Regionaal economische jaarcijfers SBI'93

Regionaal economische jaarcijfers SBI'93

Regio's SBI '93 Perioden Toegevoegde waarde (mln euro) Arbeidsvolume (1000 arbeidsjaren)
Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1987 196.913 4.465,3
Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1990 228.841 4.779,1
Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1995 281.464 4.917,8
Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2000 371.053 5.662,8
Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2001 394.190 5.753,2
Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1987 8.245 70,3
Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1990 9.983 78,8
Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1995 9.940 81,4
Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2000 10.263 86,6
Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2001 10.583 89,1
Nederland C-F Nijverheid 1987 57.976 1.384,6
Nederland C-F Nijverheid 1990 67.954 1.430,8
Nederland C-F Nijverheid 1995 78.376 1.330,2
Nederland C-F Nijverheid 2000 96.032 1.381,5
Nederland C-F Nijverheid 2001 101.220 1.385,5
Nederland G-K Commerciële diensten 1987 81.191 1.651,0
Nederland G-K Commerciële diensten 1990 96.993 1.876,8
Nederland G-K Commerciële diensten 1995 127.539 2.098,2
Nederland G-K Commerciële diensten 2000 181.340 2.630,4
Nederland G-K Commerciële diensten 2001 191.627 2.659,5
Nederland L-P Overheid en Zorg 1987 49.502 1.359,4
Nederland L-P Overheid en Zorg 1990 53.911 1.392,7
Nederland L-P Overheid en Zorg 1995 65.609 1.408,0
Nederland L-P Overheid en Zorg 2000 83.418 1.564,3
Nederland L-P Overheid en Zorg 2001 90.760 1.619,1
Extra-territoriale regio Totaal bedrijfsactiviteiten 1987 1.965 11,8
Extra-territoriale regio Totaal bedrijfsactiviteiten 1990 2.256 11,0
Extra-territoriale regio Totaal bedrijfsactiviteiten 1995 2.589 9,1
Extra-territoriale regio Totaal bedrijfsactiviteiten 2000 4.082 7,8
Extra-territoriale regio Totaal bedrijfsactiviteiten 2001 4.856 7,8
Extra-territoriale regio A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1987 0 0,0
Extra-territoriale regio A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1990 0 0,0
Extra-territoriale regio A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1995 0 0,0
Extra-territoriale regio A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2000 0 0,0
Extra-territoriale regio A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2001 0 0,0
Extra-territoriale regio C-F Nijverheid 1987 1.593 0,8
Extra-territoriale regio C-F Nijverheid 1990 1.868 0,6
Extra-territoriale regio C-F Nijverheid 1995 2.192 1,0
Extra-territoriale regio C-F Nijverheid 2000 3.671 0,9
Extra-territoriale regio C-F Nijverheid 2001 4.434 0,9
Extra-territoriale regio G-K Commerciële diensten 1987 0 0,0
Extra-territoriale regio G-K Commerciële diensten 1990 0 0,0
Extra-territoriale regio G-K Commerciële diensten 1995 0 0,0
Extra-territoriale regio G-K Commerciële diensten 2000 0 0,0
Extra-territoriale regio G-K Commerciële diensten 2001 0 0,0
Extra-territoriale regio L-P Overheid en Zorg 1987 372 11,0
Extra-territoriale regio L-P Overheid en Zorg 1990 389 10,4
Extra-territoriale regio L-P Overheid en Zorg 1995 398 8,1
Extra-territoriale regio L-P Overheid en Zorg 2000 411 6,9
Extra-territoriale regio L-P Overheid en Zorg 2001 423 6,9
Noord-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1987 21.074 405,1
Noord-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1990 24.033 430,4
Noord-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1995 28.050 447,2
Noord-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2000 35.114 501,2
Noord-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2001 38.284 510,6
Noord-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1987 1.413 8,0
Noord-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1990 1.610 8,7
Noord-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1995 1.510 9,2
Noord-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2000 1.513 9,5
Noord-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2001 1.602 9,8
Noord-Nederland C-F Nijverheid 1987 8.876 139,8
Noord-Nederland C-F Nijverheid 1990 10.076 143,6
Noord-Nederland C-F Nijverheid 1995 10.853 136,0
Noord-Nederland C-F Nijverheid 2000 12.797 141,2
Noord-Nederland C-F Nijverheid 2001 14.314 142,3
Noord-Nederland G-K Commerciële diensten 1987 6.024 129,7
Noord-Nederland G-K Commerciële diensten 1990 7.142 146,9
Noord-Nederland G-K Commerciële diensten 1995 9.260 166,0
Noord-Nederland G-K Commerciële diensten 2000 12.731 199,2
Noord-Nederland G-K Commerciële diensten 2001 13.555 201,5
Noord-Nederland L-P Overheid en Zorg 1987 4.762 127,7
Noord-Nederland L-P Overheid en Zorg 1990 5.206 131,2
Noord-Nederland L-P Overheid en Zorg 1995 6.427 136,2
Noord-Nederland L-P Overheid en Zorg 2000 8.073 151,3
Noord-Nederland L-P Overheid en Zorg 2001 8.813 157,0
Oost-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1987 33.775 826,5
Oost-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1990 39.663 902,0
Oost-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1995 49.591 935,8
Oost-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2000 64.561 1.068,5
Oost-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2001 68.705 1.089,2
Oost-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1987 1.884 13,8
Oost-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1990 2.299 14,9
Oost-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1995 2.221 14,7
Oost-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2000 2.217 15,7
Oost-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2001 2.319 16,5
Oost-Nederland C-F Nijverheid 1987 10.168 279,2
Oost-Nederland C-F Nijverheid 1990 12.099 301,4
Oost-Nederland C-F Nijverheid 1995 14.409 286,8
Oost-Nederland C-F Nijverheid 2000 17.576 304,0
Oost-Nederland C-F Nijverheid 2001 18.325 305,1
Oost-Nederland G-K Commerciële diensten 1987 12.494 272,2
Oost-Nederland G-K Commerciële diensten 1990 15.122 317,0
Oost-Nederland G-K Commerciële diensten 1995 20.605 365,7
Oost-Nederland G-K Commerciële diensten 2000 28.936 452,2
Oost-Nederland G-K Commerciële diensten 2001 30.709 458,6
Oost-Nederland L-P Overheid en Zorg 1987 9.230 261,3
Oost-Nederland L-P Overheid en Zorg 1990 10.143 268,7
Oost-Nederland L-P Overheid en Zorg 1995 12.356 268,6
Oost-Nederland L-P Overheid en Zorg 2000 15.833 296,7
Oost-Nederland L-P Overheid en Zorg 2001 17.353 309,1
West-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1987 101.050 2.270,5
West-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1990 116.542 2.411,3
West-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1995 143.213 2.457,4
West-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2000 190.105 2.846,8
West-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2001 201.330 2.891,3
West-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1987 3.403 35,6
West-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1990 4.043 39,2
West-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1995 4.200 40,2
West-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2000 4.475 41,6
West-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2001 4.547 42,1
West-Nederland C-F Nijverheid 1987 22.999 575,1
West-Nederland C-F Nijverheid 1990 26.892 583,2
West-Nederland C-F Nijverheid 1995 30.455 525,9
West-Nederland C-F Nijverheid 2000 36.580 535,3
West-Nederland C-F Nijverheid 2001 38.403 541,5
West-Nederland G-K Commerciële diensten 1987 48.823 951,5
West-Nederland G-K Commerciële diensten 1990 57.625 1.063,6
West-Nederland G-K Commerciële diensten 1995 74.482 1.158,7
West-Nederland G-K Commerciële diensten 2000 105.602 1.453,7
West-Nederland G-K Commerciële diensten 2001 111.344 1.467,0
West-Nederland L-P Overheid en Zorg 1987 25.826 708,4
West-Nederland L-P Overheid en Zorg 1990 27.981 725,4
West-Nederland L-P Overheid en Zorg 1995 34.076 732,5
West-Nederland L-P Overheid en Zorg 2000 43.449 816,2
West-Nederland L-P Overheid en Zorg 2001 47.036 840,7
Zuid-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1987 39.050 951,4
Zuid-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1990 46.347 1.024,4
Zuid-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 1995 58.020 1.068,3
Zuid-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2000 77.190 1.238,5
Zuid-Nederland Totaal bedrijfsactiviteiten 2001 81.014 1.254,3
Zuid-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1987 1.546 13,0
Zuid-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1990 2.030 16,0
Zuid-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 1995 2.009 17,4
Zuid-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2000 2.058 19,8
Zuid-Nederland A+B Landbouw, bosbouw en visserij 2001 2.115 20,8
Zuid-Nederland C-F Nijverheid 1987 14.341 389,7
Zuid-Nederland C-F Nijverheid 1990 17.020 402,0
Zuid-Nederland C-F Nijverheid 1995 20.468 380,5
Zuid-Nederland C-F Nijverheid 2000 25.408 400,1
Zuid-Nederland C-F Nijverheid 2001 25.745 395,7
Zuid-Nederland G-K Commerciële diensten 1987 13.851 297,6
Zuid-Nederland G-K Commerciële diensten 1990 17.104 349,3
Zuid-Nederland G-K Commerciële diensten 1995 23.191 407,8
Zuid-Nederland G-K Commerciële diensten 2000 34.071 525,3
Zuid-Nederland G-K Commerciële diensten 2001 36.019 532,5
Zuid-Nederland L-P Overheid en Zorg 1987 9.312 251,1
Zuid-Nederland L-P Overheid en Zorg 1990 10.192 257,1
Zuid-Nederland L-P Overheid en Zorg 1995 12.352 262,6
Zuid-Nederland L-P Overheid en Zorg 2000 15.652 293,3
Zuid-Nederland L-P Overheid en Zorg 2001 17.135 305,5
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Verslagperiode: 1987 - 2001
Frequentie: stopgezet

Wijziging ten opzichte van de vorige versie:
Het voorlopig jaar 2002 is vervalllen als gevolg van de revisie 2001
die in 2005 is uitgevoerd.

Regionale rekeningen in de verschillende jaren
Deze publicatie is gebaseerd op de publicaties 'Regionale economische
jaarcijfers' (Rej) en de 'Nationale rekeningen, gereviseerde reeksen'.
De gegevens die betrekking hebben op de jaren 1987 t/m 1995 zijn
gereviseerd (herzien) en zoveel mogelijk vergelijkbaar gemaakt met de
reeks van 1996 en later.

Regionale rekeningen in hoofdlijnen
Regionale rekeningen geven een op de Nationale rekeningen aansluitende
kwantitatieve beschrijving van het economisch proces van regio's binnen
een land. Als onderdelen van het economisch proces worden in de
Nationale rekeningen productie, inkomensverdeling, bestedingen en
financiering onderscheiden.
Bij de Regionale rekeningen ligt de nadruk echter op de beschrijving van
de productieprocessen in de verscheidene regio's.

Gebruiksmogelijkheden
De gebruiksmogelijkheden blijken zeer divers: het relatieve belang van
een bedrijfstak voor de regionale economie blijkt uit haar aandeel in de
totale toegevoegde waarde in de betreffende regio. Voorts kunnen cijfers
in de Regionale rekeningen benut worden voor analyse en prognose. De
cijfers geven een gecoördineerde beschrijving van de regionale economie
en sluiten naadloos aan op de gegevens van de Nationale rekeningen.
De Regionale rekeningen data zijn daarom bij uitstek geschikt voor de
vergelijking van de resultaten van de verscheidene regio's. Ook kunnen
de data gebruikt worden in modellen die de regionaal economische
ontwikkeling voorspellen en de invloed van beleidsvarianten toetsen.

Enkele kanttekeningen bij de gebruiksmogelijkheden
Voor de beschrijving van het economisch proces moeten keuzes gemaakt
worden. Er moet o.a. gekozen worden tussen een beschrijving met als
gezichtspunt de economische actoren of voor een zo correct mogelijke
weergave van economische processen. Het eerste wordt een institutionele
benadering genoemd, het tweede een functionele. Zo staan bij een
institutionele beschrijving van het productieproces de producenten
centraal. Deze worden op basis van het zwaartepunt van hun economische
activiteit ingedeeld in bedrijfstakken.
Producenten die vervoer als hoofdactiviteit hebben worden bijvoorbeeld
ingedeeld in de bedrijfstak vervoer, opslag en communicatie. Dit leidt
tot goede informatie over de totale productiewaarde van de producenten
die tot een bepaalde bedrijfsgroep gerekend worden. Ook sluit dit aan
bij de werkelijkheid waarin de producent opereert. Deze benadering
betekent dat de productie van eventuele nevenactiviteiten van een
producent in de productiewaarde van de betreffende bedrijfstak wordt
meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor een transportondernemer met als
nevenactiviteit detailhandel.
Daarom is de institutionele benadering minder geschikt voor de raming
van de totale productiewaarde van een bepaalde activiteit. Dit geldt
vooral als deze activiteit vaak als nevenactiviteit wordt uitgeoefend
door producenten in andere bedrijfstakken. Een functionele benadering
biedt dan voordelen.
In de Nationale en Regionale rekeningen is echter in overeenstemming met
de internationale richtlijnen gekozen voor een institutionele
benadering. Ook dient er gekozen te worden of een activiteit al dan niet
tot de productie gerekend wordt. Dit geldt bijvoorbeeld voor doe-het-
zelf activiteiten en onbetaald huishoudelijk werk. Er is in
overeenstemming met de internationale richtlijnen gekozen om deze
activiteiten niet tot de productie te rekenen, daar er geen feitelijke
marktwaarden tot stand komen. Het opnemen van dergelijke activiteiten in
de productie zou leiden tot grote wijzigingen in het regionaal en
nationaal product. Daardoor zou de bruikbaarheid als indicator voor de
beoordeling van de ontwikkeling van de markteconomie sterk beperkt
worden. De diversiteit van de gebruiksmogelijkheden maakt dat de
gemaakte keuzes niet voor elke aanwending optimaal uitvallen.

Internationale en regionale vergelijkbaarheid
Doordat de Regionale economische jaarcijfers centraal bij het CBS worden
samengesteld zijn de resultaten voor de verschillende regio's in
Nederland goed vergelijkbaar. Naast regionale vergelijkbaarheid dienen
de data van de Regionale rekeningen eveneens internationaal
vergelijkbaar te zijn. Het statistisch bureau van de Europese
Gemeenschappen (Eurostat) heeft daarom, in overleg met de lidstaten,
richtlijnen opgesteld om tot een grotere vergelijkbaarheid van de
statistische gegevens van de verscheidene lidstaten te komen.

Welvaart
De in de Regionale rekeningen gepresenteerde cijfers vormen slechts één
indicator voor de welvaart. In het regionaal product wordt namelijk geen
(of onvoldoende) rekening gehouden met diverse zaken die eveneens voor
de welvaart van groot belang zijn. Hieronder vallen o.a. de saldi van de
primaire en secundaire inkomensstromen naar de regio's. Ook zaken als de
hoeveelheid vrije tijd, onbetaalde huishoudelijke arbeid,
arbeidssatisfactie en milieu-effecten als geluidsoverlast en vervuiling
van water en lucht kunnen hiertoe gerekend worden.

Specifieke regionale concepten
Voor de beschrijving van het productieproces wordt in de Nederlandse
Nationale rekeningen de bedrijfseenheid als uitgangspunt gekozen. Over
de bedrijfseenheid kan een volledige beschrijving van het
productieproces worden verkregen. Dit houdt in volledige, gedetailleerde
en samenhangende informatie over de voortbrenging van goederen en
diensten (productie) en de daarvoor benodigde inzet van grond- en
hulpstoffen, halffabrikaten en diensten (verbruik).
Daarnaast wordt o.m. hiermee samenhangende informatie verkregen: zoals
de bij de productie ingezette werknemers, de betaalde lonen en sociale
lasten en de afgedragen indirecte belastingen en ontvangen subsidies. De
bedrijfseenheden worden meegeteld voor zover ze een economisch fundament
hebben in Nederland. Dit betekent dat vestigingen van buitenlandse
bedrijven in Nederland bijdragen tot het Nederlandse binnenlands
product. Vestigingen van Nederlandse bedrijven in het buitenland dragen
daarentegen bij tot het binnenlands product van het betreffende land
(residentieprincipe). De concepten van de Nationale rekeningen kunnen
niet zonder meer worden toegepast bij de samenstelling van de
Nederlandse Regionale rekeningen.
Ten eerste is er de problematiek van de multiregionale bedrijfseenheid.
Dit is een bedrijfseenheid die vestigingen in verscheidene regio's
omvat. Ten tweede is er de problematiek van de "extraterritoriale"
regio. Hier worden bij conventie de bedrijfseenheden ondergebracht, die
weliswaar tot het "economisch territorium van Nederland" behoren, maar
niet in één van de Nederlandse regio's liggen.


Infoservice: href="http://www.cbs.nl/infoservice">http://www.cbs.nl/infoservice

Copyright (c) Centraal Bureau voor de Statistiek.
Verveelvoudiging is toegestaan, mits het CBS als bron wordt vermeld.

Toelichting onderwerpen

Toegevoegde waarde
De toegevoegde waarde tegen basisprijzen is gelijk aan het
verschil tussen de productie (basisprijzen) en het intermediair
verbruik (aankoopprijzen).
Arbeidsvolume
Het arbeidsvolume werknemers is (in aansluiting op de Nationale
rekeningen) gedefiniërd als het aantal arbeidsjaren, waarbij
een arbeidsjaar de overeengekomen arbeidsduur is van een voltijdbaan.
Deeltijdbanen zijn hierbij omgerekend naar voltijdbanen.
Het arbeidsvolume zelfstandigen en medewerkende gezinsleden is niet
meegeteld.