Basisvaardigheden naar regio, 2024

Het hebben van beperkte basisvaardigheden houdt in dat mensen moeite hebben met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat bemoeilijkt het zelfstandig functioneren in de maatschappij, het realiseren van eigen doelen en de zelfontplooiing.

De arbeidsmarkt doet een sterk beroep op deze vaardigheden. Werkgevers stellen hoge eisen en door toenemende digitalisering en automatisering lopen mensen bij wie deze vaardigheden beperkt zijn steeds meer risico op (langdurige) werkloosheid en uitsluiting van de arbeidsmarkt.

In meer dan 30 landen worden eens in de tien jaar basisvaardigheden gemeten in het zogeheten Programme for the International Assessment of Adult Competencies (PIAAC). In dit internationale onderzoek worden de competenties van volwassenen gemeten, met als doel de vaardigheden op het gebied van lezen, rekenen en het oplossen van problemen in technologierijke omgevingen van de bevolking te beoordelen. In het onderzoek wordt dit gemeten aan de hand van een taaltest, een rekentest en een test rondom het probleemoplossend vermogen. Op basis van de scores van de taal- en rekentest wordt bepaald of iemand in minimaal één van de categorieën moeite heeft met deze basisvaardigheden.

In december 2024 zijn data van een nieuwe editie van het PIAAC-onderzoek beschikbaar gekomen. Deze publicatie is op nationaal niveau en vergelijkt Nederland met andere landen. Het ministerie van OCW heeft aan het CBS gevraagd verdiepende analyses te doen op basis van deze data en daarmee een schatting te maken van het aandeel mensen met beperkte basisvaardigheden op het regionale schaalniveau niveau van arbeidsmarktregio, gemeente en waar mogelijk wijken.

Het CBS heeft de PIAAC-data op persoonsniveau gekoppeld aan registerdata die bij het CBS over deze personen aanwezig zijn. Middels de methode kleine domeinschatters (KDS) is vervolgens een schatting gemaakt van het aandeel mensen met beperkte basisvaardigheden per arbeidsmarktregio, gemeente en waar mogelijk wijken.

De geleverde bestanden zijn specifiek gemaakt om het dashboard Basisvaardigheden in Zicht te vullen. Daarom wijkt de opmaak af van een gebruikelijke tabellenset.

Bekostigd door: Ministerie van OCW.