Gemeenterekeningen; baten en lasten naar regio en grootteklasse 2004-2016

Gemeenterekeningen; baten en lasten naar regio en grootteklasse 2004-2016

Baten/lasten/saldo Regiokenmerken Perioden Functies in mln euro Algemeen bestuur (mln euro) Functies in mln euro Onderwijs Huisvesting (mln euro) Functies in mln euro Sociale voorz. en maatsch. dienstverl. Inkomensvoorzieningen (mln euro) Functies in mln euro Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Totaal ruimtelijke ord. en volkshuisv. (mln euro) Functies in mln euro Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Bouwgrondexploitatie (mln euro) Functies in mln euro Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Overig (mln euro) Functies in euro/inwoner Algemeen bestuur (euro/inwoner) Functies in euro/inwoner Onderwijs Huisvesting (euro/inwoner) Functies in euro/inwoner Sociale voorz. en maatsch. dienstverl. Inkomensvoorzieningen (euro/inwoner) Functies in euro/inwoner Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Totaal ruimtelijke ord. en volkshuisv. (euro/inwoner) Functies in euro/inwoner Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Bouwgrondexploitatie (euro/inwoner) Functies in euro/inwoner Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Overig (euro/inwoner)
Baten West-Nederland (LD) 2016 263 42 3.141 3.613 2.918 695 33 5 390 448 362 86
Baten Zuidwest-Friesland (CR) 2016 3 1 52 21 14 6 22 8 388 153 107 46
Baten Zuidwest-Drenthe (CR) 2016 3 0 38 33 29 4 22 3 290 254 221 32
Baten Zuidwest-Overijssel (CR) 2016 6 1 51 54 49 6 37 5 329 354 317 36
Baten Zuidwest-Gelderland (CR) 2016 6 1 50 77 63 14 25 3 210 321 262 59
Baten Delft en Westland (CR) 2016 6 1 69 87 69 18 27 7 308 385 307 79
Baten West-Noord-Brabant (CR) 2016 21 1 185 173 149 24 34 1 296 277 238 39
Lasten West-Nederland (LD) 2016 1.648 701 4.331 3.787 2.590 1.197 204 87 537 470 321 148
Lasten Zuidwest-Friesland (CR) 2016 31 14 65 33 22 12 232 101 483 246 160 86
Lasten Zuidwest-Drenthe (CR) 2016 18 9 50 53 41 13 136 71 381 408 310 98
Lasten Zuidwest-Overijssel (CR) 2016 24 13 66 66 49 18 157 82 427 433 317 116
Lasten Zuidwest-Gelderland (CR) 2016 59 18 76 79 51 28 247 74 317 331 215 116
Lasten Delft en Westland (CR) 2016 35 14 87 84 60 24 154 63 388 375 266 109
Lasten West-Noord-Brabant (CR) 2016 126 45 250 190 128 62 201 72 399 304 204 100
Saldo West-Nederland (LD) 2016 -1.385 -659 -1.190 -175 328 -502 -172 -82 -148 -22 41 -62
Saldo Zuidwest-Friesland (CR) 2016 -28 -13 -13 -13 -7 -5 -210 -94 -95 -93 -53 -40
Saldo Zuidwest-Drenthe (CR) 2016 -15 -9 -12 -20 -12 -9 -114 -68 -91 -155 -89 -66
Saldo Zuidwest-Overijssel (CR) 2016 -18 -12 -15 -12 0 -12 -120 -77 -98 -79 1 -80
Saldo Zuidwest-Gelderland (CR) 2016 -53 -17 -26 -2 11 -14 -222 -71 -108 -10 47 -57
Saldo Delft en Westland (CR) 2016 -29 -13 -18 2 9 -7 -127 -56 -80 11 41 -30
Saldo West-Noord-Brabant (CR) 2016 -105 -44 -65 -17 21 -38 -167 -71 -103 -27 34 -61
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de lasten en baten per functie (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in de Ministeriële Regeling Informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar van 2004 tot en met 2016.

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 19 december 2018:
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Niet meer van toepassing.
Deze tabel wordt opgevolgd door Gemeenterekeningen; baten en lasten naar regio en grootteklasse. Zie paragraaf 3.

Toelichting onderwerpen

Functies in mln euro
De beleidsterreinen waarop de gemeente actief is. De gebruikte indeling is een aggregatie van de indeling volgens de Ministeriële Regeling Informatie voor derden, zijnde de regelgeving voor de enquête Informatie voor Derden (Iv3) die ten grondslag ligt aan deze tabel.
Algemeen bestuur
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 0 Algemeen bestuur. Onder deze hoofdfunctie vallen de Iv3-functies Bestuursorganen, Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders, Burgerzaken, Baten secretarieleges burgerzaken, Bestuurlijke samenwerking en Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie). De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Bestuursorganen.
De onderdelen van de gemeente die gezamenlijk de gemeente besturen en daarmee vorm geven aan de lokale democratie: de gemeenteraad en raadscommissies, het college van burgemeester en wethouders, bestuurscommissies en dergelijke. Zaken op het gebied van personeel, informatievoorziening, organisatie, financiën, algemene zaken en huisvesting (de zogeheten 'piofah'-functies) behoren niet tot deze functie Bestuursorganen.

- Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders.
Ondersteunende taken en diensten aan het college van burgemeester en wethouders bij de uitoefening van de bestuurstaken. Deze ondersteunende diensten en taken omvatten onder andere: de betrokken onderdelen van het ambtelijk apparaat (de ambtenaren), de gemeentesecretaris, secretariaat en voorlichting, de opstelling van de begroting voor de gemeentelijke producten en van de realisatie van die producten.

- Burgerzaken.
De inrichting en organisatie van de burgerlijke stand, de organisatie en onderhoud van het bevolkingsregister, de directe dienstverlening aan de burger - zoals de afgifte van reisdocumenten (paspoorten) en rijbewijzen, verwerking van geboorteaangiften, huwelijkssluitingen, enzovoorts -, de organisatie van verkiezingen en referenda, straatnaamgeving en huisnummering, enzovoorts. Secretarieleges - die (van de burger) geheven worden als vergoeding voor de hierboven bedoelde dienstverlening aan de burger - vallen niet onder deze functie, maar onder de functie Baten secretarieleges burgerzaken.

- Baten secretarieleges burgerzaken.
De vergoeding die de burger betaalt voor de directe dienstverlening aan hem/haar (zie de functie Burgerzaken) en de afdracht van rijksleges aan de centrale overheid, die namens die centrale overheid van de burger worden geheven: bijvoorbeeld op de afgifte van paspoorten en rijbewijzen.

- Bestuurlijke samenwerking.
De samenwerking op algemeen bestuurlijk gebied met mede-overheden, zoals met buurgemeenten, de provincie, met de grote samenwerkingsverbanden rondom (groot)stedelijke agglomeraties, maar ook internationaal. De samenwerkingsverbanden van (groot)stedelijke agglomeraties heten plusregio's - voorheen: kaderwetgebieden - en zijn gevormd op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen.

- Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie).
De ondersteunende taken en diensten aan de gemeenteraad en de rekenkamerfunctie. De ondersteunende diensten en taken omvatten onder andere: de betrokken ambtenaren, de raadsgriffier, secretariaat en voorlichting, de opstelling van de begroting voor de gemeentelijke programma's en van de realisatie van die programma's. De rekenkamerfunctie betreft het onderzoek van de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het door het gemeentebestuur gevoerde bestuur. Voor het uitoefenen van de rekenkamerfunctie kan een afzonderlijke eenheid - de rekenkamer - zijn ingesteld.
Onderwijs
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 4 Onderwijs. De functie is uitgesplitst naar Huisvesting en Overig.
Huisvesting
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies die vallen onder Iv3-hoofdfunctie 4 Onderwijs en betrekking hebben op huisvesting voor openbaar en bijzonder basis en voortgezet onderwijs, inclusief het speciaal onderwijs. Tot de lasten worden gerekend: investeringen voor tijdelijk of blijvend gebruik; aanpassingen van de onderwijshuisvesting, uitgezonderd het aanbrengen van een invalidentoilet en het toegankelijk maken van het gebouw voor gehandicapten; herstel van constructiefouten aan het gebouw; exploitatielasten zoals opstalverzekering, brandverzekering en onroerendezaakbelasting. Nb in de Iv3 zijn meerdere huisvestingsfuncties. Indien het voor de gemeente niet goed mogelijk is om de huisvesting aan één functie toe te wijzen dan mogen deze ook worden verantwoord onder de Iv3-functie Gemeenschappelijke lasten en baten. Deze Iv3-functie wordt in de tabel gerekend tot Onderwijs, overig.
Sociale voorz. en maatsch. dienstverl.
Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening.
De afbakening van deze functie komt vrijwel overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening. De functie is uitgesplitst naar Inkomensvoorzieningen, Werkgelegenheid, Jeugd en WMO en Vreemdelingen, tehuizen en kinderopvang.
Inkomensvoorzieningen
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen, Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk, Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk en Gemeentelijk armoede en schuldenbeleid. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen.
Met ingang van 2011 zijn ook lasten en baten van de functie Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk onder deze functie opgenomen, in de jaren daarvoor was de functie alleen voor de bijstandsverlening bestemd. De gemeentelijke verantwoordelijkheid en taken in verband met bijstandverlening, volgens de hiervoor geldende wetgeving. Dit betreft (vanaf 2004) in hoofdzaak de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB), het zogenaamde inkomensdeel van het Fonds werk en inkomen. Voorheen betrof dat de Algemene bijstandswet. Andere relevante regelgeving voor deze functie is bijvoorbeeld het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004. Vanaf 2011 ook de gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)). Veelal vinden de werkzaamheden in verband met deze functie plaats bij de gemeentelijke sociale dienst.
Vanaf het verslagjaar 2015 heet deze functie Bijstandsverlening, inkomensvoorzieningen- en subsidies.

- Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk.
Met ingang van het verslagjaar 2011 is deze functie komen te vervallen. Vanaf 2011 zijn de onderstaande lasten en baten opgenomen onder de functie Bijstandsverlening, inkomensvoorzieningen- en subsidies. De gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)).

- Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk.
De taken en verantwoordelijkheden voor overige sociale zekerheidsregelingen, die niet onder de functies Bijstandverlening en Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk vallen. Het gaat hier voornamelijk om eenmalige uitkeringen gebaseerd op de relevante sociale zekerheidswetten en -regelingen.

- Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid.
De gemeentelijke activiteiten in verband met de bijzondere bijstand, armoede- en schuldenbeleid, de kwijtschelding van lokale belastingen en dergelijke. De kwijtscheldingen kunnen de gemeentelijke belastingen betreffen, maar ook andere heffingen zoals de riool- en reinigingsrechten en de afvalstoffenheffing. Van het beleid voor de (sociale) minima kunnen ook kortingen op bezoek/deelname aan bijvoorbeeld musea, sportclubs, de bibliotheek enzovoorts deel uitmaken.
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 4 Onderwijs. De functie is uitgesplitst naar Bouwgrondexploitatie en Overig.
Totaal ruimtelijke ord. en volkshuisv.
Totaal ruimtelijke ordening en volkshuisvesting.
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting. De functie is uitgesplitst naar Bouwgrondexploitatie en Overig.
Bouwgrondexploitatie
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functie Bouwgrondexploitatie. De definitie van deze functie is als volgt:

- Bouwgrondexploitatie.
De activiteiten waarbij ruwe onbebouwde gronden - of gronden die gesaneerd en gereconstrueerd moeten worden - worden omgevormd tot bouwterreinen die aan andere partijen (particulieren, bedrijven, instellingen) worden verkocht. De bouwterreinen kunnen ook in erfpacht worden uitgegeven: hierbij blijft de grond eigendom van de gemeente en betaalt de gebruiker van de grond een (jaarlijkse) vergoeding aan de gemeente. De activiteiten omvatten: opstelling van structuur- en bestemmingsplannen; grondverwerving; bouwrijp maken; woonrijp maken (aanleg woonstraten, riolering, enzovoorts); aanleg van zogeheten bovenwijkse voorzieningen (verbindingswegen, fietspaden, groenvoorzieningen, gemeenschapsvoorzieningen zoals wijkcentra, enzovoorts); financiering en administratie voor bouwgrondexploitaties; het erfpachtbedrijf; enzovoorts.
Overig
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Ruimtelijke ordening, Woningexploitatie / woningbouw, Stads- en dorpsvernieuwing, Overige volkshuisvesting en Bouwvergunningen. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Woningexploitatie / woningbouw.
Taken en activiteiten in het kader van de zorg voor de volkshuisvesting. Deze omvatten omvat woningbouw, woningexploitatie en woningverbetering, ook in verband met studentenflats. Woningverbetering in het kader van voorzieningen voor gehandicapten behoort echter tot de functie Voorzieningen gehandicapten.

- Stads- en dorpsvernieuwing.
Taken en activiteiten in het kader van stedelijke vernieuwing, op grond van de Wet stedelijke vernieuwing. Dit betreft stads- en dorpsvernieuwing, van de opstelling van plannen en de algemene voorbereiding tot en met bijdragen in de bouwgrondexploitatie van stads- en dorpsvernieuwingcomplexen.

- Overige volkshuisvesting.
Taken en activiteiten op het gebied van de volkshuisvesting - onder meer in het kader van de uitvoering van de Woningwet en de Huisvestingswet -, die niet onder andere functies vallen. Dit omvat: bouw-, woning- en welstandstoezicht en de gemeentelijke diensten daarvoor (schoonheidscommissies); brandpreventie van woningen; verdeling van woonruimte; woningvordering; doorstroming; de diensten van een woningruilcentrale; woningtellingen; woonschepen en woonhavens; woonwagens en woonwagencentra; huurtoeslagen (uitvoering van de Wet op de huurtoeslag); enzovoorts.

- Bouwvergunningen.
De baten van de leges voor de afgifte van bouwvergunningen. Leges zijn vergoedingen voor de (administratieve) dienstverlening door de gemeente.
Functies in euro/inwoner
De beleidsterreinen waarop de gemeente actief is. De gebruikte indeling is een aggregatie van de indeling volgens de Ministeriële Regeling Informatie voor derden, zijnde de regelgeving voor de enquête Informatie voor Derden (Iv3) die ten grondslag ligt aan deze tabel.
Algemeen bestuur
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 0 Algemeen bestuur. Onder deze hoofdfunctie vallen de Iv3-functies Bestuursorganen, Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders, Burgerzaken, Baten secretarieleges burgerzaken, Bestuurlijke samenwerking en Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie). De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Bestuursorganen.
De onderdelen van de gemeente die gezamenlijk de gemeente besturen en daarmee vorm geven aan de lokale democratie: de gemeenteraad en raadscommissies, het college van burgemeester en wethouders, bestuurscommissies en dergelijke. Zaken op het gebied van personeel, informatievoorziening, organisatie, financiën, algemene zaken en huisvesting (de zogeheten 'piofah'-functies) behoren niet tot deze functie Bestuursorganen.

- Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders.
Ondersteunende taken en diensten aan het college van burgemeester en wethouders bij de uitoefening van de bestuurstaken. Deze ondersteunende diensten en taken omvatten onder andere: de betrokken onderdelen van het ambtelijk apparaat (de ambtenaren), de gemeentesecretaris, secretariaat en voorlichting, de opstelling van de begroting voor de gemeentelijke producten en van de realisatie van die producten.

- Burgerzaken.
De inrichting en organisatie van de burgerlijke stand, de organisatie en onderhoud van het bevolkingsregister, de directe dienstverlening aan de burger - zoals de afgifte van reisdocumenten (paspoorten) en rijbewijzen, verwerking van geboorteaangiften, huwelijkssluitingen, enzovoorts -, de organisatie van verkiezingen en referenda, straatnaamgeving en huisnummering, enzovoorts. Secretarieleges - die (van de burger) geheven worden als vergoeding voor de hierboven bedoelde dienstverlening aan de burger - vallen niet onder deze functie, maar onder de functie Baten secretarieleges burgerzaken.

- Baten secretarieleges burgerzaken.
De vergoeding die de burger betaalt voor de directe dienstverlening aan hem/haar (zie de functie Burgerzaken) en de afdracht van rijksleges aan de centrale overheid, die namens die centrale overheid van de burger worden geheven: bijvoorbeeld op de afgifte van paspoorten en rijbewijzen.

- Bestuurlijke samenwerking.
De samenwerking op algemeen bestuurlijk gebied met mede-overheden, zoals met buurgemeenten, de provincie, met de grote samenwerkingsverbanden rondom (groot)stedelijke agglomeraties, maar ook internationaal. De samenwerkingsverbanden van (groot)stedelijke agglomeraties heten plusregio's - voorheen: kaderwetgebieden - en zijn gevormd op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen.

- Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie).
De ondersteunende taken en diensten aan de gemeenteraad en de rekenkamerfunctie. De ondersteunende diensten en taken omvatten onder andere: de betrokken ambtenaren, de raadsgriffier, secretariaat en voorlichting, de opstelling van de begroting voor de gemeentelijke programma's en van de realisatie van die programma's. De rekenkamerfunctie betreft het onderzoek van de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het door het gemeentebestuur gevoerde bestuur. Voor het uitoefenen van de rekenkamerfunctie kan een afzonderlijke eenheid - de rekenkamer - zijn ingesteld.
Onderwijs
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 4 Onderwijs. De functie is uitgesplitst naar Huisvesting en Overig.
Huisvesting
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies die vallen onder Iv3-hoofdfunctie 4 Onderwijs en betrekking hebben op huisvesting voor openbaar en bijzonder basis en voortgezet onderwijs, inclusief het speciaal onderwijs. Tot de lasten worden gerekend: investeringen voor tijdelijk of blijvend gebruik; aanpassingen van de onderwijshuisvesting, uitgezonderd het aanbrengen van een invalidentoilet en het toegankelijk maken van het gebouw voor gehandicapten; herstel van constructiefouten aan het gebouw; exploitatielasten zoals opstalverzekering, brandverzekering en onroerendezaakbelasting. Nb in de Iv3 zijn meerdere huisvestingsfuncties. Indien het voor de gemeente niet goed mogelijk is om de huisvesting aan één functie toe te wijzen dan mogen deze ook worden verantwoord onder de Iv3-functie Gemeenschappelijke lasten en baten. Deze Iv3-functie wordt in de tabel gerekend tot Onderwijs, overig.
Sociale voorz. en maatsch. dienstverl.
Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening.
De afbakening van deze functie komt vrijwel overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening. De functie is uitgesplitst naar Inkomensvoorzieningen, Werkgelegenheid, Jeugd en WMO en Vreemdelingen, tehuizen en kinderopvang.
Inkomensvoorzieningen
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen, Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk, Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk en Gemeentelijk armoede en schuldenbeleid. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen.
Met ingang van 2011 zijn ook lasten en baten van de functie Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk onder deze functie opgenomen, in de jaren daarvoor was de functie alleen voor de bijstandsverlening bestemd. De gemeentelijke verantwoordelijkheid en taken in verband met bijstandverlening, volgens de hiervoor geldende wetgeving. Dit betreft (vanaf 2004) in hoofdzaak de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB), het zogenaamde inkomensdeel van het Fonds werk en inkomen. Voorheen betrof dat de Algemene bijstandswet. Andere relevante regelgeving voor deze functie is bijvoorbeeld het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004. Vanaf 2011 ook de gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)). Veelal vinden de werkzaamheden in verband met deze functie plaats bij de gemeentelijke sociale dienst.
Vanaf het verslagjaar 2015 heet deze functie Bijstandsverlening, inkomensvoorzieningen- en subsidies.

- Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk.
Met ingang van het verslagjaar 2011 is deze functie komen te vervallen. Vanaf 2011 zijn de onderstaande lasten en baten opgenomen onder de functie Bijstandsverlening, inkomensvoorzieningen- en subsidies. De gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)).

- Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk.
De taken en verantwoordelijkheden voor overige sociale zekerheidsregelingen, die niet onder de functies Bijstandverlening en Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk vallen. Het gaat hier voornamelijk om eenmalige uitkeringen gebaseerd op de relevante sociale zekerheidswetten en -regelingen.

- Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid.
De gemeentelijke activiteiten in verband met de bijzondere bijstand, armoede- en schuldenbeleid, de kwijtschelding van lokale belastingen en dergelijke. De kwijtscheldingen kunnen de gemeentelijke belastingen betreffen, maar ook andere heffingen zoals de riool- en reinigingsrechten en de afvalstoffenheffing. Van het beleid voor de (sociale) minima kunnen ook kortingen op bezoek/deelname aan bijvoorbeeld musea, sportclubs, de bibliotheek enzovoorts deel uitmaken.
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 4 Onderwijs. De functie is uitgesplitst naar Bouwgrondexploitatie en Overig.
Totaal ruimtelijke ord. en volkshuisv.
Totaal ruimtelijke ordening en volkshuisvesting.
De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting. De functie is uitgesplitst naar Bouwgrondexploitatie en Overig.
Bouwgrondexploitatie
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functie Bouwgrondexploitatie. De definitie van deze functie is als volgt:

- Bouwgrondexploitatie.
De activiteiten waarbij ruwe onbebouwde gronden - of gronden die gesaneerd en gereconstrueerd moeten worden - worden omgevormd tot bouwterreinen die aan andere partijen (particulieren, bedrijven, instellingen) worden verkocht. De bouwterreinen kunnen ook in erfpacht worden uitgegeven: hierbij blijft de grond eigendom van de gemeente en betaalt de gebruiker van de grond een (jaarlijkse) vergoeding aan de gemeente. De activiteiten omvatten: opstelling van structuur- en bestemmingsplannen; grondverwerving; bouwrijp maken; woonrijp maken (aanleg woonstraten, riolering, enzovoorts); aanleg van zogeheten bovenwijkse voorzieningen (verbindingswegen, fietspaden, groenvoorzieningen, gemeenschapsvoorzieningen zoals wijkcentra, enzovoorts); financiering en administratie voor bouwgrondexploitaties; het erfpachtbedrijf; enzovoorts.
Overig
De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Ruimtelijke ordening, Woningexploitatie / woningbouw, Stads- en dorpsvernieuwing, Overige volkshuisvesting en Bouwvergunningen. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Woningexploitatie / woningbouw.
Taken en activiteiten in het kader van de zorg voor de volkshuisvesting. Deze omvatten omvat woningbouw, woningexploitatie en woningverbetering, ook in verband met studentenflats. Woningverbetering in het kader van voorzieningen voor gehandicapten behoort echter tot de functie Voorzieningen gehandicapten.

- Stads- en dorpsvernieuwing.
Taken en activiteiten in het kader van stedelijke vernieuwing, op grond van de Wet stedelijke vernieuwing. Dit betreft stads- en dorpsvernieuwing, van de opstelling van plannen en de algemene voorbereiding tot en met bijdragen in de bouwgrondexploitatie van stads- en dorpsvernieuwingcomplexen.

- Overige volkshuisvesting.
Taken en activiteiten op het gebied van de volkshuisvesting - onder meer in het kader van de uitvoering van de Woningwet en de Huisvestingswet -, die niet onder andere functies vallen. Dit omvat: bouw-, woning- en welstandstoezicht en de gemeentelijke diensten daarvoor (schoonheidscommissies); brandpreventie van woningen; verdeling van woonruimte; woningvordering; doorstroming; de diensten van een woningruilcentrale; woningtellingen; woonschepen en woonhavens; woonwagens en woonwagencentra; huurtoeslagen (uitvoering van de Wet op de huurtoeslag); enzovoorts.

- Bouwvergunningen.
De baten van de leges voor de afgifte van bouwvergunningen. Leges zijn vergoedingen voor de (administratieve) dienstverlening door de gemeente.