Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Geëscaleerde zorg 18+ Nederland 2025* 237 2.485 -2.248 13 138 -125
Geëscaleerde zorg 18+ Noord-Nederland (LD) 2025* 41 272 -231 23 154 -130
Geëscaleerde zorg 18+ Oost-Nederland (LD) 2025* 71 559 -487 19 146 -128
Geëscaleerde zorg 18+ West-Nederland (LD) 2025* 64 1.173 -1.108 7 135 -128
Geëscaleerde zorg 18+ Zuid-Nederland (LD) 2025* 60 481 -421 16 127 -111
Geëscaleerde zorg 18+ Groningen (PV) 2025* 27 135 -108 44 224 -180
Geëscaleerde zorg 18+ Fryslân (PV) 2025* 9 81 -72 14 121 -108
Geëscaleerde zorg 18+ Drenthe (PV) 2025* 6 57 -51 11 112 -101
Geëscaleerde zorg 18+ Overijssel (PV) 2025* 19 205 -185 16 171 -155
Geëscaleerde zorg 18+ Flevoland (PV) 2025* 3 62 -59 6 135 -130
Geëscaleerde zorg 18+ Gelderland (PV) 2025* 49 292 -243 23 135 -112
Geëscaleerde zorg 18+ Utrecht (PV) 2025* 3 69 -66 2 49 -47
Geëscaleerde zorg 18+ Noord-Holland (PV) 2025* 12 475 -463 4 159 -155
Geëscaleerde zorg 18+ Zuid-Holland (PV) 2025* 48 572 -524 12 148 -136
Geëscaleerde zorg 18+ Zeeland (PV) 2025* 1 57 -56 3 144 -142
Geëscaleerde zorg 18+ Noord-Brabant (PV) 2025* 30 337 -307 11 126 -115
Geëscaleerde zorg 18+ Limburg (PV) 2025* 30 144 -114 27 127 -100
Geëscaleerde zorg 18+ Oost-Groningen (CR) 2025* 14 16 -1 101 111 -10
Geëscaleerde zorg 18+ Delfzijl en omgeving (CR) 2025* 1 3 -1 32 58 -26
Geëscaleerde zorg 18+ Overig Groningen (CR) 2025* 11 117 -106 26 279 -253
Geëscaleerde zorg 18+ Noord-Friesland (CR) 2025* 5 77 -73 14 234 -220
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidwest-Friesland (CR) 2025* 3 2 1 24 17 7
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidoost-Friesland (CR) 2025* 1 1 0 5 4 1
Geëscaleerde zorg 18+ Noord-Drenthe (CR) 2025* 3 40 -37 15 205 -190
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidoost-Drenthe (CR) 2025* 0 16 -16 2 94 -92
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidwest-Drenthe (CR) 2025* 2 0 2 18 2 16
Geëscaleerde zorg 18+ Noord-Overijssel (CR) 2025* 13 99 -86 34 254 -220
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidwest-Overijssel (CR) 2025* 2 24 -22 10 149 -138
Geëscaleerde zorg 18+ Twente (CR) 2025* 4 81 -77 7 127 -120
Geëscaleerde zorg 18+ Veluwe (CR) 2025* 36 115 -79 49 158 -108
Geëscaleerde zorg 18+ Achterhoek (CR) 2025* 5 34 -30 12 84 -73
Geëscaleerde zorg 18+ Arnhem/Nijmegen (CR) 2025* 6 141 -135 7 183 -176
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidwest-Gelderland (CR) 2025* 3 2 1 12 9 3
Geëscaleerde zorg 18+ Utrecht (CR) 2025* 3 69 -66 2 49 -47
Geëscaleerde zorg 18+ Kop van Noord-Holland (CR) 2025* 1 30 -29 2 77 -74
Geëscaleerde zorg 18+ Alkmaar en omgeving (CR) 2025* 1 30 -29 2 115 -113
Geëscaleerde zorg 18+ IJmond (CR) 2025* 0 7 -7 0 36 -36
Geëscaleerde zorg 18+ Agglomeratie Haarlem (CR) 2025* 2 67 -65 10 283 -274
Geëscaleerde zorg 18+ Zaanstreek (CR) 2025* 0 23 -22 3 126 -123
Geëscaleerde zorg 18+ Groot-Amsterdam (CR) 2025* 8 299 -291 5 202 -196
Geëscaleerde zorg 18+ Het Gooi en Vechtstreek (CR) 2025* 0 20 -19 1 80 -79
Geëscaleerde zorg 18+ Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2025* 9 64 -55 21 144 -122
Geëscaleerde zorg 18+ Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 2025* 6 150 -145 6 163 -157
Geëscaleerde zorg 18+ Delft en Westland (CR) 2025* 0 26 -26 1 105 -104
Geëscaleerde zorg 18+ Oost-Zuid-Holland (CR) 2025* 9 32 -23 25 90 -65
Geëscaleerde zorg 18+ Groot-Rijnmond (CR) 2025* 18 243 -226 12 161 -149
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2025* 6 57 -51 16 148 -132
Geëscaleerde zorg 18+ Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 2025* 0 1 -1 1 12 -11
Geëscaleerde zorg 18+ Overig Zeeland (CR) 2025* 1 55 -54 3 193 -190
Geëscaleerde zorg 18+ West-Noord-Brabant (CR) 2025* 10 77 -67 15 117 -102
Geëscaleerde zorg 18+ Midden-Noord-Brabant (CR) 2025* 3 64 -61 6 125 -119
Geëscaleerde zorg 18+ Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2025* 16 113 -97 23 166 -143
Geëscaleerde zorg 18+ Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2025* 1 83 -82 1 102 -101
Geëscaleerde zorg 18+ Noord-Limburg (CR) 2025* 7 62 -55 23 213 -190
Geëscaleerde zorg 18+ Midden-Limburg (CR) 2025* 8 3 4 31 14 17
Geëscaleerde zorg 18+ Zuid-Limburg (CR) 2025* 16 79 -63 27 132 -105
Geëscaleerde zorg 18+ Flevoland (CR) 2025* 3 62 -59 6 135 -130
Geëscaleerde zorg 18+ Minder dan 5 000 inwoners 2025* 0 0 0 11 19 -8
Geëscaleerde zorg 18+ 5 000 tot 10 000 inwoners 2025* 0 0 0 1 6 -5
Geëscaleerde zorg 18+ 10 000 tot 20 000 inwoners 2025* 4 5 0 5 6 -1
Geëscaleerde zorg 18+ 20 000 tot 50 000 inwoners 2025* 65 120 -54 11 20 -9
Geëscaleerde zorg 18+ 50 000 tot 100 000 inwoners 2025* 84 401 -317 19 91 -72
Geëscaleerde zorg 18+ 100 000 tot 150 000 inwoners 2025* 22 504 -482 13 302 -288
Geëscaleerde zorg 18+ 150 000 tot 250 000 inwoners 2025* 33 798 -765 12 301 -288
Geëscaleerde zorg 18+ 250 000 inwoners of meer 2025* 28 657 -629 11 257 -246
Geëscaleerde zorg 18- Nederland 2025* 15 646 -631 1 36 -35
Geëscaleerde zorg 18- Noord-Nederland (LD) 2025* 0 64 -63 0 36 -36
Geëscaleerde zorg 18- Oost-Nederland (LD) 2025* 2 116 -114 1 30 -30
Geëscaleerde zorg 18- West-Nederland (LD) 2025* 6 367 -361 1 42 -42
Geëscaleerde zorg 18- Zuid-Nederland (LD) 2025* 7 99 -93 2 26 -24
Geëscaleerde zorg 18- Groningen (PV) 2025* 0 15 -15 0 25 -25
Geëscaleerde zorg 18- Fryslân (PV) 2025* 0 25 -25 0 38 -38
Geëscaleerde zorg 18- Drenthe (PV) 2025* 0 24 -23 0 47 -46
Geëscaleerde zorg 18- Overijssel (PV) 2025* 0 40 -40 0 33 -33
Geëscaleerde zorg 18- Flevoland (PV) 2025* 0 16 -16 0 35 -35
Geëscaleerde zorg 18- Gelderland (PV) 2025* 2 60 -58 1 28 -27
Geëscaleerde zorg 18- Utrecht (PV) 2025* 2 87 -85 2 62 -60
Geëscaleerde zorg 18- Noord-Holland (PV) 2025* 0 117 -117 0 39 -39
Geëscaleerde zorg 18- Zuid-Holland (PV) 2025* 4 149 -145 1 39 -38
Geëscaleerde zorg 18- Zeeland (PV) 2025* 0 14 -14 0 36 -36
Geëscaleerde zorg 18- Noord-Brabant (PV) 2025* 3 60 -58 1 23 -22
Geëscaleerde zorg 18- Limburg (PV) 2025* 4 39 -35 4 34 -31
Geëscaleerde zorg 18- Oost-Groningen (CR) 2025* 0 5 -5 0 35 -35
Geëscaleerde zorg 18- Delfzijl en omgeving (CR) 2025* 0 1 -1 0 27 -27
Geëscaleerde zorg 18- Overig Groningen (CR) 2025* 0 9 -9 0 21 -21
Geëscaleerde zorg 18- Noord-Friesland (CR) 2025* 0 14 -14 0 41 -41
Geëscaleerde zorg 18- Zuidwest-Friesland (CR) 2025* 0 4 -4 0 31 -31
Geëscaleerde zorg 18- Zuidoost-Friesland (CR) 2025* 0 7 -7 0 37 -37
Geëscaleerde zorg 18- Noord-Drenthe (CR) 2025* 0 15 -15 0 74 -74
Geëscaleerde zorg 18- Zuidoost-Drenthe (CR) 2025* 0 6 -6 0 35 -35
Geëscaleerde zorg 18- Zuidwest-Drenthe (CR) 2025* 0 3 -3 2 22 -20
Geëscaleerde zorg 18- Noord-Overijssel (CR) 2025* 0 12 -12 0 31 -31
Geëscaleerde zorg 18- Zuidwest-Overijssel (CR) 2025* 0 6 -6 0 35 -35
Geëscaleerde zorg 18- Twente (CR) 2025* 0 22 -22 0 34 -34
Geëscaleerde zorg 18- Veluwe (CR) 2025* 0 18 -18 0 24 -24
Geëscaleerde zorg 18- Achterhoek (CR) 2025* 1 11 -10 1 26 -24
Geëscaleerde zorg 18- Arnhem/Nijmegen (CR) 2025* 1 25 -24 2 33 -31
Geëscaleerde zorg 18- Zuidwest-Gelderland (CR) 2025* 0 7 -7 0 28 -28
Geëscaleerde zorg 18- Utrecht (CR) 2025* 2 87 -85 2 62 -60
Geëscaleerde zorg 18- Kop van Noord-Holland (CR) 2025* 0 11 -11 0 29 -29
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2025:
De voorlopige cijfers voor 2025 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2024 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 en 2025 zijn er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
- Lasten en baten met betrekking tot coördinatie en beleid WMO en Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl die in de jaren ervoor verspreid over de taakvelden in het sociaal domein werden geboekt
- Lasten en baten met betrekking tot persoonsgebonden budgetten voor de WMO en de Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl ze voorheen ook deels onder Maatwerkvoorzieningen (WMO) werden geboekt.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.