Toepassing van biologische bestrijding in de landbouw, 1995 - 2004
| Gewassen | Biologische bestrijders | Periode | Biologische bestrijding Oppervlakte met toepassing Grootte oppervlakte met toepassing (ha) | Biologische bestrijding Oppervlakte met toepassing Percentage oppervlakte met toepassing (%) | Ingezette biologische bestrijders Aantal (1000 stuks) | Ingezette biologische bestrijders Aantal per ha (1000 stuks) | Ingezette biologische bestrijders Percentage van totaal per gewas (%) | Ingezette biologische bestrijders Percentage van totaal per soort (%) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rozenstruiken | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Rozenstruiken | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Sierconiferen | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Vaste planten | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Lelies (bollen) | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Komkommers | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Komkommers | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Komkommers | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Komkommers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | 336 | 54,0 | 42.873 | 68,8 | 1,2 | 30,8 |
| Komkommers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | 41 | 6,6 | 1.725 | 2,8 | 0,0 | 7,2 |
| Komkommers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | 13 | 2,0 | 126 | 0,2 | 0,0 | 1,3 |
| Komkommers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Komkommers | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | 86 | 13,8 | 4.621 | 7,4 | 0,1 | 15,7 |
| Komkommers | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Komkommers | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Paprika | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Paprika | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Paprika | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | 399 | 33,1 | 1.034 | 0,9 | 0,1 | 11,3 |
| Paprika | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | 110 | 9,1 | 676 | 0,6 | 0,0 | 0,5 |
| Paprika | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | 69 | 5,7 | 5.578 | 4,6 | 0,3 | 23,3 |
| Paprika | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Paprika | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | 216 | 17,9 | 12.071 | 10,0 | 0,7 | 57,2 |
| Paprika | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Paprika | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Paprika | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | 76 | 6,3 | . | . | . | . |
| Tomaten | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Tomaten | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Tomaten | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | 1.254 | 92,8 | 8.044 | 6,0 | 4,1 | 88,3 |
| Tomaten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | 1.127 | 83,4 | 95.821 | 70,9 | 49,0 | 68,8 |
| Tomaten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | 376 | 27,8 | 16.681 | 12,3 | 8,5 | 69,5 |
| Tomaten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | 392 | 29,0 | 9.291 | 6,9 | 4,8 | 98,7 |
| Tomaten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | 127 | 9,4 | 9.036 | 6,7 | 4,6 | 42,8 |
| Tomaten | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | 237 | 17,5 | 24.864 | 18,4 | 12,7 | 84,3 |
| Tomaten | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | 247 | 18,3 | 26.974 | 20,0 | 13,8 | 100,0 |
| Tomaten | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | 169 | 12,5 | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | 20 | 24,1 | 346 | 4,1 | 0,3 | 18,4 |
| Alstroemeria | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | 11 | 12,4 | 8 | 0,1 | 0,0 | 0,2 |
| Alstroemeria | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Alstroemeria | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Anjers | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Graanluis-systeem tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Roofkever tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Roofwants tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Encarsia) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Californ.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Eremicus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Sluipwesp tegen witte vlieg (Mundus) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Sluipwespen t. witte vlieg (Enc./Eret.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Sluipwespen tegen witte vlieg (Eretm.) | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Chrysanten | Vlindereieren tegen witte vlieg | 2004 | . | . | . | . | . | . |
| Bron: CBS. | ||||||||
Tabeltoelichting
Cijfers over het gebruik van biologische bestrijdingsmethoden in land- en tuinbouwgewassen. Sinds 1992 wordt door het CBS onderzoek gedaan naar het gebruik van biologische bestrijdingsmethoden in een aantal van de belangrijkste akker- en tuinbouwgewassen. Het CBS wil hiermee voorzien in een gebleken behoefte. Deze behoefte bestaat onder meer uit de van andere overheidsinstituten en ingenieursbureau's.
De tabel bevat cijfers over het oppervlakte waarop jaarlijkse gebruik van biologische bestrijdingsmethoden wordt gemaakt. Ook worden aantal biologische bestrijders per toepassing gegeven. Hierbij zijn ook de aantallen bedrijven met gebruik gegeven. Aangezien biologische bestrijdingsmethoden vooral in gewassen die onder glas worden geteeld gebruikt worden zijn gegevens hierop toegespitst.
In het onderzoek zijn eveneens gegevens verzameld over chemische en niet-chemische (b.v. fysische bestrijding) bestrijdingsmethoden. Deze cijfers vindt u in andere tabellen (zie koppelingen naar relevante tabellen en artikelen).
Gegevens beschikbaar vanaf: 1995
Status van de cijfers: definitief
Wijzigingen per 11 april 2011:
Voor de sectortotalen van groenten onder glas en bloemen onder glas zijn een aantal gegevens aangepast. Voor de jaren 1995, 1998, 2000 en 2004 zijn cijfers verwijderd voor het aantal ingezette bestrijders per bedrijf en de dosering van ingezette bestrijders per bedrijf. Voor 2004 zijn cijfers verwijderd van het aantal bedrijven met toepassing en het percentage bedrijven met toepassing van biologische bestrijding. Deze verwijderingen zijn doorgevoerd omdat deze gegevens door dubbeltellingen (een bedrijf kan meerdere gewassen hebben) niet betrouwbaar zijn.
Daarnaast zijn voor de jaren 1995 en 2004 de cijfers voor de onderliggende gewassen aangepast voor het aantal ingezette biologische bestrijders per bedrijf en de dosering van ingezette bestrijders per bedrijf.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Deze tabel wordt niet meer aangevuld met nieuwe cijfers. Cijfers vanaf 2008 worden gepubliceerd in de tabel 'Toepassing van biologische bestrijding in de glastuinbouw' (zie voor de link paragraaf 3. Koppelingen naar relevante tabellen en artikelen).
Toelichting onderwerpen
- Biologische bestrijding
- Biologische bestrijding omvat de inzet van biologische bestrijders ter
voorkoming en bestrijding van ziektes en plagen. Een biologische
bestrijder is een natuurlijke vijand van de ziekteverwekker of plaag. De
cijfers omvatten zowel volwassenen als larven van de natuurlijke vijand.- Oppervlakte met toepassing
- Oppervlakte waarop een biologische bestrijdingsmethode wordt toegepast.
- Grootte oppervlakte met toepassing
- Grootte oppervlakte waarop de biologische bestrijdingsmethode wordt
toegepast.
- Percentage oppervlakte met toepassing
- Percentage van totale oppervlakte met het gewas waarop de biologische
bestrijdingsmethode wordt toegepast.
- Ingezette biologische bestrijders
- De ingezette biologische bestrijders tegen ziekte of plaag. Bestrijders
met een beperkt totaal aantal bestrijders zijn niet weergegeven. Aangezien
het bij aaltjes om erg grote doseringen gaat, waarbij de inzet van de
andere bestrijders in het niet zou vallen, zijn deze aantallen weggelaten.
Van bestrijders die worden ingezet via een opkweeksysteem (banker-
planten) is het aantal niet niet berekend.
Bij doseringen worden totaal aantal bestrijders gedeeld door bijv. de
oppervlakte met toepassing. Alleen als de toepassing 100% is is de
dosering gelijk aan het aantal. Is de toepassing lager dan 100% is is
de dosering hoger dan het aantal.- Aantal
- Aantal ingezette biologische bestrijders tegen een ziekte of plaag.
- Aantal per ha
- Aantal ingezette biologische bestrijders per hectare (ha).
- Percentage van totaal per gewas
- Inzet van de biologische bestrijder in relatie tot het totaal aantal
ingezette bestrijders in hetzelfde gewas.
Pas op: hier worden diverse soorten biologische bestrijders bij elkaar
opgeteld. Bij roofmijten zijn de aantallen veelal hoger dan bij
sluipwespen.
- Percentage van totaal per soort
- Inzet van de biologische bestrijder in relatie tot het totale aantal van
dezelfde biologische bestrijder in de sector (groep van gewassen).