ICT-gebruik bij zzp’ers; bedrijfstak, 2023

ICT-gebruik bij zzp’ers; bedrijfstak, 2023

Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Werkomgeving zzp'ers Gebruik openbare wifi (% van bedrijven) Werkomgeving zzp'ers Zakelijk en privé gebruik van apparaten (% van bedrijven) Werkomgeving zzp'ers Opdrachtgevers Aantal gewerkte uren (uur per week) Clouddiensten Clouddiensten gebruikt (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Antivirussoftware (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Beleid voor sterke wachtwoorden (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Biometrische methoden (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Authenticatie via soft- of hardwaretoken (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Encryptie van data (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Gegevens op andere fysieke locatie (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Network access control (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen VPN internetgebruik buiten het bedrijf (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Logbestanden voor analyse incidenten (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Methodes voor beoordelen ICT-veiligheid (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen Risicoanalyses (% van bedrijven) ICT-veiligheid Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen ICT-veiligheid volg- en detectiesysteem (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Incident met interne oorzaak gehad (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Incident door aanval van buiten gehad (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Soorten interne oorzaken Uitval ICT-dienst door veiligheidsinc. (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Soorten interne oorzaken Vernietiging data door veiligheidsinc. (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Soorten interne oorzaken Onthulling door intern incident (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Soorten externe oorzaken Uitval ICT-dienst door aanval buitenaf (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Soorten externe oorzaken Vernietiging data aanval van buitenaf (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Soorten externe oorzaken Onthulling gegevens door ICT-inbraak (% van bedrijven)
Totaal C-N en Q 18 74 31 35 81 71 41 54 32 64 26 24 19 11 15 10 7 4 6 2 1 2 2 1
10-12 Voedings-, genotmiddelenindustrie 20 64 24 16 66 66 32 48 30 45 16 27 14 7 7 9 0 5 0 0 0 2 0 2
13-15 Textiel-, kleding-, lederindustrie 12 91 27 12 74 55 21 29 14 55 9 11 11 5 2 3 3 5 3 2 0 3 2 0
16-18 Hout-, papier-, grafische industr. 10 75 34 26 78 62 23 41 16 59 12 14 11 8 9 6 3 3 3 1 0 2 1 2
19-21 Raffinaderijen en chemie 16 81 28 29 77 73 44 43 29 68 29 22 19 8 13 16 8 5 7 5 5 5 5 5
22-23 Kunststof- en bouwmateriaalindustr 8 78 25 12 80 64 25 40 19 50 20 12 11 6 11 4 3 4 3 0 0 2 2 1
24-25 Basismetaal, metaalprod.-industrie 6 70 36 17 81 66 33 40 21 51 12 11 10 9 16 9 7 2 5 3 0 0 2 0
26-27 Elektrische en elektron. Industrie 13 73 32 28 81 72 34 59 38 70 38 27 22 9 14 10 5 4 5 1 1 2 2 2
28 Machine-industrie 13 69 33 24 86 59 32 30 17 68 25 17 15 4 15 3 3 1 3 0 0 0 1 0
29-30 Transportmiddelenindustrie 19 62 34 25 83 70 26 36 17 57 24 17 12 3 9 3 4 3 4 2 0 2 0 1
31-33 Overige industrie en reparatie 12 71 33 19 83 71 34 40 19 54 15 17 8 7 8 3 2 4 2 1 0 2 1 1
41-42 B&U en wegenbouw 14 71 37 13 71 67 25 35 21 43 16 17 14 6 10 8 6 10 5 6 3 5 6 5
43 Gespecialiseerde bouw 14 73 38 27 74 64 38 43 23 51 19 14 12 12 12 13 4 1 4 0 0 0 0 1
45 Autohandel en -reparatie 13 53 38 30 79 70 26 36 21 55 11 11 8 11 11 6 6 4 4 2 0 2 2 0
46 Groothandel en handelsbemiddeling 13 70 33 33 85 66 30 38 25 59 15 18 18 11 10 7 3 5 3 2 0 2 2 2
47 Detailhandel (niet in auto's) 16 72 28 21 87 72 32 50 22 57 22 18 24 16 22 11 5 7 5 3 0 7 1 0
55 Logiesverstrekking 23 89 26 16 82 60 28 39 21 52 16 19 9 8 5 7 3 3 3 1 1 3 1 1
56 Eet- en drinkgelegenheden 21 73 31 13 73 55 35 40 19 48 18 11 7 7 7 6 1 6 1 1 1 4 1 1
58-60 Uitgeverijen, film,radio en t.v. 31 75 30 49 56 69 55 64 41 81 22 19 17 10 15 9 7 5 7 2 0 2 2 2
61 Telecommunicatie 21 64 36 60 81 83 50 69 52 88 45 48 48 21 38 29 14 7 12 2 0 5 2 2
62-63 IT- en informatiedienstverlening 18 71 29 61 80 87 62 83 57 84 50 45 41 13 27 16 12 5 12 2 1 3 2 0
6419-6492 Banken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
651-652 Verzekeringen 0 100 10 0 0 0 100 100 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
6612-6619 Financiële advisering 15 69 35 54 96 83 49 82 44 81 46 34 34 32 33 25 13 4 13 2 0 3 1 1
68 Verhuur en handel van onroerend goed 19 80 32 47 89 74 42 56 28 73 23 21 19 15 19 11 8 3 8 1 0 2 1 2
69-70 Juridisch en managementadvies 28 76 31 56 92 76 53 64 35 79 38 36 20 13 20 10 11 1 11 4 3 1 1 0
71 Architecten-, ingenieursbureaus e.d. 13 75 29 40 86 70 36 53 30 76 30 18 17 8 9 8 12 7 9 5 1 2 2 3
72 Research 26 78 27 32 92 73 33 61 34 83 31 34 19 14 18 7 4 1 4 0 0 0 0 1
73 Reclamewezen en marktonderzoek 26 89 31 63 83 80 53 70 33 82 25 20 16 5 13 8 9 9 8 3 0 3 3 5
74-75 Overige professionele diensten 23 76 28 47 77 64 50 51 31 74 23 37 14 10 11 8 6 6 6 0 0 0 3 3
77 Verhuur van roerende goederen 18 77 27 26 79 69 28 31 25 62 13 15 20 11 15 5 5 5 5 0 0 2 2 3
78 Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling 29 75 29 55 87 74 50 63 37 76 39 29 28 25 14 16 9 3 9 1 0 3 0 0
79 Reisbureaus, reisorganisatie en -info 36 87 29 32 83 70 38 64 27 69 35 34 14 17 19 13 10 5 9 1 0 1 0 5
80-82 Overige zakelijke dienstverlening 16 72 31 31 78 66 43 49 27 62 21 26 14 10 16 11 6 3 6 1 0 2 0 1
86 Gezondheidszorg 15 78 25 36 88 81 40 76 57 75 32 24 29 12 12 8 7 2 7 0 1 1 0 1
87-88 Verzorging en welzijn 6 71 29 20 84 69 38 55 42 61 31 20 27 8 18 6 0 0 0 0 0 0 0 0
951 Reparatie van computers en telecom 7 66 31 42 92 83 56 73 60 80 55 45 34 16 30 17 10 5 9 2 1 2 3 2
ICT-sector 17 69 29 61 81 88 63 83 58 84 51 46 42 14 30 17 11 5 11 2 1 3 2 0
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over het gebruik van informatie- en communicatietechnologie (ICT) door zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). De gegevens kunnen worden uitgesplitst naar bedrijfstak. De verslagperiode betreft het jaar 2023. Een aantal onderwerpen heeft echter betrekking op het jaar 2022. In die gevallen wordt dit vermeld in de toelichting bij het betreffende onderwerp.

Gegevens beschikbaar over 2023.

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn nader voorlopig.

Wijzigingen per 12 december 2025:
Onvoldoende betrouwbare cijfers zijn weergegeven met een punt. De status van de cijfers over 2023 is aangepast naar nader voorlopig.

Wijzigingen per 12 december 2024:
Ondanks de zorgvuldigheid waarmee de cijfers over het ICT gebruik door zzp'ers worden samengesteld, is helaas geconstateerd dat de gepubliceerde cijfers voor de verslagperiode 2023 door een technische fout niet correct zijn. De cijfers zijn gebruikt in de publicatie Cybersecuritymonitor. Deze versie van deze tabel bevat de gecorrigeerde cijfers.

Wijzigingen per 7 juni 2024:
Ondanks de zorgvuldigheid waarmee de cijfers voor de ICT statistieken zijn samengesteld, is helaas geconstateerd dat de gepubliceerde cijfers voor de verslagperiode 2023 door een technische fout niet correct zijn. De cijfers voor specifiek kleine bedrijven (2 tot 10 werkzame personen) uit de financiële sector zijn substantieel aangepast. Voor de breakdowns die deze kleine bedrijven uit de financiële sector bevatten heeft dit ook een beperkt effect. De macro cijfers zijn zeer beperkt aangepast door deze correctie.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Cijfers over 2024 komen in december 2024 beschikbaar. Deze cijfers zullen worden gepubliceerd in een nieuwe tabel.

Toelichting onderwerpen

Werkomgeving zzp'ers
Werkomgeving zzp'ers
Gebruik openbare wifi
Zzp'er maakt gebruik van openbare wifi voor zakelijke werkzaamheden.
Zakelijk en privé gebruik van apparaten
Zzp'er maakt gebruik van dezelfde apparaten (laptop, tablet o.i.d.) voor zowel zakelijk als privé.
Opdrachtgevers
Gegevens over het aantal opdrachtgevers waarvoor men gewerkt heeft.
Aantal gewerkte uren
Gemiddeld aantal uren gewerkt per week.
Clouddiensten
Het gebruik van cloud-computing of de cloud betreft ICT-diensten via internet. Bedrijven kunnen hiermee bijvoorbeeld opslagcapaciteit, software en rekenkracht gebruiken via internet in plaats van lokaal op hun eigen servers of computers. Clouddiensten zoals gemeten in dit onderzoek voldoen aan de volgende criteria: servers van de aanbieder leveren de diensten; de gebruiker kan de diensten eenvoudig zelf uitbreiden of juist verminderen (bijvoorbeeld de benodigde opslagcapaciteit verhogen of verlagen); de gebruiker heeft na installatie altijd toegang tot de diensten, zonder tussenkomst van de aanbieder; de gebruiker betaalt voor de diensten. Een verbinding via VPN (Virtual Private Network) kan ook tot de cloud behoren.
Clouddiensten gebruikt
Bedrijven die betaalde clouddiensten gebruiken
ICT-veiligheid
Informatie over maatregelen, controles en procedures die een bedrijf toepast met betrekking tot ICT-systemen, met als doel de integriteit, authenticiteit, beschikbaarheid en vertrouwelijkheid van gegevens (data) en systemen te borgen.
Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen
Maatregelen die bedrijven genomen hebben om hun cyberweerbaarheid te verhogen.
Antivirussoftware
Het gebruik van antivirussoftware betreft zowel gratis als betaalde software.
Beleid voor sterke wachtwoorden
Wachtwoorden die ten minste acht gemengde karakters hebben, die veranderd moeten worden na een bepaalde periode en/of naar aanleiding van bijvoorbeeld een ICT-veiligheidsincident, en die versleuteld worden verstuurd en opgeslagen
Biometrische methoden
Identificatie en authenticatie van gebruikers worden via biometrische methoden vastgesteld. Authenticatie via bijvoorbeeld een vingerafdruk, de stem of het gezicht.
Authenticatie via soft- of hardwaretoken
Het gaat om identificatie en authenticatie van gebruikers via software of hardware-tokens om toegang te krijgen tot de ICT-systemen (oftewel twee-factor authenticatie), bijvoorbeeld via smartcards, USB-beveiligingssleutels of mobiele telefoons (eenmalige inlogcodes via SMS of app).
Encryptie van data
Het gaat om versleutelingstechnieken (encryptie) van data, documenten of e-mails. In 2017 werd encryptie nog opgedeeld in encryptie van opslagen en verstuurde data; vanaf 2018 is het samengevoegd.
Gegevens op andere fysieke locatie
Het gaat om het op een andere fysieke locatie bewaren van (reserve)gegevens (offsite data-backup). Opslag in de cloud telt ook mee.
Network access control
Alleen apparaten die voldoen aan bepaalde eisen krijgen toegang tot het bedrijfsnetwerk, bijvoorbeeld alleen apparaten die de laatste update van een besturingssysteem hebben geïnstalleerd.
VPN internetgebruik buiten het bedrijf
Het gaat om het gebruik van een Virtual Private Network (VPN) bij internetgebruik buiten het eigen bedrijf. Een VPN zorgt ervoor dat alle internetverkeer tussen de gebruiker en de VPN-server wordt versleuteld. Daardoor kan het verkeer niet worden afgeluisterd, en kan de inhoud van bezochte websites niet worden gemanipuleerd door kwaadwillenden (bijvoorbeeld man-in-the-middle-aanvallen).
Logbestanden voor analyse incidenten
Logbestanden opslaan om incidenten achteraf te analyseren
Methodes voor beoordelen ICT-veiligheid
Het gaat om methodes om de ICT-veiligheid in het bedrijf te kunnen beoordelen, zoals de veiligheidsmaatregelen laten controleren door derden, of tests uitvoeren. Voorbeelden zijn: penetration testing (pen test), red teaming, ethisch hacken, back-up systemen testen of gesimuleerde ICT-veiligheidsincidenten zoals phishing-emails versturen. Dergelijke tests worden uitgevoerd om op een veilige manier kwetsbaarheden in ICT-systemen op te sporen.
Risicoanalyses
Periodiek beoordelen wat de kans is dat het bedrijf wordt getroffen door een incident, en wat daarvan de mogelijke gevolgen zouden zijn
ICT-veiligheid volg- en detectiesysteem
Geavanceerd ICT-veiligheid volg- en detectiesysteem dat verdachte activiteiten op het ICT-systeem van het bedrijf kan detecteren. Dus niet standaard antivirussoftware, maar systemen zoals Next Generation Intrusion Prevention System (NGIPS), Next Generation Firewall (NGFW) of Intrusion Detection System (IDS).
Optreden van ICT-veiligheidsincidenten
Soort van ICT-veiligheidsincidenten die bij bedrijven zijn voorgevallen in 2022, opgesplitst naar incidenten door een aanval van buitenaf en incidenten door systeemfouten of onbedoeld toedoen van eigen personeel.
Incident met interne oorzaak gehad
Het gaat om bedrijven waarbij een of meerdere onbedoelde ICT-incidenten zijn voorgevallen in 2022, zoals incidenten door onopzettelijk toedoen van eigen personeel of incidenten door een hardware of systeem fout.
Incident door aanval van buiten gehad
Bedrijven waarbij een of meerdere ICT-incidenten veroorzaakt door een aanval van buitenaf zijn voorgevallen in 2022
Soorten interne oorzaken
Soort van interne oorzaken van ICT-veiligheidsincidenten. Interne oorzaken zijn systeemfouten of onbedoelde acties van eigen personeel.
Uitval ICT-dienst door veiligheidsinc.
Het gaat om bedrijven waarbij een of meerdere ICT-incidenten zoals een storing in hardware of software zijn opgetreden in 2022. Een aanval door kwaadwillenden valt hier niet onder.
Vernietiging data door veiligheidsinc.
Vernietiging of verminking van data als gevolg van ICT-gerelateerde veiligheidsincidenten (bv storing in hardware of software)
Onthulling door intern incident
Onthulling van vertrouwelijke digitale gegevens door onopzettelijk toedoen van eigen personeel.
Soorten externe oorzaken
Soort van externe oorzaken van ICT-veiligheidsincidenten. Externe oorzaken zijn aanvallen van buiten, zoals DDOS-aanvallen of een ICT-inbraak.
Uitval ICT-dienst door aanval buitenaf
Uitval van ICT-diensten als gevolg van een aanval van buitenaf, bijvoorbeeld DoS (Denial of Service) of ransomware-aanvallen
Vernietiging data aanval van buitenaf
Vernietiging of verminking van data als gevolg van infectie met kwaadaardige software of ongeoorloofde elektronische toegang
Onthulling gegevens door ICT-inbraak
Onthulling vertrouwelijke digitale gegevens door inbraak, pharming of phishing