Monitor detailhandel vierde kwartaal 2009
De detailhandel heeft in het laatste kwartaal van afgelopen jaar 4,6 procent minder omgezet dan in het laatste kwartaal van 2008. De koopbereidheid bleef duidelijk in de min, het aantal faillissementen steeg sterk.
Omzet detailhandel krimpt opnieuw
In het laatste kwartaal van 2009 behaalde de detailhandel 4,6 procent minder omzet dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Voor heel 2009 betekent dit een omzetkrimp van 4,9 procent, oftewel ruim 5 miljard euro minder omzet in vergelijking met 2008. Net als in voorgaande kwartalen kwam vooral de omzet in de non-foodsector lager uit.
Omzetontwikkeling detailhandel
Consument terughoudend met bestedingen
De omzetdaling in de detailhandel uitte zich ook in de consumentenbestedingen. Huishoudens besteedden in het vierde kwartaal 2,8 procent minder aan goederen en diensten dan in dezelfde periode van 2008. Zij waren vooral terughoudend met het doen van grote aankopen: de bestedingen aan duurzame goederen waren 5,5 procent lager dan een jaar eerder. Woninginrichting, huishoudelijke artikelen en consumentenelektronica waren minder in trek, aan kleding daarentegen werd wel meer besteed. Verder beknibbelde de consument op de uitgaven aan voeding, dranken en tabak. Hieraan werd 0,6 procent minder besteed.
Binnenlandse consumptie door huishoudens (volume)
Koopbereidheid nauwelijks veranderd
De koopbereidheid van consumenten was in december een fractie minder laag dan in september. De deelindicator van het consumentenvertrouwen verbeterde van -7 naar -6.
Consumenten dachten in december negatiever over hun financiële situatie in de afgelopen 12 maanden dan in september 2009. Daarentegen oordeelden ze minder negatief over de financiële situatie in de komende 12 maanden. Ook vonden ze de tijd wat gunstiger voor het doen van grote aankopen, zoals wasmachines en televisies, dan in september.
Koopbereidheid consumenten (seizoengecorrigeerd)
Aantal vacatures daalt
Met de huidige malaise in de detailhandel neemt het aantal openstaande vacatures verder af. Ten opzichte van een jaar eerder telde de detailhandel 4 duizend vacatures minder. Deze daling is in lijn met die in de horeca, autohandel en groothandel. Toch staan er nog steeds meer dan 10 duizend vacatures open binnen de detailhandel.
Aantal openstaande vacatures
Omzet foodwinkels lager
De foodwinkels hebben in het vierde kwartaal 0,4 procent minder omzet geboekt. Na het tweede kwartaal van 2005 was een omzetdaling niet meer voorgekomen. Het volume groeide weliswaar nog zeer licht met 0,1 procent, maar de prijzen kwamen 0,5 procent lager uit. In heel 2009 is de omzet nog met 0,8 procent toegenomen.
Omzetontwikkeling foodsector
Groei supermarkten
De supermarkten boekten 0,5 procent meer omzet in het vierde kwartaal bij een 0,7 procent lager prijsniveau. De speciaalzaken noteerden daarentegen ruim 5 procent minder omzet en blijven daardoor marktaandeel verliezen aan de supermarkten. De supermarkten hebben over 2009 ongeveer 86 procent van de foodsector in handen tegenover 14 procent voor de speciaalzaken. Over geheel 2009 wisten de supermarkten een omzetgroei van 1,6 procent te realiseren, speciaalzaken moesten 7,4 procent inleveren.
Omzetontwikkeling supermarkten en speciaalzaken
Omzet non-food flink lager
In de non-foodsector blijft de consument de hand op de knip houden. Met name winkels in duurzame goederen, zoals meubels en elektronica, zagen in het vierde kwartaal de omzet flink afnemen. Over het hele jaar genomen is de krimp in de non-foodsector 7,4 procent. Een van de weinige uitzonderingen in deze sector zijn de drogisterijen met een omzetstijging van ruim 1 procent in het vierde kwartaal. Zij konden het jaar afsluiten met een stijging van 0,4 procent.
Omzetontwikkeling non-foodsector
Faillissementen weer hoger
De stevige omzetafnames in de detailhandel gingen gepaard met een grote toename in het aantal faillissementen. In het vierde kwartaal was er sprake van een toename van 23 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2008. Over het hele jaar kwam de toename van failliete bedrijven neer op bijna 50 procent.
Uitgesproken faillissementen detailhandel
Meer cijfers staan op de themapagina’s Handel en horeca, Inkomen en bestedingen.