Innovatie bij bedrijven; bedrijfstakken (SBI 2008), 2008-2010
Verklaring van tekens
Tabeltoelichting
In deze tabel staan gegevens over innovatie bij Nederlandse bedrijven. Deze gegevens zijn de resultaten van een tweejaarlijkse innovatie-enquête. Eén enquête omvat drie verslagjaren (dit is de verslagperiode). Het laatste jaar in de ene enquête is daarbij hetzelfde als het eerste jaar in de volgende enquête. Het onderzoek omvat een grote diversiteit aan aspecten van het begrip innovatie. Omdat in iedere nieuwe innovatie-enquête nieuwe onderwerpen kunnen worden opgenomen, worden de resultaten per enquête in een afzonderlijke tabel weergegeven. De innovatie-enquête 2008-2010 is gehouden onder een steekproef van bedrijven met 10 en meer werkzame personen. De uitkomsten zijn uitgesplitst naar bedrijfsgrootte en bedrijfstak.
Trendbreuk innovatie-enquête door elektronische vragenlijsten:
Bij de innovatie-enquête heeft het CBS in de jaargang 2008–2010 voor het eerst gebruikgemaakt van elektronische vragenlijsten. Respondenten konden via internet de vragenlijst invullen en terugsturen. Daarnaast bleef – voor bedrijven die dit prefereerden – de mogelijkheid bestaan om via een papieren vragenlijst aan het onderzoek deel te nemen. Uiteindelijk hebben meer dan 10 duizend bedrijven meegewerkt aan het onderzoek, waarvan bijna 90 procent de elektronische vragenlijst heeft gebruikt. Voor enkele belangrijke indicatoren zijn de uitkomsten van de innovatie-enquête 2008–2010 flink hoger dan die van voorgaande onderzoeken. Met name de cijfers over product- en procesinnovatoren komen hoger uit dan in eerdere verslagperiodes. Het CBS heeft diverse analyses uitgevoerd om deze toename te verklaren. De conclusie van deze analyses is dat er deels een reële stijging heeft plaatsgevonden van het aantal innovatoren maar dat de overstap naar internetvragenlijsten een grotere rol speelt in de verklaring van de hogere uitkomsten. Door de manier waarop de vragen gepresenteerd zijn op de internetvragenlijst blijken bedrijven eerder geneigd om zichzelf als innovatief te kwalificeren. Op grond van de uitgevoerde analyses zijn er voldoende aanwijzingen om te concluderen dat bij de oude methode sprake was van een onderschatting van het aantal innovatieve bedrijven in Nederland. De nieuwe waarnemingsmethode heeft daarmee geleid tot een verbetering van de meting van innovatie in Nederland. Om die reden is besloten om uitsluitend de elektronische vragenlijsten te gebruiken in de officiële uitkomsten van de innovatie-enquête 2008–2010.
Gegevens beschikbaar over 2008-2010.
Status van de cijfers:
De cijfers zijn definitief.
Wijzigingen per 23 december 2016:
Geen, deze tabel is stopgezet.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Niet meer van toepassing.
Deze tabel wordt opgevolgd door Innovatie bij bedrijven; bedrijfstakken. Zie paragraaf 3.
Toelichting onderwerpen
- Innovatoren met afgeronde innovaties
- Totaal van productinnovatoren en procesinnovatoren die in de beschouwde
periode technologische innovatieprojecten succesvol hebben uitgevoerd en
afgerond. Technologische innovatie omvat productinnovatie en
procesinnovatie.
Productinnovatoren zijn bedrijven die innovatieprojecten hebben
uitgevoerd die hebben geleid tot technologisch nieuwe of sterk verbeterde
producten of diensten (productinnovaties).
Procesinnovatoren zijn bedrijven die innovatieprojecten hebben
uitgevoerd die hebben geleid tot nieuwe of sterk verbeterde
productieprocessen, distributiemethoden of ondersteunende activiteiten
voor de goederen en/of diensten.- Productinnovatoren
- Bedrijven die in beschouwde periode innovatieprojecten hebben uitgevoerd
die hebben geleid tot technologisch nieuwe of sterk verbeterde producten
of diensten (productinnovaties).- Deze productinnovatie betrof
- Ontwikkeling van deze goederen
- Door aanpassing
- Bedrijven die innovaties grotendeels zelf hebben ontwikkeld, door aanpassing van goederen die oorspronkelijk ontwikkeld zijn door andere bedrijven of instellingen.
In procenten van het aantal productinnovatoren.
- Ontwikkeling van deze diensten
- Door aanpassing
- Bedrijven die innovaties grotendeels zelf hebben ontwikkeld, door aanpassing van diensten die oorspronkelijk ontwikkeld zijn door andere bedrijven of instellingen.
In procenten van het aantal productinnovatoren.
- Procesinnovatoren
- Bedrijven die in beschouwde periode innovatieprojecten hebben uitgevoerd
die hebben geleid tot nieuwe of sterk verbeterde productieprocessen,
distributiemethoden of ondersteunende activiteiten voor de goederen en/of
diensten.- Ontwikkeling hiervan
- Door aanpassing
- Bedrijven die innovaties grotendeels zelf hebben ontwikkeld, door aanpassing van goederen of diensten die oorspronkelijk ontwikkeld zijn door andere bedrijven of instellingen.
In procenten van het aantal procesinnovatoren.
- Omzetverdeling bij de productinnovatoren
- Omzetverdeling van de bedrijven die in beschouwde periode
innovatieprojecten hebben uitgevoerd die hebben geleid tot technologisch
nieuwe of sterk verbeterde producten of diensten (productinnovaties).- Aantal bedrijven met producten
- Nieuw voor de markt
- Alleen nieuw voor het bedrijf
- Samenwerkende innovatoren
- Bedrijven die actief en gezamenlijk met andere ondernemingen en
instellingen (partners) werken aan de ontwikkeling van technologisch
nieuwe of verbeterde producten, diensten of processen al dan niet in een
formeel samenwerkingsverband.
Meestal (niet altijd) worden de kosten en eventuele opbrengsten van dit
soort samenwerkingsverbanden gedeeld. Uitbesteed werk is dus niet
meegerekend.- Innovatoren met partner (aantal)
- Innovatoren zijn bedrijven die in de beschouwde periode technologische
innovatieprojecten uitvoeren of deze - al dan niet succesvol - hebben
uitgevoerd. Technologische innovatie omvat productinnovatie en
procesinnovatie.
Aantal innovatoren met partner.
- Innovatie-uitgaven
- Uitgaven in het laatste jaar van de beschouwde periode voor activiteiten
om technologisch nieuwe of sterk verbeterde producten (goederen of
diensten) of processen te realiseren.- Ontplooide innovatie-activiteiten
- Eigen onderzoek
- Creatieve werkzaamheden binnen het bedrijf en uitgevoerd met eigen
personeel, om kennis te vergroten of toe te passen bij het ontwerpen van
nieuwe of sterk verbeterde producten en processen.
De uitgaven voor eigen onderzoek zijn hoger dan het R&D-cijfer dat het
CBS publiceert volgens de R&D-enquête. Het blijkt dat niet al het in de
Innovatie-enquête opgegeven eigen onderzoek als R&D te beschouwen is.
Meer details zijn te vinden in de CBS-publicatie Kennis en economie 2009;
bijlage 2.- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren met eigen onderzoek.
In procenten van alle innovatoren.
- Uitbesteed onderzoek
- Creatieve werkzaamheden uitgevoerd door derden (waaronder bedrijven
binnen het eigen concern), om kennis te vergroten of toe te passen bij het
ontwerpen van nieuwe of sterk verbeterde producten en processen.- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren met uitbesteed onderzoek.
In procenten van alle innovatoren.
- Inkoop apparatuur
- Aankoop van geavanceerde machines, apparatuur en computerhardware of
-software ten behoeve van de realisatie van nieuwe of sterk verbeterde
producten of processen.- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren die geavanceerde apparatuur, machines of computers
(inclusief meegeleverde software) hebben aangeschaft om technologisch
nieuwe producten, diensten of processen te kunnen realiseren.
In procenten van alle innovatoren.
- Aankoop van andere externe kennis
- Aankoop van licentieovereenkomsten voor octrooien en niet-gepatenteerde
uitvindingen, knowhow en andere vormen van kennis van andere bedrijven of
organisaties.- Uitgaven
- Uitgaven voor de aankoop van licentieovereenkomsten voor octrooien en
niet-gepatenteerde uitvindingen, knowhow en andere vormen van kennis van
andere bedrijven of organisaties.
- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren die (andere) externe kennis hebben aangekocht.
In procenten van alle innovatoren.
- Opleiding en training
- Interne of externe opleidingen voor het personeel specifiek gericht op de
ontwikkeling en/of introductie van nieuwe of sterk verbeterde producten
en processen.- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren met uitgaven voor opleidingen en trainingen.
In procenten van alle innovatoren.
- Marktintroductie van innovaties
- Activiteiten voor de marktintroductie van nieuwe of sterk verbeterde
goederen en diensten, inclusief marktonderzoek en reclame bij de
productintroductie.- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren met marktintroductie van innovaties.
In procenten van alle innovatoren.
- Ontwerp en design
- Activiteiten om de vorm of het uiterlijk van nieuwe of sterk verbeterde goederen en diensten te ontwerpen, verbeteren of veranderen.
- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren met uitgaven voor ontwerp en design.
In procenten van alle innovatoren.
- Andere voorbereidingen
- Procedures en technische voorbereidingen voor de implementatie van innovaties voorzover niet begrepen in andere ontplooide innovatie-activiteiten (eigen onderzoek, uitbesteed onderzoek, inkoop apparatuur, aankoop van andere externe kennis, opleidingen, ontwerp, design en marktintroductie van innovaties). Bijvoorbeeld haalbaarheidsstudies, testen, routinematige softwareontwikkeling, nieuw machinepark, industrieel ontwerpen, enz.
- Aantal innovatoren
- Aantal innovatoren met andere voorbereidingen.
In procenten van alle innovatoren.
- Financieringsbronnen van R&D
- Ontvangen financiering voor R&D-activiteiten in de beschouwde periode
zowel van de overheid, semi-overheid en bedrijven.
Inclusief financiële steun in de vorm van belastingfaciliteiten,
subsidies, gesubsidieerde leningen en garanties voor onderzoeksleningen.
Exclusief onderzoek en andere innovatie-activiteiten die volgens contract
volledig voor de overheid zijn verricht.- Bedrijven met overheidssteun van
- Deelgenomen aan kaderprogramma EU
- Bedrijven die hebben deelgenomen aan het 7e Kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkelingen van de EU.
In procenten van alle innovatoren met overheidssteun.
- Intellectuele eigendomsrechten
- Intellectuele eigendomsrechten worden verkregen door een octrooi aan te
vragen, een industrieel ontwerp of handelsmerk te deponeren of een
auteursrecht te laten vastleggen.- Soort van intellectueel eigendomsrecht
- Octrooi aangevraagd
- Innovatoren die in de verslagperiode een octrooi hebben aangevraagd.
In procenten van alle innovatoren.
- Creativiteit en vaardigheden
- Bedrijven die in de periode 2008-2010 methodes hebben toegepast om nieuwe ideeën en creativiteit van het personeel te stimuleren.
- Baanroulatie
- Baanroulatie van medewerkers naar andere afdelingen of naar andere onderdelen van het concern.
- Toegepast, met succes
- Toegepast, zonder succes