Rijk; aan - /verkopen en overdrachten, Benelux - hoofdfuncties, 1997 - 2005
Verklaring van tekens
Tabeltoelichting
Het CBS verzamelt, binnen het kader van de statistieken van de
overheidsfinanciën, gegevens over de omvang, de samenstelling en de
bestemming van de uitgaven en inkomsten en de balansstanden van het rijk.
Het rijk bestaat uit ministeries, begrotingsfondsen en agentschappen.
Ministeries zijn vooral actief bij het bepalen van het rijksbeleid. In de
begrotingsfondsen worden bepaalde budgetten of inkomsten meerjarig
beschikbaar gehouden voor een speciaal beleidsterrein. Agentschappen zijn
belast met uitvoerende taken.
Deze tabel bevat een deel van de uitkomsten van de jaaranalyse van de
rijksfinanciën: de bestemming van de aan- en verkopen, rente, pacht,
resultaten van vermogen, subsidies en overdrachten van de sector overheid
van het rijk.
In de tabel zijn de gegevens uit te splitsen naar:
- transactie volgens het Europees Systeem van Rekeningen 1995;
- hoofdfunctie volgens de Benelux functionele classificatie 1989.
Voor de typering van de rijksuitgaven en -inkomsten naar bestemming is t/m
statistiekjaar 2005 de Benelux functionele classificatie 1989 gehanteerd.
In 2002 heeft de Europese Commissie voor de rubricering naar bestemming de
Classification of Functions of Government 1998 voorgeschreven. Vanaf 2003
is een volgtijdelijk vergelijkbare reeks van de aan- en verkopen, rente,
pacht, resultaten van vermogen, subsidies en overdrachten van de sector
overheid van het rijk beschikbaar op basis van deze nieuwe classificatie.
Gegevens beschikbaar vanaf: 1997
Frequentie: stopgezet
Status van de cijfers:
Cijfers t/m 2005 betreffen definitieve gegevens.
Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie:
Er zijn gegevens over een nieuwe periode toegevoegd en/of bijstellingen
doorgevoerd.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Voorlopige jaarcijfers worden negen maanden na afloop van de
verslagperiode geplaatst. De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van
het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal en op
grond van aansluiting op de cijfers in de Nationale rekeningen. Hierdoor
hebben de cijfers geruime tijd een voorlopig karakter. Er wordt
achtereenvolgens aangesloten op de nader voorlopige en definitieve
jaarraming van de Nationale rekeningen. Deze jaarramingen komen
respectievelijk in jaar t+2 en t+3 beschikbaar. Over het algemeen zijn de
bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op
het moment dat een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Toelichting onderwerpen
- Uitgaven
- Aankopen
- Betreft aankoop van goederen en diensten, investeringen en aankoop van
grond.
Bij aankoop van goederen en diensten gaat het om de goederen en diensten
die in het eigen productieproces worden verbruikt en met arbeid en
kapitaal worden omgevormd tot eindproducten. Niet inbegrepen zijn de
meeste goederen met een meerjarig nut (investeringen) en het verbruik van
vaste activa (afschrijvingen). Goederen en diensten met een meerjarig nut
die wél tot de aankoop van goederen en diensten zijn gerekend betreffen:
duurzame goederen van geringe omvang, onderzoek met algemeen karakter
(speur- en ontwikkelingswerk, algemeen bestemmingsplan), militaire
vernietigingswapens met een duurzaam karakter in vredestijd (voer-, vaar-
en vliegtuigen, technische installaties, munitie, bewapening).
Bij investeringen gaat het om de goederen die worden aangeschaft of in
eigen beheer worden voortgebracht, met als doel om als kapitaalgoed in het
productieproces ingezet te worden. Algemeen worden als zodanig beschouwd
goederen met een levensduur van meer dan een jaar (zoals gebouwen,
woningen, machines, vervoermiddelen). Tot de investeringen worden ook
gerekend de niet-fysieke diensten die direct samenhangen met het fysiek
product (kosten van voorbereiding, ontwerp, toezicht en
eigendomsoverdracht), een beperkt aantal immateriële activa
(computerprogrammatuur en verwerving van patenten en octrooien) en aankoop
van kostbaarheden (antiek en andere kunstvoorwerpen).
Bij aankoop van grond gaat het om grondaankoop en betaalde afkoop
erfpacht. Erfpacht betreft de vergoeding voor het gebruik van land of
bouwkavels. Door deze in erfpacht uit te geven (niet in eigendom) kan de
overheid bij verlenging een aanzienlijk hogere jaarlijkse erfpacht
(canon) bedingen, waardoor de overheid profiteert van de waardestijging.
De erfpachter kan deze canon in een keer voor de gehele looptijd van de
erfpacht afkopen.- Totaal aankopen
- Betreft het totaal van aankoop van goederen en diensten, investeringen en
aankoop van grond.
Bij aankoop van goederen en diensten gaat het om de goederen en diensten
die in het eigen productieproces worden verbruikt en met arbeid en
kapitaal worden omgevormd tot eindproducten. Niet inbegrepen zijn de
meeste goederen met een meerjarig nut (investeringen) en het verbruik van
vaste activa (afschrijvingen). Goederen en diensten met een meerjarig nut
die wél tot de aankoop van goederen en diensten zijn gerekend betreffen:
duurzame goederen van geringe omvang, onderzoek met algemeen karakter
(speur- en ontwikkelingswerk, algemeen bestemmingsplan), militaire
vernietigingswapens met een duurzaam karakter in vredestijd (voer-, vaar-
en vliegtuigen, technische installaties, munitie, bewapening).
Bij investeringen gaat het om de goederen die worden aangeschaft of in
eigen beheer worden voortgebracht, met als doel om als kapitaalgoed in het
productieproces ingezet te worden. Algemeen worden als zodanig beschouwd
goederen met een levensduur van meer dan een jaar (zoals gebouwen,
woningen, machines, vervoermiddelen). Tot de investeringen worden ook
gerekend de niet-fysieke diensten die direct samenhangen met het fysiek
product (kosten van voorbereiding, ontwerp, toezicht en
eigendomsoverdracht), een beperkt aantal immateriële activa
(computerprogrammatuur en verwerving van patenten en octrooien) en aankoop
van kostbaarheden (antiek en andere kunstvoorwerpen).
Bij aankoop van grond gaat het om grondaankoop en betaalde afkoop
erfpacht. Erfpacht betreft de vergoeding voor het gebruik van land of
bouwkavels. Door deze in erfpacht uit te geven (niet in eigendom) kan de
overheid bij verlenging een aanzienlijk hogere jaarlijkse erfpacht
(canon) bedingen, waardoor de overheid profiteert van de waardestijging.
De erfpachter kan deze canon in een keer voor de gehele looptijd van de
erfpacht afkopen.
- Aankoop van goederen en diensten
- De goederen en diensten die in het eigen productieproces worden verbruikt
en met arbeid en kapitaal worden omgevormd tot eindproducten. Niet
inbegrepen zijn de meeste goederen met een meerjarig nut (investeringen)
en het verbruik van vaste activa (afschrijvingen). Goederen en diensten
met een meerjarig nut die wél tot de aankoop van goederen en diensten zijn
gerekend betreffen: duurzame goederen van geringe omvang, onderzoek met
algemeen karakter (speur- en ontwikkelingswerk, algemeen bestemmingsplan),
militaire vernietigingswapens met een duurzaam karakter in vredestijd
(voer-, vaar- en vliegtuigen, technische installaties, munitie,
bewapening).- Totaal aankoop van goederen en diensten
- Totaal van de goederen en diensten die in het eigen productieproces worden
verbruikt en met arbeid en kapitaal worden omgevormd tot eindproducten.
Niet inbegrepen zijn de meeste goederen met een meerjarig nut
(investeringen) en het verbruik van vaste activa (afschrijvingen).
Goederen en diensten met een meerjarig nut die wél tot de aankoop van
goederen en diensten zijn gerekend betreffen: duurzame goederen van
geringe omvang, onderzoek met algemeen karakter (speur- en
ontwikkelingswerk, algemeen bestemmingsplan), militaire
vernietigingswapens met een duurzaam karakter in vredestijd (voer-, vaar-
en vliegtuigen, technische installaties, munitie, bewapening).
- Aankoop van duurzame militaire goederen
- Aanschaf van voer-, vaar- en vliegtuigen, technische installaties,
munitie, bewapening.
- Grond-, weg- en waterbouwkundige werken
- Betreft onderhoud van grond-, weg- en waterbouwkundige werken. Dit omvat
ondermeer onderhoud van wegen, waterkeringen (dijken, kaden), vaarwegen,
havens, sluizen, spoorwegen.
- Overige goederen en diensten bij derden
- Betreft aankoop overige goederen en diensten bij alle tegenpartijen, met
uitzondering van andere overheden (zoals gemeenten, provincies,
waterschappen, wetenschappelijk onderwijs, instellingen zonder
winstoogmerk ten behoeve van de overheid en sociale
verzekeringsinstellingen). Waterschappen hebben als taken de beheersing
van het waterpeil, de waterkering en de zuivering van water.
Wetenschappelijk onderwijs wordt verzorgd door universiteiten en
aanverwante instellingen (koninklijk instituut voor de marine,
Koninklijke militaire academie) en beoogt studenten toe te leiden naar
een bachelor-, master (of in het verleden doctoraal) of doctordiploma en
universitair tweede fase beroepsonderwijs.
Instellingen zonder winstoogmerk betreffen verenigingen en stichtingen
die onder toezicht staan van en voornamelijk gefinancierd worden door de
overheid. Sociale verzekeringsinstellingen zijn instellingen die als
belangrijkste taak hebben het verstrekken van uitkeringen in het kader
van wettelijke sociale verzekeringsregelingen zoals de werkloosheidswet
(WW), algemene ouderdomswet (AOW) en de algemene wet bijzondere
ziektekosten (AWBZ).
- Overige goederen bij andere overheden
- Betreft aankoop overige goederen en diensten uitsluitend bij andere
overheden, zoals gemeenten, provincies, waterschappen, wetenschappelijk
onderwijs, instellingen zonder winstoogmerk ten behoeve van de overheid
en sociale verzekeringsinstellingen. Waterschappen hebben als taken de
beheersing van het waterpeil, de waterkering en de zuivering van water.
Wetenschappelijk onderwijs wordt verzorgd door universiteiten en
aanverwante instellingen (koninklijk instituut voor de marine,
Koninklijke militaire academie) en beoogt studenten toe te leiden naar
een bachelor-, master (of in het verleden doctoraal) of doctordiploma en
universitair tweede fase beroepsonderwijs.
Instellingen zonder winstoogmerk betreffen verenigingen en stichtingen
die onder toezicht staan van en voornamelijk gefinancierd worden door de
overheid. Sociale verzekeringsinstellingen zijn instellingen die als
belangrijkste taak hebben het verstrekken van uitkeringen in het kader
van wettelijke sociale verzekeringsregelingen zoals de werkloosheidswet
(WW), algemene ouderdomswet (AOW) en de algemene wet bijzondere
ziektekosten (AWBZ).
- Investeringen
- Goederen die worden aangeschaft of in eigen beheer worden voortgebracht,
met als doel om als kapitaalgoed in het productieproces ingezet te worden.
Algemeen worden als zodanig beschouwd goederen met een levensduur van meer
dan een jaar (zoals gebouwen, woningen, machines, vervoermiddelen). Tot de
investeringen worden ook gerekend de niet-fysieke diensten die direct
samenhangen met het fysieke product (kosten van voorbereiding, ontwerp,
toezicht en eigendomsoverdracht), een beperkt aantal immateriële activa
(computerprogrammatuur en verwerving van patenten en octrooien) en aankoop
van kostbaarheden (antiek en andere kunstvoorwerpen).- Nieuwe investeringen
- Alle investeringen met uitzondering van de aankoop van gebruikte
investeringsgoederen, kostbaarheden en grond.- Aankoop vervoermiddelen
- Aankoop (nieuwe) personen- en vrachtauto's, vaar- en vliegtuigen.
- Aankoop machines en installaties
- Aankoop (nieuwe) computers, vervanging van technische installaties,
vervanging van kantoormeubilair, -stoffering en -machines, middelen
intern transport.
- Aankoop computerprogramma's
- Aankoop (nieuwe) pakketten (standaard of maatwerk), ingeleend personeel,
software-ontwikkeling in eigen beheer.
- Overige investeringen
- Aankoop van gebruikte investeringsgoederen en kostbaarheden. Uitgesloten
is de aankoop van nieuwe investeringsgoederen en de aanleg van nieuwe
grond-, weg- en waterbouwkundige werken.- Aankoop gebruikte investeringsgoederen
- Aankoop van goederen die eerder als investeringen aan de
kapitaalgoederenvoorraad zijn toegevoegd, maar nu van eigenaar veranderen.
Betreft ondermeer grond-, weg- en waterbouwkundige werken,
bedrijfsruimten, vervoermiddelen, overige installaties.
- Aankoop van kostbaarheden
- Aankoop van antiek, andere kunstvoorwerpen (schilderijen,
beeldhouwwerken), andere kostbaarheden (sieraden, goud).
- Aankoop grond
- Grondaankoop en betaalde afkoop erfpacht. Erfpacht betreft de vergoeding
voor het gebruik van land of bouwkavels. Door deze in erfpacht uit te
geven (niet in eigendom) kan de overheid bij verlenging een aanzienlijk
hogere jaarlijkse erfpacht (canon) bedingen, waardoor de overheid
profiteert van de waardestijging. De erfpachter kan deze canon in een
keer voor de gehele looptijd van de erfpacht afkopen.
- Overdrachten
- Betreft subsidies, inkomens- en kapitaaloverdrachten.
Subsidies zijn betalingen om niet die door de overheid of de instellingen
van de Europese Unie worden gedaan aan marktproducenten met het doel het
productieniveau, de productprijs of de kosten van productiefactoren te
beïnvloeden. Voorbeelden zijn loon-, rente- en werkgelegenheidssubsidies
en bijdragen in de tekorten van naamloze en besloten vennootschappen
(NV's, BV's) en marktbedrijven van het rijk (zoals de agentschappen
Nederlands Vaccin Instituut en Telecom). Zowel de NV als de BV is een
ondernemingsvorm met rechtspersoonlijkheid, waarvan het kapitaal is
verdeeld. Bij de NV zijn deze aandelen overdraagbaar, bij de BV zijn deze
niet overdraagbaar.
Inkomensoverdrachten omvatten alle betalingen waar geen directe
tegenprestatie tegenover staat en die niet drukken op het vermogen van de
betaler en niet dienen om lange termijn uitgaven van de ontvanger te
financieren. Voorbeelden zijn premies, uitkeringen, giften, boetes,
afdrachten aan de Europese Unie en diverse overdrachten tussen
verschillende overheidslagen.
Kapitaaloverdrachten zijn alle betalingen waarvoor geen tegenprestatie
verwacht wordt en die drukken op het vermogen van de betaler of dienen om
investeringen in vaste activa of andere lange termijn uitgaven van de
ontvanger te financieren.- Subsidies en inkomensoverdrachten
- Subsidies zijn betalingen om niet die door de overheid of de instellingen
van de Europese Unie worden gedaan aan marktproducenten met het doel het
productieniveau, de productprijs of de kosten van productiefactoren te
beïnvloeden. Voorbeelden zijn loon-, rente- en werkgelegenheidssubsidies
en bijdragen in de tekorten van naamloze en besloten vennootschappen
(NV's, BV's) en marktbedrijven van het rijk (zoals de agentschappen
Nederlands Vaccin Instituut en Telecom). Zowel de NV als de BV is een
ondernemingsvorm met rechtspersoonlijkheid, waarvan het kapitaal is
verdeeld. Bij de NV zijn deze aandelen overdraagbaar, bij de BV zijn deze
niet overdraagbaar.
Inkomensoverdrachten omvatten alle betalingen waar geen directe
tegenprestatie tegenover staat en die niet drukken op het vermogen van de
betaler en niet dienen om lange termijn uitgaven van de ontvanger te
financieren. Voorbeelden zijn premies, uitkeringen, giften, boetes,
afdrachten aan de Europese Unie en diverse overdrachten tussen
verschillende overheidslagen.- Totaal subsidies en inkomensoverdrachten
- Totaal van de subsidies en inkomensoverdrachten.
Subsidies zijn betalingen om niet die door de overheid of de instellingen
van de Europese Unie worden gedaan aan marktproducenten met het doel het
productieniveau, de productprijs of de kosten van productiefactoren te
beïnvloeden. Voorbeelden zijn loon-, rente- en werkgelegenheidssubsidies
en bijdragen in de tekorten van naamloze en besloten vennootschappen
(NV's, BV's) en marktbedrijven van het rijk (zoals de agentschappen
Nederlands Vaccin Instituut en Telecom). Zowel de NV als de BV is een
ondernemingsvorm met rechtspersoonlijkheid, waarvan het kapitaal is
verdeeld. Bij de NV zijn deze aandelen overdraagbaar, bij de BV zijn deze
niet overdraagbaar.
Inkomensoverdrachten omvatten alle betalingen waar geen directe
tegenprestatie tegenover staat en die niet drukken op het vermogen van de
betaler en niet dienen om lange termijn uitgaven van de ontvanger te
financieren. Voorbeelden zijn premies, uitkeringen, giften, boetes,
afdrachten aan de Europese Unie en diverse overdrachten tussen
verschillende overheidslagen.