Psychosociale arbeidsbelasting zelfstandig ondernemers; geslacht, leeftijd

Bekijk volledige tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Marges Geslacht Leeftijd Psychische vermoeidheid door het werk 's Ochtends moe voelen (%)
Waarde Totaal mannen en vrouwen Totaal 12,9
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 20,2
35 tot 45 jaar 14,4
45 tot 55 jaar 12,3
55 tot 65 jaar 9,6
65 jaar of ouder 5,1
Mannen Totaal 13,5
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 20,2
35 tot 45 jaar 16,0
45 tot 55 jaar 13,6
55 tot 65 jaar 9,1
65 jaar of ouder 5,0
Vrouwen Totaal 11,8
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 20,0
35 tot 45 jaar 12,0
45 tot 55 jaar 10,4
55 tot 65 jaar 10,4
65 jaar of ouder 5,2
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen Totaal 11,9
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 16,9
35 tot 45 jaar 12,3
45 tot 55 jaar 10,5
55 tot 65 jaar 8,2
65 jaar of ouder 3,7
Mannen Totaal 12,2
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 16,0
35 tot 45 jaar 13,1
45 tot 55 jaar 11,2
55 tot 65 jaar 7,4
65 jaar of ouder 3,4
Vrouwen Totaal 10,4
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 15,4
35 tot 45 jaar 9,1
45 tot 55 jaar 8,0
55 tot 65 jaar 8,1
65 jaar of ouder 3,0
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen Totaal 13,9
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 23,9
35 tot 45 jaar 16,9
45 tot 55 jaar 14,3
55 tot 65 jaar 11,3
65 jaar of ouder 7,0
Mannen Totaal 14,9
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 25,2
35 tot 45 jaar 19,3
45 tot 55 jaar 16,5
55 tot 65 jaar 11,2
65 jaar of ouder 7,3
Vrouwen Totaal 13,4
15 tot 25 jaar .
25 tot 35 jaar 25,7
35 tot 45 jaar 15,6
45 tot 55 jaar 13,3
55 tot 65 jaar 13,3
65 jaar of ouder 9,1
Bron: © CBS, TNO,
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van zelfstandig ondernemers van 15 jaar en ouder die aangifte doen bij de Belastingdienst en in Nederland wonen en werken, naar leeftijd en geslacht. In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, psychische vermoeidheid en slachtofferschap op het werk.

De manier waarop gecorrigeerd is voor de selectiviteit in de respons verschilt ten opzichte van de manier die in de eerdere jaren is toepast. Daardoor zijn de cijfers vanaf 2025 niet zonder meer vergelijkbaar met de eerdere cijfers. Meer informatie is beschikbaar in de onderzoeksbeschrijving van de ZEA 2025 (zie paragraaf 4).

Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2015.

Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 3 juli 2025:
De jaarcijfers voor 2025 zijn toegevoegd.

Wijzigingen per 12 juli 2023:
Vanaf 2023 zijn in de tabel betrouwbaarheidsintervallen toegevoegd, en is het minimaal aantal waarnemingen voor publicatie gewijzigd van 200 naar 100.

Wijzigingen per 11 juli 2017:
Vanaf 2017 zijn de items emotioneel moeilijke werksituatie, emotioneel veeleisend werk en emotioneel betrokken bij werk niet bevraagd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Het betreft een tweejaarlijks onderzoek.

Toelichting onderwerpen

Psychische vermoeidheid door het werk
Psychische vermoeidheid door het werk (burn-outklachten) wordt gemeten aan de hand van vijf uitspraken:
- Ik voel me emotioneel uitgeput door mijn werk.
- Aan het einde van een werkdag voel ik me leeg.
- Ik voel me moe als ik 's morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
- Het vergt heel veel van mij om de hele dag met mensen te werken.
- Ik voel me compleet uitgeput door mijn werk.
De antwoordmogelijkheden hierbij zijn: nooit, enkele keren per jaar, maandelijks, enkele keren per maand, wekelijks, enkele keren per week of elke dag. Als iemand gemiddeld op de vijf uitspraken enkele keren per maand of vaker antwoordt, dan worden deze gevoelens van vermoeidheid en uitputting aangemerkt als psychische vermoeidheid door het werk.
's Ochtends moe voelen
Enquêtevraag: Ik voel me moe als ik 's morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
Antwoordcategorieën:
1. Nooit
2. Enkele keren per jaar
3. Maandelijks
4. Enkele keren per maand
5. Elke week
6. Enkele keren per week
7. Elke dag
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën: enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week en elke dag.