij wordt gekeken naar:

  • Het totale aantal aansluitingen in Nederland per contractsoort,
  • De leveranciers van deze contractsoorten,
  • Het onderscheid in het aantal huishoudens met een enkele en dubbele teller.

Deze gegevens worden jaarlijks bijgewerkt.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten?

Nauwkeurigheid

De nauwkeurigheid van de gemiddelde energietarieven wordt gewaarborgd door het grote aantal aansluitingen en prijzen dat wordt meegenomen in de berekening. Eventuele onnauwkeurigheden ontstaan door de keuzes die worden gemaakt om tot een gemiddelde te komen. Ook speelt het imputeren een rol. Door gebruik te maken van de ontwikkeling van de waargenomen prijzen, is het resulterende geïmputeerde prijsniveau niet noodzakelijkerwijs in lijn met wat huishoudens gemiddeld betalen voor energie. Verder wordt op basis van verscheidene bronnen geaggregeerd naar een totaalcijfer.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De gegevens per energiesoort zijn door de tijd goed vergelijkbaar. Op het moment dat de energiemarkt in Nederland dermate sterk verandert dat wij andere producten moeten waarnemen, dan zal deze publicatie mogelijk aangepast of aangevuld worden.

Met de invoering van het prijsplafond blijven de gemiddelde energietarieven (leveringstarieven) van vaste en variabele energiecontracten samen goed bruikbaar om een ontwikkeling voor de CPI te berekenen. Als prijsniveau zijn ze echter minder bruikbaar. Daarom worden de leveringstarieven niet getoond vanaf januari 2023.

In een aparte maatwerktabel worden wel leveringstarieven gepubliceerd. Hierin worden alleen gegevens van nieuwe variabele contracten gebruikt. Deze cijfers hebben hiermee een andere basis en sluiten dus niet aan op eerder gepubliceerde cijfers over energietarieven.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

De data worden gecontroleerd op interne consistentie en volledigheid. Waar nodig wordt actie genomen om data te verifiëren. Het CBS voert een onderzoek uit om de kwaliteit van de statistiek consumentenprijzen van energie, en daarmee ook de gemiddelde energietarieven voor consumenten, te verbeteren. Resultaten worden naar verwachting medio 2023 gepubliceerd.