Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Bekijk volledige tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Regiokenmerken Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Nederland 7.217 9.750 -2.533 400 540 -140
Noord-Nederland (LD) 816 1.078 -262 460 607 -148
Oost-Nederland (LD) 1.359 1.859 -500 356 487 -131
West-Nederland (LD) 3.702 5.018 -1.316 428 580 -152
Zuid-Nederland (LD) 1.341 1.796 -455 353 473 -120
Groningen (PV) 340 445 -105 564 738 -174
Fryslân (PV) 294 387 -93 442 582 -140
Drenthe (PV) 182 246 -64 359 485 -126
Overijssel (PV) 457 613 -156 382 513 -131
Flevoland (PV) 172 227 -55 377 497 -120
Gelderland (PV) 730 1.019 -289 338 471 -133
Utrecht (PV) 427 620 -193 303 440 -137
Noord-Holland (PV) 1.323 1.806 -483 442 603 -161
Zuid-Holland (PV) 1.826 2.417 -591 473 626 -153
Zeeland (PV) 126 175 -49 320 445 -125
Noord-Brabant (PV) 888 1.212 -324 333 455 -122
Limburg (PV) 453 584 -131 399 514 -115
Oost-Groningen (CR) 68 89 -21 492 641 -149
Delfzijl en omgeving (CR) 25 38 -13 556 855 -299
Overig Groningen (CR) 247 318 -71 589 758 -169
Noord-Friesland (CR) 163 220 -58 494 668 -174
Zuidwest-Friesland (CR) 52 66 -14 365 465 -100
Zuidoost-Friesland (CR) 79 100 -21 410 520 -110
Noord-Drenthe (CR) 66 97 -31 334 493 -159
Zuidoost-Drenthe (CR) 76 95 -19 443 552 -109
Zuidwest-Drenthe (CR) 40 54 -14 292 391 -99
Noord-Overijssel (CR) 119 169 -49 306 432 -126
Zuidwest-Overijssel (CR) 61 83 -22 375 512 -138
Twente (CR) 277 362 -85 430 562 -132
Veluwe (CR) 189 261 -73 260 360 -100
Achterhoek (CR) 114 167 -53 281 410 -129
Arnhem/Nijmegen (CR) 362 495 -134 470 644 -174
Zuidwest-Gelderland (CR) 65 95 -30 253 368 -115
Utrecht (CR) 427 620 -193 303 440 -137
Kop van Noord-Holland (CR) 106 140 -33 273 359 -86
Alkmaar en omgeving (CR) 73 107 -35 282 417 -135
IJmond (CR) 68 95 -26 337 467 -130
Agglomeratie Haarlem (CR) 81 112 -31 340 471 -131
Zaanstreek (CR) 69 89 -21 383 497 -114
Groot-Amsterdam (CR) 859 1.167 -308 580 788 -208
Het Gooi en Vechtstreek (CR) 67 96 -29 273 391 -118
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 129 176 -48 287 394 -107
Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 523 714 -191 567 774 -207
Delft en Westland (CR) 84 106 -22 343 432 -89
Oost-Zuid-Holland (CR) 88 125 -37 249 356 -106
Groot-Rijnmond (CR) 858 1.090 -231 568 721 -153
Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 143 205 -61 375 535 -160
Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 31 41 -10 289 386 -98
Overig Zeeland (CR) 95 134 -39 332 467 -135
West-Noord-Brabant (CR) 235 314 -79 360 480 -120
Midden-Noord-Brabant (CR) 178 247 -70 347 483 -136
Noordoost-Noord-Brabant (CR) 211 269 -58 310 394 -85
Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 264 382 -118 323 468 -145
Noord-Limburg (CR) 97 120 -23 334 412 -78
Midden-Limburg (CR) 73 104 -31 298 426 -128
Zuid-Limburg (CR) 283 360 -77 471 600 -129
Flevoland (CR) 172 227 -55 377 497 -120
Minder dan 5 000 inwoners 1 1 0 84 104 -20
5 000 tot 10 000 inwoners 8 12 -4 164 252 -88
10 000 tot 20 000 inwoners 179 254 -75 213 301 -88
20 000 tot 50 000 inwoners 1.519 2.120 -601 260 363 -103
50 000 tot 100 000 inwoners 1.603 2.130 -527 363 482 -119
100 000 tot 150 000 inwoners 733 977 -244 439 585 -146
150 000 tot 250 000 inwoners 1.325 1.757 -432 499 662 -163
250 000 inwoners of meer 1.849 2.499 -650 724 979 -255
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2025:
De voorlopige cijfers voor 2025 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2024 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 en 2025 zijn er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
- Lasten en baten met betrekking tot coördinatie en beleid WMO en Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl die in de jaren ervoor verspreid over de taakvelden in het sociaal domein werden geboekt
- Lasten en baten met betrekking tot persoonsgebonden budgetten voor de WMO en de Jeugd zijn met ingang van 2025 opgenomen onder Maatwerkdienstverlening 18+ respectievelijk Maatwerkdienstverlening 18-, terwijl ze voorheen ook deels onder Maatwerkvoorzieningen (WMO) werden geboekt.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.