Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Bekijk volledige tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Totaal bestuur en ondersteuning Nederland 59.296 17.187 42.110 3.286 952 2.334
Noord-Nederland (LD) 5.941 1.544 4.397 3.349 870 2.478
Oost-Nederland (LD) 11.769 3.158 8.612 3.086 828 2.258
West-Nederland (LD) 30.085 9.317 20.767 3.475 1.076 2.399
Zuid-Nederland (LD) 11.501 3.168 8.334 3.027 834 2.193
Groningen (PV) 2.222 565 1.658 3.684 936 2.748
Fryslân (PV) 2.130 580 1.549 3.206 873 2.333
Drenthe (PV) 1.589 399 1.190 3.137 788 2.349
Overijssel (PV) 3.931 1.164 2.767 3.288 974 2.314
Flevoland (PV) 1.385 313 1.072 3.035 686 2.349
Gelderland (PV) 6.453 1.680 4.773 2.986 777 2.208
Utrecht (PV) 4.104 1.094 3.011 2.913 776 2.137
Noord-Holland (PV) 11.168 4.059 7.108 3.731 1.356 2.375
Zuid-Holland (PV) 13.505 3.779 9.726 3.496 978 2.518
Zeeland (PV) 1.308 385 923 3.328 980 2.347
Noord-Brabant (PV) 7.817 2.104 5.713 2.934 790 2.144
Limburg (PV) 3.684 1.064 2.620 3.244 937 2.308
Oost-Groningen (CR) 512 133 379 3.676 956 2.720
Delfzijl en omgeving (CR) 169 45 125 3.781 996 2.785
Overig Groningen (CR) 1.541 387 1.154 3.676 923 2.753
Noord-Friesland (CR) 1.137 311 826 3.445 943 2.503
Zuidwest-Friesland (CR) 413 118 294 2.893 830 2.063
Zuidoost-Friesland (CR) 580 151 429 3.027 786 2.241
Noord-Drenthe (CR) 612 147 464 3.102 748 2.355
Zuidoost-Drenthe (CR) 574 149 426 3.346 866 2.481
Zuidwest-Drenthe (CR) 403 103 300 2.925 749 2.176
Noord-Overijssel (CR) 1.296 414 882 3.321 1.061 2.260
Zuidwest-Overijssel (CR) 533 157 377 3.295 967 2.328
Twente (CR) 2.102 594 1.508 3.266 923 2.343
Veluwe (CR) 2.089 601 1.488 2.874 827 2.047
Achterhoek (CR) 1.190 320 870 2.916 785 2.132
Arnhem/Nijmegen (CR) 2.513 560 1.953 3.267 728 2.539
Zuidwest-Gelderland (CR) 661 199 462 2.568 773 1.795
Utrecht (CR) 4.104 1.094 3.011 2.913 776 2.137
Kop van Noord-Holland (CR) 1.129 356 773 2.904 915 1.990
Alkmaar en omgeving (CR) 731 154 577 2.836 596 2.240
IJmond (CR) 511 135 376 2.525 665 1.860
Agglomeratie Haarlem (CR) 739 224 516 3.116 942 2.174
Zaanstreek (CR) 593 177 415 3.306 990 2.317
Groot-Amsterdam (CR) 6.838 2.836 4.002 4.614 1.914 2.700
Het Gooi en Vechtstreek (CR) 627 178 448 2.551 726 1.825
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 1.308 392 916 2.923 876 2.047
Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 3.524 1.003 2.522 3.818 1.086 2.732
Delft en Westland (CR) 714 210 504 2.897 851 2.046
Oost-Zuid-Holland (CR) 989 264 725 2.811 750 2.061
Groot-Rijnmond (CR) 5.765 1.583 4.183 3.816 1.047 2.768
Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 1.204 328 876 3.144 857 2.287
Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 344 108 236 3.237 1.014 2.223
Overig Zeeland (CR) 964 278 687 3.361 968 2.393
West-Noord-Brabant (CR) 1.895 529 1.366 2.898 808 2.089
Midden-Noord-Brabant (CR) 1.565 446 1.120 3.057 870 2.187
Noordoost-Noord-Brabant (CR) 1.995 518 1.477 2.926 760 2.167
Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2.362 612 1.750 2.893 749 2.143
Noord-Limburg (CR) 922 262 660 3.163 898 2.265
Midden-Limburg (CR) 680 198 481 2.787 814 1.974
Zuid-Limburg (CR) 2.083 604 1.479 3.470 1.006 2.464
Flevoland (CR) 1.385 313 1.072 3.035 686 2.349
Minder dan 5 000 inwoners 53 35 18 4.136 2.708 1.428
5 000 tot 10 000 inwoners 123 57 66 2.513 1.162 1.351
10 000 tot 20 000 inwoners 2.160 725 1.435 2.563 860 1.703
20 000 tot 50 000 inwoners 15.363 4.500 10.863 2.628 770 1.858
50 000 tot 100 000 inwoners 13.005 3.457 9.548 2.944 783 2.161
100 000 tot 150 000 inwoners 6.042 1.635 4.406 3.616 979 2.637
150 000 tot 250 000 inwoners 9.634 2.361 7.274 3.631 890 2.741
250 000 inwoners of meer 12.917 4.418 8.499 5.059 1.730 3.329
Overig bestuur en ondersteuning Nederland 1.621 1.532 89 90 85 5
Noord-Nederland (LD) 123 160 -37 69 90 -21
Oost-Nederland (LD) 256 314 -58 67 82 -15
West-Nederland (LD) 1.023 744 279 118 86 32
Zuid-Nederland (LD) 219 315 -95 58 83 -25
Groningen (PV) 39 47 -9 64 79 -15
Fryslân (PV) 44 74 -30 67 112 -45
Drenthe (PV) 40 38 2 79 75 4
Overijssel (PV) 127 143 -16 106 120 -14
Flevoland (PV) 21 37 -16 46 81 -36
Gelderland (PV) 108 133 -26 50 62 -12
Utrecht (PV) 39 39 0 28 27 0
Noord-Holland (PV) 321 287 34 107 96 11
Zuid-Holland (PV) 596 396 200 154 103 52
Zeeland (PV) 67 22 45 172 57 115
Noord-Brabant (PV) 136 175 -39 51 66 -15
Limburg (PV) 84 140 -56 74 123 -49
Oost-Groningen (CR) 12 10 1 85 75 10
Delfzijl en omgeving (CR) 6 8 -2 143 186 -43
Overig Groningen (CR) 20 29 -8 48 68 -20
Noord-Friesland (CR) 35 53 -18 107 161 -54
Zuidwest-Friesland (CR) 3 9 -7 20 66 -46
Zuidoost-Friesland (CR) 6 12 -5 32 61 -28
Noord-Drenthe (CR) 21 14 7 107 71 36
Zuidoost-Drenthe (CR) 12 21 -9 71 122 -51
Zuidwest-Drenthe (CR) 7 3 4 50 23 27
Noord-Overijssel (CR) 30 39 -10 76 101 -25
Zuidwest-Overijssel (CR) 10 15 -6 59 95 -36
Twente (CR) 88 88 -1 136 137 -1
Veluwe (CR) 40 45 -5 55 63 -7
Achterhoek (CR) 20 36 -16 48 88 -39
Arnhem/Nijmegen (CR) 43 39 4 55 51 5
Zuidwest-Gelderland (CR) 5 13 -8 20 52 -32
Utrecht (CR) 39 39 0 28 27 0
Kop van Noord-Holland (CR) 37 30 7 96 77 19
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2025:
De voorlopige cijfers voor 2025 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2024 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 en 2025 zijn er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
- Lasten en baten met betrekking tot coördinatie en beleid WMO en Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl die in de jaren ervoor verspreid over de taakvelden in het sociaal domein werden geboekt
- Lasten en baten met betrekking tot persoonsgebonden budgetten voor de WMO en de Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl ze voorheen ook deels onder Maatwerkvoorzieningen (WMO) werden geboekt.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.