Gemeenterekeningen; baten en lasten per functie, grootteklasse, 2004 - 2007

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke hoofdfuncties

De gemeenten hebben taken en verantwoordelijkheden op verschillende
terreinen. Deze terreinen - of ook: 'beleidsgebieden' of 'taakvelden' -
zijn in te delen naar hun aard. Dit levert een onderscheid naar
hoofdfuncties en functies. De functies vormen hierbij een nadere
onderverdeling van de hoofdfuncties.
De (hoofd)functies bieden zo een overzicht - in deze tabel: door het
weergeven van de totale baten, de totale lasten en het saldo (van de baten
en lasten) van de exploitatie, per (hoofd)functie - van de gemeentelijke
taken. Deze variëren van algemene bestuurstaken tot de meest uiteenlopende
taken die van nut zijn voor de gemeentelijke samenleving - voor de
burgers, het bedrijfsleven, enzovoorts - zoals op het gebied van
onderwijs, volksgezondheid, verkeer, economische zaken, cultuur en
recreatie.
De specifieke baten en lasten die met deze taken gemoeid zijn, worden op
de diverse (hoofd)functies getoond. Voor de algemene bestuurstaken is dat
op de hoofdfunctie Algemeen bestuur, voor de andere taken is dat op
hoofdfuncties als Openbare orde en veiligheid, Economische Zaken,
Onderwijs, Cultuur en recreatie, enzovoorts. Van een iets ander karakter
is de hoofdfunctie Financiering en algemene dekkingsmiddelen: hier gaat
het over de algeméne financiële middelen waaruit de uitvoering van de
diverse gemeentetaken wordt bekostigd. De spécifiek beschikbare middelen
die voor de uitvoering van de diverse taken dienen, worden op de betrokken
(hoofd)functies zelf verantwoord.
De voorschriften voor de indeling naar hoofdfuncties en functies zijn
opgenomen in de Ministeriële Regeling Informatie voor derden: in de
bijlage Functionele indeling gemeenten en de toelichting daarop.

In miljoenen euro's

Totaal gemeentelijke functies na best.

Voluit: Totaal gemeentelijke functies na bestemming.
Dit geeft het totaalbeeld van alle (hoofd)functies samen, in termen van
baten, lasten en saldo. In dit totaalbeeld zijn de eigenlijke
exploitatie, de bestemming en het resultaat (ná bestemming) samengeteld.
De eigenlijke exploitatie geeft het totaal van alle functies die het
exploitatieresultaat (vóór bestemming!) bepalen: dit zijn alle functies,
in volgorde, vanaf de functie Bestuursorganen tot en met de functie Saldo
van kostenplaatsen. (Hierbij worden uiteraard de hoofdfuncties niet - nog
eens - meegeteld, aangezien zij het totaal vormen van de al meegetelde
onderliggende functies.)
De 'bestemming' is het toevoegen en onttrekken van bedragen aan de
reserves: hiervoor bestaat de functie Mutaties reserves ivm h-functie
0-9. Het resultaat ná bestemming is de einduitkomst van de (eigenlijke)
exploitatie inclusief bestemming. Voor de weergave van het resultaat na
bestemming bestaat de functie Saldo vd. rek. bat. en last. na best.
Zie verder de toelichtingen bij de functies Saldo vd. rek. bat. en last.
voor best., Mutaties reserves ivm h-functie 0-9 en
Saldo vd. rek. bat. en last. na best.

Algemeen bestuur

Deze hoofdfunctie bestaat uit de functies Bestuursorganen,
Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders,
Burgerzaken, Baten secretarieleges burgerzaken, Bestuurlijke samenwerking
en Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie).

Totaal algemeen bestuur

Deze hoofdfunctie bestaat uit de functies Bestuursorganen,
Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders,
Burgerzaken, Baten secretarieleges burgerzaken, Bestuurlijke samenwerking
en Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie).

Bestuursorganen

De onderdelen van de gemeente die gezamenlijk de gemeente besturen en
daarmee vorm geven aan de lokale democratie: de gemeenteraad en
raadscommissies, het college van burgemeester en wethouders,
bestuurscommissies en dergelijke.
Zaken op het gebied van personeel, informatievoorziening, organisatie,
financiën, algemene zaken en huisvesting (de zogeheten 'piofah'-functies)
behoren niet tot deze functie Bestuursorganen.

Bestuursondersteuning college van B en W

Voluit: Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders.
Betreft de ondersteunende taken en diensten aan het college van
burgemeester en wethouders bij de uitoefening van de bestuurstaken. Deze
ondersteunende diensten en taken omvatten onder andere: de betrokken
onderdelen van het ambtelijk apparaat (de ambtenaren), de
gemeentesecretaris, secretariaat en voorlichting, de opstelling van de
begroting voor de gemeentelijke producten en van de realisatie van die
producten.

Burgerzaken

Omvat de inrichting en organisatie van de burgerlijke stand, de
organisatie en onderhoud van het bevolkingsregister, de directe
dienstverlening aan de burger - zoals de afgifte van reisdocumenten
(paspoorten) en rijbewijzen, verwerking van geboorteaangiften,
huwelijkssluitingen, enzovoorts -, de organisatie van verkiezingen en
referenda, straatnaamgeving en huisnummering, enzovoorts.
Secretarieleges - die (van de burger) geheven worden als vergoeding voor
de hierboven bedoelde dienstverlening aan de burger - vallen niet onder
deze functie, maar onder de functie Baten secretarieleges burgerzaken.

Baten secretarieleges burgerzaken

Op deze functie worden de secretarieleges - de vergoeding die de burger
betaalt voor de directe dienstverlening aan hem/haar (zie de functie
Burgerzaken) - verantwoord en ook de afdracht van rijksleges, aan de
centrale overheid, die namens die centrale overheid van de burger worden
geheven: bijvoorbeeld op de afgifte van paspoorten en rijbewijzen.

Bestuurlijke samenwerking

Betreft de samenwerking op algemeen bestuurlijk gebied met
mede-overheden: zoals met buurgemeenten, de provincie, met de grote
samenwerkingsverbanden rondom (groot)stedelijke agglomeraties, maar ook
internationaal. De samenwerkingsverbanden van (groot)stedelijke
agglomeraties heten plusregio's - voorheen: kaderwetgebieden - en zijn
gevormd op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen.

Bestuursondersteuning raad en rekenkamer

Voluit: Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie).
Betreft de ondersteunende taken en diensten aan de gemeenteraad en de
rekenkamerfunctie. De ondersteunende diensten en taken omvatten onder
andere: de betrokken ambtenaren, de raadsgriffier, secretariaat en
voorlichting, de opstelling van de begroting voor de gemeentelijke
programma's en van de realisatie van die programma's.
De rekenkamerfunctie betreft het onderzoek van de doelmatigheid,
doeltreffendheid en rechtmatigheid van het door het gemeentebestuur
gevoerde bestuur. Voor het uitoefenen van de rekenkamerfunctie kan een
afzonderlijke eenheid - de rekenkamer - zijn ingesteld.

Openbare orde en veiligheid

Deze hoofdfunctie bestaat uit de functies Brandweer en rampenbestrijding
en Openbare orde en veiligheid.

Brandweer en rampenbestrijding

Betreft de reguliere uitoefening van de taken van de brandweer en de
beperking en bestrijding van rampen en zware ongevallen (in geval van
oorlog, oorlogsgevaar of andere buitengewone omstandigheden).
Het gaat hierbij om: taken van de gemeentelijke brandweer, de
intergemeentelijke (bestuurlijke) samenwerking binnen een regionale
brandweer, handhaving van de brandveiligheid, voorzieningen als
brandkranen en -putten, rampenbestrijding en rampenplannen, voorlichting
aan het publiek, enzovoorts.

Sociale voorz. en maatsch. dnstverl.

Voluit: Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening
Deze hoofdfunctie bestaat uit de functies Bijstandsverlening,
Werkgelegenheid, Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk, Overige sociale
zekerheidsregelingen vanuit het Rijk, Gemeentelijk minimabeleid,
Maatschappelijke begeleiding en advies, Vreemdelingen, Huishoudelijke
verzorging, Sociaal-cultureel werk, Tehuizen, Kinderdagopvang, Dagopvang
gehandicapten en Voorzieningen gehandicapten.

Inkomensvoorzieningen vanuit het Rijk

Betreft de gemeentelijke taken bij de uitvoering van inkomensvoorzieningen
vanuit het Rijk. Het betreft specifieke regelgeving als: de Wet
inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze
werknemers (IOAW), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk
arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en - vanaf 2005 - de Wet
werk en inkomen kunstenaars (voorheen: de Wet inkomensvoorzieningen
kunstenaars (Wik)).

Financiering en alg. dekkingsmiddelen

Voluit: Financiering en algemene dekkingsmiddelen.
Deze hoofdfunctie geeft de algemene middelen weer waaruit de
gemeentelijke taken worden gefinancierd. Binnen deze hoofdfunctie is een
functie opgenomen voor de bestemming van resultaat en reserves (zie de
functie Mutaties reserves ivm h-functie 0-9). Daarnaast zijn functies
opgenomen die het resultaat vóór en ná deze bestemming weergeven: zie de
functies Saldo vd. rek. bat. en last. voor best. en Saldo vd. rek. bat.
en last. na best..

Totaal financ. en alg. dekking. na best.

Voluit: Totaal financiering en algemene dekkingsmiddelen na bestemming.
Dit geeft het totaalbeeld van de hoofdfunctie Financiering en algemene
dekkingsmiddelen in termen van baten, lasten en saldo; dit beeld is
inclusief de bestemming en het resultaat (ná bestemming).
Zie verder de toelichtingen bij de functies Mutaties reserves ivm
h-functie 0-9 en Saldo vd. rek. bat. en last. na best.

Saldo vd. rek. bat. en last. voor best.

Voluit: Saldo van de rekening van baten en lasten voor bestemming.
Dit is het saldo van de baten en lasten - het resultaat - van de
eigenlijke exploitatie. Bepalend voor dit exploitatieresultaat zijn alle
functies, in volgorde, vanaf de functie Bestuursorganen tot en met de
functie Saldo van kostenplaatsen. Er heeft dan nog geen bestemming
plaatsgevonden. Zie daarvoor de functie Mutaties reserves ivm h-functie
0-9.
N.B. Een positief eindresultaat van de exploitatie ('winst') wordt op
deze functie ('saldo van de rekening.') weergegeven als een last, een
negatief eindresultaat ('verlies') wordt weergegeven als een baat! Er kan
een bedrag voorkomen zowel onder de baten als onder de lasten: dit geeft
aan de batenkant het totale bedrag voor gemeenten met een
'exploitatieverlies' en aan de lastenkant het totaalbedrag voor gemeenten
met een 'exploitatiewinst'. Het verschil tussen het bedrag op de baten en
het bedrag op de lasten is ook weer een saldo. Als dit saldo negatief is,
is er een pósitief totaalresultaat ('winst') voor de gezamenlijke
gemeenten! En omgekeerd: als het saldo positief is, is er een négatief
totaalresultaat ('verlies') voor de gezamenlijke gemeenten!

Saldo vd. rek. bat. en last. na best.

Voluit: Saldo van de rekening van baten en lasten na bestemming.
Dit is het saldo van de baten en lasten zoals dat tot stand komt uit de
exploitatie - het resultaat (zie functie Saldo vd. rek. bat. en last.
voor best.) - en ná de mutaties van de reserves: de bestemming van het
exploitatieresultaat en de andere toevoegingen en onttrekkingen aan de
reserves. Zie ook functie Mutaties reserves ivm h-functie 0-9.
N.B. Een positief eindresultaat van de exploitatie ('winst') wordt op
deze functie ('saldo van de rekening.') weergegeven als een last, een
negatief eindresultaat ('verlies') wordt weergegeven als een baat! Er kan
een bedrag voorkomen zowel onder de baten als onder de lasten: dit geeft
aan de batenkant het totale bedrag voor gemeenten met een
'exploitatieverlies' en aan de lastenkant het totaalbedrag voor gemeenten
met een 'exploitatiewinst'. Het verschil tussen het bedrag op de baten en
het bedrag op de lasten is ook weer een saldo. Als dit saldo negatief is,
is er een pósitief totaalresultaat ('winst') voor de gezamenlijke
gemeenten! En omgekeerd: als het saldo positief is, is er een négatief
totaalresultaat ('verlies') voor de gezamenlijke gemeenten!

Euro per inwoner

Totaal gemeentelijke functies na best.

Voluit: Totaal gemeentelijke functies na bestemming.
Dit geeft het totaalbeeld van alle (hoofd)functies samen, in termen van
baten, lasten en saldo. In dit totaalbeeld zijn de eigenlijke
exploitatie, de bestemming en het resultaat (ná bestemming) samengeteld.
De eigenlijke exploitatie geeft het totaal van alle functies die het
exploitatieresultaat (vóór bestemming!) bepalen: dit zijn alle functies,
in volgorde, vanaf de functie Bestuursorganen tot en met de functie Saldo
van kostenplaatsen. (Hierbij worden uiteraard de hoofdfuncties niet - nog
eens - meegeteld, aangezien zij het totaal vormen van de al meegetelde
onderliggende functies.)
De 'bestemming' is het toevoegen en onttrekken van bedragen aan de
reserves: hiervoor bestaat de functie Mutaties reserves ivm h-functie
0-9. Het resultaat ná bestemming is de einduitkomst van de (eigenlijke)
exploitatie inclusief bestemming. Voor de weergave van het resultaat na
bestemming bestaat de functie Saldo vd. rek. bat. en last. na best.
Zie verder de toelichtingen bij de functies Saldo vd. rek. bat. en last.
voor best., Mutaties reserves ivm h-functie 0-9 en
Saldo vd. rek. bat. en last. na best.

Algemeen bestuur

Deze hoofdfunctie bestaat uit de functies Bestuursorganen,
Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders,
Burgerzaken, Baten secretarieleges burgerzaken, Bestuurlijke samenwerking
en Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie).

Totaal algemeen bestuur

Deze hoofdfunctie bestaat uit de functies Bestuursorganen,
Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders,
Burgerzaken, Baten secretarieleges burgerzaken, Bestuurlijke samenwerking
en Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie).