Productieproces; bedrijfstak en regio, nationale rekeningen

Bekijk volledige tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Regio's Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Beloning van werknemers (mln euro) Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Exploitatieoverschot (bruto) (mln euro) Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Niet-productgebonden belastingen (mln euro) Toegevoegde waarde uit inkomensvorming Niet-productgebonden subsidies (-) (mln euro)
G-I Handel, vervoer en horeca Nederland 96.780 93.829 1.501 2.647
Noord-Nederland (LD) 5.934 5.809 88 191
Oost-Nederland (LD) 17.367 16.375 264 447
West-Nederland (LD) 52.843 52.168 817 1.567
Zuid-Nederland (LD) 20.636 19.477 332 442
Extra-Regio (LD) 0 0 0 0
Groningen (PV) 1.923 2.029 27 73
Fryslân (PV) 2.327 2.234 35 75
Drenthe (PV) 1.685 1.547 26 43
Overijssel (PV) 5.419 4.963 82 146
Flevoland (PV) 2.149 2.083 31 57
Gelderland (PV) 9.798 9.329 150 244
Utrecht (PV) 8.037 7.257 120 210
Noord-Holland (PV) 22.056 20.719 320 625
Zuid-Holland (PV) 20.959 22.316 345 684
Zeeland (PV) 1.791 1.876 31 48
Noord-Brabant (PV) 14.890 14.139 234 302
Limburg (PV) 5.745 5.338 98 140
Oost-Groningen (CR) 324 295 5 11
Delfzijl en omgeving (CR) 209 468 3 13
Overig Groningen (CR) 1.390 1.266 19 49
Noord-Friesland (CR) 1.007 982 15 38
Zuidwest-Friesland (CR) 481 476 7 12
Zuidoost-Friesland (CR) 839 776 13 25
Noord-Drenthe (CR) 590 525 10 15
Zuidoost-Drenthe (CR) 542 511 8 15
Zuidwest-Drenthe (CR) 553 510 8 14
Noord-Overijssel (CR) 1.970 1.762 31 55
Zuidwest-Overijssel (CR) 594 557 8 21
Twente (CR) 2.855 2.643 43 70
Veluwe (CR) 3.450 3.315 53 82
Achterhoek (CR) 1.693 1.629 26 39
Arnhem/Nijmegen (CR) 3.057 2.810 46 93
Zuidwest-Gelderland (CR) 1.599 1.574 25 31
Utrecht (CR) 8.037 7.257 120 210
Kop van Noord-Holland (CR) 1.500 1.414 23 35
Alkmaar en omgeving (CR) 1.017 958 14 29
IJmond (CR) 655 639 10 14
Agglomeratie Haarlem (CR) 819 710 10 49
Zaanstreek (CR) 698 652 10 22
Groot-Amsterdam (CR) 16.137 15.165 235 446
Het Gooi en Vechtstreek (CR) 1.230 1.181 17 30
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 1.754 1.654 26 49
Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 3.044 2.784 43 165
Delft en Westland (CR) 1.544 1.458 23 28
Oost-Zuid-Holland (CR) 1.668 1.578 25 36
Groot-Rijnmond (CR) 10.453 11.988 192 339
Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2.497 2.854 36 67
Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 505 548 9 13
Overig Zeeland (CR) 1.287 1.328 23 35
West-Noord-Brabant (CR) 4.156 4.081 68 81
Midden-Noord-Brabant (CR) 2.921 2.792 48 58
Noordoost-Noord-Brabant (CR) 3.627 3.417 54 69
Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 4.187 3.850 64 94
Noord-Limburg (CR) 2.005 1.886 38 40
Midden-Limburg (CR) 1.151 1.106 18 31
Zuid-Limburg (CR) 2.589 2.345 43 69
Flevoland (CR) 2.149 2.083 31 57
Utrecht-West (CP) 695 671 10 20
Stadsgewest Amersfoort (CP) 1.593 1.407 21 43
Stadsgewest Utrecht (CP) 5.038 4.495 78 133
Zuidoost-Utrecht (CP) 711 683 10 13
Amsterdam (CP) 7.679 7.851 117 285
Overig Agglomeratie Amsterdam (CP) 1.214 1.183 17 57
Edam-Volendam en omgeving (CP) 414 404 6 23
Haarlemmermeer en omgeving (CP) 6.830 5.727 96 82
Aggl.'s-Gravenhage excl. Zoetermeer (CP) 2.509 2.268 35 152
Zoetermeer (CP) 535 516 8 13
Rijnmond (CP) 9.544 11.076 178 308
Overig Groot-Rijnmond (CP) 909 912 14 31
Drechtsteden (CP) 1.620 1.969 24 40
Overig Zuidoost-Zuid-Holland (CP) 877 885 13 27
Stadsgewest 's-Hertogenbosch (CP) 1.612 1.496 23 32
Overig Noordoost-Noord-Brabant (CP) 2.015 1.921 31 37
Almere (CP) 992 959 14 34
Flevoland-Midden (CP) 768 723 12 15
Noordoostpolder en Urk (CP) 389 401 6 8
G Handel Nederland 61.616 63.403 817 857
Noord-Nederland (LD) 3.834 3.800 50 56
Oost-Nederland (LD) 12.024 12.390 160 169
West-Nederland (LD) 32.196 33.410 427 443
Zuid-Nederland (LD) 13.562 13.804 180 188
Extra-Regio (LD) 0 0 0 0
Groningen (PV) 1.252 1.223 16 18
Fryslân (PV) 1.462 1.448 19 21
Drenthe (PV) 1.120 1.129 15 17
Overijssel (PV) 3.641 3.657 48 52
Flevoland (PV) 1.660 1.697 22 22
Gelderland (PV) 6.724 7.036 89 95
Utrecht (PV) 5.532 5.465 72 75
Noord-Holland (PV) 12.960 13.370 171 179
Zuid-Holland (PV) 12.748 13.614 171 175
Zeeland (PV) 956 961 13 14
Noord-Brabant (PV) 10.166 10.396 135 141
Limburg (PV) 3.396 3.408 45 48
Oost-Groningen (CR) 226 222 3 3
Delfzijl en omgeving (CR) 80 79 1 1
Overig Groningen (CR) 946 922 12 14
Noord-Friesland (CR) 588 560 8 9
Zuidwest-Friesland (CR) 324 326 4 5
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over het macro-economisch productieproces per regio. Hier worden van verschillende bedrijfseenheden de productie, het verbruik, de toegevoegde waarde, de componenten van de toegevoegde waarde en het arbeidsvolume weergegeven.

De gegevens in deze tabel zijn geclassificeerd naar regio en volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 2008). Bij de regionale indeling kan gekozen worden uit de verschillende landsdelen (Noord-, Oost-, West- en Zuid-Nederland), provincies en (uitgesplitste) COROP-gebieden.

De cijfers zijn afkomstig uit de regionale rekeningen, de kwantitatieve beschrijving van de economische ontwikkeling van de verschillende regio's binnen een land. Doordat de cijfers aansluiten op de nationale rekeningen geven zij een gecoördineerde beschrijving van de regionale economie en zijn ze bij uitstek geschikt voor de vergelijking van de resultaten van de verscheidene regio's.

De bedragen in deze tabel zijn uitsluitend in lopende prijzen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1995

Status van de cijfers:
De cijfers van de jaren 1995 tot en met 2022 zijn definitief. Gegevens van het jaar 2023 zijn ook definitief met uitzondering van de variabelen arbeidsvolume werkzame personen en arbeidsvolume werknemers in arbeidsjaren. Door de late beschikbaarheid van de jaargegevens over zelfstandigen wordt daarvoor een uitzondering gemaakt. Deze gegevens worden pas een jaar later definitief gepubliceerd.

Wijzigingen per 3 december 2025:
Aan de bestaande tabel zijn de cijfers voor de nieuwste verslagjaren toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In december 2026 komt het verslagjaar 2024 beschikbaar.

Toelichting onderwerpen

Toegevoegde waarde uit inkomensvorming
Beloning van werknemers
De beloning voor geleverde arbeid door werknemers. Werknemers zijn alle ingezeten en niet-ingezeten personen die in Nederland in dienstbetrekking werkzaam zijn. Ook directeuren van nv's en bv's behoren tot de werknemers, dus hun salarissen zijn ook in de beloning van werknemers begrepen. Hetzelfde geldt voor medewerkers van sociale werkplaatsen. De beloning van werknemers heeft twee componenten: lonen enerzijds en sociale premies ten laste van werkgevers anderzijds. De lonen zijn inclusief de door de werkgever ingehouden loonbelasting en de sociale premies die ten laste komen van de werknemers. Verder omvatten de lonen naast het periodiek, direct aan werknemers betaalde loon ook de aanvullingen hierop (zoals bonussen, overwerkvergoeding, fooien en provisie), het loon in natura (zoals vrij wonen, vrije voeding, 'auto van de zaak', korting op kinderopvang, rentevoordeel, voordelig reizen) en het vakantiegeld. Ook bepaalde vergoedingen voor kosten die door werknemers zijn gemaakt in verband met de dienstbetrekking, zoals vergoeding voor de kosten van het woon-werkverkeer, zijn tot de lonen gerekend. De sociale premies zijn de premies wettelijke sociale verzekering, pensioenpremies, overige particuliere sociale premies en toegerekende sociale premies. Deze premies komen ten laste van werkgevers, werknemers, zelfstandigen of niet-werkenden.
Exploitatieoverschot (bruto)
Het bruto exploitatieoverschot per bedrijfsklasse is het saldo dat resteert nadat de toegevoegde waarde tegen basisprijzen is verminderd met de beloning van werknemers en het saldo van niet-productgebonden belastingen op productie en niet-productgebonden subsidies op productie. Bij zelfstandigen wordt dit saldo gemengd inkomen genoemd omdat het ook de beloning voor de door hen geleverde arbeid bevat. Het exploitatieoverschot van de totale economie wordt bepaald door het totaal van de bedrijfsklassen te vermeerderen met het verschil toegerekende en afgedragen belasting over de toegevoegde waarde (btw). Het netto exploitatieoverschot / gemengd inkomen is gelijk aan het bruto exploitatieoverschot / gemengd inkomen verminderd met de afschrijvingen.
Niet-productgebonden belastingen
Niet-productgebonden belastingen op productie. Dit zijn de belastingen op productie die producenten moeten betalen, ongeacht de hoeveelheid of de waarde van de geproduceerde of verkochte producten. Voorbeelden hiervan zijn de onroerendezaakbelasting, reinigingsrechten en rioolrechten betaald door producenten.
Niet-productgebonden subsidies (-)
Hieronder vallen de subsidies op productie. De hoogte van de subsidie is onafhankelijk van de waarde of de hoeveelheid geproduceerde en verkochte producten. Het betreft vooral de loonsubsidies.