Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse 2004-2016

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Functies in mln euro

De beleidsterreinen waarop de gemeente actief is. De gebruikte indeling is een aggregatie van de indeling volgens de Ministeriële Regeling Informatie voor derden, zijnde de regelgeving voor de enquête Informatie voor Derden (Iv3) die ten grondslag ligt aan deze tabel.

Sociale voorz. en maatsch. dienstverl.

Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening.
De afbakening van deze functie komt vrijwel overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening.
Uitzondering is de Iv3 functie Centra voor jeugd en gezin (onderdeel Wmo). Met ingang van 2015 is deze functie komen te vervalen en zijn de baten en lasten van deze functie opgenomen onder functies die vallen onder Iv3-hoofdfunctie Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening. Voor vergelijkbaarheid is deze functie daarom in de tabel gerekend tot Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening - Jeugd en Wmo.
De functie is uitgesplitst naar Inkomensvoorzieningen, Werkgelegenheid, Jeugd en Wmo, en Vreemdelingen, tehuizen en kinderopvang.

Inkomensvoorzieningen

De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen, Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk, Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk en Gemeentelijk minimabeleid. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen.
Met ingang van 2011 zijn ook lasten en baten van de functie Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk onder deze functie opgenomen, in de jaren daarvoor was de functie alleen voor de bijstandsverlening bestemd. De gemeentelijke verantwoordelijkheid en taken in verband met bijstandverlening, volgens de hiervoor geldende wetgeving. Dit betreft (vanaf 2004) in hoofdzaak de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB), het zogenaamde inkomensdeel van het Fonds werk en inkomen. Voorheen betrof dat de Algemene bijstandswet. Andere relevante regelgeving voor deze functie is bijvoorbeeld het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004. Vanaf 2011 ook de gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)). Veelal vinden de werkzaamheden in verband met deze functie plaats bij de gemeentelijke sociale dienst.

- Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk.
Met ingang van het verslagjaar 2011 is deze functie komen te vervallen. Vanaf 2011 zijn de onderstaande lasten en baten opgenomen onder de functie Bijstandsverlening. De gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)).

- Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk.
De taken en verantwoordelijkheden voor overige sociale zekerheidsregelingen, die niet onder de functies Bijstandverlening en Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk vallen. Het gaat hier voornamelijk om eenmalige uitkeringen gebaseerd op de relevante sociale zekerheidswetten en -regelingen.

- Gemeentelijk minimabeleid.
De gemeentelijke activiteiten in verband met de bijzondere bijstand, minimabeleid, de kwijtschelding van lokale belastingen en dergelijke. De kwijtscheldingen kunnen de gemeentelijke belastingen betreffen, maar ook andere heffingen zoals de riool- en reinigingsrechten en de afvalstoffenheffing. Van het beleid voor de (sociale) minima kunnen ook kortingen op bezoek/deelname aan bijvoorbeeld musea, sportclubs, de bibliotheek enzovoorts deel uitmaken.

Vreemdelingen, tehuizen en kinderopvang

De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Zeehavens, Binnenhavens en vaarwegen, Luchtvaart en Iv3-functie Waterkering, afwatering en landaanwinning. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Vreemdelingen.
De taken op het gebied van: de uitvoering van de vreemdelingenwet, de inburgering en integratie van nieuwkomers in Nederland (en van oudkomers: dit zijn nieuwkomers van wat verder terug in de tijd, die verplicht zijn in te burgeren), etnische minderheden, de opvang en zorg van asielzoekers, enzovoorts. Met ingang van 2010 is de uitvoering van de Wet Inburgering (WI) verantwoord op de functie Participatiebudget (zie de toelichting bij die functie).

- Tehuizen.
De taken en verantwoordelijkheden voor bepaalde vormen van huisvesting voor specifieke doelgroepen: tehuizen voor lichamelijk en/of zintuiglijk gehandicapten (zonder dat er sprake is van medische behandeling); tehuizen, anders dan voor gehandicapten, zoals sociale kindertehuizen, internaten, tehuizen voor daklozen, militaire tehuizen, zeemanshuizen, bejaardenoorden.

- Kinderdagopvang.
De taken en verantwoordelijkheden op het gebied van kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang.

Mutatie reserves

De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-functies Mutaties reserves die verband houden met de hoofdfunctie 0 tot en met 9, Mutaties reserve in verband met toets deelfonds sociaal domein en Resultaat van de rekening van baten en lasten. De functie is uitgesplitst naar Resultaat van de rekening en Overige mutaties.

Resultaat van de rekening

De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functie Resultaat van de rekening van baten en lasten. Dit is het saldo van de baten en lasten zoals dat tot stand komt uit de exploitatie ná de mutaties van de reserves: de bestemming van het exploitatieresultaat en de andere toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves.
Nb. een positief eindresultaat van de exploitatie ('winst') wordt op deze functie ('saldo van de rekening') weergegeven als een last, een negatief eindresultaat ('verlies') wordt weergegeven als een baat! Er kan een bedrag voorkomen zowel onder de baten als onder de lasten: dit geeft aan de batenkant het totale bedrag voor gemeenten met een 'exploitatieverlies' en aan de lastenkant het totaalbedrag voor gemeenten met een 'exploitatiewinst'. Het verschil tussen het bedrag op de baten en het bedrag op de lasten is ook weer een saldo. Als dit saldo negatief is, is er een positief totaalresultaat ('winst') voor de gezamenlijke gemeenten! En omgekeerd: als het saldo positief is, is er een negatief totaalresultaat ('verlies') voor de gezamenlijke gemeenten!

Functies in euro/inwoner

De beleidsterreinen waarop de gemeente actief is. De gebruikte indeling is een aggregatie van de indeling volgens de Ministeriële Regeling Informatie voor derden, zijnde de regelgeving voor de enquête Informatie voor Derden (Iv3) die ten grondslag ligt aan deze tabel.

Sociale voorz. en maatsch. dienstverl.

Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening.
De afbakening van deze functie komt vrijwel overeen met die van Iv3-hoofdfunctie 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening.
Uitzondering is de Iv3 functie Centra voor jeugd en gezin (onderdeel Wmo). Met ingang van 2015 is deze functie komen te vervalen en zijn de baten en lasten van deze functie opgenomen onder functies die vallen onder Iv3-hoofdfunctie Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening. Voor vergelijkbaarheid is deze functie daarom in de tabel gerekend tot Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening - Jeugd en Wmo.
De functie is uitgesplitst naar Inkomensvoorzieningen, Werkgelegenheid, Jeugd en Wmo, en Vreemdelingen, tehuizen en kinderopvang.

Inkomensvoorzieningen

De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen, Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk, Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk en Gemeentelijk minimabeleid. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen.
Met ingang van 2011 zijn ook lasten en baten van de functie Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk onder deze functie opgenomen, in de jaren daarvoor was de functie alleen voor de bijstandsverlening bestemd. De gemeentelijke verantwoordelijkheid en taken in verband met bijstandverlening, volgens de hiervoor geldende wetgeving. Dit betreft (vanaf 2004) in hoofdzaak de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB), het zogenaamde inkomensdeel van het Fonds werk en inkomen. Voorheen betrof dat de Algemene bijstandswet. Andere relevante regelgeving voor deze functie is bijvoorbeeld het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004. Vanaf 2011 ook de gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)). Veelal vinden de werkzaamheden in verband met deze functie plaats bij de gemeentelijke sociale dienst.

- Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk.
Met ingang van het verslagjaar 2011 is deze functie komen te vervallen. Vanaf 2011 zijn de onderstaande lasten en baten opgenomen onder de functie Bijstandsverlening. De gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen kunstenaars (Wik)).

- Overige sociale zekerheidsregelingen vanuit het Rijk.
De taken en verantwoordelijkheden voor overige sociale zekerheidsregelingen, die niet onder de functies Bijstandverlening en Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk vallen. Het gaat hier voornamelijk om eenmalige uitkeringen gebaseerd op de relevante sociale zekerheidswetten en -regelingen.

- Gemeentelijk minimabeleid.
De gemeentelijke activiteiten in verband met de bijzondere bijstand, minimabeleid, de kwijtschelding van lokale belastingen en dergelijke. De kwijtscheldingen kunnen de gemeentelijke belastingen betreffen, maar ook andere heffingen zoals de riool- en reinigingsrechten en de afvalstoffenheffing. Van het beleid voor de (sociale) minima kunnen ook kortingen op bezoek/deelname aan bijvoorbeeld musea, sportclubs, de bibliotheek enzovoorts deel uitmaken.

Vreemdelingen, tehuizen en kinderopvang

De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functies Zeehavens, Binnenhavens en vaarwegen, Luchtvaart en Iv3-functie Waterkering, afwatering en landaanwinning. De definities van deze Iv3-functies zijn als volgt:

- Vreemdelingen.
De taken op het gebied van: de uitvoering van de vreemdelingenwet, de inburgering en integratie van nieuwkomers in Nederland (en van oudkomers: dit zijn nieuwkomers van wat verder terug in de tijd, die verplicht zijn in te burgeren), etnische minderheden, de opvang en zorg van asielzoekers, enzovoorts. Met ingang van 2010 is de uitvoering van de Wet Inburgering (WI) verantwoord op de functie Participatiebudget (zie de toelichting bij die functie).

- Tehuizen.
De taken en verantwoordelijkheden voor bepaalde vormen van huisvesting voor specifieke doelgroepen: tehuizen voor lichamelijk en/of zintuiglijk gehandicapten (zonder dat er sprake is van medische behandeling); tehuizen, anders dan voor gehandicapten, zoals sociale kindertehuizen, internaten, tehuizen voor daklozen, militaire tehuizen, zeemanshuizen, bejaardenoorden.

- Kinderdagopvang.
De taken en verantwoordelijkheden op het gebied van kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang.

Mutatie reserves

De afbakening van deze functie komt overeen met die van Iv3-functies Mutaties reserves die verband houden met de hoofdfunctie 0 tot en met 9, Mutaties reserve in verband met toets deelfonds sociaal domein en Resultaat van de rekening van baten en lasten. De functie is uitgesplitst naar Resultaat van de rekening en Overige mutaties.

Resultaat van de rekening

De afbakening van deze functie komt overeen met die van de Iv3-functie Resultaat van de rekening van baten en lasten. Dit is het saldo van de baten en lasten zoals dat tot stand komt uit de exploitatie ná de mutaties van de reserves: de bestemming van het exploitatieresultaat en de andere toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves.
Nb. een positief eindresultaat van de exploitatie ('winst') wordt op deze functie ('saldo van de rekening') weergegeven als een last, een negatief eindresultaat ('verlies') wordt weergegeven als een baat! Er kan een bedrag voorkomen zowel onder de baten als onder de lasten: dit geeft aan de batenkant het totale bedrag voor gemeenten met een 'exploitatieverlies' en aan de lastenkant het totaalbedrag voor gemeenten met een 'exploitatiewinst'. Het verschil tussen het bedrag op de baten en het bedrag op de lasten is ook weer een saldo. Als dit saldo negatief is, is er een positief totaalresultaat ('winst') voor de gezamenlijke gemeenten! En omgekeerd: als het saldo positief is, is er een negatief totaalresultaat ('verlies') voor de gezamenlijke gemeenten!