1 op de 10 volwassenen wil minder alcohol drinken

Mensen drinken drankje op terras
© Hollandse Hoogte / David Rozing
Van de volwassenen die weleens alcohol drinken, zoals bier of wijn, zegt 10 procent dat zij minder zouden willen drinken. Degenen die niet willen minderen (de overige 90 procent), zeggen dat zij geen moeite hebben met hun alcoholgebruik, of dat zij al weinig drinken. Dit blijkt uit het onderzoek Belevingen 2022 van het CBS.
Bijna 8 op de 10 mensen van 18 jaar of ouder geven aan in de afgelopen 12 maanden alcohol te hebben gedronken. 6 procent van de volwassenen drinkt overmatig, 8 procent is een zware drinker. Dit is meer dan het gestelde doel in het Nationaal Preventieakkoord. Hierin is vastgesteld dat het aandeel zware en overmatige drinkers in 2040 moet zijn teruggebracht naar 5 procent of minder. Tussen 2014 en 2022 is het percentage drinkers afgenomen van 81 naar 78, en het percentage overmatige drinkers van 10 naar 6. Het aandeel zware drinkers is in deze periode niet gewijzigd.

3 op de 10 hebben geen moeite met hun alcoholgebruik

De overgrote meerderheid van de volwassen drinkers (90 procent) geeft aan het alcoholgebruik niet te willen minderen: 29 procent zegt dat zij geen moeite hebben met het eigen alcoholgebruik, 61 procent vindt dat ze al weinig alcohol drinken.
Naarmate mensen meer drinken, willen ze vaker minderen: van degenen die 1 tot maximaal 7 glazen per week drinken, geeft 6 procent aan minder te willen drinken. Van de mensen die 14 glazen alcohol of meer per week drinken zegt 36 procent dit.

Mening over het minderen van alcoholgebruik, 2022
 Ja, zou minder alcohol willen drinken (% 18-plussers die weleens alcohol drinken)Nee, ik drink al weinig alcohol (% 18-plussers die weleens alcohol drinken)Nee, ik heb geen moeite met mijn alcoholgebruik (% 18-plussers die weleens alcohol drinken)
Totaal9,86129,2
Alcoholgebruik:000
Minder dan 1 glas per week1,788,89,5
1-7 glazen per week6,264,928,9
8-14 glazen per week29,410,859,8
Meer dan 14 glazen per week35,91,163

Smaak bepalend voor drinkers én niet-drinkers

Drie kwart van de volwassenen die alcohol drinken, doet dit omdat ze het lekker vinden. Drinken omdat het gezellig is, is ook een veelgenoemde reden. 10 procent drinkt alcohol omdat het hen losser maakt op feestjes.

Redenen om alcohol te drinken, 2022 1)
 2022 (% volwassenen die weleens alcohol drinken)
Ik vind het lekker75,1
Voor de gezelligheid62,2
Het maakt me losser op feestjes10,4
Om beter met stress/
emoties om te gaan
5,9
Om aangeschoten/
dronken te worden
5,7
Het hoort er nu eenmaal bij4,7
Om beter te slapen3,4
Het is gezond2,0
Andere reden3,5
Bron: CBS, Belevingen
1) meerdere antwoorden mogelijk

Ruim 40 procent van de volwassenen die geen alcohol drinken, doet dit omdat zij het niet lekker vinden. Ongeveer 25 procent drinkt niet omdat het ongezond is. Geen alcohol drinken om niet aangeschoten of dronken te willen zijn, of er niet tegen kunnen, worden elk door ruim 15 procent van de niet-drinkers genoemd. Fitheid en gezondheidsrisico’s zijn voor ruim 10 procent een reden om niet te drinken. Afvallen is de minst genoemde reden.

Redenen om geen alcohol te drinken, 2022 1)
 2022 (% 18-plussers die geen alcohol drinken)
Ik vind het niet lekker41,8
Het is ongezond25,5
Ik wil niet aangeschoten/
dronken zijn
17,1
Ik kan er niet tegen15,9
Ik wil me fit voelen12,5
Vanwege gezondheidsklachten11,2
Ik wil afvallen3,8
Andere reden26,8
Bron: CBS, Belevingen
1) meerdere antwoorden mogelijk

Dagelijks meer dan één glas schadelijk volgens ruim de helft

Bekend is dat alcoholgebruik schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Hoe schatten de mensen dit gezondheidsrisico zelf in? Ongeveer 20 procent van de volwassenen denkt dat het (zeer) schadelijk is om af en toe meer dan één glas alcohol te drinken; 55 procent denkt dat het (zeer) schadelijk is als je dit elke dag doet. Ruim 80 procent denkt dat het (zeer) schadelijk is om wekelijks vijf of meer glazen alcohol op één dag te drinken.

Inschatting schadelijkheid van alcohol drinken, 2020
 Zeer schadelijk (% volwassenen)Schadelijk (% volwassenen)Enigszins schadelijk (% volwassenen)Niet schadelijk (% volwassenen)Weet niet (% volwassenen)
De mate waarin het schadelijk is, lichamelijk of anders, om af en toe meer dan 1 glas alcohol te drinken4,816,237,533,67,8
De mate waarin het schadelijk is, lichamelijk of anders, om iedere dag meer dan 1 glas alcohol te drinken15,040,129,08,47,4
De mate waarin het schadelijk is, lichamelijk of anders, om wekelijks 5 of meer glazen alcohol op 1 dag te drinken51,031,410,21,75,6
Bron: CBS, LSM-A Middelen/Leefstijlmonitor (Trimbos-instituut i.s.m. RIVM en CBS), 2020

De cijfers zijn grotendeels gebaseerd op de CBS-enquête Belevingen die in 2022 geheel aan het thema ‘(on)gezonde leefstijl’ was gewijd. In totaal hebben bijna 3 700 personen van 18 jaar of ouder aan het onderzoek deelgenomen. Aanvullend is gebruikgemaakt van de Gezondheidsenquête 2022 (cijfers over alcoholgebruik), en de Aanvullende Module Middelen (LSM-A) 2020 (voor inschatting van de schadelijkheid van alcohol). Beide zijn onderdeel van de Leefstijlmonitor. Deze laatste twee onderzoeken betreffen een samenwerking tussen het Trimbos-instituut, het RIVM en het CBS.