Overheidsuitgaven en bestedingen; functies, transacties, overheidssectoren

Overheidsuitgaven en bestedingen; functies, transacties, overheidssectoren

Transacties Overheidsfuncties Sectoren Perioden Overheidsuitgaven en bestedingen (mln euro)
P3 Consumptieve bestedingen Totaal Overheid 2024* 289.662
P3 Consumptieve bestedingen Totaal Centrale overheid 2024* 81.053
P3 Consumptieve bestedingen Totaal Rijksoverheid 2024* 53.359
P3 Consumptieve bestedingen Totaal Overige centrale overheid 2024* 27.694
P3 Consumptieve bestedingen Totaal Lokale overheid 2024* 112.863
P3 Consumptieve bestedingen Totaal Socialezekerheidsfondsen 2024* 95.746
P3 Consumptieve bestedingen 1. Algemeen overheidsbestuur Overheid 2024* 14.953
P3 Consumptieve bestedingen 1. Algemeen overheidsbestuur Centrale overheid 2024* 9.916
P3 Consumptieve bestedingen 1. Algemeen overheidsbestuur Rijksoverheid 2024* 7.204
P3 Consumptieve bestedingen 1. Algemeen overheidsbestuur Overige centrale overheid 2024* 2.712
P3 Consumptieve bestedingen 1. Algemeen overheidsbestuur Lokale overheid 2024* 5.037
P3 Consumptieve bestedingen 1. Algemeen overheidsbestuur Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.1 Uitvoerende en wetgevende organen Overheid 2024* 9.014
P3 Consumptieve bestedingen 1.1 Uitvoerende en wetgevende organen Centrale overheid 2024* 5.710
P3 Consumptieve bestedingen 1.1 Uitvoerende en wetgevende organen Rijksoverheid 2024* 5.710
P3 Consumptieve bestedingen 1.1 Uitvoerende en wetgevende organen Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.1 Uitvoerende en wetgevende organen Lokale overheid 2024* 3.304
P3 Consumptieve bestedingen 1.1 Uitvoerende en wetgevende organen Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.2 Hulp buitenland Overheid 2024* 325
P3 Consumptieve bestedingen 1.2 Hulp buitenland Centrale overheid 2024* 325
P3 Consumptieve bestedingen 1.2 Hulp buitenland Rijksoverheid 2024* 280
P3 Consumptieve bestedingen 1.2 Hulp buitenland Overige centrale overheid 2024* 45
P3 Consumptieve bestedingen 1.2 Hulp buitenland Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.2 Hulp buitenland Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.3 Algemene dienstverlening Overheid 2024* 3.327
P3 Consumptieve bestedingen 1.3 Algemene dienstverlening Centrale overheid 2024* 1.663
P3 Consumptieve bestedingen 1.3 Algemene dienstverlening Rijksoverheid 2024* 1.150
P3 Consumptieve bestedingen 1.3 Algemene dienstverlening Overige centrale overheid 2024* 513
P3 Consumptieve bestedingen 1.3 Algemene dienstverlening Lokale overheid 2024* 1.664
P3 Consumptieve bestedingen 1.3 Algemene dienstverlening Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.4 Fundamenteel onderzoek Overheid 2024* 2.124
P3 Consumptieve bestedingen 1.4 Fundamenteel onderzoek Centrale overheid 2024* 2.124
P3 Consumptieve bestedingen 1.4 Fundamenteel onderzoek Rijksoverheid 2024* 8
P3 Consumptieve bestedingen 1.4 Fundamenteel onderzoek Overige centrale overheid 2024* 2.116
P3 Consumptieve bestedingen 1.4 Fundamenteel onderzoek Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.4 Fundamenteel onderzoek Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.5 Onderzoek algemeen overheidsbestuur Overheid 2024* 27
P3 Consumptieve bestedingen 1.5 Onderzoek algemeen overheidsbestuur Centrale overheid 2024* 27
P3 Consumptieve bestedingen 1.5 Onderzoek algemeen overheidsbestuur Rijksoverheid 2024* 4
P3 Consumptieve bestedingen 1.5 Onderzoek algemeen overheidsbestuur Overige centrale overheid 2024* 23
P3 Consumptieve bestedingen 1.5 Onderzoek algemeen overheidsbestuur Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.5 Onderzoek algemeen overheidsbestuur Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.6 Algemeen overheidsbestuur (overig) Overheid 2024* 55
P3 Consumptieve bestedingen 1.6 Algemeen overheidsbestuur (overig) Centrale overheid 2024* 3
P3 Consumptieve bestedingen 1.6 Algemeen overheidsbestuur (overig) Rijksoverheid 2024* 3
P3 Consumptieve bestedingen 1.6 Algemeen overheidsbestuur (overig) Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.6 Algemeen overheidsbestuur (overig) Lokale overheid 2024* 52
P3 Consumptieve bestedingen 1.6 Algemeen overheidsbestuur (overig) Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.7 Verrichtingen overheidsschuld Overheid 2024* 81
P3 Consumptieve bestedingen 1.7 Verrichtingen overheidsschuld Centrale overheid 2024* 64
P3 Consumptieve bestedingen 1.7 Verrichtingen overheidsschuld Rijksoverheid 2024* 49
P3 Consumptieve bestedingen 1.7 Verrichtingen overheidsschuld Overige centrale overheid 2024* 15
P3 Consumptieve bestedingen 1.7 Verrichtingen overheidsschuld Lokale overheid 2024* 17
P3 Consumptieve bestedingen 1.7 Verrichtingen overheidsschuld Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 1.8 Algemene overdrachten overheden Overheid 2024*
P3 Consumptieve bestedingen 1.8 Algemene overdrachten overheden Centrale overheid 2024*
P3 Consumptieve bestedingen 1.8 Algemene overdrachten overheden Rijksoverheid 2024*
P3 Consumptieve bestedingen 1.8 Algemene overdrachten overheden Overige centrale overheid 2024*
P3 Consumptieve bestedingen 1.8 Algemene overdrachten overheden Lokale overheid 2024*
P3 Consumptieve bestedingen 1.8 Algemene overdrachten overheden Socialezekerheidsfondsen 2024*
P3 Consumptieve bestedingen 2. Landsverdediging Overheid 2024* 13.505
P3 Consumptieve bestedingen 2. Landsverdediging Centrale overheid 2024* 13.505
P3 Consumptieve bestedingen 2. Landsverdediging Rijksoverheid 2024* 13.505
P3 Consumptieve bestedingen 2. Landsverdediging Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2. Landsverdediging Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2. Landsverdediging Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.1 Defensie Overheid 2024* 12.519
P3 Consumptieve bestedingen 2.1 Defensie Centrale overheid 2024* 12.519
P3 Consumptieve bestedingen 2.1 Defensie Rijksoverheid 2024* 12.519
P3 Consumptieve bestedingen 2.1 Defensie Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.1 Defensie Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.1 Defensie Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.2 Bescherming burgerbevolking Overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.2 Bescherming burgerbevolking Centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.2 Bescherming burgerbevolking Rijksoverheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.2 Bescherming burgerbevolking Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.2 Bescherming burgerbevolking Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.2 Bescherming burgerbevolking Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.3 Militaire hulp buitenland Overheid 2024* 122
P3 Consumptieve bestedingen 2.3 Militaire hulp buitenland Centrale overheid 2024* 122
P3 Consumptieve bestedingen 2.3 Militaire hulp buitenland Rijksoverheid 2024* 122
P3 Consumptieve bestedingen 2.3 Militaire hulp buitenland Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.3 Militaire hulp buitenland Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.3 Militaire hulp buitenland Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.4 Onderzoek landsverdediging Overheid 2024* 60
P3 Consumptieve bestedingen 2.4 Onderzoek landsverdediging Centrale overheid 2024* 60
P3 Consumptieve bestedingen 2.4 Onderzoek landsverdediging Rijksoverheid 2024* 60
P3 Consumptieve bestedingen 2.4 Onderzoek landsverdediging Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.4 Onderzoek landsverdediging Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.4 Onderzoek landsverdediging Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.5 Landsverdediging (overig) Overheid 2024* 804
P3 Consumptieve bestedingen 2.5 Landsverdediging (overig) Centrale overheid 2024* 804
P3 Consumptieve bestedingen 2.5 Landsverdediging (overig) Rijksoverheid 2024* 804
P3 Consumptieve bestedingen 2.5 Landsverdediging (overig) Overige centrale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.5 Landsverdediging (overig) Lokale overheid 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 2.5 Landsverdediging (overig) Socialezekerheidsfondsen 2024* 0
P3 Consumptieve bestedingen 3. Openbare orde en veiligheid Overheid 2024* 20.429
P3 Consumptieve bestedingen 3. Openbare orde en veiligheid Centrale overheid 2024* 16.844
P3 Consumptieve bestedingen 3. Openbare orde en veiligheid Rijksoverheid 2024* 7.803
P3 Consumptieve bestedingen 3. Openbare orde en veiligheid Overige centrale overheid 2024* 9.041
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de uitgaven en consumptieve bestedingen van de sector overheid naar overheidsfunctie. De indeling van de overheidsfuncties is vastgelegd in de 'Classification of the Functions of Government' (COFOG 99). Op basis van de COFOG-indeling wordt de verdeling naar collectieve en individualiseerbare overheidsconsumptie bepaald. De gebruikte begrippen sluiten aan bij de Nationale rekeningen. De Nationale rekeningen zijn gebaseerd op de internationale definities van het Europees Systeem van Rekeningen (ESR 2010). Het transactiemoment bepaalt het moment van boeken. De gepresenteerde gegevens sluiten aan bij de publicaties over de Nationale rekeningen. Er kunnen kleine tijdelijke verschillen met de publicaties van de Nationale rekeningen optreden doordat de gepubliceerde cijfers van de overheidsrekeningen soms actueler zijn.

De gegevens in deze tabel zijn geconsolideerd. Dat wil zeggen dat onderlinge stromen worden geëlimineerd. Als gevolg daarvan tellen de uitgaven en inkomsten van de subsectoren niet op tot de totale uitgaven en inkomsten van de overheid. Betalingen van bijvoorbeeld het Rijk aan de gemeenten maken deel uit van de uitgaven van het Rijk en de inkomsten van gemeenten. Voor de uitgaven en inkomsten van de overheid totaal tellen deze onderlinge stromen echter niet mee. Omdat het betalingen van de overheid aan de overheid zijn.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1995.

Status van de cijfers:
Het meest recente verslagjaar 2024 heeft de status voorlopig, de verslagjaren 2023 en eerder hebben de status definitief.

Wijzigingen per 18 november 2025:
De cijfers voor 2023 zijn bijgesteld naar definitief door geactualiseerde broninformatie.

In het kader van het revisiebeleid van de Nationale rekeningen zijn de jaarcijfers van de tijdreeks herzien. Dit heeft tot de volgende verbeteringen geleid bij transactie D62 Sociale uitkeringen:
- Er is een correctie doorgevoerd voor de cijfers van 2022 in verband met de uitbreiding van het betaald ouderschapsverlof voor de Wet Arbeid en Zorg (WAZO).
- De functie van de Wet Arbeid en Zorg (WAZO) is veranderd van 10.1 (Ziekte en arbeidsongeschiktheid) naar 10.4 (Gezin en kinderen) voor jaren 2002-2024.
- De functie van de grensoverschrijdende zorg dat wordt vergoed via de Ziekenfondswet-verplicht (ZFW-vp) en de Zorgverzekeringswet (Zvw) is aangepast van functie 7.2 (Extramurale medische zorg) naar 7.3 (Intramurale medische zorg) voor jaren 1995-2024.
- Het merendeel van de sociale uitkeringen die door het Toeslagenfonds (Tf) worden uitbetaald wordt nu geregistreerd binnen functie 10.1 (Ziekte en arbeidsongeschiktheid), in plaats van 10.5 (Werkloosheid) voor jaren 1995-2024.
- De inkomensvoorziening aan oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werklozen via de IOAW- en IOAZ-regelingen, die uitgevoerd worden door de lokale overheden, is veranderd van functie 10.7 (Sociale uitsluiting, overige) naar 10.5 (Werkloosheid) voor jaren 1995-2024.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Nieuwe cijfers worden in de tweede helft van het jaar na het laatste verslagjaar als voorlopige cijfers gepubliceerd. Tegelijkertijd worden de voorlopige cijfers van het voorgaande ververslagjaar bijgesteld naar definitieve cijfers. Ook is het mogelijk dat een deel van de definitieve cijfers worden gereviseerd. Informatie over het revisiebeleid van Nationale rekeningen is te vinden onder paragraaf 3 'relevante artikelen'.

Toelichting onderwerpen

Overheidsuitgaven en bestedingen
Overheidsuitgaven en consumptieve bestedingen.

De uitgaven van de sector overheid bestaan uit intermediair verbruik, beloning van werknemers, betaalde rente, sociale uitkeringen en (aangekochte) natura overdrachten, betaalde subsidies, overige lopende uitgaven en overige kapitaaluitgaven.
Het transactiemoment bepaalt het moment van boeken.

De overheidsconsumptie wordt berekend uit de output minus verkoop van goederen en diensten plus de sociale overdrachten in natura via marktproducenten. Output van de overheid wordt bepaald vanuit de som van de kosten: Beloning van werknemers, intermediair verbruik, afschrijvingen, betaalde niet-productgebonden belastingen minus de ontvangen niet-productgebonden subsidies.