40 aandachtswijken; stand van zaken, Outcomemonitor Wijkenaanpak, 2005-2013

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Bevolking

De dimensie Bevolking kent een negental indicatoren, te weten:
- Bevolking en aandeel in particuliere huishoudens;
- Bevolking behorend tot de potentiële beroepsbevolking (15-64 jaar);
- Bevolking naar herkomstgroepering;
- Bevolking naar leeftijdsklasse;
- Particuliere huishoudens naar type huishouden;
- Verhuizingen van personen naar leeftijdsklasse, herkomstgroepering en
type huishouden;
- Verhuizingen van personen naar inkomen;
- Leefbaarometer-score bevolkingssamenstelling (Bron: Leefbaarometer);
- Leefbaarometer-score sociale samenhang (Bron: Leefbaarometer).
Deze gegevens zijn gebaseerd op voorlopige bestanden van de gemeentelijke
basisadministratie (GBA).

Verhuizingen

Veranderingen van woonadres, met uitzondering van wijzigingen die zijn
ontstaan door straatnaamwijziging, hernummering van huisnummers,
gemeentelijke herindelingen of andersoortige wijziging van
gemeentegrenzen. Uitsluitend die verhuizingen die zijn vastgelegd in de
Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens zijn opgenomen. Het
gaat overigens steeds over verhuisde personen en niet over verhuisde
huishoudens zoals de term misschien doet vermoeden.

Vertrek van personen uit regio

Totaal aantal personen dat vertrekt uit de gemeente, de aandachtswijk,
het postcode-4-gebied of het cluster van postcode-6-gebieden waarbij het
oude en nieuwe adres niet in dezelfde gemeente, dezelfde aandachtswijk,
hetzelfde postcode-4-gebied of hetzelfde cluster van postcode-6-gebieden
(regio) ligt.

Naar inkomen

Vertrek van personen uit de regio naar besteedbaar inkomen. Het
besteedbaar inkomen is het bruto-jaarinkomen verminderd met:
- betaalde inkomensoverdrachten;
- premies inkomensverzekeringen;
- premies ziektekostenverzekeringen en
- belastingen op inkomen en vermogen.

Laag inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Midden inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Hoog inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Decielgrenswaarde 4 - 5

De decielgrenswaarde 4-5 geeft aan wat het besteedbaar inkomen is op de
grens tussen een laag en midden inkomen in de betreffende regio of
subpopulatie.
Het gaat hierom de decielgrenzen van alleen de groep personen die binnen,
in of uit de betreffende regio zijn verhuisd.

Decielgrenswaarde 8 - 9

De decielgrenswaarde 8-9 geeft aan wat het besteedbaar inkomen is op de
grens tussen een midden en een hoog inkomen in de betreffende regio of
subpopulatie.
Het gaat hierom de decielgrenzen van alleen de groep personen die binnen,
in of uit de betreffende regio zijn verhuisd.

Vestiging van personen in regio

Totaal aantal personen dat zich vestigt in de gemeente, de aandachtswijk,
het postcode-4-gebied of het cluster van postcode-6-gebieden waarbij het
oude en nieuwe adres niet in dezelfde gemeente, dezelfde aandachtswijk,
hetzelfde postcode-4-gebied of hetzelfde cluster van postcode-6-gebieden
(regio) ligt.

Naar inkomen

Vestiging van personen in de regio naar besteedbaar inkomen.
Het besteedbaar inkomen is het bruto-jaarinkomen verminderd met:
- betaalde inkomensoverdrachten;
- premies inkomensverzekeringen;
- premies ziektekostenverzekeringen en
- belastingen op inkomen en vermogen.

Laag inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Midden inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Hoog inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Decielgrenswaarde 4 - 5

De decielgrenswaarde 4-5 geeft aan wat het besteedbaar inkomen is op de
grens tussen een laag en midden inkomen in de betreffende regio of
subpopulatie.
Het gaat hierom de decielgrenzen van alleen de groep personen die binnen,
in of uit de betreffende regio zijn verhuisd.

Decielgrenswaarde 8 - 9

De decielgrenswaarde 8-9 geeft aan wat het besteedbaar inkomen is op de
grens tussen een midden en een hoog inkomen in de betreffende regio of
subpopulatie.
Het gaat hierom de decielgrenzen van alleen de groep personen die binnen,
in of uit de betreffende regio zijn verhuisd.

Verhuizingen van personen binnen regio

Totaal aantal personen dat verhuist waarbij het oude en nieuwe adres in
dezelfde gemeente, dezelfde aandachtswijk, hetzelfde postcode-4-gebied of
hetzelfde cluster van postcode-6-gebieden (regio) ligt.

Naar inkomen

Verhuizing van personen binnen de regio naar besteedbaar inkomen. Het
besteedbaar inkomen is het bruto-jaarinkomen verminderd met:
- betaalde inkomensoverdrachten;
- premies inkomensverzekeringen;
- premies ziektekostenverzekeringen en
- belastingen op inkomen en vermogen.

Laag inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Midden inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Hoog inkomen

Deze categorie van inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle personen in Nederland met een inkomen in
10 even grote groepen op basis van hun besteedbaar inkomen. De eerste
vier decielen (40 procent van de personen) vormen de groep met
een laag inkomen. De volgende vier decielen vormen de groep met een midden
inkomen en de laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Decielgrenswaarde 4 - 5

De decielgrenswaarde 4-5 geeft aan wat het besteedbaar inkomen is op de
grens tussen een laag en midden inkomen in de betreffende regio of
subpopulatie.
Het gaat hierom de decielgrenzen van alleen de groep personen die binnen,
in of uit de betreffende regio zijn verhuisd.

Decielgrenswaarde 8 - 9

De decielgrenswaarde 8-9 geeft aan wat het besteedbaar inkomen is op de
grens tussen een midden en een hoog inkomen in de betreffende regio of
subpopulatie.
Het gaat hierom de decielgrenzen van alleen de groep personen die binnen,
in of uit de betreffende regio zijn verhuisd.

Werken

De dimensie Werken kent een zestal indicatoren, te weten:
- Aandeel personen met inkomsten uit arbeid van de potentiële beroepsbevolking naar verschillende persoonskenmerken;
- Aandeel personen met een werkloosheidsuitkering van de potentiële beroepsbevolking naar verschillende persoonskenmerken;
- Aandeel personen met ten minste drie jaar een algemene bijstands-
uitkering van de potentiële beroepsbevolking naar verschillende
persoonskenmerken;
- Aandeel personen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering van de potentiële beroepsbevolking naar verschillende persoonskenmerken;
- Aandeel niet-werkend werkzoekenden die ingeschreven staan bij het UWV WERKbedrijf (voormalig CWI) van de potentiële beroepsbevolking
naar verschillende persoonskenmerken;
- Het gestandaardiseerd huishoudensinkomen in drie decielklassen met de
decielgrenswaarden.

Gebruikte databronnen:
- WW-registraties van Uitvoering Werknemersverzekeringen (UWV).
- Niet-werkend werkzoekenden (NWW) registratie van het Centrum
voor Werk en Inkomen (CWI) / UWV WERKbedrijf.
- Bijstandsuitkeringenstatistiek (BUS).
- Arbeidsongeschiktheidsregistratie (AO-registratie),
deze bestaat uit de registraties van de
Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO),
de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA),
de Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (Wajong)
en de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ).
- Sociaal Statistisch Bestand (SSB).
- Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) persoonsgegevens.

Gestandaardiseerd huishoudensinkomen

Het besteedbaar inkomen gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van het huishouden.
Het besteedbaar inkomen is het bruto-jaarinkomen verminderd met:
- betaalde inkomensoverdrachten;
- premies inkomensverzekeringen;
- premies ziektekostenverzekeringen en
- belastingen op inkomen en vermogen.
Bij deze indicator wordt het inkomen van particuliere en institutionele huishoudens op 31 december van een kalenderjaar gekoppeld aan adresgegevens op 1 januari van het volgende jaar.

Laag inkomen

Aandeel huishoudens met een laag inkomen.
De categorie laag inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle huishoudens in Nederland in 10 even
grote groepen op basis van hun gestandaardiseerd huishoudinkomen.
De eerste vier decielen (40 procent van de huishoudens) vormen de groep
met een laag inkomen.
De volgende vier decielen vormen de groep met een midden inkomen en de
laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Midden inkomen

Aandeel huishoudens met een midden inkomen.
De categorie midden inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle huishoudens in Nederland in 10 even
grote groepen op basis van hun gestandaardiseerd huishoudinkomen.
De eerste vier decielen (40 procent van de huishoudens) vormen de groep
met een laag inkomen.
De volgende vier decielen vormen de groep met een midden inkomen en de
laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Hoog inkomen

Aandeel huishoudens met een hoog inkomen.
De categorie hoog inkomen is bepaald aan de hand van de decielen voor
Nederland. Decielen verdelen alle huishoudens in Nederland in 10 even
grote groepen op basis van hun gestandaardiseerd huishoudinkomen.
De eerste vier decielen (40 procent van de huishoudens) vormen de groep
met een laag inkomen.
De volgende vier decielen vormen de groep met een midden inkomen en de
laatste twee decielen vormen de groep met een hoog inkomen.

Decielgrenswaarde 4-5

De decielgrenswaarde 4-5 geeft aan wat het gestandaardiseerd
huishoudensinkomen is op de grens tussen een laag en midden inkomen in de betreffende regio.

Decielgrenswaarde 8-9

De decielgrenswaarde 8-9 geeft aan wat het gestandaardiseerd
huishoudensinkomen is op de grens tussen een midden en een hoog inkomen in de betreffende regio.

Gezondheid

De dimensie Gezondheid kent een drietal indicatoren, te weten:
-  Relatieve voortijdige sterfte; Deze indicator wordt niet meer geactualiseerd vanaf 2011.
-  Gezondheid van pasgeboren eenlingen; De uitsplitsing naar kenmerken van pasgeborenen wordt niet meer geactualiseerd vanaf 2011. De kernindicator blijft wel bestaan.
-  Geneesmiddelengebruik basisverzekering
Bron: CBS en Stichting Perinatale Registratie Nederland.

Geneesmiddelengebruik basisverzekering

Het geneesmiddelengebruik in verslagjaar t van personen die op 1 januari van jaar t+1 ingeschreven staan in de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA). Het gaat om geneesmiddelengebruik waarbij minimaal één geneesmiddel uit een selectie van vier geneesmiddelengroepen is verstrekt dat vergoed wordt door de verplichte basisverzekering voor geneeskundige zorg. In de praktijk blijkt dat verstrekte middelen niet altijd ook daadwerkelijk gebruikt worden.

Deze geneesmiddelengroepen zijn vier veelvoorkomende ziektebeelden, te weten: diabetes mellitus, astma en COPD, cardiovasculair risicomanagement en antibacteriële middelen.

De cijfers zijn gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht en gepresenteerd ten opzichte van Nederland totaal, waarbij Nederland totaal voor elk verslagjaar op 100 is gesteld.

Het kan voorkomen dat de uitkomst van het totaal van de vier geneesmiddelengroepen niet gelijk is aan de score van de vier afzonderlijke geneesmiddelengroepen (bijvoorbeeld de score op het totaal is lager dan de laagste score op één van de afzonderlijke groepen). Dit komt doordat de totaalindicator niet een optelling is van de vier geneesmiddelengroepen samen maar aangeeft of er aan minstens één persoon uit één groep een geneesmiddel is verstrekt. Doordat we corrigeren voor leeftijd en geslacht en de uitkomsten presenteren ten opzichte van heel Nederland kan bovengenoemde situatie voorkomen. De kans dat iemand een medicijn uit een van de vier groepen samen neemt is groter dan de kans binnen de afzonderlijke groepen. Hierdoor is de invloed kleiner wanneer de afwijking ten opzichte van het Nederlands gemiddelde wordt berekend.

Totaal 4 geneesmiddelgroepen

De gezamenlijke indicator geneesmiddelengebruik is gebaseerd op vier veelvoorkomende ziektebeelden, te weten:
-  diabetes mellitus
-  astma en COPD
-  cardiovasculair risicomanagement
-  antibacteriële middelen

De cijfers zijn gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht en gepresenteerd ten opzichte van Nederland totaal, waarbij Nederland totaal voor elk verslagjaar op 100 is gesteld.

Het kan voorkomen dat de uitkomst van het totaal van de vier geneesmiddelengroepen niet gelijk is aan de score van de vier afzonderlijke geneesmiddelengroepen (bijvoorbeeld de score op het totaal is lager dan de laagste score op één van de afzonderlijke groepen). Dit komt doordat de totaalindicator niet een optelling is van de vier geneesmiddelengroepen samen maar aangeeft of er aan minstens één persoon uit één groep een geneesmiddel is verstrekt. Doordat we corrigeren voor leeftijd en geslacht en de uitkomsten presenteren ten opzichte van heel Nederland kan bovengenoemde situatie voorkomen. De kans dat iemand een medicijn uit een van de vier groepen samen neemt is groter dan de kans binnen de afzonderlijke groepen. Hierdoor is de invloed kleiner wanneer de afwijking ten opzichte van het Nederlands gemiddelde wordt berekend.

Diabetes Mellitus

Gebaseerd op de ATC-klasse A10 (diabetesmiddelen)
De cijfers zijn gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht en gepresenteerd ten opzichte van Nederland totaal, waarbij Nederland totaal voor elk verslagjaar op 100 is gesteld.

De geneesmiddelen zijn op basis van de artikelcodes ingedeeld naar ATC-klasse anatomisch, therapeutisch, chemisch). Dit is een classificatiesysteem van de WHO (World Health Organization) en bestaat uit 7 posities. De eerste letter staat voor de anatomische hoofdgroep. De combinatie van deze letter met de eerste twee cijfers geeft de code
voor de therapeutische subgroep. De tweede letter (dus de 4e positie) staat voor de farmacologische subgroep. In combinatie met de derde letter (positie 5) ontstaat de code voor de chemische subgroep. Het laatste getal (positie 6 en 7) staat uiteindelijk voor de specifieke werkzame stof binnen de chemische subgroep.

Astma en COPD

Gebaseerd op de ATC-klasse R03 (middelen bij astma en copd)
De cijfers zijn gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht en gepresenteerd ten opzichte van Nederland totaal, waarbij Nederland totaal voor elk verslagjaar op 100 is gesteld.

De geneesmiddelen zijn op basis van de artikelcodes ingedeeld naar ATC-klasse anatomisch, therapeutisch, chemisch). Dit is een classificatiesysteem van de WHO (World Health Organization) en bestaat uit 7 posities. De eerste letter staat voor de anatomische hoofdgroep. De combinatie van deze letter met de eerste twee cijfers geeft de code
voor de therapeutische subgroep. De tweede letter (dus de 4e positie) staat voor de farmacologische subgroep. In combinatie met de derde letter (positie 5) ontstaat de code voor de chemische subgroep. Het laatste getal (positie 6 en 7) staat uiteindelijk voor de specifieke werkzame stof binnen de chemische subgroep.

Cardiovasculair risicomanagement

Gebaseerd op de volgende ATC-klassen; B01AC, B01AA04, B01AA07 (antistolling), C10 (antilipaemica), C03A, C03B, C03E, C07AB, C07B, C07C, C08CA, C09A, C09BA, C09C en C09D (hypertensie)
De cijfers zijn gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht en gepresenteerd ten opzichte van Nederland totaal, waarbij Nederland totaal voor elk verslagjaar op 100 is gesteld.

De geneesmiddelen zijn op basis van de artikelcodes ingedeeld naar ATC-klasse anatomisch, therapeutisch, chemisch). Dit is een classificatiesysteem van de WHO (World Health Organization) en bestaat uit 7 posities. De eerste letter staat voor de anatomische hoofdgroep. De combinatie van deze letter met de eerste twee cijfers geeft de code
voor de therapeutische subgroep. De tweede letter (dus de 4e positie) staat voor de farmacologische subgroep. In combinatie met de derde letter (positie 5) ontstaat de code voor de chemische subgroep. Het laatste getal (positie 6 en 7) staat uiteindelijk voor de specifieke werkzame stof binnen de chemische subgroep.

Antibacteriële middelen

Gebaseerd op de ATC-klasse J01 (Antibacteriële middelen voor systemisch gebruik)
De cijfers zijn gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht en gepresenteerd ten opzichte van Nederland totaal, waarbij Nederland totaal voor elk verslagjaar op 100 is gesteld.

De geneesmiddelen zijn op basis van de artikelcodes ingedeeld naar ATC-klasse anatomisch, therapeutisch, chemisch). Dit is een classificatiesysteem van de WHO (World Health Organization) en bestaat uit 7 posities. De eerste letter staat voor de anatomische hoofdgroep. De combinatie van deze letter met de eerste twee cijfers geeft de code
voor de therapeutische subgroep. De tweede letter (dus de 4e positie) staat voor de farmacologische subgroep. In combinatie met de derde letter (positie 5) ontstaat de code voor de chemische subgroep. Het laatste getal (positie 6 en 7) staat uiteindelijk voor de specifieke werkzame stof binnen de chemische subgroep.