Productieproces; bedrijfstak en regio, nationale rekeningen

Productieproces; bedrijfstak en regio, nationale rekeningen

Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Regio's Perioden Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Beloning van werknemers (mln euro) Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Exploitatieoverschot (bruto) (mln euro) Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Niet-productgebonden belastingen (mln euro) Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Niet-productgebonden subsidies (-) (mln euro)
A-U Alle economische activiteiten Oost-Nederland (LD) 2023* 88.033 80.064 2.079 2.701
A-U Alle economische activiteiten West-Nederland (LD) 2023* 263.882 242.769 7.247 7.577
A-U Alle economische activiteiten Oost-Groningen (CR) 2023* 2.207 2.136 50 89
A-U Alle economische activiteiten Zuidwest-Friesland (CR) 2023* 2.299 2.657 69 73
A-U Alle economische activiteiten Zuidoost-Friesland (CR) 2023* 4.349 3.821 96 147
A-U Alle economische activiteiten Zuidoost-Drenthe (CR) 2023* 3.007 2.865 69 110
A-U Alle economische activiteiten Zuidwest-Drenthe (CR) 2023* 3.123 2.725 69 88
A-U Alle economische activiteiten Zuidwest-Overijssel (CR) 2023* 3.599 3.175 73 113
A-U Alle economische activiteiten Zuidwest-Gelderland (CR) 2023* 5.705 5.585 136 150
A-U Alle economische activiteiten Oost-Zuid-Holland (CR) 2023* 6.664 6.329 150 157
A-U Alle economische activiteiten Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2023* 10.105 8.898 178 237
A-U Alle economische activiteiten West-Noord-Brabant (CR) 2023* 16.946 15.676 480 440
A-U Alle economische activiteiten Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 18.152 18.006 415 536
A-U Alle economische activiteiten Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 26.274 27.025 567 1.024
A-U Alle economische activiteiten Zuidoost-Utrecht (CP) 2023* 3.549 3.097 91 70
A-U Alle economische activiteiten Overig Zuidoost-Zuid-Holland (CP) 2023* 3.258 2.871 56 77
A-U Alle economische activiteiten Overig Noordoost-Noord-Brabant (CP) 2023* 8.715 10.025 194 283
A Landbouw, bosbouw en visserij Oost-Nederland (LD) 2023* 806 3.836 102 321
A Landbouw, bosbouw en visserij West-Nederland (LD) 2023* 2.077 4.389 117 296
A Landbouw, bosbouw en visserij Oost-Groningen (CR) 2023* 20 211 4 20
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidwest-Friesland (CR) 2023* 24 236 7 21
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidoost-Friesland (CR) 2023* 30 241 7 23
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidoost-Drenthe (CR) 2023* 49 358 7 28
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidwest-Drenthe (CR) 2023* 22 142 4 13
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidwest-Overijssel (CR) 2023* 29 155 5 14
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidwest-Gelderland (CR) 2023* 169 520 15 33
A Landbouw, bosbouw en visserij Oost-Zuid-Holland (CR) 2023* 123 355 11 19
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2023* 49 66 2 7
A Landbouw, bosbouw en visserij West-Noord-Brabant (CR) 2023* 232 765 21 53
A Landbouw, bosbouw en visserij Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 232 888 26 80
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 150 870 24 74
A Landbouw, bosbouw en visserij Zuidoost-Utrecht (CP) 2023* 19 72 2 6
A Landbouw, bosbouw en visserij Overig Zuidoost-Zuid-Holland (CP) 2023* 43 47 2 6
A Landbouw, bosbouw en visserij Overig Noordoost-Noord-Brabant (CP) 2023* 188 715 21 68
B Delfstoffenwinning Oost-Nederland (LD) 2023* 63 150 1 9
B Delfstoffenwinning West-Nederland (LD) 2023* 564 472 3 66
B Delfstoffenwinning Oost-Groningen (CR) 2023* 17 264 1 17
B Delfstoffenwinning Zuidwest-Friesland (CR) 2023* 1 1 0 0
B Delfstoffenwinning Zuidoost-Friesland (CR) 2023* 0 47 0 3
B Delfstoffenwinning Zuidoost-Drenthe (CR) 2023* 35 40 0 4
B Delfstoffenwinning Zuidwest-Drenthe (CR) 2023* 2 94 0 7
B Delfstoffenwinning Zuidwest-Overijssel (CR) 2023* . . . .
B Delfstoffenwinning Zuidwest-Gelderland (CR) 2023* 10 13 0 0
B Delfstoffenwinning Oost-Zuid-Holland (CR) 2023* . . . .
B Delfstoffenwinning Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2023* 11 14 0 0
B Delfstoffenwinning West-Noord-Brabant (CR) 2023* 9 10 0 0
B Delfstoffenwinning Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 6 7 0 0
B Delfstoffenwinning Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 10 12 0 0
B Delfstoffenwinning Zuidoost-Utrecht (CP) 2023* 0 0 0 0
B Delfstoffenwinning Overig Zuidoost-Zuid-Holland (CP) 2023* . . . .
B Delfstoffenwinning Overig Noordoost-Noord-Brabant (CP) 2023* 3 4 0 0
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Oost-Nederland (LD) 2023* 13.117 16.242 352 383
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie West-Nederland (LD) 2023* 21.165 29.196 872 626
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Oost-Groningen (CR) 2023* 372 608 9 27
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidwest-Friesland (CR) 2023* 467 761 20 9
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidoost-Friesland (CR) 2023* 753 811 14 30
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidoost-Drenthe (CR) 2023* 629 719 14 19
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidwest-Drenthe (CR) 2023* 485 606 10 16
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidwest-Overijssel (CR) 2023* 541 683 7 10
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidwest-Gelderland (CR) 2023* 767 779 17 22
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Oost-Zuid-Holland (CR) 2023* 616 666 12 16
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2023* 1.598 1.397 17 40
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie West-Noord-Brabant (CR) 2023* 2.619 2.968 129 67
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 3.140 4.433 58 80
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 7.355 10.703 105 376
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Zuidoost-Utrecht (CP) 2023* 322 295 4 8
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Overig Zuidoost-Zuid-Holland (CP) 2023* 645 541 3 13
B-E Nijverheid (geen bouw) en energie Overig Noordoost-Noord-Brabant (CP) 2023* 2.149 3.570 28 56
C Industrie Oost-Nederland (LD) 2023* 11.758 12.713 207 287
C Industrie West-Nederland (LD) 2023* 17.968 19.812 287 351
C Industrie Oost-Groningen (CR) 2023* 330 304 6 5
C Industrie Zuidwest-Friesland (CR) 2023* 461 523 8 8
C Industrie Zuidoost-Friesland (CR) 2023* 701 722 12 17
C Industrie Zuidoost-Drenthe (CR) 2023* 529 531 7 11
C Industrie Zuidwest-Drenthe (CR) 2023* 438 466 8 7
C Industrie Zuidwest-Overijssel (CR) 2023* 529 662 6 9
C Industrie Zuidwest-Gelderland (CR) 2023* 712 684 13 14
C Industrie Oost-Zuid-Holland (CR) 2023* 562 582 10 11
C Industrie Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2023* 1.495 1.279 15 25
C Industrie West-Noord-Brabant (CR) 2023* 2.397 1.809 49 47
C Industrie Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 2.799 4.196 45 65
C Industrie Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2023* 7.125 10.486 97 352
C Industrie Zuidoost-Utrecht (CP) 2023* 315 288 4 7
C Industrie Overig Zuidoost-Zuid-Holland (CP) 2023* 622 511 3 9
C Industrie Overig Noordoost-Noord-Brabant (CP) 2023* 2.090 3.502 26 50
D Energievoorziening Oost-Nederland (LD) 2023* 747 2.791 131 1
D Energievoorziening West-Nederland (LD) 2023* 1.371 7.598 551 3
D Energievoorziening Oost-Groningen (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidwest-Friesland (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidoost-Friesland (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidoost-Drenthe (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidwest-Drenthe (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidwest-Overijssel (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidwest-Gelderland (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Oost-Zuid-Holland (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening West-Noord-Brabant (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2023* . . . .
D Energievoorziening Zuidoost-Utrecht (CP) 2023* . . . .
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over het macro-economisch productieproces per regio. Hier worden van verschillende bedrijfseenheden de productie, het verbruik, de toegevoegde waarde, de componenten van de toegevoegde waarde en het arbeidsvolume weergegeven.

De gegevens in deze tabel zijn geclassificeerd naar regio en volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 2008). Bij de regionale indeling kan gekozen worden uit de verschillende landsdelen (Noord-, Oost-, West- en Zuid-Nederland), provincies en (uitgesplitste) COROP-gebieden.

De cijfers zijn afkomstig uit de regionale rekeningen, de kwantitatieve beschrijving van de economische ontwikkeling van de verschillende regio's binnen een land. Doordat de cijfers aansluiten op de nationale rekeningen geven zij een gecoördineerde beschrijving van de regionale economie en zijn ze bij uitstek geschikt voor de vergelijking van de resultaten van de verscheidene regio's.

De bedragen in deze tabel zijn uitsluitend in lopende prijzen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1995

Status van de cijfers:
De cijfers van de jaren 1995 tot en met 2022 zijn definitief. Gegevens van het jaar 2023 zijn ook definitief met uitzondering van de variabelen arbeidsvolume werkzame personen en arbeidsvolume werknemers in arbeidsjaren. Door de late beschikbaarheid van de jaargegevens over zelfstandigen wordt daarvoor een uitzondering gemaakt. Deze gegevens worden pas een jaar later definitief gepubliceerd.

Wijzigingen per 3 december 2025:
Aan de bestaande tabel zijn de cijfers voor de nieuwste verslagjaren toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In december 2026 komt het verslagjaar 2024 beschikbaar.

Toelichting onderwerpen

Toegevoegde waarde uit inkomensvorming
Beloning van werknemers
De beloning voor geleverde arbeid door werknemers. Werknemers zijn alle ingezeten en niet-ingezeten personen die in Nederland in dienstbetrekking werkzaam zijn. Ook directeuren van nv's en bv's behoren tot de werknemers, dus hun salarissen zijn ook in de beloning van werknemers begrepen. Hetzelfde geldt voor medewerkers van sociale werkplaatsen. De beloning van werknemers heeft twee componenten: lonen enerzijds en sociale premies ten laste van werkgevers anderzijds. De lonen zijn inclusief de door de werkgever ingehouden loonbelasting en de sociale premies die ten laste komen van de werknemers. Verder omvatten de lonen naast het periodiek, direct aan werknemers betaalde loon ook de aanvullingen hierop (zoals bonussen, overwerkvergoeding, fooien en provisie), het loon in natura (zoals vrij wonen, vrije voeding, 'auto van de zaak', korting op kinderopvang, rentevoordeel, voordelig reizen) en het vakantiegeld. Ook bepaalde vergoedingen voor kosten die door werknemers zijn gemaakt in verband met de dienstbetrekking, zoals vergoeding voor de kosten van het woon-werkverkeer, zijn tot de lonen gerekend. De sociale premies zijn de premies wettelijke sociale verzekering, pensioenpremies, overige particuliere sociale premies en toegerekende sociale premies. Deze premies komen ten laste van werkgevers, werknemers, zelfstandigen of niet-werkenden.
Exploitatieoverschot (bruto)
Het bruto exploitatieoverschot per bedrijfsklasse is het saldo dat resteert nadat de toegevoegde waarde tegen basisprijzen is verminderd met de beloning van werknemers en het saldo van niet-productgebonden belastingen op productie en niet-productgebonden subsidies op productie. Bij zelfstandigen wordt dit saldo gemengd inkomen genoemd omdat het ook de beloning voor de door hen geleverde arbeid bevat. Het exploitatieoverschot van de totale economie wordt bepaald door het totaal van de bedrijfsklassen te vermeerderen met het verschil toegerekende en afgedragen belasting over de toegevoegde waarde (btw). Het netto exploitatieoverschot / gemengd inkomen is gelijk aan het bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen verminderd met de afschrijvingen.
Niet-productgebonden belastingen
Niet-productgebonden belastingen op productie. Dit zijn de belastingen op productie die producenten moeten betalen, ongeacht de hoeveelheid of de waarde van de geproduceerde of verkochte producten. Voorbeelden hiervan zijn de onroerendezaakbelasting, reinigingsrechten en rioolrechten betaald door producenten.
Niet-productgebonden subsidies (-)
Hieronder vallen de subsidies op productie. De hoogte van de subsidie is onafhankelijk van de waarde of de hoeveelheid geproduceerde en verkochte producten. Het betreft vooral de loonsubsidies.