ICT-gebruik bij bedrijven; bedrijfstak en bedrijfsgrootte, 2023

ICT-gebruik bij bedrijven; bedrijfstak en bedrijfsgrootte, 2023

Bedrijfsgrootte Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Personeel en ICT Telewerk komt voor (% van bedrijven) Toegang en gebruik internet Bedrijven met website Bedrijven met website (% van bedrijven) Toegang en gebruik internet Sociale Media Sociale media gebruikt (% van bedrijven) Toegang en gebruik internet Adverteren op internet Online advertenties (% van bedrijven) Data Analytics Business software gebruikt (% van bedrijven) Clouddiensten Clouddiensten gebruikt (% van bedrijven) Artificial Intelligence AI gebruikt (% van bedrijven) Artificial Intelligence AI-technologie gebruikt voor Voor marketing of verkoop (% van bedrijven) Artificial Intelligence AI-technologie gebruikt voor Productieprocessen (% van bedrijven) Artificial Intelligence AI-technologie gebruikt voor Administratieve processen/bestuurtaken (% van bedrijven) Artificial Intelligence AI-technologie gebruikt voor Logistiek (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Incident met interne oorzaak gehad (% van bedrijven) ICT-veiligheid Optreden van ICT-veiligheidsincidenten Incident door aanval van buiten gehad (% van bedrijven) Facturen Verzonden facturen Wijze van verzenden van facturen E-factuur (% van bedrijven) E-commerce voor verkoop Via website/apps Verkoop via website of app (% van bedrijven) E-commerce voor verkoop Verkoop via e-commerce Verkoop via e-commerce (% van bedrijven) E-commerce voor verkoop Omzet via EDI Verkoop via EDI (% van bedrijven)
10 tot 50 werkzame personen Totaal C-N en Q 76 92 81 38 61 61 11 3 2 3 1 22 7 34 25 27 5
10 tot 50 werkzame personen C Industrie 74 94 78 29 70 56 8 1 2 1 1 22 6 29 22 26 7
10 tot 50 werkzame personen D-E Energie, water, afvalbeheer . . . . . . 12 1 1 4 0 . 6 . 21 . 2
10 tot 50 werkzame personen F Bouwnijverheid 64 89 73 23 53 51 3 1 1 1 1 22 10 35 8 9 1
10 tot 50 werkzame personen G Handel 79 93 84 54 75 63 11 6 2 2 2 23 9 38 48 51 10
10 tot 50 werkzame personen H Vervoer en opslag 63 78 63 17 43 53 6 2 1 2 2 19 8 30 13 19 9
10 tot 50 werkzame personen I Horeca 57 93 90 41 25 43 5 1 0 1 0 12 3 22 35 35 0
10 tot 50 werkzame personen J Informatie en communicatie 95 96 91 54 86 86 34 13 9 12 2 24 10 45 18 20 2
10 tot 50 werkzame personen K Financiële dienstverlening 83 . . 25 80 . 13 2 . . 1 . 10 12 9 9 3
10 tot 50 werkzame personen L Verhuur en handel van onroerend goed 98 100 . . . . . . . . 0 . . . 7 9 4
10 tot 50 werkzame personen M Specialistische zakelijke diensten 94 95 87 35 77 81 22 5 4 7 0 28 8 40 11 12 2
10 tot 50 werkzame personen N Verhuur en overige zakelijke diensten 65 83 71 37 51 53 10 2 1 3 0 17 6 34 17 18 2
10 tot 50 werkzame personen Q Gezondheids- en welzijnszorg 81 96 79 27 46 62 7 0 0 2 0 27 5 31 8 12 4
10 tot 50 werkzame personen G-I Handel, vervoer en horeca 71 91 83 45 57 56 9 4 2 2 1 19 7 32 40 43 7
10 tot 50 werkzame personen M-N Zakelijke dienstverlening 82 90 81 36 67 70 17 4 3 5 0 23 7 38 13 14 2
10 tot 50 werkzame personen ICT-sector 95 97 91 53 88 86 34 15 9 13 2 26 9 45 19 21 3
50 tot 250 werkzame personen Totaal C-N en Q 92 96 91 50 86 75 20 5 5 6 3 32 11 47 25 34 15
50 tot 250 werkzame personen C Industrie 95 97 90 41 97 72 17 2 5 3 4 34 8 44 20 37 24
50 tot 250 werkzame personen D-E Energie, water, afvalbeheer 97 97 95 . . . 23 3 4 . . . 13 . 33 . .
50 tot 250 werkzame personen F Bouwnijverheid 96 98 95 38 89 71 8 0 3 1 0 38 12 59 8 13 5
50 tot 250 werkzame personen G Handel 90 95 92 59 87 75 18 6 3 6 3 32 12 52 53 63 26
50 tot 250 werkzame personen H Vervoer en opslag 93 96 85 37 77 70 14 1 4 5 5 31 10 50 15 45 37
50 tot 250 werkzame personen I Horeca 85 92 88 74 64 67 11 . 1 4 0 23 8 36 53 54 2
50 tot 250 werkzame personen J Informatie en communicatie 96 96 97 71 94 90 45 16 15 15 3 31 15 51 25 27 4
50 tot 250 werkzame personen K Financiële dienstverlening 94 99 94 . 96 91 . . . . 0 43 15 . 26 27 4
50 tot 250 werkzame personen L Verhuur en handel van onroerend goed 100 100 98 . 96 99 . 0 5 8 2 . . . . . 3
50 tot 250 werkzame personen M Specialistische zakelijke diensten 97 97 95 50 93 87 34 10 11 14 3 36 13 50 12 15 5
50 tot 250 werkzame personen N Verhuur en overige zakelijke diensten 83 92 81 56 71 66 15 6 3 5 2 24 8 43 11 12 3
50 tot 250 werkzame personen Q Gezondheids- en welzijnszorg 91 99 92 38 76 78 15 2 3 4 1 36 15 41 8 9 2
50 tot 250 werkzame personen G-I Handel, vervoer en horeca 90 95 90 56 82 73 16 4 3 6 3 30 11 50 44 58 26
50 tot 250 werkzame personen M-N Zakelijke dienstverlening 89 94 87 53 80 74 23 8 6 9 2 29 10 46 12 13 4
50 tot 250 werkzame personen ICT-sector 96 97 97 72 95 89 41 16 14 14 3 32 16 53 27 30 6
250 of meer werkzame personen Totaal C-N en Q 96 97 95 53 96 90 42 10 15 16 9 46 19 60 25 36 20
250 of meer werkzame personen C Industrie 98 98 93 40 99 91 41 7 21 10 16 42 17 68 24 53 43
250 of meer werkzame personen D-E Energie, water, afvalbeheer 100 100 98 . 100 . . . . . . . . . . . .
250 of meer werkzame personen F Bouwnijverheid 100 98 97 . 99 84 39 2 . . 1 . 22 63 9 17 10
250 of meer werkzame personen G Handel 96 96 95 71 97 90 40 19 15 14 16 35 16 66 63 72 34
250 of meer werkzame personen H Vervoer en opslag 99 97 93 46 96 85 36 7 . 14 . 39 16 60 29 58 43
250 of meer werkzame personen I Horeca 94 97 100 . . 97 . . . . . . 9 . . . 9
250 of meer werkzame personen J Informatie en communicatie 98 100 94 61 99 86 66 29 22 26 9 . 28 . 25 25 4
250 of meer werkzame personen K Financiële dienstverlening 97 94 88 . 94 90 . . . . 2 . . . . . .
250 of meer werkzame personen L Verhuur en handel van onroerend goed 100 100 100 . 100 100 . . . . 0 . . . . . .
250 of meer werkzame personen M Specialistische zakelijke diensten 98 91 95 57 99 93 64 16 26 28 11 48 21 61 18 22 9
250 of meer werkzame personen N Verhuur en overige zakelijke diensten 88 97 92 68 89 80 29 10 6 13 2 36 11 54 11 14 5
250 of meer werkzame personen Q Gezondheids- en welzijnszorg 97 99 97 41 95 97 38 1 9 17 2 64 25 57 9 16 9
250 of meer werkzame personen G-I Handel, vervoer en horeca 96 97 95 65 96 89 38 16 15 14 16 38 15 64 55 68 35
250 of meer werkzame personen M-N Zakelijke dienstverlening 91 95 93 65 92 84 39 12 12 18 5 39 14 56 13 17 6
250 of meer werkzame personen ICT-sector 98 100 94 58 99 86 63 . 26 . 15 38 20 65 28 31 15
10 of meer werkzame personen Totaal C-N en Q 79 93 83 41 67 64 14 4 3 4 2 24 8 37 25 29 7
10 of meer werkzame personen C Industrie 80 95 81 33 78 62 12 2 4 2 3 26 7 34 22 30 13
10 of meer werkzame personen D-E Energie, water, afvalbeheer 89 96 84 30 74 74 19 2 4 7 3 22 9 39 25 26 2
10 of meer werkzame personen F Bouwnijverheid 69 90 76 26 59 55 5 1 1 1 1 25 10 39 8 10 1
10 of meer werkzame personen G Handel 81 93 85 55 77 65 13 6 3 3 2 24 9 41 49 53 13
10 of meer werkzame personen H Vervoer en opslag 71 82 69 22 52 58 9 2 3 3 4 22 9 35 14 26 16
10 of meer werkzame personen I Horeca 59 93 90 44 28 45 6 1 0 1 0 13 3 23 37 37 1
10 of meer werkzame personen J Informatie en communicatie 95 96 92 57 88 86 37 14 11 13 2 26 11 46 20 21 3
10 of meer werkzame personen K Financiële dienstverlening 87 84 72 36 85 71 27 9 9 13 1 33 12 20 15 17 4
10 of meer werkzame personen L Verhuur en handel van onroerend goed 98 100 88 . 87 81 21 2 3 4 0 33 16 27 9 11 4
10 of meer werkzame personen M Specialistische zakelijke diensten 94 95 88 37 80 82 25 6 6 8 1 29 9 42 11 13 3
10 of meer werkzame personen N Verhuur en overige zakelijke diensten 71 86 75 43 58 58 12 3 2 4 1 20 7 38 15 16 2
10 of meer werkzame personen Q Gezondheids- en welzijnszorg 84 97 83 30 55 68 12 0 2 4 0 32 8 35 8 12 4
10 of meer werkzame personen G-I Handel, vervoer en horeca 74 92 84 47 61 59 11 4 2 3 2 21 8 35 41 45 10
10 of meer werkzame personen M-N Zakelijke dienstverlening 84 91 83 40 70 71 19 5 4 6 1 25 8 40 13 14 3
10 of meer werkzame personen ICT-sector 95 97 92 56 90 86 36 15 10 13 3 28 11 47 21 23 4
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over het gebruik van informatie- en communicatietechnologie (ICT) door bedrijven met 10 of meer werkzame personen. De gegevens kunnen worden uitgesplitst naar bedrijfsgrootte en bedrijfstak. De verslagperiode betreft het jaar 2023. Een aantal onderwerpen hebben echter betrekking op het jaar 2022. In die gevallen wordt dit vermeld in de toelichting bij het betreffende onderwerp.

Gegevens beschikbaar over 2023.

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn nader voorlopig.

Wijzigingen per 12 december 2025:
De voorlopige cijfers voor ‘Telewerk komt voor’ en ‘Verdeling van omzet’ in de sectie 'Verkoop via website/apps' zijn verbeterd. Onvoldoende betrouwbare cijfers zijn weergegeven met een punt.

Wijzigingen per 12 december 2024:
Ondanks de zorgvuldigheid waarmee de cijfers over het ICT gebruik door bedrijven worden samengesteld, is helaas geconstateerd dat de gepubliceerde cijfers voor de verslagperiode 2023 door een technische fout niet correct waren. De cijfers zijn gebruikt in de publicaties Cybersecuritymonitor, Digital Trust Center, AI vacatures, MKB en digitalisering 2023 en de Monitor online platformen 2023 (Hoofdstuk 6. Verkoop via online platformen). Deze versie van deze tabel bevat de gecorrigeerde cijfers.

Wijzigingen per 7 juni 2024:
Ondanks de zorgvuldigheid waarmee de cijfers voor de ICT statistieken zijn samengesteld, is helaas geconstateerd dat de gepubliceerde cijfers voor de verslagperiode 2023 door een technische fout niet correct zijn. De cijfers voor specifiek kleine bedrijven (2 tot 10 werkzame personen) uit de financiële sector zijn substantieel aangepast. Voor de breakdowns die deze kleine bedrijven uit de financiële sector bevatten heeft dit ook een beperkt effect. De macro cijfers zijn zeer beperkt aangepast door deze correctie.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Cijfers over 2024 komen in december 2024 beschikbaar. Deze cijfers zullen worden gepubliceerd in een nieuwe tabel.

Toelichting onderwerpen

Personeel en ICT
Personeel dat werkt met een computer betreft zowel ICT-specialisten als ICT-gebruikers. ICT staat voor informatie- en communicatietechnologie. Een ICT-specialist is een werknemer voor wie ICT het belangrijkste werk vormt, bijvoorbeeld een software-ontwikkelaar, systeembeheerder of een 'hoofd automatiseringsafdeling'. Een ICT-gebruiker is een werknemer die bij het eigen werk gebruikmaakt van een computer en standaardpakketten (zoals tekstverwerking, spreadsheets, databases) en/of branchegerelateerde software (zoals boekhoudpakketten, CAD/CAM pakketten, SPSS).
Telewerk komt voor
Het gaat om bedrijven met medewerkers die regelmatig buiten de bedrijfsvestiging werken en van daaruit toegang hebben tot het ICT-systeem van het bedrijf. Bedoeld is dat de medewerkers toegang hebben tot bestanden en/of programmatuur, dus meer dan alleen e-mail.
Toegang en gebruik internet
Bedrijven met website
Bedrijven die een eigen website hebben.
Bedrijven met website
Bedrijven die een eigen website hebben
Sociale Media
Het gebruik van internettoepassingen of communicatieplatforms voor contact met klanten, leveranciers, zakenrelaties of medewerkers van het eigen bedrijf. Daarbij wordt online informatie uitgewisseld. Voorbeelden zijn Twitter, Facebook, YouTube, LinkedIn, Yammer. Bedrijven die sociale media gebruiken hebben een account, een gebruikersprofiel of een gebruikerslicentie.
Sociale media gebruikt
Bedrijven die ten minste 1 van de volgende typen sociale media gebruiken: sociale netwerken, blogs of microblogs, sites die multimedia delen om kennis te delen. Bedrijven die deze sociale media uitsluitend gebruiken om advertenties te plaatsen, vallen hier niet onder.
Adverteren op internet
Het gebruik van betaalde advertenties en advertentiemethodes op internet.
Online advertenties
Bedrijven die betalen om op het internet te adverteren
Data Analytics
Bedrijven die gebruik maken van gegevens, data‑uitwisseling, data‑analyse en datahandel.
Business software gebruikt
Bedrijven die ten minste 1 van de volgende typen business software gebruiken: Enterprise Resource Planning (ERP), Customer Relationship Management (CRM), Business Intelligence (BI) om hun bedrijfsactiviteiten te ondersteunen.
Clouddiensten
Het gebruik van cloud-computing of de cloud betreft ICT-diensten via internet. Bedrijven kunnen hiermee bijvoorbeeld opslagcapaciteit, software en rekenkracht gebruiken via internet in plaats van lokaal op hun eigen servers of computers. Clouddiensten zoals gemeten in dit onderzoek voldoen aan de volgende criteria: servers van de aanbieder leveren de diensten; de gebruiker kan de diensten eenvoudig zelf uitbreiden of juist verminderen (bijvoorbeeld de benodigde opslagcapaciteit verhogen of verlagen); de gebruiker heeft na installatie altijd toegang tot de diensten, zonder tussenkomst van de aanbieder; de gebruiker betaalt voor de diensten. Een verbinding via VPN (Virtual Private Network) kan ook tot de cloud behoren.
Clouddiensten gebruikt
Bedrijven die betaalde clouddiensten gebruiken
Artificial Intelligence
Artificial Intelligence (AI) verwijst naar systemen die intelligent gedrag vertonen door hun omgeving te analyseren en - met een zekere mate van zelfstandigheid - acties te ondernemen om bepaalde doelen te bereiken. Deze AI-systemen kunnen volledig op software gebaseerd zijn (bijvoorbeeld spraak- en gezichtsherkenningssystemen) maar ook embedded in apparaten (bijvoorbeeld zelfstandige robots zoals zelfrijdende auto's, autonome drones, autonome magazijnsysteem, etc).
AI gebruikt
Het bedrijf gebruikt tenminste één van de gevraagde AI-technologieën
AI-technologie gebruikt voor
Bedrijf gebruikt software of systemen op basis van artificiële intelligentie voor een van de volgenden doeleinden.
Voor marketing of verkoop
Het bedrijf gebruikt software of systemen op basis van artificiële intelligentie voor marketing of verkoop.
Productieprocessen
Het bedrijf gebruikt software of systemen op basis van artificiële intelligentie voor productieprocessen.
Administratieve processen/bestuurtaken
Het bedrijf gebruikt software of systemen op basis van artificiële intelligentie voor organisatie van administratieve processen in het bedrijf of voor bestuurtaken.
Logistiek
Het bedrijf gebruikt software of systemen op basis van artificiële intelligentie voor logistiek.
ICT-veiligheid
Informatie over maatregelen, controles en procedures die een bedrijf toepast met betrekking tot ICT-systemen, met als doel de integriteit, authenticiteit, beschikbaarheid en vertrouwelijkheid van gegevens (data) en systemen te borgen.
Optreden van ICT-veiligheidsincidenten
Soort van ICT-veiligheidsincidenten die bij bedrijven zijn voorgevallen in 2022, opgesplitst naar incidenten door een aanval van buitenaf en incidenten door systeemfouten of onbedoeld toedoen van eigen personeel.
Incident met interne oorzaak gehad
Het gaat om bedrijven waarbij een of meerdere onbedoelde ICT-incidenten zijn voorgevallen in 2022, zoals incidenten door onopzettelijk toedoen van eigen personeel of incidenten door een hardware of systeem fout.
Incident door aanval van buiten gehad
Bedrijven waarbij een of meerdere ICT-incidenten veroorzaakt door een aanval van buitenaf zijn voorgevallen in 2022
Facturen
Er zijn twee soorten elektronische facturen: 1) E-facturen geschikt voor automatische verwerking, zoals Electronic Data Interchange (EDI), XML, UBL, en 2) facturen in elektronische vorm niet geschikt voor automatische verwerking, zoals facturen in een e-mail of als e-mailbijlagen in de vorm van een PDF-bestand.
Verzonden facturen
Facturen die in elektronische dan wel papieren vorm verstuurd zijn
Wijze van verzenden van facturen
Bedrijven kunnen hun facturen elektronisch verzenden of op papier. Deze variabelen geven weer welk deel van de facturen van het bedrijf elektronisch is verzonden, en welk deel op papier. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen twee verschillende vormen van elektronische facturen. Het betreft hier alleen facturen die aan andere bedrijven, of aan overheden zijn verstuurd. Facturen die verzonden zijn aan consumenten zijn niet meegeteld. Er is niet gewogen met het aantal facturen dat een bedrijf verzendt (d.w.z. een bedrijf dat duizenden facturen verzendt, telt even zwaar mee in dit gemiddelde als een bedrijf dat slechts enkele facturen verzendt).
E-factuur
Het gaat om facturen in een standaardopmaak die geschikt zijn voor automatische verwerking (bijv. EDI, XML, UBL). Deze worden e-facturen genoemd. Zij worden ofwel direct uitgewisseld door elektronische systemen van bedrijven onderling, of via elektronische systemen van dienstverleners zoals 'Billing Service Providers'.
E-commerce voor verkoop
E-commerce is het ontvangen of plaatsen van orders voor goederen of diensten over elektronische netwerken, ongeacht de wijze van betalen en afleveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het bestellen van producten op een website. Bestellingen per telefoon, fax of (handmatig getypte) e-mail tellen niet mee als e-commerce.
Verkoop via externe netwerken of elektronische verkoop is hier gedefinieerd als elektronische orderontvangst (exclusief handgeschreven e-mail). Verkoop kan plaatsvinden via de website van een bedrijf (openbaar, algemeen toegankelijk), of via EDI (Electronic Data Interchange). Met EDI wordt hier bedoeld: het zenden of ontvangen van informatie in een afgesproken format dat automatische verwerking mogelijk maakt, bijvoorbeeld EDIFACT, XML, UBL, XBRL.
Via website/apps
Bedrijven die gebruikmaken van een website of app om goederen of diensten te verkopen.
Verkoop via website of app
Bedrijven orders voor goederen/diensten ontvangen via website
Verkoop via e-commerce
E-commerce is het ontvangen of plaatsen van orders voor goederen of diensten over elektronische netwerken, ongeacht de wijze van betalen en afleveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het bestellen van producten op een website. Bestellingen per telefoon, fax of (handmatig getypte) e-mail tellen niet mee als e-commerce. De omzet via e-commerce is de optelsom van de omzet via website en apps en de omzet via EDI.
Verkoop via e-commerce
Bedrijven die gebruikmaken van websites, apps en/of EDI om goederen en/of diensten te verkopen. Met EDI wordt hier bedoeld: het zenden of ontvangen van informatie in een afgesproken format dat automatische verwerking mogelijk maakt, bijvoorbeeld EDIFACT, XML, UBL, XBRL.
Omzet via EDI
Met EDI wordt hier bedoeld: het zenden of ontvangen van informatie in een afgesproken formaat dat automatische verwerking mogelijk maakt, bijvoorbeeld EDIFACT, XML, UBL, XBRL. Inkopen via handgetypte e-mails tellen niet mee.
Verkoop via EDI
Bedrijven met orders voor goederen/diensten ontvangen via EDI